Friday, March 29, 2024

လၢႆႇမိူင်ၶမ်း သၼ်လွႆၶမ်း ၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း လုပ်ႇထူမ်ႈဝၢၼ်ႈၵူၼ်းတင်းဝၢၼ်ႈ ႁႅင်းလိူဝ်ၵူႈပီ

Must read

မိူင်းတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ တၢင်းၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၵိင်ႇၸႄႈဝဵင်းတႃႈလိူဝ်ႇ ၼႂ်းဢိူင်ႇမိူင်းလဵၼ်းၼၼ်ႉ ၽွင်းႁၢင်လိူၼ်ၼႆႉ ၶီႈၵူမ်ႇၶီႈငႂ်ႈ မိူင်ၶမ်း ဢၼ်ၶုတ်းယူႇႁူတ်ႈလွႆၶမ်း လၢႆႇမိူင် ၼမ်ႉႁွင်ႈ ၼွင်းထူမ်ႈ တူင်ႈၼႃး ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၼႃးႁႆးလူင် လိူဝ်ၵူႈပီ။

Photo:by ၵူၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၾၢင်ႁၢင်ႈၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႃးႁႆးလူင် ဝၢႆးၼမ်ႉထူမ်ႈမိူဝ်ႈ 24/09/2020

မႄႈၼမ်ႉၶမ်း ဢၼ်လႆလဵပ်ႈ ဝၢၼ်ႈၼႃးႁႆးလူင် ၵိုင်ႉၵၢင်ႉၼွင်းထူမ်ႈၾင်ႇ လုပ်ႇၶဝ်ႈထူမ်ႈ ဝၢၼ်ႈၼႃးႁႆးလူင် ဢိူင်ႇမိူင်းလဵၼ်း မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 24/09/2020 ၼၼ်ႉ တေႃႇထိုင်ဝၼ်းတီႈ 30/09/2020 မိူဝ်ႈၼႆႉၶီႈၵူမ်ႇၶီႈလိၼ်ၶီႈသၢႆး တိုၵ်ႉထူမ်ႈတဵမ်ဝၢၼ်ႈ တဵမ်ၼႃး ၵိုတ်းၶမ်ၶၢင်ႉ ၼႂ်းဝၢင်းႁိူၼ်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ တင်းၼမ်တင်းလၢႆယူႇ ၊ ယူႇတီႈၶွမ်ႊပၼီႊၶဝ်ၵေႃႈ ယင်းပႆႇမႃးၶိုင်ပွင်သင်ပၼ် ၼႆယဝ်ႉ။

- Subscription -

မေႃယႃၼၢင်းလႃႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼႃးႁႆးလူင် လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ- ၼမ်ႉထူမ်ႈပွၵ်ႈၼႆႉႁႅင်းလိူဝ် ၵႃႈပူၼ်ႉမႃး၊ ၼမ်ႉထူမ်ႈမိူဝ်ႈပီၵၢႆၸိူဝ်းၼႆႉ ပႆႇထိုင်ႁိူၼ်းၶႃႈၶဝ်၊ ၼမ်ႉမႃးၵမ်းၼႆႉထိုင်ႁိူၼ်းၶႃႈၶဝ်ယဝ်ႉ။ တၢင်းလင်ႁိူၼ်းထူမ်ႈထိုင်ႁူဝ်ၶဝ်ႇ တၢင်းၼႃႈႁိူၼ်းတႄႉၶိုၼ်ႈမွၵ်ႈ 3- 4 ၼိဝ်ႉၸိူဝ်းၼႆႉ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ၼမ်ႉလူင်းယဝ်ႉသေတႃႉ ၶီႈလိၼ်ၶီႈၵူမ်ႇၶီႈသၢႆးယင်းတိုၵ်ႉၶၢင်ႉဝႆႉၸွမ်းႁိူၼ်းယူႇ၊ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၶဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇသူၼ်ၸႂ်သင်၊ ၼမ်ႉထူမ်ႈႁိူၼ်းၶႃႈၶဝ်လႆႈ 7-8 ဝၼ်းယဝ်ႉ၊ မီးၽူႈၵွၼ်းတၢင်း ဢိူင်ႇတႃႈလိူဝ်ႇၶဝ်မႃးတူၺ်းၼႆသေတႃႉ ၶဝ်ၵေႃႈဢမ်ႇၵႄႈပၼ်ႁႃသင်ပၼ်။ ၶီႈၵူမ်ႇဢၼ်တိုၵ်ႉမီးယူႇ ၼႂ်းႁိူၼ်းယေး ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ယင်းပႆႇမႃးဢဝ်ဢွၵ်ႇပၼ်  – ဝႃႈၼႆ။

တင်ႈတႄႇၶွမ်ႊပၼီႊၶုတ်းၶမ်း 10 ဢၼ် ပၢႆ ၶဝ်ႈၶုတ်းၶမ်း တီႈသၼ်လွႆၶမ်း ဢိူင်ႇမိူင်းလဵၼ်းမႃး ၶၢဝ်းတၢင်း 10 ပီပၢႆၼႆႉ ပေႃးထိုင်ၶၢဝ်းႁိုဝ်ႉၶၢဝ်းၾူၼ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼႃးႁႆးလူင် ၺႃးၽေးၼမ်ႉလုပ်ႇထူမ်ႈမႃးၵူႈပီ၊ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလိူဝ်ႁႅင်း။

ၸၢႆးၼုမ်ႇ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼႃးႁႆးလူင် ၵေႃႈလၢတ်ႈဝႃႈ- လွင်ႈဢၼ်ၼမ်ႉထူမ်ႈဝၢၼ်ႈၼႃးႁႆးလူင် ပွၵ်ႈၵမ်းၼႆႉ မႅၼ်ႈတႄႉၶႃႈဢေႃႈ။ ၼမ်ႉၼွင်းထူမ်ႈဝၢၼ်ႈၼႆႉ ယွၼ်ႉၵၢၼ်ၶုတ်းၶမ်းၶႃႈ။ ၼမ်ႉမႃးမွၵ်ႈယၢမ်း 9 မူင်းၵၢင်ၼႂ်၊ ၼမ်ႉၼႆႉၵိုင်ႉၵၢင်ႉလုပ်ႇလူင်မႃးသေ သမ်ႉၵိုင်ႉၵၢင်ႉလူတ်းယွမ်းၵႂႃႇ။ ၼမ်ႉၼွင်းပွၵ်ႈၼႆႉ ႁၢႆႉႁႅင်းလိူဝ်ဢၼ် ထူမ်ႈၵႃႈပူၼ်ႉမႃး၊ ၶူဝ်ၶၢမ်ႈမႄႈၼမ်ႉၶမ်း ဢၼ်ၵၢႆႇဝူင်ႈၵၢင် ဝၢၼ်ႈၼႃးႁႆးလူင် တင်းဝၢၼ်ႈဝဵင်းမၼေႃႇ ပေႃးႁၵ်းပုတ်းလႆလွင်ႈ ၸွမ်းၼမ်ႉၵႂႃႇၶႃႈဢေႃႈ။ ၼမ်ႉၼႆႉမၼ်းမႃးႁႅင်းၼႃႇသေ ပဵၼ်မႆႉပဵၼ်တွၵ်ႇမႃးၶၢင်ႉ ၶမ်ဝႆႉတီႈၶူဝ်၊ ပေႃးၶူဝ်ဢမ်ႇႁၵ်းပုတ်းလွင်ႈလႆၵႂႃႇၸွမ်းၼမ်ႉတႄႉ ၼမ်ႉၼႆႉတေလႅပ်ႈၼွင်းထူမ်ႈႁိမ်း ၶိုင်ႈဝၢၼ်ႈယဝ်ႉ၊ မွၵ်ႈ 20 လင်ႁိူၼ်းၼႆႉ တေဢမ်ႇလွတ်ႈယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

ဝၢၼ်ႈၼႃးႁႆးလူင်ၼႆႉ လင်ႁိူၼ်းမီး 59 ႁိူၼ်း၊ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းမီး 300 ပၢႆ။ ၽေးၼမ်ႉၵိုင်ႉၵၢင်ႉၼွင်းလုပ်ႇ ထူမ်ႈဝၢၼ်ႈပွၵ်ႈၼႆႉ ႁိူၼ်းၵူၼ်းဢၼ်ထူပ်းၽေးၼမ်သုတ်း မီးမွၵ်ႈ 5 လင်ႁိူၼ်း၊ ပဵၼ်ႁိူၼ်းၸိူဝ်းယူႇ တိတ်းၸပ်းၾင်ႇ မႄႈၼမ်ႉၶမ်း ၼႆယဝ်ႉ။

ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼႃးႁႆးလူင်ၼႆႉ ၸူဝ်ႈၶွမ်ႊပၼီႊၶုတ်းၶမ်း ၶဝ်မႃးၶုတ်းၶမ်းၼႆႉ ပေႃးထိုင်ၶၢဝ်းႁိုဝ်ႉ ၶၢဝ်းၾူၼ် မႃး ပေႃးၾူၼ်ၵိုင်ႉၵၢင်ႉတူၵ်းၸိုင် ႁိူၼ်းၵူၼ်းဢၼ်ယူႇၸွမ်းၾင်ႇၼမ်ႉၶမ်း ထုၵ်ႇၼမ်ႉလုပ်ႇၼွင်းထူမ်ႈ မႃးၵူႈပီ၊ တင်းၼမ်ႉတင်းလိၼ်ႁိၼ်တင်းသၢႆးမႃးၸွမ်းၵၼ် ပႃးတင်းပုတ်းမႆႉပုတ်းတွၵ်ႇ။ ဝၢႆးၼမ်ႉလုပ်ႇ ၼွင်းပူၼ်ႉၵႂႃႇယဝ်ႉၵေႃႈ ၶူၺ်လိၼ်ၶူၺ်သၢႆး ၶီႈၵူမ်ႇၶီႈငႂ်ႈၵိုတ်းၶၢင်ႉၶမ်ဝႆႉၼႂ်းႁိူၼ်း။  ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလႆႈငိူင်ႉၶၢႆႉပၢႆႈဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈသူၼ် ၸူဝ်ႈၶၢဝ်းမႃး။

ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ လွင်ႈၶွမ်ႊပၼီႊ မႃးၶုတ်းၶမ်း တီႈႁိမ်းဝၢၼ်ႈၼႃးႁႆးလူင်ၼႆႉ လႆႈမႃး 10 ပီပၢႆယဝ်ႉ။ ၵႃႈပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ယူႇတီႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼႃးႁႆးလူင် တင်းၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ႁူမ်ႈၵၼ်သေ တၢင်ႇလိၵ်ႈ တုၵ်းယွၼ်း ႁႂ်ႈၵိုတ်းယင်ႉၵၢၼ်ၶုတ်းၶမ်းမႃး လၢႆလၢႆၵမ်းယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၶွမ်ႊပၼီႊ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၵိုတ်းယင်ႉသေဢမ်ႇၵႃး သိုပ်ႇၶုတ်းၶမ်းယူႇၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝၼ်း မႃးတေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ။

ဝၢႆးပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈပီ 2010 လုင်းၸၢႆးဢၢႆႈပဝ်း ႁူဝ်ပဝ်ႈပႃႇတီႇသိူဝ်ၽိူၵ်ႇ လႆႈႁပ်ႉတႅင်ႇပဵၼ် ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇ ႁိၼ်ႁႄႈ လႄႈ ပႃႇမႆႉ ၼႂ်းၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းတႆး လူင်းထိုင် ၼႂ်းဢိူင်ႇမိူင်းလဵၼ်းသေ မွၵ်ႇလၢတ်ႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဝႃႈ တေႁႂ်ႈၶွမ်ႊပၼီႊ ၶုတ်းၶမ်း ၵိုတ်းၵၢၼ်တင်းသဵင်ႈ၊ တေမႄးပၼ် တူင်ႈၼႃး ႁႂ်ႈပေႃး ၽုၵ်ႇသွမ်ႈၶိုၼ်း ၼႆသေတႃႉ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ဢမ်ႇလၢၵ်ႇလၢႆးသင်။

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း