Thursday, March 28, 2024

ၵေႃႉပၢၵ်ႇၸႃႉ ၸႂ်လီၵျႃႉၶၢဝ်ၽိူၵ်ႇ (2)

Must read

By- ၸၢႆးငိုၼ်း (ပၢႆးပိုၼ်း)

ဝၢႆးၶႃႈႁဝ်း တမ်တူဝ်လႆႈထူပ်း ဢုပ်ႇဢူဝ်းလၢတ်ႈၸႃ တွင်ႈထၢမ် ၸဝ်ႈသႅင်ၸိုၼ်ႈ၊ သၶႁ၊ သႅင်ၶဝ်ႈႁႅင်ႈ၊ သူမ်ႈၶူမ်ႁိုၼ်း …..  တီႈလုမ်းၵွၼ်းၶေႃ၊ ၵဵင်းမႆႇ မိူဝ်ႈႁၢင်ပီႊ 2006 ယဝ်ႉၼၼ်ႉ ၶႃႈႁဝ်းမီးတိုဝ်ႉတၢင်း ၵႆႉလႆႈ ထူပ်း လႆႈၺႃး လႆႈႁၼ် မၼ်းၸဝ်ႈ တီႈပၢင်ၵုမ်လႂ်၊ ပၢင်ပွႆးယႂ်ႇလၢမ်းလူင်လႂ်၊ ပၢင်သွၼ်ဝွၵ်ႉသျွပ်ႉလႂ် ၸိူဝ်း ၼႆႉ လၢႆလၢႆပွၵ်ႈလႄႈ လွင်ႈမၼ်းၸဝ်ႈၵေႃႈ လႆႈႁူႉတိူဝ်းၼမ်မႃး၊ လွင်ႈႁူႉၸၵ်း မိုတ်ႈၵိုဝ်းၸမ်ၸႂ်ၵၼ်ၵေႃႈ ၼႅၼ်ႈၼႃလိူဝ်မႃး။

- Subscription -

ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ပဵၼ်တိုဝ်ႉတၢင်း တႃႇၶႃႈႁဝ်း လႆႈလၵ်ႉလွမ်လဵပ်ႈႁဵၼ်း ပၺ်ႇၺႃႇ တၢင်းမေႃ တီႈမၼ်းၸဝ်ႈမႃး၊ မိူၼ်ၼင်ႇ လၢႆးတႅမ်ႈလိၵ်ႈ၊ တႅမ်ႈဝွၵ်း၊ လၢႆးၸႂ်ႉၶေႃႈၵႂၢမ်း ၼိူဝ်ႉၵႂၢမ်း ထွႆႈၵႂၢမ်း၊ တႅမ်ႈၽဵင်းၵႂၢမ်း၊ လၢႆးလၢတ်ႈၸႃ ပႃႈၼႃႈၵူၼ်း ၼမ်၊ လၢႆးႁဵတ်းၵေႃႉၵူၼ်း၊ လၢႆးႁၼ်ၸႂ်လုၵ်ႈၼွင်ႉပွင်ႈပၢႆသေ ၸွႆႈထႅမ်တူၺ်းထိုင်၊ လွင်ႈၶတ်းၸႂ် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ လၢႆ လၢႆဢၼ်မႃး။ ၼႂ်းၸႂ်ၶႃႈႁဝ်းမၵ်းမၼ်ႈ မၼ်းၸဝ်ႈပဵၼ် ၶူးလူင် ပူင်သွၼ်ၵေႃႉၼိုင်ႈ တႃႇၶႃႈႁဝ်းမႃး တႃႇသေႇ။

တီႈၼႆႈယွၼ်းၶုၵ်းထူပ်းၶႆႈၼႄ လွင်ႈၼမ်ႉၸႂ်၊ ပၢႆးဝူၼ်ႉပၢႆးႁၼ်၊ ပိုၼ်ႉႁူႉၼမ်ႉၵတ်ႉ မၼ်းၸဝ်ႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မီးသင် လၢႆလၢႆ ၼႆၽွင်ႈ၊ ယူဝ်ၵူၼ်းသႅၼ်းႁုၼ်ႈမႂ်ႇၶဝ် တေၸၢင်ႈႁူႉၸွမ်းသေ ဢဝ်ပဵၼ်တူဝ်ယိူင်ႈယၢင်ႇလီ ယိူင်ႈႁဵတ်း ၸွမ်း ႁွႆးတိၼ်မၼ်းၸဝ်ႈ။

ၼမ်ႉၸႂ်

မၼ်းၸဝ်ႈၼႆႉ သူပ်းၵျၢမ်းသေတႃႉ ၸႂ်လီ၊ ပူင်ႇသႂ်၊ ၶၢဝ်ၸိုၼ်ႈ၊ မီးၸႂ်ဢမ်ႇယွမ်းၵၢၼ်ႉ၊ မီးတၢင်းၶတ်း ၸႂ်သုင်၊ မီးၸႂ်ၽႃႇၵၢင်ဝၢင်းၶိုင်ႈ၊ ပၼ်ၵၢၼ်ၼိုင်ႈဢၼ် တိုၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈယဝ်ႉတူဝ်ႈထိုင်တီႈလွၼ်ႉလွၼ်ႉ ၼႆ ၵူၼ်း ၸိူဝ်း ယၢမ်ႈယူႇၸမ် ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွမ်းမၼ်းၸဝ်ႈ လၢႆၵေႃႉ ယၢမ်ႈၶႆႈၼႄ ၶႃႈႁဝ်းမႃး။

ၸဝ်ႈၶိုၼ်းသႂ်ႇ ၵေႃႉပဵၼ်ၽူႈထတ်းလိၵ်ႈ ၵွၼ်းၶေႃႈ လၢတ်ႈၼႄဝႃႈ “မၼ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းပၢၵ်ႇၸႃႇသေတႃႉ ၸႂ်တေႉလီတေႉတေႉ၊ ၽိူၵ်ႇၸိုၼ်ႈၶၢဝ်သႂ်၊ ပဵၼ်ၵူၼ်းသိုဝ်ႈယူဝ်းၵေႃႉၼိုင်ႈ၊ မီးၵူၼ်းႁၵ်ႉမၼ်း ၼမ်တေႉတေႉ၊ မိူဝ်ႈပၢင်ၸႃႉမၼ်း၊ ၽွင်းႁွပ်ႇႁူဝ်ၶဝ်ႈႁဵဝ်ႈ လုၵ်ႉဝတ်ႉပႃပဝ်ႉၵႂႃႇတီႈပႃႇႁဵဝ်ႈ ဝတ်ႉသၼ်ၵူႇလဵၵ်းၼၼ်ႉ ပီႈၼွင်ႉတႆးၸွမ်းသူင်ႇၶၢပ်ႈတူဝ်မၼ်း ၼမ်ၼႃႇဢႃးလႃး လူၼ်ႉလိူဝ်ႁႅင်းလႄႈ ထိုင်တီႈ ပီႈၼွင်ႉထႆးၶဝ် ပေႃးထၢမ်ဝႃႈ ပဵၼ် ၸဝ်ႈၾႃႉတႆးသူ ပႃးလႂ် မႃးသဵင်ႈၵၢမ်ႇ ၼႆယူႇ၊  ၼႂ်းၵႃႈ ပၢင်ၸႃႉၼႂ်းၵဵင်းမႆႇ လၢႆဢၼ်ၼႆႉ ပၢင်ၸႃႉမၼ်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈၼမ် သေပိူၼ်ႈၼႆ လိုဝ်းၵၼ်ဝႆႉ” ၼႆလႄႈ တူၺ်းတူဝ်ယၢင်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ တေလႆႈႁၼ် ဝႃႈ မၼ်းၸဝ်ႈပဵၼ်ၵူၼ်းသႅၼ်းလႂ် ၼႆယူႇၶႃႈ။

ၸတ်းဝၼ်းၵိူတ်ႇ သၶႁ ၶွပ်ႈတဵမ် 58 ပီ တီႈလုမ်းၵွၼ်းၶေႃ

“သႅင်ၸိုၼ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းလဵပ်ႈႁဵၼ်း ဢမ်ႇထၢတ်ႇဢမ်ႇဝၢႆး၊ ပဵၼ်ၵူၼ်းဢဝ်ၵၢၼ်ပဵၼ်ယႂ်ႇ၊ မေႃၶွၵ်း ၶွၵ်း ၶႄႇၶႄႇ ႁႃၶၢဝ်ႇႁႃငၢဝ်းၸိူဝ်းၼႆႉ၊ တူၺ်းၼႃႈတႃမၼ်း ၶႅင်မႅၵ်းမႅၵ်းသေတႃႉ မေႃႁဵတ်းၵေႃႉ ၵူၼ်းလႆႈၵူႈ သႅၼ်း၊ ဢမ်ႇဝႃႈထဝ်ႈ ဢမ်ႇဝႃႈၼုမ်ႇ၊ ႁူဝ်ၸႂ်မၼ်းၼႆႉ ဢူၼ်ႈၼူၼ်း ပေႃးတၢၼ် ၼုၼ်ႈၵုၺ် လူးၵွၼ်ႇ” ၸဝ်ႈၶမ်းႁၢၼ်ၾႃႉ ၵေႃႉယၢမ်ႈယူႇထုၵ်းၼုၵ်းၼူ မႃးၸွမ်းမၼ်းၸဝ်ႈ လၢႆးသိပ်းပီႊ ၼၼ်ႉ ၶႆႈၼႄ။

ၽူႈႁွင်ႉၵႂၢမ်း ၸၢႆးဢူႈ ပိုတ်ႇၼႄဝႃႈ “ပီႈသႅင်ၸိုၼ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းပၵ်းပိူင်ယႂ်ႇ၊ မၼ်းၵေႃႈႁဵတ်းၸွမ်း ပိူၼ်ႈၵေႃႈ ၸႂ်ႉႁဵတ်းၸွမ်း၊ ႁဵတ်းၵၢၼ် ဢမ်ႇတွၼ်ႉဝႆႉၼီႈ၊ ၵၢၼ်လဵၵ်ႉလဵၵ်ႉၼွႆႉၼွႆႉၵူၺ်းၵေႃႈ မၼ်း ၸဝ်ႈဝႆႉ ၼမ်ႉၼၵ်းသေ ႁဵတ်းတေႉႁဵတ်းဝႃႈ၊ ၼိူဝ်ပိူၼ်ႈၵေႃႈ မၼ်းထတ်းသၢင်မူၼ်ႉမႄး၊ ပိူၼ်ႈထတ်းသၢင် ၼိူဝ် မၼ်းၵေႃႈ မၼ်းယွမ်းႁပ်ႉ မူၼ်ႉမႄးၸွမ်း၊ ၽိုၵ်းၵႂၢမ်း ႁွင်ႉၽဵင်းလဵၼ်း ၵူၺ်းၵေႃႈ ဝႆႉမိူၼ် ႁွင်ႉၼိူဝ်ၶဵင်ႇ Stage သေ ႁွင်ႉႁဵတ်း၊ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၵၢၼ်မၼ်းၸဝ်ႈႁဵတ်းၼႆႉ မီးလွင်ႈၶိုပ်ႈၼႃႈ ၶိုၼ်ႈသင်ႉ ၵူႈဢၼ် လွၼ်ႉလွၼ်ႉ” ၼႆလႄႈ တေလႆႈ ထတ်သၢင်ႁၼ်ၼိူဝ် မၼ်းၸဝ်ႈပဵၼ် ၵူၼ်းၸိူင်ႉႁိုဝ် ၼႆယူႇ။

မီးပွၵ်ႈၼိုင်ႈ ဝၢႆးပၢင်ႁွင်ႉၵႂၢမ်း တီႈဝတ်ႉပႃႇပဝ်ႉ ၵဵင်းမႆႇယဝ်ႉၼၼ်ႉ တႆးၵေႃႉသေႈမၼ်းၸဝ်ႈ ၸဝ်ႈပိုၼ် ၶမ်း တင်းယဝ်ႉယွၵ်ႇ တင်းဝႃႈတေႉႁင်းမၼ်းၸဝ်ႈဝႃႈ “သႅင်ၸိုၼ်ႈ၊ မိူဝ်ႈသူပႆႇၶိုၼ်ႈႁွင်ႉၵႂၢမ်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းပၼ် ႁႅင်း ပေႃးတဵမ် ဝၢင်းပွႆး၊ ၽိူဝ်သူၶိုၼ်ႈႁွင်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းႁၢင်ႇႁီႈႁၢင်ႇႁၢႆး ႁၢႆၸွႆမူတ်း ပၢႆႈသဵင်ႈယဝ်ႉ၊ သူလီႁူႉ ၸၼ်ႉ ထၢၼ်ႈ သဵင်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ မိူၼ်ႁိုဝ်ၼႆၽွင်ႈယူႇ” ၼႆႁင်းမၼ်းၸဝ်ႈလႄႈ တင်ႈတႄႇၼၼ်ႉမႃး မၼ်းပေႃးဢမ်ႇၶႂ်ႈသိုပ်ႇႁွင်ႉ ၵႂၢမ်းထႅင်ႈလႄႈ ၸိူဝ်းပဵၼ် ဢူၺ်းၵေႃႉၶဝ် ၸင်ႇလႆႈ ယူင်းသူၼ်း မႄးၶျေုးဝွၼ်း ပၼ်ႁႅင်းၸႂ်တေႉတေႉဝႃႈဝႃႈ ၸင်ႇတေပဵၼ် ႁွင်ႉၵႂၢမ်း ၶိုၼ်းၼႆ ၸဝ်ႈၶမ်းႁၢၼ်ႇၾႃႉ သိုပ်ႇၶႆႈၼႄ။ တီႈတေႉ မၼ်း ၸဝ်ႈပိုၼ်ၶမ်း ၶႂ်ႈလၢတ်ႈႁႃ ၵိူဝ်ႉယဝ်ႉယွၵ်ႇဝႃႈ “ႁူႉယူႇသဵင်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ” ဢမ်ႇလီသမ်ႉမႃးႁွင်ႉၵႂၢမ်း ၼႆ ႁင်းမၼ်းၸဝ်ႈ ၵူၺ်း၊ ဢမ်ႇမီး ယိူင်းဢၢၼ်း တႃႇႁၼ်တႅမ်ႇ ၼိူဝ်မၼ်းၸဝ်ႈသင် ၼင်ႇၵဝ်ႇသႄႈ ။

တီႈၼႆႈပွင်ႇဝႃႈ မၼ်းၸဝ်ႈၵေႃႈ မၢင်ပွၵ်ႈ မေႃၸႂ်လဵၵ်ႉၶေႃးၶူမ်ယူႇၼႆၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈပဵၼ်ၵူၼ်း ႁူဝ်မူၼ်း ၸီႉၾႃႉ မိူၼ်ၵၼ်ၵူၺ်းလႄႈ လွင်ႈၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ ၽႂ်ၵေႃႈ ႁူႉၸၢင်ႈထူပ်းၺႃး မႃးယူႇ မိူၼ်ၵၼ်။

ၽူႈႁွင်ႉၵႂၢမ်း ၸၢႆးဢူး ၶႆႈၼႄဝႃႈ “ တင်ႈတေႇငိၼ်းၸဝ်ႈပိုၼ်ၶမ်း ယဝ်ႉယွၵ်ႇ ၸိူင်ႉၼၼ် ၼၼ်ႉမႃး မၼ်းၸဝ်ႈၸင်ႇတႅမ်ႈႁွင်ႉၵႂၢမ်း “သဵင်ၽိူဝ်ႉလၢၵ်ႈ မေႃႈတွင်း” ဢွၵ်ႇမႃးသေ ဢဝ်ပဵၼ်ၽဵင်းယႃဢူၵ်းယႃၸႂ် လွင်ႈ Feeling  မၼ်းၸဝ်ႈ မီးၼိူဝ် “သဵင်” မၼ်းၸဝ်ႈ ၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

မၼ်းၸဝ်ႈၼႆႉ ဢိင်ၼိူဝ်ၵၢၼ်ငၢၼ်းသေ မၢင်ပွၵ်ႈ မီးၸႂ်ႁိပ်ႈၼႅတ်ႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ႁဵတ်းငၢၼ်း၊ ၽိုၼ်ၶၢဝ်ႇ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မၼ်းလူဝ်ႇဢွၵ်ႇ ၶိုတ်းတၼ်းငဝ်းလၢႆး ၶိုတ်းတၼ်းၶၢဝ်းယၢမ်းလႄႈ တင်းၸဝ်ႈပိုၼ်ၶမ်းသေ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၵႆႉၵႆႉတွၵ်ႉတႅၵ်ႉ ၶိုတ်ႈၺႃးၵၼ်ဝႃႈၼႆ။

ၺႃးမိူဝ်ႈမၼ်းၸဝ်ႈ ဢမ်ႇၶိုတ်းၸႂ်ၼၼ်ႉ မၼ်းၸဝ်ႈၵႆႉပွင်ႉႁင်း ၸဝ်ႈပိုၼ်ၶမ်းဝႃႈ “သူၼႆႉ ၸိုဝ်ႈတေႉဝႃႈ ပိုၼ်ၶမ်း၊ ပေႃးပဵၼ်ပိုၼ်ၵၢင်ႇတေႉၸိုင် မိူဝ်ႈပိုတ်းၼၼ်ႉ မၼ်းလူဝ်ႇလႅၼ်ႈၽႂ်းဝႆး လႅတ်းၽၢႆလူး မၼ်းၸင်ႇတေတိူဝ်ႉပဝ်ႉမၢႆ၊ ပဝ်ႉမၢႆ တေဢမ်ႇတၼ်းႁူႉတူဝ်၊ ၶွင်.. လၢႆးႁဵတ်းသူၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈ ပိုၼ်ၶမ်းယဝ်ႉ ပဵၼ်တဝ်ႇၵူၺ်းယဝ်ႉ၊ တဝ်ႇၵေႃႈ ယင်းဢမ်ႇၸႂ်ႈတဝ်ႈၶမ်းလူင်၊ ပဵၼ်တဝ်လဵၵ်း တဝ်ႇတွင်းၼၼ်ႉၵမ်းလဵဝ်ယဝ်ႉ” ၼႆသေ လွင်ႈလူၺ်ႈ ၸဝ်ႈပိုၼ်ၶမ်းသမ်ႉ ပဵၼ် ႁဵတ်းၵၢၼ် တႅတ်ႈတေႃးၶႅမ်ႉလႅပ်ႈ ဢဝ်ၶၢဝ်းယၢမ်း ပႂ်ႉႁႂ်ႈMoodၶဝ်ႈ ၼမ်ပႅတ်ႈဢိတ်းၼိုင်ႈၼၼ်ႉ မၼ်းၸဝ်ႈ ၵႆႉပွင်ႉမေႃး ဢူမ်းဢူမ်း ၸိူင်ႉၼၼ်ၵေႃႈ ယၢမ်ႈမီး ၼႆၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၶမ်းႁၢၼ်ၾႃႉ သွပ်ႉသႅပ်ႉ ပိုတ်ႇပုမ်ႇလၢတ်ႈၼႄၶႃႈ မိူဝ်ႈဝႅင်းၽိူၼ် ၸွမ်းၵၼ်။ ၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ် ၾၢင်ႁၢင်ႈ မၼ်းၸဝ်ႈဢၼ် ၼိုင်ႈ ဢၼ် လီႁၵ်ႉ တွင်းၵိုမ်းပႃး။

ပၢႆးဝူၼ်ႉ ပၢႆးႁၼ်

ၸဝ်ႈပိုၼ်ၶမ်း ၵေႃႉပဵၼ်ၵေႃႉသႄႈလီ ၵေႃႉႁူမ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွမ်းၵၼ် ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၵႂၢမ်းတႆးသေ ၶႆႈထိုင်ၸိုဝ်ႈ မၼ်းၸဝ်ႈဝႃႈ “ၵႂၢမ်းတႆးႁဝ်းမီးယူႇ၊ ယႃႇၶူင်ဢွၵ်ႇမႂ်ႇထႅင်ႈ၊ ဢွၼ်ၵၼ်ဢဝ်ၸႂ်ႉလႄႈ၊ လိၵ်ႈတႆးႁူမ်ႈတူဝ် ၵႂၢမ်းတႆးႁူမ်ႈၶေႃႈၼႆႉ၊ မူတ်းပၢၼ်မၼ်းယဝ်ႉ၊ လီလႆႈပဵၼ် ၵႂၢမ်းတႆးႁူမ်ႈၶေႃႈ လိၵ်ႈတႆးၽႂ်မၼ်းၼၼ်ႉၵူၺ်း၊ ႁူႉပွင်ႇၵၼ်သေ ၶတ်းၸႂ်လႃႈ ပေႃးၶႂ်ႈႁႂ်ႈတႆးၽွမ်ႉၵၼ်၊ တႆးတင်းလုမ်ႈၾႃႉဢိူဝ်ႈ ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ” ၼႆႁင်း ၸဝ်ႈပိုၼ်ၶမ်း မိူဝ်ႈ2008 ၼႆလႄႈ တေလႆႈဝူၼ်ႉႁၼ်မႅၼ်ႈ လွင်ႈၵၢင်ၸႂ်မၼ်းၸဝ်ႈ မီးၼိူဝ် ၵႂၢမ်းတႆးႁဝ်း ဢၼ်ႁဝ်းၼင်ႇၵၼ် ဢဝ်ၸႂ်ႉလၢတ်ႈတေႃႇၵၼ် ဢမ်ႇပွင်ႇၼၼ်ႉယူႇ။

ပေႃးဢမ်ႇမေႃတူၺ်းၸွမ်း ဢၼ်ၸိုဝ်ႈၸိုဝ်ႈၸႂ်ႈၸႂ်ႈသေ ဢမ်ႇမီးပၢႆးႁၼ်ၶိုၵ်ႉၶၢႆးၸိုင် ငဝ်းလၢႆး လွင်ႈၵိူတ်ႇ ၶိုၼ်ႈ ၽုတ်းပဵၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ  ႁူႉတေဢမ်ႇမေႃထတ်းသၢင် ၸႅၵ်ႇၽႄႁူႉႁၼ်လႆႈ ဢၼ်တေႉလႄႈ ဢမ်ႇ ၸၢင်ႈမၵ်းမၼ်ႈတႅပ်းတတ်းလႆႈထုၵ်ႇမႅၼ်ႈ၊ ၶၢဝ်းယၢမ်းငဝ်းလၢႆး လွင်ႈပၢႆးတူင်ႉၼိုင် သၢင်ႈၶိုင်ၵိူတ်ႇပဵၼ် ႁူမ်ႈ ၵဵၼ် ပၢႆးဝူၼ်ႉ၊ မုင်ႈမူၼ်ႉတူၺ်းၸွမ်း ႁုပ်ႈတွမ် ပၢႆးႁၼ်၊ ၸႅၵ်ႇၵၼ်ထတ်းသၢင် ၸင်ႇတေဝီးလႆ ဢၼ်ၽၢင်း လိပ်ႈ၊ ပၢႆးဝူၼ်ႉပၢႆးႁၼ် ၶိုၵ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းၶိုၵ်ႉၵၢၼ်ၶိုၵ်ႉ၊ ၾိင်ႈငႄႈလိၵ်ႈလၢႆးၶိုၵ်ႉ၊ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၶိုၵ်ႉၼႆ မၼ်း  ၸဝ်ႈသႅင်ၸိုၼ်ႈ တိုၼ်းလၢတ်ႈဢွၵ်ႇတႃႇသေႇမႃး။

ပိုၼ်ႉႁူႉၼမ်ႉၵတ်ႉ

လွင်ႈႁူႉ၊ တၢင်းႁူႉ၊ ငိူၼ်ႈႁူႉ၊ ၼဵၼ်ႁူႉ၊ ၵၢၼ်ႁူႉ၊ လၢႆးႁူႉ၊ ပိူင်ႁူႉ၊ ပၢႆးႁူႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁူမ်ႈတုမ်ပဵၼ်ပိုၼ်ႉႁူႉ၊ ၽၢၼ် ငိုၼ်းၶမ်း ဢမ်ႇၽၢၼ်ပိုၼ်ႉႁူႉၼႆႉ ၶိုၵ်ႉလိူဝ်ၽၢၼ်ႇပိုၼ်ႉႁူႉ ဢမ်ႇၽၢၼ်ငိုၼ်းၶမ်း၊ ၵပ်းၵၢႆႇပိုၼ်ႉႁူႉၼႆႉ ပူႇ မွၼ်ႇၼၢႆးယႃႈႁဝ်းၶဝ် ယင်းဝႆႉၵႃႈၶၼ်ၼမ်ႉၼၵ်းသေ မီးၵႂၢမ်းသွၼ်ဝႆႉလၢႆလၢႆၶေႃႈ။ မိူၼ်ၼင်ႇ “ဢမ်ႇႁူႉ မိူၼ်ၼမ်ႉတဝ်ႈဢမ်ႇႁူး၊ ၵေႃႉဢမ်ႇႁူႉဝႃႈၼၼ် ၵေႃႉဢမ်ႇႁၼ်ဝႃႈတေႉ၊ ဢမ်ႇႁူႉၼင်ႇတႃတၼ် ဢမ်ႇႁၼ် ၼင်ႇတႃမွတ်ႇ၊ မိူၼ်ပုင်ႇၼႃး ႁူၵ်းၵေႃႉ ၵမ်းၵွတ်ႇတူဝ်ၸၢင်ႉ၊ ႁဵတ်းၵေႃႉၵူၼ်းဢမ်ႇႁူႉ ပႃးၵၼ်လူႉသဵင်ႈ၊ ႁဵတ်းၵေႃႉၵူၼ်းဢမ်ႇႁၼ် ပႃးၵၼ်တၼ်မူတ်း၊ ၵူၼ်းဢိူၼ်ငိူဝ်ႈငႃႉ ပဵၼ်ၽူႈၵႃႉယွႆႉၵႃႉယိုတ်ႈ၊ ၵွပ်ႈ ဢမ်ႇမိုတ်ႈ သူင်ပိုၼ်ႉႁူႉ” ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉၼႆ  ၵဵဝ်ႇၵပ်း ပိုၼ်ႉႁူႉၼႆႉ လမ်ႇလွင်ႈ ၶိုၵ်ႉလိုၵ်ႉ တၢၼ်ႇလႂ်ၼႆၼၼ်ႉ မၼ်းလၢတ်ႈ တူၵ်ႇလၢတ်ႈမႃးပၼ်။

လွင်ႈလူင်ႉလႅၼ်ႇ

ၸဝ်ႈၶမ်းႁၢၼ်ၾႃႉ လၢတ်ႈဝႃႈ “ယွၼ်ႉမၼ်းၶႅၼ်ႇ လိၵ်ႈတႆး၊ လိၵ်ႈမၢၼ်ႈ၊ ၵႂၢမ်းတႆး၊ ၵႂၢမ်းမၢၼ်ႈလႄႈ ပွင်ႈၵႂၢမ်း၊ ဝွၵ်း၊ ၽဵင်းၵႂၢမ်း ဢၼ်မၼ်းၸဝ်ႈတႅမ်ႈ ႁွင်ႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၸင်ႇပဵၼ်တီႈ ၵူၼ်းတင်းၼမ် ယွမ်းႁပ်ႉ ပၼ်ႁႅင်း” ၼႆယူႇ။

ႁွင်ႉၵႂၢမ်းၸွမ်း ၸၢႆးသႅင်ၸွမ်ၾႃႉလႄႈ ၼၢင်းသႃႇရႃႇ မိူဝ်ႈပီ 2005

“သႅင်ၸိုၼ်ႈၼႆႉ ၸႂ်ႉမၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်သင်ၵေႃႈယဝ်ႇ ဢမ်ႇႁဵတ်းလႆႈၼႆ မၼ်းဢမ်ႇတွၼ်ႉလၢတ်ႈသေပွၵ်ႈ၊ တူဝ်ႇယၢင်ႇမၼ်း ပေႃးဝႃႈ ၶႂ်ႈလႆႈၶၢဝ်ႇၼႂ်းမိူင်း ၼႆၸိုင် မၼ်းတိုၼ်း ၸႂ်ႉလွၵ်းလၢႆး မၼ်းသေ ဢဝ်ႁႂ်ႈမၼ်းလႆႈမႃးတႃႇသေႇ၊ လွင်ႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈတႅမ်ႈလၢႆးၵေႃႈ မွၵ်ႇလၢတ်ႈၼႄ Idea မၼ်းၵူၺ်းၵေႃႈ မၼ်း ပေႃးတႅမ်ႈလႆႈ လိၵ်ႈ၊ ဝွၵ်း၊ ပွင်ႈၵႂၢမ်း ၶိုၵ်ႉတွၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ တင်းတႆးတင်းမၢၼ်ႈယဝ်ႉ” ၼႆ ၸဝ်ႈၶိုၼ်းသႂ်တေႃႉတႆႇ ၶႆႈၼႄ။

ၸွမ်သိုၵ်းလူင် ယွတ်ႈသိုၵ်း ႁူဝ်ပဝ်ႈလူင်RCSS ၵႆႉလၢတ်ႈၸပ်းသူပ်းၸပ်းပၢၵ်ႇတႃႇသေႇ တေႃႇၶႃႈႁဝ်းဝႃႈ “သင်သႅင်ၸိုၼ်ႈ တိုၵ်ႉမီးသၢႆၸႂ်ယူႇၸိုင် ၵၢၼ်ဢုပ်ႇဢူဝ်း ၵၢၼ်မိူင်း၊ ၵၢၼ်ႁဵတ်းသၢင်ႈ ၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်  မိူၼ်တေႃႈလဵဝ်ၼႆႉ မၼ်းႁိုဝ်ယၢပ်ႇသင်လႃႇ၊ လွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ပေႃးမီးမၼ်းၸိုင် မၼ်းၵိၼ်မူတ်းယဝ်ႉ၊ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈ ၵူႈၽၢႆႇၵူႈလွင်ႈၼႆႉ မၼ်းမီး တၢင်းႁူႉပိုၼ်ႉႁူႉ တဵမ်တူဝ်”ၼႆ ၵဵဝ်ႇၵၢၼ်မိူင်းၼႆႉ  မၼ်းၸဝ်ႈ ၵတ်ႉၶႅၼ်ႇ တၢၼ်ႇလႂ်ၼႆၼၼ်ႉ ၵႂၢမ်းလၢတ်ႈၼႆႉ ၸီႉၸမ်ႈၼႄႇယူႇ။

ၼမ်ႉၵတ်ႉၵၢၼ်တႅမ်ႈလိၵ်ႈလၢႆး

မီးၼႂ်းပပ်ႉ – သႅင်ၸိုၼ်ႈ (သၶႁ) ၼိုင်ႈၽဝႃႉ လၢႆပၢၼ် ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ဢၼ်ပပ်ႉ (ဢၢၼ်းတႆးၶႆးၶၢၼ်ႇၾႃႉ ပိၼ်ႇတႅမ်ႈထႅမ်ထတ်းဝႆႉ)

ၼႂ်းၽိုၼ်လိၵ်ႈ ၵၢၼ်မိူင်း၊ လၢႆးလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ တေလႆႈႁၼ် ၼမ်ႉၵႂၢမ်း၊ ပွင်ႈၵႂၢမ်း၊ ၶေႃႈထတ်းသၢင်၊ ဝွၵ်းမၼ်းၸဝ်ႈ တင်းၼမ်တင်းလၢႆး ဢၼ်မီးလွၼ်ႉမွၼ်း ၶိုၵ်ႉတွၼ်း ပဵၼ်တီႈယိူင်ႈ တႃႇၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ တင်းၼမ်။ တင်ႈတႄႇ လၢႆးတႅမ်ႈ၊ ၼိူဝ်ႉႁႃ၊ ၶေႃႈၸႂ်ႉ၊ လွင်ႈတၢင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ မၼ်းတိုၼ်းလီသူၼ်ၸႂ်ၶဝ်ႈၸႂ် တေႉတေႉ။

မီးၼႂ်းပပ်ႉ – သႅင်ၸိုၼ်ႈ (သၶႁ) ၼိုင်ႈၽဝႃႉ လၢႆပၢၼ် ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ဢၼ်ပပ်ႉ (ဢၢၼ်းတႆးၶႆးၶၢၼ်ႇၾႃႉ ပိၼ်ႇတႅမ်ႈထႅမ်ထတ်းဝႆႉ)

ပွင်ႈၵႂၢမ်းမၼ်းၸဝ်ႈ ဢၼ်ၵူၼ်းတင်းၼမ် သူင်ႇဢၢၼ်ႇသေ ဢမ်ႇလူင်ႇလိုမ်း လႆႈၵွၵ်းၶိုၼ်း ဢဝ်ႁဵတ်း ၽိုၼ်ဢိင်၊ ၶေႃႈဢၢင်ႈဢိင် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မီးတင်းၼမ်တၢင်လၢႆ၊ တီႈၼႆႈ တေထူၵ်းၼႄ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ႁႂ်ႈၸၢင်ႈ လူၸိမ်းတူၺ်း ၼမ်ႉဝၢၼ်မၼ်း။ မိူၼ်ၼင်ႇ “ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ ၸိုဝ်ႈၵိုၵ်းပိုၼ်ႉလုမ်ႈၾႃႉ လွင်ႈလီၸႃႉ မီးသင်”၊ “ပိုၼ်းၵႅပ်းဝူင်းၸိူင်းလႅဝ်း”၊ “ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝၼ်းတႆး၊ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝၼ်းၶိူဝ်းတႆး၊ ပဵၼ်ဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၸိုင်ႈတႆး” ၊ “တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းဝႃႉၽွမ်ႉႁူမ်ႈ တေၼွမ်းၵူမ်ႈႁိုဝ် တေၶဵင်ႇတႃႉ”၊ “ ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင် ၵၢၼ်းယွတ်ႈ ပူၼ်ႉလွတ်ႈ ၸၢတ်ႈ ပၢၼ်ၵူၼ်း”၊ “ၵၢၼ်မိူင်းထႆးယုင်ႈယၢင်ႈ ယႃႇၶဝ်ႈၶၢင်ႈၸုၵ်းၸွမ်းၽၢႆႇလႂ်” ၸိူဝ်းၼႆႉၵူၺ်းၵေႃႈ  တေလႆႈႁၼ် ၼမ်ႉၵတ်ႉတၢင်းၶႅၼ်ႇ လွင်ႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈမၼ်းၸဝ်ႈ ၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉၵႃႈႁိုဝ် ၼႆယူႇ။

ဝွၵ်း

ၼႂ်းၵႃႈဝွၵ်းမၼ်းၸဝ်ႈ လၢႆလၢႆႁူဝ်ၼၼ်ႉ တီႈၼႆႈ ယွၼ်းၸီႉၸမ်ႈၼႄ မိူၼ်ၼင်ႇ “တၵၢႆႇၶိုၼ်း၊ ပႅတ်ႈၸမ်ႈၼႃႈ”၊ “ဢၢႆႈထိုၵ်းၶဝ်ၵုၵ်ႉ”၊ “သူပ်းၵိၼ်မၢၵ်ႇ ႁူထွမ်ႇၵၢင်ႇ”၊ “တႆးၵူၺ်း ဢမ်ႇပဵၼ်ၾႆး”၊     “ တႅၼ် ႁူမ်ႈႁႅင်း ၸီးတႅင်းတေႃႇ”၊ “ၵွင်ႁွႆႈၽႅၼ်” လႄႈ “ယႃႇ” ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁႂ်ႈပဵၼ်တီႈမၢႆတွင်း မၼ်း ၸဝ်ႈ လူႉၶွႆႈ ၽၢတ်ႇယၢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ ထူၼ်ႈ ၵဝ်ႈပီႊ။ ဢွၼ်ၵၼ် ၸိမ်းလႅမ်ႉတူၺ်း ဝွၵ်းမၼ်းၸဝ်ႈ ပႃႈတႂ်ႈၼႆႉ တူၺ်းၶႃႈလူး။

မီးၼႂ်းပပ်ႉ – သႅင်ၸိုၼ်ႈ (သၶႁ) ၼိုင်ႈၽဝႃႉ လၢႆပၢၼ် ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ဢၼ်ပပ်ႉ (ဢၢၼ်းတႆးၶႆးၶၢၼ်ႇၾႃႉ ပိၼ်ႇတႅမ်ႈထႅမ်ထတ်းဝႆႉ)

“တႆးၵူၺ်းဢမ်ႇပဵၼ်ၾႆး”

လွင်ႈလူမဝ်မၢင်ဝႆႉတိုၼ်ႇၼိူဝ်ပိူၼ်ႈ

ယွၼ်ႉငိူၼ်ႈၼႅၼ်ထၢင်ႇယႂ်ႇတူဝ်ၵဝ်ႇ

ပၢႆးဝူၼ်ႉၵူႈၽဝ်ႇၼႆႉ တၵ်းလႆႈၾၢင်ႉႁူႉ

လီႈသူး၊ထၼူႉ၊ၵူဝ်းၵၢင်ႉ၊ ဢၢင်းသႃး

ဝႃႉ၊လႃးႁူႇ၊ ဢၶႃႇ၊ၶၢင်၊ ပလွင်ႈ(တဢၢင်း)

တႆး၊ယၢင်းလမ်၊ယၢင်းလၢႆး၊ ပဢူဝ်း

ၵႃႈၸူဝ်ႈပႆႇၸူဝ်းပႃးလူင်ႉလႅင်းၽွမ်ႉၵၼ်

တၵ်းဢမ်ႇႁၼ်ယိူင်းမၢႆ

သၢႆတၢင်းပူတ်းပွႆႇၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း

ယႃႇမၢင်ၵိူဝ်းၼွၼ်းၾၼ် ။

ၽဵင်းၵႂၢမ်း

မၼ်းၸဝ်ႈပဵၼ်ၵေႃႉႁူမ်ႈၵေႃႇတင်ႈ “ၸုမ်းၸိူင်းလႅဝ်း” သေ ပဵၼ်ၵေႃႉမီးလွၵ်းတွၼ်ႈ လမ်ႇလွင်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈ ၼႂ်းၶၵ်ႉၽဵင်းပူၵ်းသူၼ်း ပူၵ်းတိုၼ်ႇ ပၢၼ်လၢႆးလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉတႆးမႃး ပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ်။ မၼ်းၸဝ်ႈ လၢတ်ႈၼႄ လွင်ႈသဵၼ်ႈတၢင်းပၢႆးမွၼ်းတႅမ်ႈၵႂၢမ်းႁွင်ႉၵႂၢမ်း မီးၸိူင်ႉႁိုဝ်ၼႆၼၼ်ႉ ၼင်ႇတႂ်ႈၼႆႉ။

Credit to Hsenpai: သၶႁ ၵႂႃႇႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းတီႈမိူင်းၵူဝ်ႊရီႊယႃႊ ၽွင်းပီ 2005 -2006

“ၵႂၢမ်းၸိူဝ်းၶိုင်ႁဵတ်းဢွၵ်ႇမႃးၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈတႃႇပၢႆးမၢၵ်ႈမီး၊ ဢမ်ႇၸၢင်ႈတမ်းဝၢင်းၶၢႆလႆႈၵူႈတီႈ၊ ၵူၼ်းဢၼ် ထွမ်ႇၵမ်ႈၼမ်ၵေႃႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းသူင်ၵၢၼ်သိုၵ်းၵၢၼ်မိူင်း၊ တႄႇႁွင်ႉၵႂၢမ်းမႃး ဢမ်ႇတွၼ်ႉလႆႈငိုၼ်း ၼမ်ႉတွၼ်း ၸွမ်းသေပွၵ်ႈ၊  သုမ်းတႃႇသေႇ၊ ၶႅပ်းလႂ်လႆႈၶိုၼ်းတိုၼ်းမၼ်းၵေႃႈ လီၼႅၼ်ႇယဝ်ႉ၊ ပဵၼ်ၼၼ် ၵေႃႈ ၼႂ်းၸႂ်ဢမ်ႇတွၼ်ႉၶႂ်ႈသုတ်ႈထွႆ၊ ၵွပ်ႈမီးၸႂ်ႁၵ်ႉသူင်လႄႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵႂၢမ်းၶႅမ်ႉ ႁႂ်ႈပဵၼ်ယိူင်ႈယၢင်ႇ ၸုပ်ႈသႅၼ်း လင်” မၼ်းၸဝ်ႈထူၵ်းမွၵ်ႇလၢတ်ႈၼႄၸိူင်ႉၼႆ။

မၼ်းၸဝ်ႈၼႆႉ လႆႈဝႃႈပဵၼ် ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇၵတ်ႉၶႅၼ်ႇလွင်ႈၽႃႇသႃႇ. ၶေႃႈထွႆႈၵႂၢမ်းတႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ၊ လိၵ်ႈ ဢမ်ႇၼၼ်ၵႂၢမ်း ဢၼ်မၼ်းၸဝ်ႈလႆႈတႅမ်ႈႁွင်ႉ ထွမ်ႇဢၢၼ်ႇ မိုတ်ႈသူပ်းမူၼ်ႈႁူ ထိုင်တီႈ ၸဝ်ႈၶိုၼ်းသႂ် ပေႃး ယွင်ႈဢၢမ်းဝႃႈ “သႅင်ၸိုၼ်ႈပဵၼ်ၵူၼ်းလူင်ႉလႅၼ်ႇၽႃႇသႃႇၵႂၢမ်းတႆးတေႉတေႉ၊ လၢတ်ႈလီထွမ်ႇ၊ ထွမ်ႇၶဝ်ႈ ၸႂ်ငၢႆႈ၊ ၵူၼ်းၵမ်ႈဢေႇၵူၺ်း ဢၼ်ႁူႉမေႃ မိူၼ်မၼ်းၼႆႉ” ၼႆလူးၵွၼ်ႇ။

ၽဵင်းၵႂၢမ်းၶူမ်းၽၢႆ ၶိုၵ်ႉတွၼ်း လွၼ်ႉမွၼ်းလိုၵ်ႉလမ်ႇ ၵိုၵ်းပိုၼ်း မၼ်းၸဝ်ႈမိူၼ်ၼင်ႇ  “လုၺ်း”၊ “တူၼ်း ၽၵ်းႁီႉလူင် ဝၢၼ်ႈၶၢႆသိမ်ႇ”၊ “ႁိူဝ်း”၊ “ သဵင်ၽိူဝ်ႉလၢၵ်ႈမေႃႈတွင်း”  ၸိူဝ်းၼႆႉ တေလႆႈဝႃႈပဵၼ် Master Piece ၶွင်မၼ်းၸဝ်ႈၼႆယူႇ။

“လုၺ်း” ပၼ်ႁႅင်း ယႃႇႁႂ်ႈယွမ်းၵၢၼ်ႉ၊ ပိုင်ႈဢိင်တူဝ်ၵဝ်ႇလိူဝ်သေ တၢင်ႇၵေႃႉ၊ ပဵၼ်ႁိုဝ်ၵေႃႈလီ တိုၼ်းတေ ႁဵတ်းသၢင်ႈ ယၢင်ႈႁႂ်ႈထိုင် ယိူင်းဢၢၼ်း ၼႆၼၼ်ႉ ၽူႈယၢမ်းထွမ်ႇမၼ်း တေႁူႉႁၼ်မႅၼ်ႈ ပၢႆးဝူၼ်ႉ ဢၼ်မၼ်း ၸဝ်ႈၶႂ်ႈၽၢၵ်ႇတွၼ်ႈပၼ်။

“ႁိူဝ်း”  ၼႄႁႂ်ႈႁူႉလွင်ႈ ဢဝ်ၵၼ်ဝႃႈပႃးၵၼ်ပဵၼ်၊ လွင်ႈႁဝ်းပဵၼ်ႁဝ်း၊ လွင်ႈယိူင်းမၢႆ ၵၢၼ်မိူင်း၊ တႃႇၶိူဝ်း လဵဝ်ႁိုဝ် တႃႇတၢင်ႇၶိူဝ်းပႃး၊ တေဢဝ်ငဝ်းလၢႆးဝႃႈႁိုဝ်၊ တေသၢင်ႈငဝ်းလၢႆး ႁႂ်ႈဢွင်ႇပေႉ၊ လူဝ်ႇမီး ယိူင်းမၢႆ တႅၵ်ႇလႅင်းၸႅင်ႈႁၼ်လီ ၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈ တေလႆႈဝႃႈ ၼမ်ႉၵႂၢမ်း ၼိူဝ်ႉၽဵင်းမၼ်း ၸဝ်ႈၼႆႉ ၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉ မီးၵႃႈ ၶၼ် ဢမ်ႇတႅၵ်ႈၼိူင်းလႆႈ။

ၵဵဝ်ႇ “ၸုမ်းၸိူင်းလႅဝ်း”သေ မၼ်းၸဝ်ႈ တႅမ်ႈဝႆႉဝႃႈ ၸိူင်းလႅဝ်း− ၵွင်လင်− မိူင်းမႅဝ်း၊ ၸိူင်းလႅဝ်း− တၵ်းသိုပ်ႇ− ႁိူင်းသႅဝ်း ၼႆလႄႈ လွင်ႈဝႃႈ ၼိူဝ်ၸိူင်းလႅဝ်းၼႆႉ ၵၢင်ၸႂ်မၼ်းၸဝ်ႈၶႂ်ႈႁႂ်ႈပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ် ၼႆၼၼ်ႉ ႁၼ်သိုဝ်ႈၼႃႈတၼ်းတႃ။

သၶႁ ႁိုဝ် သႅင်ၸိုၼ်ႈၼႆႉ မၼ်းၸဝ်ႈပဵၼ်ၵူၼ်းၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ မီးၼမ်ႉၵတ်ႉၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ ႁဵတ်းသၢင်ႈပၼ် ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ဢိၵ်ႇတင်း ၵၢၼ်လိၵ်ႈလၢႆး ပၢႆးမွၼ်း ၵၢၼ်သိုဝ်ႇၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ မီးယိူင်းဢၢၼ်း တႃႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ ႁပ်ႉၶၢမ်ႇယုမ်ႇယမ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ မီးပၢႆးဝူၼ်ႉပၢႆးႁၼ် ၸိူင်ႉႁိုဝ် ၼႆၼၼ်ႉ ပေႃးလၢတ်ႈၶႆၼႄမႃး မွၵ်ႈ ၼႆၵေႃႈ ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ၵူၼ်းသႅၼ်းပၢၼ်မႂ်ႇၶဝ် တေႁပ်ႉႁူႉလွင်ႈမၼ်းၸဝ်ႈ ၼမ်လႄႈၵေႇယူႇ။ ပေႃးပဵၼ် ၸိူင်ႉ ၼၼ်ႉယူႇၸိုင် တေလႆႈဝႃႈ ၵိုင်ႇၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ လႆႈ တေႃႉတႆႇၶႆႈလွင်ႈမၼ်းၸဝ်ႈမႃး ပၼ်တင်းၼမ်။

ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇပၢႆးဝူၼ်ႉၶဝ်ႈၸဝ်ႈဝႃႈ “ၵူၼ်းၵေႃႉၼိုင်ႈ တေယူႇႁိုင်လႆႈၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉၵႃႈႁိုဝ်ၼႆၼၼ်ႉ မၼ်း ဢမ်ႇၸႂ်ႈလွင်ႈလိုၵ်ႉလမ်ႇ၊ ၵူၼ်းၵေႃႉၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈမၼ်းယူႇၼႂ်းမိူင်းၵူၼ်းၼႆႉ မၼ်းသမ်ႉႁဵတ်းသၢင်ႈ ပၼ်လႆႈ ၽွၼ်းလီ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ၊ ဝၢၼ်ႈမိူင်းလႄႈ ၽွၼ်းလီ ၵူၼ်းတၢင်းၼမ် လႆႈၵႃႈႁိုဝ်  ၼႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ ပဵၼ် လွင်ႈ လိုၵ်ႉလမ်ႇ မီးၵႃႈၶၼ်” ၼႆလႄႈ  သၶႁသမ်ႉလူး ပဵၼ်ၵူၼ်းမဵဝ်းလႂ် ၼႆၼၼ်ႉ မီးတီႈ ၵူၼ်းတင်းၼမ် တႅပ်း တတ်း ပၼ်ၵူၺ်း။

  1. “ႁၢင်ႈၸႃႉၸႂ်ၶမ်း၊ ၼွၼ်းၸမ်ၸင်ႇႁူႉ” ၼႆလႄႈ ၽႂ်ၵေႃႉလႂ်ယၢမ်ႈႁဵတ်းၵေႃႉမၼ်းၸဝ်ႈၵေႃႈ တေႁူႉ လွင်ႈ ၸႂ်လီၸႂ်ဝၢၼ်၊ ဝႅပ်ႉပၢင်လူင်
  2. သႅင်ၸိုၼ်ႈ (သၶႁ)− ၼိုင်ႈၽဝလၢႆပၢၼ် ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ− (တႅမ်ႈ− ဢၢၼ်ႈတႆး ၶႆးၶၢၼ်ႇၾႃႉ)
  3. တွင်ႈထၢမ် ၽူႈယၢမ်းယူႇၸမ် ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွမ်းသၶႁ

ၸႂ်ႁတ်းၸႂ်ႁၢၼ်၊ ၸႂ်ႈဢူၼ်ႈၸႂ်ဢွၼ်ႇ၊ ၸႂ်ဢမ်ႇယွၼ်ႇတေႃႇၶဵၼ်၊ ၸႂ်ၼိမ်မၼ်ႈတိုင်ႈ၊ ၸႂ် ၶိုၼ်ႈ ၸၼ်ႉသုင်၊ ၸႂ်ၶုၼ်ၸႂ်ၸဝ်ႈ၊ ၸႂ်ၵဝ်ႈၵေႃႉၽၵ်းၵဝ်ႈၵမ်၊ ၸႂ်မုင်ႈႁၼ် တၢင်းၼႃႈ မၼ်းၸဝ်ႈယူႇ ဢမ်ႇၵၢတ်ႈ။

ၼႂ်းၽွင်းယၢမ်း မၼ်းၸဝ်ႈလူႉၶွႆႈထူၼ်ႈထိုင် (9)ပီႊၼႆႉ ယွၼ်းၶွၵ်းထုတ်ႇဢဝ်ဝွၵ်း ပိုၼ်ၶမ်း ၽယၵ်ႉဝူင်း ၵေႃႉပဵၼ် ၵေႃႉလီ သၶႁၼၼ်ႉ တႅမ်ႈတွၼ်ႈဝႃႈ “ၵဝ်ႈပီႊသၶႁ” ၼႆႉသေ ၶွတ်ႇယွတ်ႈ တီႈၼႆႈၶႃႈ။

“သူပ်းယၢပ်ႇၸႃႉ သဵင်ၸၢင်သူ၊ ၸိူဝ်းတူတိုၵ်ႉငိၼ်းယူႇ…။

ထူႇလူမ်းၽူင်ႉ တႃႇၵၢၼ်ၸၢတ်ႈ၊ ၵူဝ်ပလၢတ်ႈ တူၵ်းႁဵဝ်…။

ထိုင်တီႈလႂ်ၸီႉတမ်တႅင်း၊ ထွင်ႇပၼ်လႅင်းၾႆး..ၶဵဝ်။

ႁႂ်ႈၽႅဝ်တီႈဢၼ်တႆးယိူင်း၊ တႃႇဝၢၼ်ႈမိူင်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ …။”

မႂ်ႇသုင်

ၸၢႆးငိုၼ်း (ပၢႆးပိုၼ်း)

15 Sept 2020

ဢၢင်ႈဢိင်ၶေႃႈမုၼ်း−

  1. ၽိုၼ်ၶၢဝ်ႇၵွၼ်းၶေႃ
  2. ဝႅပ်ႉသၢႆႉပၢင်လူင်
  3. သႅင်ၸိုၼ်ႈ (သၶႁ)− ၼိုင်ႈၽဝလၢႆပၢၼ် ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ− (တႅမ်ႈ− ဢၢၼ်ႈတႆး ၶႆးၶၢၼ်ႇၾႃႉ)
  4. တွင်ႈထၢမ် ၽူႈယၢမ်ႈယူႇၸမ် ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွမ်းသၶႁ

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း