ပၢင်ၵုမ်လွင်ႈတႆး မႄႈႁွင်ႈသွၼ် ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇ ၽူႈသူၼ်ၸႂ်လွင်ႈတႆး ၶဝ်ႈႁူမ်ႈၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇ

ပၢင်ၵုမ်လူင်လဵပ်ႈႁဵၼ်းလွင်ႈတႆး ၵူႈမိူင်းမိူင်း ပွၵ်ႈၵမ်း 2 ဢၼ်ၸတ်းႁဵတ်းတီႈ ဝဵင်းမႄႈႁွင်ႈသွၼ် ၸႄႈတွၼ်ႈမႄႈႁွင်ႈသွၼ် မိူင်းထႆးတွၼ်ႈၼိူဝ်ၼၼ်ႉ ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇလွင်ႈတႆး၊ ၽူႈသူၼ်ၸႂ် လဵပ်ႈႁဵၼ်း လွင်ႈတႆး ၶဝ်ႈႁူမ်ႈၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇ။

ပၢင်ၵုမ်လူင်လဵပ်ႈႁဵၼ်းလွင်ႈတႆးၼႆႉ ၸတ်းႁဵတ်း ဝၼ်းတီႈ 4-6/9/2020 ၶၢဝ်းတၢင်းသၢမ်ဝၼ်းၼၼ်ႉ ၸတ်းႁဵတ်း 2 ႁွင်ႈ မီးၵူၼ်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈ 500 ပၢႆ ။ ဢၼ်ယူႇတီႈ ၸၼ်ႉၸွမ်ပုတ်ႉထ မိူင်းတႆးသေ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ တၢင်းဢွၼ်ႊလၢႆႊတႄႉ ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် တွၵ်ႊတိူဝ်ႊၶမ်းမၢႆ ထမ်မသႃမိ တင်း ၽူႈတႅမ်ႈပိုၼ်း ၶိူဝ်းသႅၼ် ဢိၵ်ႇလၢႆၸဝ်ႈ/ၵူၼ်း။ ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလွင် ၻွၵ်ႊတိူဝ် မႁႃၺႃႇၼိင်ႇ ဝတ်ႉပုတ်ထရၢမ်း မိူင်းဢိင်းၵလဵတ်ႈ တၢမ်တူဝ်ၸဝ်ႈယေႃးၶိင်းၶိုၼ်ႈႁွတ်ႈ။ ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇ လွင်ႈတႆး/ၽူႈသူၼ်ၸႂ်လွင်ႈတႆး ၽူႈမီးၸၼ်ႉတႃ ၶုၼ် ၼႂ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆး ၸိူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈတင်းၼမ်။

ၻွၵ်ႊတိူဝ်ႊယူဝ်းထိၼ်း ၽူႈယိပ်းၵၢၼ်တီႈမႄႈႁွင်ႈသွၼ် လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ- “ဢၼ်လႆႈ ႁပ်ႉၼမ်ႉတွၼ်းၽွၼ်းလီတႄႉ ပဵၼ် 1.ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈတၢင်းႁူႉတၢင်းမေႃၼႆႉ လႆႈတၢင်းႁူႉမႂ်ႇမႂ်ႇၵိူတ်ႇ ၶိုၼ်ႈ၊ တူဝ်ယၢင်ႇမၼ်းမိူၼ်ၼင်ႇ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလိၵ်ႈလူင် ဢၼ်ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် ၻွၵ်ႊတိူဝ်ႊၶမ်းမၢႆ ဢုပ်ႇၶႆႈၼႄ။ 2.လွင်ႈပိုၼ်းတႆး ဢၼ်မႄႈၶူးၶိူဝ်းသႅၼ် ဢုပ်ႇၶႆႈၼႄ။ လွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ၶႃႈႁဝ်းဝူၼ်ႉဝႃႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းတႆး ၵူၼ်းထႆး ပႃးၸဵမ်ၵူၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်းလၢႆလၢႆၵေႃႉ လႆႈႁူႉလႆႈၶဝ်ႈၸႂ်လွင်ႈတုၵ်ႉယၢၵ်ႈၶွင် ပီႈၼွင်ႉတႆး ဢၼ်ယူႇၼႂ်းမိူင်းတႆး ပႃးၸဵမ်ဢၼ်ယူႇၼႂ်းမိူင်းထႆး။ 3.ႁဵတ်းႁႂ်ႈပီႈၼွင်ႉတႆးႁဝ်းႁူႉဝႃႈ ဢမ်ႇဝႃႈယူႇတီႈလႂ် ႁဝ်းၵေႃႈပဵၼ်တႆးမိူၼ်ၵၼ်”- ဝႃႈၼႆ။

လိူဝ်သေၼၼ်ႉ လွင်ႈပၢႆးယူႇလီ၊ ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ၊ ၵဵဝ်ႇၵပ်းမွၵ်ႇၵႂၼ်း ၼႂ်းမိူင်းထႆး မိူင်းတႆး မိူင်းယၢင်းလႅင် တေႁဵတ်းႁိုဝ်ႁူမ်ႈၵၼ် ၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈ။ ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် တူဝ်ယၢင်ႇလွႆတႆးလႅင်း ၶႂ်ႈၸႂ်ႉလွၵ်းလၢႆးပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ မိူၼ်ၼင်ႇမိူင်းထႆး ၸိူဝ်းၼႆႉ တေႁူမ်ႈမိုဝ်းၵၼ်ၶပ်းၶိုင်ၸိူင်ႉႁိုဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ပႃး။ တႅပ်းတတ်းဝႃႈ ၼႂ်း 2 ပီတၢင်းၼႃႈၼႆႉ တေၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်ၵုမ်လူင် ပွၵ်ႈၵမ်း 3 ထႅင်ႈ တီႈမႄႈႁွင်ႈသွၼ်။ ၵွၼ်ႇပႆႇထိုင်ပၢင်ၵုမ်လူင်ၶၢဝ်းၼႃႈၼႆႉ တေမီးၵၢၼ်ၶူၼ်ႉၶႂႃႉဝႆႉ တင်းၼမ်- ၼႆယဝ်ႉ။

ၸၢႆးသႅင်မိူင်း မင်းၵွၼ်း ၽူႈတူင်ႉၼိုင်လွင်ႈလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈၾိင်ႈငႄႈ ၼႂ်းဝဵင်းၵဵင်းမႆႇ လၢတ်ႈဝႃႈ- “ပၢင်ၵုမ်ၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်ပၢင်ၵုမ်လူင် လဵပ်ႈႁဵၼ်းလွင်ႈတႆးၵူႈမိူင်းမိူင်း။ မၼ်းပဵၼ်လွင်ႈဢၼ်လီ  ႁၢၼ်ႉၸႂ်တႄႉတႄႉ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ တႆးႁဝ်းၶႃႈၵူႈၾၢႆႇၾၢႆႇ ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇၶဝ် ဢမ်ႇဝႃႈၾၢႆႇလိၵ်ႈလၢႆး၊ ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ၊ လွင်ႈႁႅင်းၵၢၼ်၊ လွင်ႈငဝ်းလၢႆးဢၼ်ပဵၼ်ယူႇၼႂ်းမိူင်းတႆး၊ လွင်ႈပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မႃးႁူမ်ႈဢုပ်ႇၶႆႈၼႄလႄႈ မၼ်းပဵၼ်ၽွၼ်းလီတႃႇ ပီႈၼွင်ႉတႆးႁဝ်းၶႃႈတႄႉတႄႉ” ဝႃႈၼႆ။

ပၢင်ၵုမ်လူင်တၢင်းၼႃႈၼႆႉ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈပဵၼ်လႆႈ ယင်းထုၵ်ႇလီထႅမ်ၽိူမ်ႉထႅင်ႈႁူဝ်ၶေႃႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ငဝ်းလၢႆးဢၼ်ပဵၼ်ယူႇၼႂ်းမိူင်းတႆး ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ၊ လွင်ႈယိုတ်းတီႈလိၼ်၊ လွင်ႈၵၢၼ်သိုၵ်းသိူဝ်၊ ငဝ်းလၢႆးဝၢႆးလိူၵ်ႈတင်ႈ 2020 တေလႅၵ်ႈလၢႆႈၵႂႃႇ ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၸိူဝ်ႉၼႆႉ ၼႆယဝ်ႉ။

ၼၢင်းသႅင် မိူင်းလီ ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ 1 သမႃးၶူမ်းပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇလႄႈၾိင်ႈငႄႈတႆး (ၵဵင်းမႆႇ) ၊ ၵေႃႉလႆႈႁပ်ႉ ပုၼ်ႈၽွၼ်းပဵၼ်ပႃး ၸုမ်းၵေႃၵမ်ၵၢၼ်ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်း လၢတ်ႈဝႃႈ- “ႁူဝ်ၶေႃႈၼႂ်းပၢင်ၵုမ်လူင်ၼႆႉ လီသူၼ်ၸႂ်ၵူႈႁူဝ်ၶေႃႈၶႃႈဢေႃႈ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈမၼ်းၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈတႆး မိူၼ်ၼင်ႇ ၵဵဝ်ႇၵပ်းတႆးၼႂ်းမိူင်းတႆး ပၢႆႈမႃးပဵၼ်ႁႅင်းၵၢၼ်ၼႂ်းမိူင်းထႆး၊ ငဝ်းလၢႆးၼႂ်းမိူင်းတႆးပဵၼ်ႁိုဝ်၊ ငဝ်းလၢႆးၼႂ်းမိူင်းထႆးပဵၼ်ႁိုဝ်။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ မၼ်းမီးႁူဝ်ၶေႃႈလၢႆလၢႆဢၼ်လႄႈ မၼ်းလီသူၼ်ၸႂ်၊ မၼ်းလမ်ႇလွင်ႈတႃႇ ၸဝ်ႈပၢႆးမေႃၶဝ် ၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ် တေလႆႈႁပ်ႉႁူႉငဝ်းလၢႆးၶွင်ပီႈၼွင်ႉတႆး” – ဝႃႈၼႆ။

တၢင်းယိူင်းဢၢၼ်း လၵ်းလၵ်းမၼ်း ဢၼ်လႆႈၸတ်းပၢင်ၵုမ်ၼႆႉ -1.ၵၢၼ်ပူၵ်းပွင်တၢင်းႁူႉလွင်ႈလဵပ်ႈႁဵၼ်း လွင်ႈတႆး လွင်ႈၶိုပ်ႈၼႃႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇထိုင်လႂ်၊ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ယူႇ။ 2.သိုပ်ႇတေႃႇလွင်ႈမိုတ်ႈၵိုဝ်းၸမ်ၸႂ် ၽူႈလူင်ႉ လႅၼ်ႇ တၢင်းမိူင်းထႆး လႄႈမိူင်းတႆး။ 3.ႁႂ်ႈၼႂ်းဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇ မီးတႃငိုၼ်းလႆႈ၊ ႁႂ်ႈမီးၵူၼ်းမႃးဢႅဝ်ႇ တွင်ႈတဵဝ်း သေ မႃးသိုဝ်ႉၶူဝ်းလဵင်း တီႈမိူင်းမႄႈႁွင်ႈသွၼ်ၵႂႃႇ။ ႁႂ်ႈမီးၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆဝူင်ႈၵၢင်မိူင်းထႆး တင်းမိူင်းတႆး ၸိူဝ်း ၼႆႉ- ၻွၵ်ႊတိူဝ်ႊယူဝ်းထိၼ်း ယၢမ်ႈလၢတ်ႈဝႆႉတီႈ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၼင်ႇၼႆ။

ပၢင်ၵုမ်လူင် လဵပ်ႈႁဵၼ်းလွင်ႈတႆးၼႆႉ ပွၵ်ႈၵမ်း 1 ၸတ်းတီႈဝဵင်းမႄႈႁွင်ႈသွၼ် မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 29-30/06/2013 ။ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ  ၾၢႆႇလဵပ်ႈႁဵၼ်းလွင်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းလႄႈ ၵၢၼ်ပူၵ်းပွင်၊ ၾၢႆႇတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ၸၼ်ႉၸွမ်ၵဵင်းမႆႇ တင်း ၸၼ်ႉၸွမ်(ၵေႃႊလဵၵ်ႉ) မိူင်းမႄႈႁွင်ႈသွၼ် ႁူမ်ႈၵၼ်ၸတ်းႁဵတ်း။