တႄႇဢဝ် ႁူဝ်ပီ 2020 ၼႆႉမႃး မူလူမ်ႉတၢႆ တင်းၼမ်လၢႆ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်း ပိုၼ်ႉတီႈ ဢမ်ႇႁတ်းသိုဝ်ႉၵိၼ်ၼိူဝ်ႉမူ ႁဵတ်းႁႂ်ႈလွၵ်းၵၢတ်ႇၵႃႉၶၢႆမူ ဢမ်ႇပဵၼ်ၵၢၼ်။
ၼႂ်းဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ ၼွၵ်ႈဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ တေႃႇထိုင်ပိၵ်ႇထိူၼ်ႇႁၢင်ၶိူဝ်း ပေႃးမီးႁူင်းဢိတ်ႇၶဝ်ႈ/ၶူၵ်ႉၸၢၵ်ႈ၊ မီးႁႆႁုင်လဝ်ႈၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်လဵင်ႉမူ၊ ၼႂ်းတူဝ်ဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ ႁူင်းဢိတ်ႇၶဝ်ႈ ဢမ်ႇယွမ်း 30 လင်ပၢႆ ၊ ႁႆႁုင်လဝ်ႈၵေႃႈမီးၼမ်။ ဢၼ်လဵင်ႉမူ လဵင်ႉၵႆႇ ၼမ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈတႄႉ ပဵၼ် ဝၢၼ်ႈႁူဝ်ၾၢႆ ၊ ဝၢၼ်ႈၽူၺ်းႁႆး ပွၵ်ႉပီႈၼွင်ႉတႆးၼိူဝ် တႆးမၢဝ်းယူႇ ၶႂ်ႈဝႃႈ လဵင်ႉမူၵူႈႁိူၼ်း – ၸိူဝ်းၼႆႉ ၺႃးၽေးၵႃႇလမူ/ မူတၢႆ ၼမ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈ။
လုင်းဢွင်ႇလႃႉ ၽူႈၵွၼ်းပွၵ်ႉမဵဝ်ႉမ လၢႆးၶႃႈ လၢတ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ ၼႂ်းဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ ႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ မူပေႃးၶႂ်ႈမူၺ်ႉမူတ်း ယဝ်ႉ။ တၢႆတၢင်းၶွၵ်ႈ တၢင်းၶွၵ်ႈၶႃႈဢိူဝ်ႈ။ ၶဝ်ဝႃႈ ပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်ဢွၵ်ႇမၢၵ်ႇၼႂ်းၵူင်ၶေႃးမူၼႆဝႃႇ။ ႁူဝ်ႁဵင်တူဝ်မၼ်း ယူႇၶႃႈယူဝ်ႉ တၢႆၼႆႉ ” – ဝႃႈၼႆ။
ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈမူတၢႆၼႆႉသေ ၸဝ်ႈမူမၢင်ၵေႃႉ ပႅတ်ႈလူင်းၼႂ်းၼမ်ႉတဵင်း၊ပႅတ်ႈၸွမ်းၵွင်ယုၵ်းယၢၵ်း မဵၼ်တူႇ မဵၼ်ၼဝ်ႈ။
ဢၢႆႈၸၢႆး ၵူၼ်းၼုမ်ႇလၢႆးၶႃႈ လၢတ်ႈဝႃႈ – “မူတၢႆၼႆႉ ပႅတ်ႈမၢၵ်ႇမိူဝ်၊ မဵၼ်တူႇလူင်ဝႆႉၶႃႈဢေႃႈ။ ၸဝ်ႈ မူၶဝ် မၢင်ၵေႃႉဢမ်ႇၾင် ၸူးငၢႆႈသေ ပႅတ်ႈတူၵ်းၼမ်ႉတဵင်းၵေႃႈမီး၊ ပႅတ်ႈဝႆႉၸွမ်းၵွင်ယုၵ်းယၢၵ်းၵေႃႈမီး။ ဢၼ်ၾင်တႄႉ ၾင်ယူႇ ၵူၺ်းၵႃႈ မီးဢေႇ၊ ၽႂ်ၵေႃႈ ပေႃးဢမ်ႇႁတ်းသိုဝ်ႉၵိၼ်ယဝ်ႉၶႃႈ” – ဝႃႈၼႆ။
မိူဝ်ႈႁူဝ်ပီ 2020 ၼႆႉ ၵႃႇလမူ ၶဝ်ႈ ၼႂ်းဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ ယဝ်ႉၵမ်းၼိုင်ႈ၊ ဢၼ်ပဵၼ်ထႅင်ႈၵမ်းၼႆႉ ပဵၼ်ႁွပ်ႈတီႈသွင် ။ မိူဝ်ႈၵမ်းတီႈၼိုင်ႈ ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၽွင်းၼႂ်းလုၵ်ႈလိူၼ် ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ ၊ ဢၼ်ပဵၼ်ထႅင်ႈၵမ်းၼႆႉ တႄႇၵၢင်လိူၼ်ဢေႃႊၵၢတ်ႉသ်ႊၼႆႉမႃး။ ၵူၼ်းမိူင်းလၢႆးၶႃႈ ၸိူဝ်းလဵင်ႉမူ ၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈ – “ၽေးၵႃႇလမူၶဝ်ႈၵမ်းၼႆႉ ႁွင်ႈၵၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၼႂ်းၸႄႈဝဵင်း ၊ ပႃးၸဵမ်ၾၢႆႇလဵင်ႉလူသတ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇပႆႇမီးၽႂ် လူင်းၸွႆႈထႅမ် ပၼ်သင်ၶႃႈ” – ဝႃႈၼႆ။
တီႈမိူင်းထႆး ၵေႃႈတေႃႈၼင်ႇၼၼ်။ ၼႂ်းၸေႈတွၼ်ႈ လမ်းပုၼ်း ၊ ၵဵင်းမႆႇ ၵေႃႈထူပ်းၽေးမူပဵၼ်ၵႃႇလ။ ၾၢႆႇပႆၢးယူႇလီ တူဝ်သတ်းလၢတ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်တၢင်းပဵၼ် PRRS -Porcine reproductive and respiratory syndrome ။ ထိုင်တီႈလႆႈ ၶုတ်းလုမ်ယႂ်ႇလူင်သေ ၾင်တူဝ်တၢႆမူ ပဵၼ်မူႇပဵၼ်ၾုင်ၼင်ႇၵဝ်ႇ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ Thairath ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
