Saturday, April 27, 2024

ၽႂ်ပဵၼ်ၵေႃႉၽႅၼ်ႁူဝ်ပႄႉသေ သမ်ႉၶၢႆၼိူဝ်ႉမႃ

Must read

ပီ 2020 ၼႂ်းလုၵ်ႈလိူၼ် ဢေႃႊၵတ်ႉသ် ဝၼ်းတီႈ 19 ၼၼ်ႉ တီႈၼေႇပျီႇတေႃႇ လႆႈၸတ်းႁဵတ်းၵႂႃႇ ပၢင်ပိုတ်ႇပၢင်ၵႅဝ်ႈ ပၢင်လူင်ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈဢွၼ်ၵၼ်လႆႈႁူႉလႆႈငိၼ်း ၵၼ်သေယဝ်ႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈတူၵ်းၸႂ်လႂ်တိုၼ်ႇၸွမ်း ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈငိၼ်းၸူမ်းၸွမ်း တေမီးတင်းၼမ် တင်းလၢႆၶႃႈၼေႃႈ ။ ၵူၺ်းၵႃႈၼႂ်းဢၼ်ၵူၼ်း ၸူမ်းၸွမ်းသမ်ႉဢေႇသေယဝ်ႉ လွင်ႈတူၵ်းၸႂ်လႂ်တိုၼ်ႇ ၼၼ်ႉတေၼမ်ႁိုဝ်ၼႆ ႁဝ်းၶႃႈတေႉထတ်းသၢင်ႁၼ်ထိုင်ၸိူင်ႉၼၼ်ၶႃႈ။

ပၢင်ၵုမ်လူင်ပီႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 21 ပၢင်လူင်ၵမ်းထူၼ်ႈ 4 ဢၼ်ၸတ်းႁဵတ်းမိူဝ်ႈ 19 ထိုင် 21 လိူၼ်ဢေႃးၵတ်ႉသ် 2020

ႁဵတ်းသင်လႄႈဝႃႈၼၼ်ၶႃႈလႃႇၼႆ ႁူဝ်ၼႃႈၸိူဝ်းဢၼ်ၶိုၼ်ႈလၢတ်ႈပိုတ်ႇပၢင်ၵႂႃႇၼၼ်ႉ မီး 4 ၵေႃႉၶႃႈ ၼေႃႈ။ ၼႂ်း 4 ၵေႃႉၼၼ်ႉတွၼ်ႈတႃႇပီႈၼွင်ႉၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆးတေႉၵေႃႈ  ႁူဝ်ၼႃႈ ၵူၼ်းၶိူဝ်းတႆး တင်း 2 ၸဝ်ႈ ၵႃႈၼင်ႇၶဝ်ၸဝ်ႈ ပၢႆးႁၼ်ထိုင် မုင်ႈႁၼ်ထိုင်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပိုတ်ႇပၢၵ်ႈ ငၢၵ်ႈၼေၵႂႃႇၸႅင်ႈလႅင်း ယဝ်ႉလႄႈ တီႈၼႆႈတႄႉ ႁဝ်းၶႃႈတေဢမ်ႇ လၢတ်ႈၸွမ်းလွင်ႈ ၶဝ်ၸဝ်ႈၵွၼ်ႇယဝ်ႉၶႃႈၼေႃႈ။

- Subscription -

ပိူင်ယႂ်ႇသုတ်းမၼ်းၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်ၸိုင်ႈမိူင်း ႁူဝ်ၼႃႈၾၢႆႇၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ် ၼၢင်းဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇ ၼၼ်ႉ မၼ်းမီးတႃႈမုင်ႈယိူင်းဢၢၼ်း ၼင်ႇႁိုဝ်သေ လၢတ်ႈသင်ၵႂႃႇ။ ၼၼ်ႉသေယဝ်ႉ ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်း ၼိုင်ႈ ယူႇၾၢႆႇတပ်ႉမတေႃႇသမ်ႉ လၢတ်ႈဢီႈသင်ၵႂႃႇ ။ ၸွင်ႇမၼ်းၵႂႃႇမႅၼ်ႈႁွႆႈလဵဝ်ၵၼ်ႁိုဝ် ၊ ဢမ်ႇၼၼ် ၵေႃႈ ၸွင်ႇမၼ်းသၢႆႉၶႂႃၵၼ်။ ႁိူင်ႈပိူင်ႈၵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈမႃးထတ်းသၢင် တူၺ်း ပွတ်းဢွၼ်ႇတွၼ်ႈၼိုင်ႈၶႃႈၼေႃႈ။

ဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇ မွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်း တီႈပၢင်ၵုမ်လူင်ပီႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 21 ပၢင်လူင်ၵမ်းထူၼ်ႈ 4 ဢၼ်ၸတ်းႁဵတ်းမိူဝ်ႈ 19 ထိုင် 21 လိူၼ်ဢေႃးၵတ်ႉသ် 2020

ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်ၸိုင်ႈမိူင်း ဢၼ်ပဵၼ်ႁူဝ်ၼႃႈ လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼၼ်ႉလၢတ်ႈၵႂႃႇဝႃႈ – လင် 2020 ၼႆႉ တေသိုပ်ႇႁဵတ်းၼႃႈၵၢၼ် ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼႆႉမီးယူႇ 3 တွၼ်ႈ။

ၼႂ်း 3 တွၼ်ႈၼၼ်ႉတႄႉ –

  1. တေႁႃလီၵၼ်ၶိုၼ်းၼႂ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ဢၼ်ဝႃႈ – အမျိုးသားရင်ကြားစေ့ရေး ၼၼ်ႉသေယဝ်ႉ ႁဵတ်းၵႂႃႇၸွမ်းလွင်ႈၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼႆၶႃႈၼေႃႈ။  
  2.  တေသိုပ်ႇပွင်သၢင်ႈလွင်ႈၶၢႆႉၸူး ၾိင်ႈပိူင် တီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊလႄႈ ၵေႃႇသၢင်ႈၸွမ်းၾိင်ႈပိူင် ၾႅတ်ႇၻရႄႊ  တီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ  ။
  3.  ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၶေႃႈတီႈ 1 လႄႈ ၶေႃႈတီႈ 2 သေယဝ်ႉ တူၵ်းလူင်းလႆႈၸႂ်ၵၼ်မႃး လွင်ႈၽွမ်ႉသဵင်ပဵင်းပၢၵ်ႇၵၼ်မီးဢီႈသင် ပဵၼ်ဢီႈသင် တူၵ်းလူင်းလႆႈသင်ၵေႃႈ ဢိင်ၼိူဝ်ဢၼ်ၼၼ်ႉ ယၼ်ၼိူဝ်ဢၼ်ၼၼ်ႉသေယဝ်ႉႁႂ်ႈလႆႈမူၼ်ႉမေး ပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်း 2008 ၼႆႉၵႂႃႇ တေမီးယူႇ 3 ၶၵ်ႉတွၼ်ႈၶႃႈၼေႃႈ။

ပေႃးမႃးတူၺ်းၸွမ်း 3 ၶၵ်ႉတွၼ်ႈ ဢၼ်ဝႃႈ ယူႇတီႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼူၵ်ႉယုင်းတေသိုပ်ႇႁဵတ်းၵႂႃႇ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၼႆႉတႄႉပဵၼ်ၶေႃႈဢၢင်ႈ။ လၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႈ  ၸွင်ႇမၼ်းၼၢင်းသမ်ႉတေသိုပ်ႇပဵၼ် ႁူဝ်ပဝ်ႈၾၢႆႇၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ထႅင်ႈႁိုဝ်။ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈၶႂ်ႈဝႃႈတႄႉ ၸုမ်းၼူၵ်ႉယုင်းၼႆႉ ၸွင်ႈသမ်ႉတေသိုပ်ႇပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႅင်ႈႁိုဝ်။ ပႆႇၼႄႉၼွၼ်း ပႆႇၸၢင်ႈလၢတ်ႈတၢႆတူဝ်လႄႈ ၼႃႈၵၢၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉပႅၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈၶဝ်ၸဝ်ႈၶိုၼ်းၶိုၼ်ႈမႃးပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵေႃႈ ၸွင်ႇတေသိုပ်ႇပဵၼ် သိုပ်ႇမီးတႄႉႁိုဝ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉ တေလႆႈပႂ်ႉတူၺ်းဢိတ်းဢွၼ်ႇတွၼ်ႈၼိုင်ႈၵႂႃႈ။ ဝႆႉဝႃႈတိုၵ်ႉပဵၼ်မူႇပိူင်မၼ်း တိုၵ်ႉပဵၼ်ၶေႃႈဢၢင်ႈမၼ်းၵူၺ်းၼႆၶႃႈ ။

ၵူၺ်းပဵၼ်ႁိုဝ်ၵေႃႈ တိုၵ်ႉမီးတၢင်းမုင်ႈမွင်းဢၼ်ဝႃႈ တေၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်လႂ် တေၵေႃႇသၢင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၾႅတ်ႊတရႄႊ လႄႈ တေမူၼ်ႉမႄးပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်းယူႇ ၼႆတႄႉ ပႅၵ်ႉသမ်းမၼ်းၵႂႃႇပဵၼ်ၶေႃႈသူၼ်းတုမ် ပိူဝ်ႇတႃႇ ၵၢၼ်မိူင်းမၼ်းၼၢင်းၵူၺ်းၼႆၵေႃႈ တိုၵ်ႉလီထွမ်ႇ ပိူဝ်ႈတႃႇၵူၼ်းမိူင်းယူႇၶႃႈၼႃ။

ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇမွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်းတီႈပၢင်ၵုမ်လူင်ပီႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 21 ပၢင်လူင်ၵမ်းထူၼ်ႈ 4 ဢၼ်ၸတ်းႁဵတ်းမိူဝ်ႈ 19 ထိုင် 21 လိူၼ်ဢေႃးၵတ်ႉသ် 2020

ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈပေႃးမႃးတူၺ်းၾၢႆႇ တပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉသမ်ႉ ယူႇတီႈႁူဝ်ၼႃႈ ၶဝ်မႃးလၢတ်ႈၵႂႃႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉၼႆႉ မီးသၢႆႉၶႂႃၵၼ်တင်း ယိူင်းဢၢၼ်း ၾၢႆႇၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼၼ်ႉၶႃႈၼႃ။

ၼင်ႇမၼ်းၸဝ်ႈလၢတ်ႈၵႂႃႇဝႃႈတႄႉၵၢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼႆႉ ယူႇၾၢႆႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းလႄႈပႃႇတီႇ ၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၶဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉဢမ်ႇသိုဝ်ႈယူဝ်း။ ၽႅၼ်ႁူဝ်ပႄႉသေ လႅၼ်ၶၢႆၼိူဝ်ႉမႃတေႃႇၵၼ်ၼႆ ၵေႃႈမၼ်း မၢပ်ႇၼႄးၵႂႃႇၶႃႈၼႃ။ မၼ်းၸိၸမ်ႈၵႂႃႇႁၢဝ်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်းႁႅင်းတႄႉမီးယူႇ 3 ၶေႃႈ ။

  1. ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼႆႉ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈသိုဝ်ႈယူဝ်းတေႃႇၵၼ်။
  2. ၵိုၵ်းၵပ်းၵၼ်တင်းလွင်ႈၵေႃႇသၢင်ႈၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်ၼႆႉသေယဝ်ႉ သမ်ႉၶိုၼ်းဢဝ်ၼႃႈၵၢၼ် တၢင်ႇလွင်ႈတၢင်ႇတၢင်းမႃး ပၢႆႉၸွမ်းႁွမ်းၸွမ်း။
  3. ၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈ မူႇပိူင် ၵၢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼႆႉ ဢမ်ႇၸုၵ်းမၼ်ႈယၼ်ၵိုမ်းသေယဝ်ႉ မီးလွင်ႈဝင်ႇဝိူဝ်ႈၵႂႃႇ။ –  မၼ်းၸိ ၼႄးၵႂႃႇၶႃႈၼေႃႈ။

ဢၼ်မၼ်းလၢတ်ႈဝႃႈ  ဢမ်ႇသိုဝ်ႈယူဝ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉမၼ်းပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၶႃႈလႃႇ။ ပွင်ႇဝႃႈတႄႉ ၸွမ်းၼင်ႇတပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်မီးၽႅၼ်ၵၢၼ်ဝႆႉတႄႉ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ် ၼႆႉတေမီးယူႇ 6 ၶေႃႈ။ မိူၼ်ၸိူင်ႉဝႃႈႁႂ်ႈႁပ်ႉႁဵတ်းၸွမ်း 2008 ဝႃႇ ၵမ်းလိုၼ်းမႃး  ႁႂ်ႈတင်ႈပႃႇတီႇပၢႆးမိူင်း သေယဝ်ႉ ႁႂ်ႈၶိုၼ်ႈမႃးဢုပ်ႇလၢတ်ႈၼႂ်းလုတ်ႉတေႃႇဝႃႇ။ လိုၼ်းသုတ်းတႄႉ ႁႂ်ႈဢွၼ်ၵၼ်ဝၢင်းၶိူင်ႈ သေယဝ်ႉ ႁႂ်ႈမႃးၶွၼ်ႈၵၼ်ပဵၼ်တပ်ႉလဵဝ်တႃႇလဵဝ်ဝႃႈ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉၵႂႃႇ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ ႁူႉၵၼ်ပွင်ႇၵၼ် ယူႇၶႃႈၼေႃႈ။ ၸိူင်ႉၼၼ်ၼၼ်ႉၽႂ်ၵေႃႈတေဢမ်ႇယွမ်းႁဵတ်းလႆႈ။ တႃႇတေပဵၼ်မႃးၸိူင်ႉၼၼ်ၼႆႉ ထႅင်ႈလၢႆပီ ထႅင်ႈလၢႆ 10 ပီၼႆၽႂ်ၵေႃႈဢမ်ႇလၢမ်းလႆႈ။ သင်ၸိူဝ်ႉပိူင်ႈႁွႆႈၸိူဝ်းၼႆႉၵႂႃႇလႄႈ မၼ်းမၢပ်ႇၼႄးဝႃႈဢမ်ႇသိုဝ်ႈယူဝ်းၼႆတႄႉၵေႃႈဢမ်ႇၸၢင်ႈဝႃႈၶႃႈၼႃ။

ထႅင်ႈတွၼ်ႈၼိုင်ႈၵေႃႈဢၼ်ဝႃႈ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၵေႃႇသၢင်ႈၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်သေယဝ်ႉ ဢဝ်ၼႃႈၵၢၼ် တၢင်ႇဢၼ်မႃးၵိုၵ်းႁွမ်း ၸွမ်းၽႃဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉ ၶႂ်ႈမၢပ်ႇၼႄးမိူၼ်ၸိူင်ႉဝႃႈ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼႆႉ ဢဝ်လွင်ႈၵေႃႈသၢင်ႈငမ်းယဵၼ် ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈဢဝ်လွင်ႈၵိုတ်းတိုၵ်းၼႆႉပဵၼ်ၼႃႈတိူဝ်ႈသေယဝ်ႉ သမ်ႉၶိုၼ်းဢဝ်မိူၼ်ၸိူင်ႉ ၵၢၼ်သူၼ်းတုမ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၵၢၼ်သူၼ်းတုမ်ၵူၼ်းမိူင်း ပိူဝ်ႈတႃႇႁႃသဵင်ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈမၼ်းၶႂ်ႈမၢပ်ႇဝႃႈပႃးႁိုဝ်ၼႆၵေႃႈဢမ်ႇၸၢင်ႈဝႃႈၶႃႈၼေႃႈ။

ၵူၺ်းပဵၼ်ႁိုဝ်မီးႁိုဝ်ၵေႃႈယဝ်ႉ ယူႇတီႈတပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉတေႉ ၶဝ်တိုၼ်းၸုၵ်းမၼ်ႈၼိူဝ် ပုၼ်ႈၽွၼ်းလူင်သၢမ်ယိူင်ႈၼႆ ၵမ်းလိုၼ်းသုၼ်းမၼ်းၸဝ်ႈၵေႃႈ ဢဝ်ၶေႃႈၼၼ်ႉလူပ်းလိုၼ်းၵႂႃႇၶႃႈၼႃ။

တီႈၼႆႈႁဝ်းၶႃႈ ၶႂ်ႈၼႄႉၼမ်းပၼ် ပုၼ်ႈၽွၼ်းလူင်သၢမ်ယိူင်ႈၼႆၼၼ်ႉၶႃႈၼေႃႈ။ ၼၼ်ႉတႄႉၵူႈၵေႃႉၵေႃႈတေႁူႉၵၼ်ယူႇ။

  1. ၼင်ႇႁိုဝ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်တေဢမ်ႇ လုၵွႆ ၵူၼ်ႇပင်း (ပြည်ထောင်စုမပြိုကွဲရေး)
  2.   ၼင်ႇႁိုဝ်လွင်ႈၶွတ်ႇလိူတ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းတေဢမ်ႇ လူႉၵွႆၵူၼ်ႇပင်း (တိုင်းရင်းသားစည်းလုံးညီညွတ်မှုမပြိုကွဲရေး)
  3.  ၼင်ႇႁိုဝ်ဢႃႇၼႃႇပၢၼ်ႇပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းတေဢမ်ႇလူႉၵွႆၵူၼ်ႇပင်း (အချုပ်အခြာအာဏာတည်တံ့ခိုင်မြဲရေး) ။

တီႈၼႆႈပေႃးမႃးတူၺ်း 3 ၶေႃႈဢၼ်ၶဝ်ဝၵ်ႉဝႆႉၵႅၼ်ႇၵႅၼ်ႇ ၶဝ်တေပႂ်ႉပႃးႁဵတ်းၸွမ်းယူႇတႃႇသေႇ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၸွင်ႇမၼ်းပဵၼ်လႆႈႁႃႉ။ ၸွင်ႇမၼ်းသမ်ႉပဵၼ်ဝႆႉယဝ်ႉႁႃႉဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉလီလႆႈ မႃးၸင်ႈၵၼ်တူၺ်းဢိတ်းၼိုင်ႈၶႃႈၼေႃႈ။

Photo by – SHAN/ လၵ်းသဝ်ႁိၼ် ပၢင်လူင်

1- ၼင်ႇႁိုဝ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်တေဢမ်ႇ လုၵွႆ ၵူၼ်ႇပင်း (ပြည်ထောင်စုမပြိုကွဲရေး) ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ

 ပေႃးတေလၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႈမၼ်းမိူင်းႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ပႆႇတွၼ်ႉပဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မႃးတႄႉတႄႉသေပွၵ်ႈၶႃႈၼႃ။ ၸွမ်းၼင်ႇလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ ပၢင်လူင် 1947 သေ တူၵ်းလူင်းလႆႈၸႂ်ၵၼ်ဝႃႈ တေၵေႃႇသၢင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်မီးသုၼ်ႇ ၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်ၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းဝႃႈၼၼ်သေတႃႉ ၽိူဝ်ႇမႃးၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်း 1947 သေယဝ်ႉ ဢဝ်လွတ်ႈလႅဝ်းသဝ်းၶေႃမႃးၸဵမ်မိူဝ်ႈ 1948 သေႁၼ်ႉတေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉ ပႆႇပဵၼ် ၾၢင်ႁၢင်ႈ ပႆႇၶိုတ်းတီႈပဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇမႃးသေပွၵ်ႈၶႃႈၼႃ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼႆ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်ပႆႇမီးမႃးသေပွၵ်ႈၼၼ်ႉ ယႃႇႁႂ်ႈမၼ်းလူႉၵွႆၵူၼ်ႇပင်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးတီႈပွင်ႇ မၼ်းၼႆႁဝ်းၶႃႈတႄႉ ႁၼ်ထိုင်ၸိူင်ႉၼၼ်ၶႃႈ။ ယႃႇဝႃႈတေႁၢမ်ႈသီး ယႃႇႁႂ်ႈမၼ်းၵူၼ်ႇပင်းၶႃႈလႃႈ သုတ်းတီႈၵေႃႇသၢင်ႈယင်းပႆႇပဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၶႃႈလႃႇၼေႃႈ။  

2- ၼင်ႇႁိုဝ်လွင်ႈၶွတ်ႇလိူတ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းတေဢမ်ႇ လူႉၵွႆၵူၼ်ႇပင်း (တိုင်းရင်းသားစည်းလုံးညီညွတ်မှု မပြိုကွဲရေး) ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ

ပွင်ႇဝႃႈတႄႉ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းဢၼ်ၼိုင်ႈလႄႈဢၼ်ၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႈမၼ်း ၸၢဝ်းၶိူဝ်းမၢၼ်ႈလႄႈ ဢိၵ်ႇတင်းတၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၸွင်ႇမီးလွင်ႈပိၼ်ႇပႆႇ ယုမ်ႇယမ်ၵၼ် ၊ ၸွင်ႇမီးလွင်ႈပိၼ်ႇပႆႇ ၼပ်ႉယမ်ၵၼ်ယဝ်ႉၶႃႈၼႄႇ။ ၼင်ႇႁိုဝ်တေမီးလွင်ႈပိၼ်ႇပႆႇ ယုမ်ႇယမ်ၵၼ်ၼၼ်ႉ ၸွင်ႇသမ်ႉမီးထမ်းတြႃးဢၼ်တေဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်လႆႈ ငူပ်ႉငိပွင်ၵၢၼ်ၸွမ်းၵၼ်လႆႈႁိုဝ်။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၵၢၼ်မိူင်း လႄႈ သင်၊ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၵၢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းလႄႈသင် ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၵၢၼ်ပၢႆးမိူင်းၵူႈယၢင်ႇယၢင်ႇ လႄႈသင် ၸွင်ႇမီးလွင်ႈဢုပ်ႇၵၼ်ၼိူဝ်ၽိူၼ် ၊ လၢႆးၵၢၼ်မိူင်းၸွင်ႇဢွၵ်ႇၾၢင်ႁၢင်ႈၵၢၼ်မိူင်းသေ ၵႄႈလိတ်ႈၵၼ်လႆႈႁိုဝ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၶေႃႈထၢမ်ဢၼ်ၼိုင်ႈၶႃႈၼေႃႈ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဢမ်ႇမီးၾၢင်ႁၢင်ႈ ၸိူင်ႉၼၼ်မႃးလႄႈ ၵမ်းလိုၼ်းမႃး ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်ဢမ်ႇလႆႈ ၸင်ႇထိုင်တီႈယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇသေလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ တေႃႇသူႈၵၼ်မႃး။ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၢင်မိူင်းလူင်မႃး ပဵၼ်သိုၵ်းၵၢင်မိူင်းလူင်မႃးၼႆႉ ပီယၢဝ်းၶၢဝ်းႁိုင် ။ ႁႃၸၢဝ်းၶိူဝ်းဢၼ်ဢမ်ႇမီးၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ပေႃးဢမ်ႇၵိုတ်းၽႂ်ၶႃႈၼႃ။ ဢၼ်ၼႆႉမိူၼ်တင်းၼႄဝႃႈ လွင်ႈၶွတ်ႇလိူတ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼၼ်ႉၵူၼ်ႇပင်းမႃးႁိုင်ၼႃႇယဝ်ႉ။ ႁၢမ်ႈသီးဝႃႈယႃႇႁႂ်ႈမၼ်းၵူၼ်ႇပင်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတူၵ်းလိုၼ်းယဝ်ႉ။  

3- ၼင်ႇႁိုဝ်ဢႃႇၼႃႇပၢၼ်ႇပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းတေဢမ်ႇလူႉၵွႆၵူၼ်ႇပင်း (အချုပ်အခြာအာဏာ တည်တံ့ ခိုင်မြဲရေး) တီႈပွင်ႇဢၼ်ဝႃႈ ဢႃႇၼႃႇပၢၼ်ႇပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၼၼ်ႉမီးၸိူင်ႉႁိုဝ်ၶႃႈလႃႇ။

တီႈၼႆႈ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈမၼ်းၸဝ်ႈၵေႃႉပဵၼ်ႁူဝ်ၼႃႈ ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵႆႉၵႆႉပိုင်ႈဢိင် ၵႆႉၵႆႉဢဝ်ႁဵတ်းၶေႃႈဢၢင်ႈၼိူဝ် လၵ်းမိူင်း 2008 သေလၢတ်ႈ လႄႈ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈတေဢိင်ၼိူဝ်လၵ်းမိူင်း 2008 သေထတ်းသၢင် တူၺ်းၶႃႈ ၼေႃႈ။

 ၸိုင်ႈမိူင်းႁဝ်းၶႃႈၼႆႉႁွင်ႉဝႃႈ ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆသေတႃႉၵေႃႈ ၼႂ်းၸိုင်ႈမိူင်းၼိုင်ႈ ဢၼ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၵေႃႈလီ ဢမ်ႇပဵၼ်ၵေႃႈယဝ်ႉ ၸိုင်ႈမိူင်းၼိုင်ႈဢၼ် ၼႆႉလမ်ႇလွင်ႈသုတ်းမၼ်း ပဵၼ်သင်ၶႃႈလႃႇၼႆ ပဵၼ်  အချုပ်အခြာအာဏာ  ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ ဢႃႇၼႃႇပၢၼ်ႇပွင်မၼ်းၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ။ ဢႃႇၼႃႇထၢင်ႇႁၢင်ႈပၢၼ်ႇပွင်ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ပဵၼ်ၶႂၼ်၊ ပဵၼ်ၾၼ်၊ ပဵၼ်ႁူဝ်ၸႂ်ၶွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၼိုင်ႈလုၵ်ႈ ယဝ်ႉၶႃႈၼႃ။

ပေႃးပဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၵေႃႈ ဢႃႇၼႃႇထၢင်ႇႁၢင်ႈပၢၼ်ႇပွင်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ႁူဝ်ၸႂ်တႃႇမိူင်းႁူမ်ႈ တုမ်ယဝ်ႉ။ ပေႃးၼၼ် ဢႃႇၼႃႇပၢၼ်ႇပွင်ၼႆႉသမ်ႉမီးတီႈၽႂ်ၶႃႈလႃႇ။ ဢႃႇၼႃႇပၢၼ်ႇပွင်ၼႆႉပဵၼ်ၶွင်ၽႂ် ၶႃႈလႃႇ။ ဢႃႇၼႃႇပၢၼ်ႇပွင်ၼႆႉ ၸဝ်ႈၶွင်မၼ်းပဵၼ်ၽႂ်ၶႃႈလႃႇ။ ပေႃးမႃးတူၺ်းၼႂ်း 2008 တႅမ်ႈဝႆႉၸိူင်ႉႁိုဝ်  ။

တီႈၵၼ် 1 မတ်ႉတႃ 1 ၵမ်းသိုဝ်ႈၶႃႈၼႃ – ၸိုင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉပဵၼ်ၸိုင်ႈမိူင်း လွတ်ႈလႅဝ်းထၢင်ႇႁၢင်ႈ ပိူင်ႇငမ်း ဢႃႇၼႃႇပၢၼ်ႇပွင်ယဝ်ႉ။

မတ်ႉတႃ 2 ၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉတေလႆႈႁွင်ႉဝႃႈ ပဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဝႃႈၼၼ် ၶႃႈၼေႃႈ။

 မတ်ႉတႃ 3 – ၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉပဵၼ်ၸိုင်ႈမိူင်းဢၼ်ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ႁူမ်ႈယူႇသဝ်းၸွမ်းၵၼ် ။

 မတ်ႉတႃ 4- ဢႃႇၼႃႇပၢၼ်ႇပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉ လုၵ်ႉတီႈၵူၼ်းမိူင်း ယၼ်လူင်းသေတဵင်မၼ်ႈဝႆႉ ပတ်းပိုၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်းယဝ်ႉ- ဝႃႈၼၼ်ၶႃႈ။

ၸွမ်းၼင်ႇလၵ်းမိူင်း 2008 ၵၼ် 1 မတ်ႉတႃ  4 လၢတ်ႈဝႆႉဝႃႈ – “ဢႃႇၼႃႇပၢၼ်ႇပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉ လုၵ်ႉတီႈၵူၼ်းမိူင်းယၼ်လူင်းသေတဵင်မၼ်ႈဝႆႉ ပတ်းပိုၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်း”  ၼႆလႄႈ ဢႃႇၼႃႇတင်းသဵင်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ၶွင်ၽႂ်၊ ပဵၼ်ၶွင်ၵူၼ်းမိူင်းၼႆ မၼ်းၼေဝႆႉၸႅင်ႈလႅင်းယဝ်ႉ။

 ပေႃးၼႆ ပေႃးႁူႉဝႃႈဢႃႇၼႃႇပၢၼ်ပွင် ၸိုင်ႈမိူင်း ၼႆႉပဵၼ်ၶွင်ၵူၼ်းမိူင်းၼႆ- ဢႃႇၼႃႇပၢၼ်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းလူႉၵွႆ ၵူၼ်ႇပင်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉပဵၼ်ၸိူင်ႉ ႁိုဝ် ၶႃႈလႃႇ ၾၢင်ႁၢင်ႈမၼ်း  မၼ်းတေမီးယူႇ 2 လွင်ႈၵူၺ်းၶႃႈ။  1 -ၼႆႉ လုၵ်ႉမိူင်းၼွၵ်ႈ တၢင်ႇၸိုင်ႈတၢင်ႇမိူင်းပူၼ်ႉပႅၼ်လူလၢႆသေယဝ်ႉ မႃးယိုတ်းသိမ်းၸိုင်ႈမိူင်းၵႂႃႇ၊ ဢႃႇၼႃႇပၢၼ်ႇပွင်ဝၢၼ်ႈမိူင်းႁဝ်းလူႉသုမ်းၶႃႈၼေႃႈ ။ 2 -ၵေႃႈသမ်ႉ ၵူၼ်းၼႂ်းမိူင်းၼင်ႇၵၼ် ၵူၼ်းၸုမ်းၼိုင်ႈ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ၵူၼ်းၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈၵူၼ်းၶိူဝ်းၼိုင်ႈ သိမ်းဢဝ်ဢႃႇၼႃႇသေ ဢဝ်ပဵၼ်ၶိူင်ႈၸႂ်ႉၼႂ်းမိုဝ်းမၼ်းၵႂႃႇပႅတ်ႈသေယဝ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉ ဝင်ႇဝိူဝ်ႈၵႂႃႇ ၵႂႃႇမီးပႅတ်ႈၼႂ်းမိုဝ်းၵူၼ်းၵေႃႉလဵဝ် ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈၼႂ်းၸုမ်းလဵဝ်ၼၼ်ႉၶႃႈၼႃ။ ၼႆႉၵေႃႈပွင်ႇဝႃႈ ဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းလူႉၵွႆၵူၼ်ႇပင်းၵူၺ်းၶႃႈၼႃ။

ပေႃးၼၼ် ၸိုင်ႈမိူင်းႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ သမ်ႉပဵၼ်ႁိုဝ်ဝႆႉၶႃႈလႃႇ ။

ဢႃႇၼႃႇပၢၼ်ႇပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းဢၼ်ဝႃႈပဵၼ်ၶွင်ၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉၸွင်ႇမီးဝႆႉၼႂ်းမိုဝ်းၵူၼ်းမိူင်း ႁိုဝ်။  ပေႃးမႃးတူၺ်း တီႈတႅၵ်ႈမၼ်းငၢႆႈငၢႆႈတႄႉ မိူၼ်ၸိူင်ႉၵူၼ်းမိူင်းတင်းၸိုင်ႈ ဢွၼ်ယိုၼ်ႈယွၼ်း ဢွၼ်မီးၵၢင်ၸႂ်ၽႂ်ႇၶႂ်ႈဝႃႈ ၶႂ်ႈမူၼ်ႉမေးပိူင်ႈငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း 2008 ၊ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈမၼ်းဢမ်ႇၽဵင်ႇပဵင်းၸွမ်းတြႃး ဝႃႈၼႆသေယဝ်ႉ ဢွၼ်ယိုၼ်ႈယွၼ်းယူႇၵူႈၵေႃႉ ၊ ၵူႈၶိူဝ်း၊ ၵူႈၸေႈမိူင်းယဝ်ႉၶႃႈ။  ၵူၺ်းၵႃႈၸွင်ႇပဵၼ်မႃး။ ဢမ်ႇပဵၼ်မႃးၶႃႈ။ ယွၼ်ႉသင်ၶႃႈလႃႇ ။ ဢႃႇၼႃႇၼႆႉဢမ်ႇမီးၼႂ်းၵူၼ်းမိူင်းသေယဝ်ႉ ၵႂႃႇမီးပႅတ်ႈၼႂ်းမူႇလဵဝ် ၸုမ်းလဵဝ်ၼၼ်ႉလႄႈၸင်ႇဝႃႈဢမ်ႇမူၼ်ႉမႄးလႆႈပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်း ၊ တၢမ်ၼင်ႇၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်း တင်းလၢႆ ယိုၼ်ႈယွၼ်းၼၼ်ႉၶႃႈၼႃ ။ပေႃးၼႆပွင်ႇဝႃႈ ဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉ ၊ ဢႃႇၼႃႇပၢၼ်ႇပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉ ၵႂႃႇမီးဝႆႉၼႂ်းၸုမ်းဢၼ်ၼိုင်ႈယဝ်ႉၼႆ ၼႄႉၼွၼ်းယဝ်ႉၶႃႈ။  

ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼႆလႄႈ ႁဝ်းၶႃႈမႃးထတ်းသၢင်တူၺ်း ဢၼ်ယူႇၾၢႆႇတပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵႆႉၵႆႉလၢတ်ႈဝႃႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈ ဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်း လူႉလႅဝ်ၵူၼ်ႇပင်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵူၺ်းမီးတီႈပွင်ႇ ၸိူင်ႉႁိုဝ်။ မီးတီႈပွင်ႇဝႃႈ ဢႃႇၼႃႇဢၼ်မီးၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်းတပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈမၼ်းလႆႈပွႆႇၽႃႈသေပွၵ်ႈၼႆ ၵူၺ်းတေမီးတီႈပွင်ႇဢၼ်ၼၼ်ႉၵူၺ်းၶႃႈၼႃ။

ထွႆႈၵႂၢမ်းၼႆႉၵႂႃႇပွင်ႇၸိူင်ႉၼၼ်ၵူၺ်းလႄႈ ယူႇတီႈႁဝ်းၶႃႈၸိူဝ်းဢၼ်မုင်ႈမွင်းဝႃႈ ၵူႈၸေႈမိူင်းႁႂ်ႈလႆႈမီး သုၼ်ႇ ထၢင်ႇႁၢင်ႈ ၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်။ ၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းႁႂ်ႈလႆႈမီးသုၼ်ႇထၢင်ႇႁၢင်ႈၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ယိုၼ်ႈယွၼ်းယူႇ တေႃႇသူႈယူႇ တုၵ်းယွၼ်းယူႇၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝၼ်း သေတႃႉၵေႃႈ ဢမ်ႇပဵၼ်ၵၢၼ်မႃးၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၽႂ်ၶႃႈလႃႇ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႉတပ်ႉသိုၵ်း ဢၼ်သိမ်းဢႃႇၼႃႇမႃးမိူဝ်ႈ 1962 လႄႈ 1988။ ၸဵမ်မိူဝ်ႈသိမ်းမႃးသေယဝ်ႉႁၼ်ႉတေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈလဵဝ်  ဢႃႇၼႃႇပႆႇထိုင်ၶိုၼ်းၼႂ်းမိုဝ်းၵူၼ်းမိူင်းၶိုၼ်း တႄႉတႄႉလႄႈ ၸင်ႇဝႃႈႁဝ်းၶႃႈတိုၵ်ႉသုမ်းသုၼ်ႇယူႇၼႆ ႁဝ်းၶႃႈတႄႉ ၵဵပ်းလႆႈတီႈပွင်ႇမၼ်းၸိူင်ႉၼႆၶႃႈယဝ်ႉ။

ၸင်ႇဝႃႈလင် 2020 ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈဢၼ် ဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇဢွၼ်ႁူဝ်သေ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ တေသိုပ်ႇႁႃလၢႆးလီၵၼ်ၶိုၼ်းၼႂ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း၊ယဝ်ႉၵေႃႈတေသိုပ်ႇပိၼ်ႇပႅင် လႅၵ်ႈလၢႆႈၸူး ၾိင်ႈပိူင်တီႊမူဝ်ႊၵရေႊသီႊလႄႈၵေႃႇသၢင်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၾႅတ်ႊတရႄႊ။ ဝၢႆးလင်သုတ်း တေမူၼ်ႉမႄးပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တႃႇတေပဵၼ် လႆႈမႃးၼၼ်ႉ ဢွၼ်တၢင်းသုတ်းတႄႉတေလႆႈတေႃႇသူႈတင်း တပ်ႉသိုၵ်း၊ တပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ငမ်ဝၵ်ႉဝႆႉ ဢႃႇၼႃႇၼၼ်ႉဢွၼ်တၢင်းၵွၼ်ႇ ႁဝ်းၶႃႈတႄႉ ႁၼ်ဝႆႉၸႅင်ႈၸႅင်ႈလႅင်းလႅင်းၸိူင်ႉၼၼ်ၶႃႈၼေႃႈ။

မိူၼ်ၸိူင်ႉ ဝူင်ႈပူၼ်ႉမႃးၵေႃႈႁဝ်းၶႃႈလႆႈ ဢုပ်ႇလၢတ်ႈၵၼ်မႃးပွတ်းဢွၼ်ႇတွၼ်ႈၼိုင်ႈယဝ်ႉ။ ႁႂ်ႈလႆႈမီးဢႃႇၼႃႇ ႁႂ်ႈလႆႈမီးသုၼ်ႇလႆႈၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉပဵၼ်ဢီႈသင်ၶႃႈလႃႇ။ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈသုၼ်ၵၢင်လႄႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၸေႈမိူင်းၼႆႉ ႁႂ်ႈလႆႈၸႅၵ်ႇမႅင်ႇ ဢႃႇၼႃႇၵၼ်ဝႆႉ တႅတ်ႈတေႃးပုတ်းၶၢတ်ႇလီငၢမ်း။ တွၼ်ႈလႂ်ပဵၼ်ၽႂ်တေလႆႈႁဵတ်း။ ႁႂ်ႈလႆႈ မီးၼႂ်းပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်းၼေဝႆႉ ၸႅင်ႈလႅင်းသေယဝ်ႉ ယူႇတီႈၸေႈမိူင်းၼႆၵေႃႈယႃႇႁႂ်ႈလႆႈၵႂႃႇ ၶၢမ်ႈပူၼ်ႉဢႃႇၼႃႇ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈသုၼ်ၵၢင်။ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈသုၼ်ၵၢင်ၼႆၵေႃႈတိုၼ်းတေဢမ်ႇမီးသုၼ်ႇတႃႇတေၶဝ်ၵႅဝ်ၸွမ်းလွင်ႈၼႃႈၵၢၼ်တႃမိူင်းၶွင်ၸေႈမိူင်းၶဝ်ၼၼ်ႉၶႃႈၼႃ။

တႃႇတေမီးလွင်ႈပိၼ်ႇပႆႇၵွၼ်းၵိူင်ႈၵၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇၼၼ်သမ်ႉ တေလႆႈမီးပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်း ၶွင်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈသုၼ်ၵၢင်ၼၼ်ႉသေဢမ်ၵႃး တီႈၸေႈမိူင်းၽႂ်မၼ်းၵေႃႈ တေလႆႈမီး ဢႃႇၼႃႇပၢၼ်ႇပွင်တဵမ်ထူၼ်ႈဢၼ်ႁပ်ႉပၢၵ်ႇလႆႈလွင်ႈတၢင်း 3 ယိူင်ႈ။  1 ပိူဝ်ႈတႃႇတေၽွင်းငမ်း၊ 2  ပိူဝ်ႈတႃႇတေၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈ ပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်း ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ လၵ်းမိူင်းၾိင်ႈမိူင်း၊ 3 ၵေႃႈပိူဝ်ႈတႃႇတေတတ်းသိၼ်တွၼ်ႇၾိင်ႈ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတေမီး 3 လွင်ႈၶႃႈၼေႃႈ။

တႃႇတေမီးဢႃႇၼႃႇ ပၢၼ်ႇပွင် 3 ယိူင်ႈၼၼ်ႉတဵမ်တီႈ ႁင်းၽႂ်မၼ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဢွၼ်တင်းသုတ်း တၵ်း တေလႆႈ မူၼ်ႉမေး ပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်း 2008၊  ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈတေလႆႈၵူၼ်ႇယႃႉပႅတ်ႈ ပၵ်းပိူင်လၵ်း မိူင်း 2008၊ လၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႈ ဢႃႇၼႃႇဢၼ်ယူႇၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ငမ်သိမ်းဝႆႉၼၼ်ႉ ပေႃးတင်းဝႃႈလူင်ပွင် ၸိုင်ႈ ဢိၵ်ႇလူၺ်ႈပႃးတင်းၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၸုမ်းၵၢၼ်မိူင်း ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းတင်းမူတ်းတင်းသဵင်ႈ ဢမ်ႇႁၼ်ၸႅင်ႈဝၢႈ ဢႃႇၼႃႇၼႆႉၵႂႃႇမီးတီႈၽႂ်တႄႉတႄႉ ၊ ၸွင်ႇမၼ်းတိုၵ်ႉမီးၼႂ်းမိုဝ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈႁႃႉ၊ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈၸွင်ႇမၼ်းတိုၵ်ႉမီးၼႂ်းမိုဝ်း ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉယူႇႁႃႉဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၸူဝ်ႈၵႃႈႁဝ်းၶႃႈ ပႆႇႁၼ်ၸႅင်ႈသေ ႁဝ်းၶႃႈတိုၵ်ႉဝင်ႇဝိူဝ်ႈၸွမ်းၵၼ်ယူႇၼၼ်ႉတႄႉ တႃႈယိူင်းႁဝ်းတေၵႆယူႇဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈယွၼ်းတေႃႉတႆႇၶႆႈၼေၵၼ်မွၵ်ႈၼႆႉသေ မုင်ႈမွင်းဝႃႈႁဝ်းၶႃႈၵူႈၵေႃႉၶိင်းၵူၼ်း ၵူႈၸေႈမိူင်း ၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၸဵဝ်းၽႅဝ်လႆႈတီႈတႃႈယိူင်း မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၾႅတ်ႊတရႄႊ ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇၼၼ်ႉသေၵမ်း ဝႃႈၼႆၶႃႈၼေႃႈ။

မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ

ႁိုၼ်း ၵႃယၢင်း

21/8/2020

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း