Saturday, April 27, 2024

ၵူၼ်းလုၵ်ႉမိူင်းၶႄႇ၊ မိူင်းထႆးမႃး ပေႃးဢမ်ႇၸွမ်းပိူင်ဝၢၼ်ႈ ၸၢင်ႈၺႃးၶမ်ၶွၵ်ႈ/မႂ်ငိုၼ်း

Must read

ၵူၼ်းၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် တၢင်းမိူင်းၶႄႇ၊ မိူင်းထႆး လႄႈတၢင်ႇဝၢၼ်ႈတၢင်းမိူင်း ပွၵ်ႈၶိုၼ်းဝၢၼ်ႈၵဝ်ႇ မိူင်းလင်ၼၼ်ႉ သင်ဢမ်ႇယွမ်းၵုမ်းတူဝ် ယူႇတီႈၾၢႆႇပူၵ်းပွင်မူႇဝၢၼ်ႈ တမ်းဝၢင်းပၼ် ၸၢင်ႈၺႃး တၢမ်ႇၶွၵ်ႈ၊ တၢမ်ႇငိုၼ်း ဢမ်ႇၼၼ် ၺႃးတၢမ်ႇ တင်းသွင်ပိူင်ၵိုၵ်းၵၼ်။

Photo Credit to ThaiPBS North- ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်းၸိူဝ်းပွၵ်ႈႁိူၼ်းၶိုၼ်းယွၼ်ႉမိူင်းထႆးပိၵ်ႉမိူင်း ယွၼ်ႉတၢင်းပဵၼ် ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ-19

ဢိင်ၼိူဝ်မိူင်းထႆး ပိၵ်ႉႁပ်းဝၢၼ်ႈမိူင်း ပိၵ်ႉႁပ်းႁူင်းၵၢၼ် ၸႂ်ႉမၢႆမီႈ ၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉ ၵုမ်းၵမ်ဝၢၼ်ႈ မိူင်းယၢမ်း လဵဝ်သေ ၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်တၢင်းမိူင်းထႆး ၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇ ႁၢမ်းၵၢၼ် ႁၢမ်းငၢၼ်း တူၵ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ သေ ပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်း၊ ၸိူင်ႉၼၼ်ၼင်ႇၵဝ်ႇၵူၼ်းၵႂႃႇတၢင်းမိူင်းၶႄႇ သေပွၵ်ႈမႃးၵေႃႈမီး။

- Subscription -

ၼင်ႇႁိုဝ်တေၵႅတ်ႇၵင်ႈလႆႈတၢင်းပဵၼ် ဢမ်ႇႁႂ်ႈၽႄႈလၢမ်းၼႂ်းဢိူင်ႇဝၢၼ်ႈၼၼ်ႉ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈ၊ ၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ၊ ၸုမ်းၵွၼ်းဝၢၼ်ႈယွမ်ႇပွၵ်ႉဢိူင်ႇ၊ သင်ၶ၊ လုၵ်ႈႁဵၼ်း ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၶဵင်ႈၶႅင် ၵူၼ်းၵႂႃႇတၢင်ႇဝၢၼ်ႈတၢင်းမိူင်း သေပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်း။

ၽူႈၵွၼ်းဢိူင်ႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်း ၵိုင်လၢတ်ႈ ဝႃႈ – “ယၢမ်းလဵဝ်ၵူၼ်း ၸပ်းတၢင်းပဵၼ် ဝႆႉၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းလုၵ်ႉ ၼွၵ်ႈမိူင်းမႃး။   ပဵၼ်ၵူၼ်းလုၵ်ႉ မိူင်းဢမေရီၵၼ် ၊ မိူင်း ဢိၼ်ႊၵလၼ်ႊ မႃး။ ၵွပ်ႈ ၼၼ် ပေႃးမီးၶၢဝ်ႇ ၵူၼ်းလုၵ်ႉၼွၵ်ႈမိူင်းမႃး တေႁႂ်ႈယူႇၼွၵ်ႈဝၢၼ်ႈ ၼႂ်းထဵင်ႁႆႈ ထဵင်ၼႃး 14 ဝၼ်း။ ၵူၼ်း ၵႂႃႇသူင်ႇ ၶဝ်ႈသူင်ႇၽၵ်းၵေႃႈ ႁႂ်ႈၵႂႃႇတမ်းဝႆႉတီႈ ႁၢင်ႇၵႆၵၼ် ယႃႇ ႁႂ်ႈၸပ်းတၢင်းပဵၼ် ။ ပေႃးဢမ်ႇႁဵတ်း ၸွမ်း ႁဝ်းတေဢဝ်ဢယေး၊ ပၼ်တၢမ်ႇၼၵ်း တၢမ်ႇငိုၼ်း” – ဝႃႈၼႆ။

Photo Credit to Si Seng youth- ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈႁူမ်ႈၵၼ်ႁဵတ်းသုမ်ႉသွင်းဝႆႉတီႈၼွၵ်ႈဝၢၼ်ႈ တႃႇၵူၼ်းလုၵ်ႉမိူင်းထႆးမႃးလိုဝ်ႈ 15 ဝၼ်း

ၵူၼ်းၸိူဝ်းလုၵ်ႉတၢင်ႇမိူင်းပွၵ်ႈမႃး  ၵမ်ႈၼမ် ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉ ဢၼ် မူႇဝၢၼ်ႈ တမ်းပိူင်၊ ၵူတ်ႇထတ်းပၢႆးယူႇလီၵေႃႈယင်းဢမ်ႇၵႂႃႇႁဵတ်း၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈၸႂ်လမ်တေႃးသသေ ငိူင်ႉဝႄႈ  ၵေႃႈမီး   ။

ၾၢႆႇယူႇလီ ဝဵင်းမိူင်းၵိုင်ၵေႃႈ တိုၵ်းသူၼ်းဝႃႈ ဢၼ်လီသေပိူၼ်ႈတႄႉ (1) ယႃႇၽူမ်ႈပွၵ်ႈၶိုၼ်းမိူင်း၊ (2) ပေႃးမႃးၵေႃႈ ယူႇၼွၵ်ႈဝၢၼ်ႈ ၼႂ်းထဵင်ႁႆႈထဵင်ၼႃး 14 ဝၼ်း၊ (3) ပေႃးၶဝ်ဢမ်ႇယူႇလီ ၵိၼ်ဝၢၼ်ႈ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 14 ဝၼ်းၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈတေ ဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းတူၺ်းလူ၊ (4) လွင်ႈယူႇလွင်ႈၵိၼ် ႁႂ်ႈၵူၼ်းႁိူၼ်း ၵူၼ်းယေး မၼ်းလႄႈ ၸုမ်းၵူၼ်းလူင်ဝၢၼ်ႈၸွႆႈၵၼ် ဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းတူၺ်းလူ – ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။

ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၶွမ်ႊမတီႊၾၢႆႇဢွၵ်ႇႁႅင်းလႄႈ ၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီ သၽႃးၵူၼ်းမိူင်း တွၵ်ႊတိူဝ်ႊ ၸၢမ်ႇသူၺ်ႇဝိၼ်းလၢတ်ႈဝႃႈ  သင်ဝႃႈ  ဢမ်ႇႁဵတ်းၸွမ်းၼင်ႇ ၵၢင်ႉၵႄႇဝၢၼ်ႈလႄႈ ၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီၶဝ်ဢွၵ်ႇဝႆႉၼႆၸိုင်  ၸၢင်ႇထုၵ်ႇတိၺွပ်းဢဝ်လိူင်ႈၺႃးတူတ်ႈတၢမ်ႇၶွၵ်ႈ 6 လိူၼ် ဢမ်ႇၼၼ် တူတ်ႈတၢမ်ႇငိုၼ်း ႁႃႈမိုၼ်ႇပျႃး ဢမ်ႇၼၼ် တင်းတူတ်ႈၶွၵ်ႈတင်းတၢမ်ႇငိုၼ်း ဝႃႈၼႆ။

ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ မေႃယႃ တေႃႇၶိၼ်ႇၶိၼ်ႇၵျီး ၽူႈၸိသင်ႇၾၢႆႇႁႄႈၵင်ႈတၢင်းပဵၼ်ၸပ်းငၢႆႈလၢတ်ႈတီႈ ၶၢဝ်ႇတီႇဝီႇပီႇ ဝႃႈ- ၵူၼ်းဢမ်ႇယွမ်းၶင်တူဝ်သေ ပၢႆႈဝႆႉၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းႁၵ်းလင် ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းႁိူၼ်း ဝႃႈၼႆ။

“ၶဝ်ဢမ်ႇယွမ်းၵုမ်းတူဝ်သေပၢႆႈယူႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလီပဵၼ်သေဢိတ်း။ မိူၼ်တၢင်းဝႃႈၶဝ်ဢမ်ႇႁၢပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်းၵူၼ်းၼိုင်ႈၵေႃႉ။ ပေႃးပဵၼ်မႃး ဢမ်ႇၸႂ်ႈႁဝ်းၵေႃႉလဵဝ်ၵူၺ်းလူးတေပဵၼ်။ ႁဝ်းမီးႁႅင်းၵမ်ႉတူဝ်ယူႇလႄႈ ႁဝ်းဢမ်ႇပဵၼ်သင်သေတႃႉ ဢၼ်ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းႁိူၼ်းႁဝ်း ၵူၼ်းထဝ်ႈၵူၼ်းၵႄႇ ၸိူဝ်းႁႅင်းၵမ်ႉတူဝ်ဢႄႇၼၼ်ႉတေတုၵ်ႉၶ။ ပေႃးဝႃႈၸိူဝ်းၶဝ်တိတ်းၸပ်း ၸၢင်ႈထိုင်တၢႆလႆႈလႄႈ ၵူၼ်းၼႂ်းႁိူၼ်းႁဝ်း မိူၼ်တင်းၶဝ် ႁၵ်းလင်ၵူၼ်းႁိူၼ်းႁဝ်းမိူၼ်တင်းႁဝ်းႁၵ်းလင်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းလႄႈဝၢၼ်ႈမိူင်းႁဝ်းၵူၺ်းၶႃႈဢေႃႈ။  ၵွပ်ႈၼၼ် ၵုမ်းၶင်တူဝ်ၵဝ်ႇပွၵ်ႈၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်ၽွၼ်းလီတႃႇတူဝ်ၵဝ်ႇၶႃႈဢေႃႈ။ သင်ဝႃႈဢမ်ႇၵုမ်းၶင်တူဝ်ၵဝ်ႇသေ ၸွမ်းၸႂ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၵႂႃႇၵႂႃႇၵိၼ်ၵိၼ်တိၵ်းတိၵ်းတႄႉ ပၼ်ႁႃဢၼ်တေပဵၼ်မႃးၸွမ်းလင်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ယွၼ်ႉမၼ်းယဝ်ႉၶႃႈၵူၼ်းၵေႃႉၼၼ်ႉ။ ”ဝႃႈၼႆ။

ယၢမ်းလဵဝ်ၵူၼ်းၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈ ၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ဝႆႉ 3 ၵေႃႉ၊ ၵူၼ်းထုၵ်ႇထၢမ်ႇထိူမ် ဝႃႈမီးတၢင်း ပဵၼ် သေ ထုၵ်ႇၵုမ်းတူၺ်းပၢႆးယူႇလီဝႆႉမီး 240 ပၢႆ ။ ၵူၼ်းတင်းလုမ်ႈၾႃႉ ၼႂ်း 196 မိူင်းၼၼ်ႉ ၸပ်းဝႆႉ ၸိူဝ်းမႅင်း covid 19 ႁိမ်းႁႃႈသႅၼ်ၵေႃႉ၊ တၢႆ မီးႁိမ်း သွင်မိုၼ်ပၢႆ ။

 

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း