တၢင်းပဵၼ်ႁူဝ်ႁဝ်ႈ လႄႈပဵၼ်ႁဝ်ႈၸွမ်းတူဝ်ၶိင်း

တၢင်းပဵၼ်ႁဝ်ႈမီးတီႈပွင်ႇဝႃႈႁိုဝ်?
ဢမ်ႇမီးလွင်ႈတၢင်းသင်သေ ၽိဝ်ၼင်ၵႂ်ႈပွင်း ဢွၵ်ႇပဵၼ်ယုမ်ႇပဵၼ်ယွမ်ႇ ပဵၼ်တုမ်ႇပဵၼ်တွမ်ႇ မီးၼမ်ႉသႂ်သေးလဵၵ်ႉဢွၼ်ႇ၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼိူဝ်ၽိဝ်ၼင်ၶူမ်းၶူမ်းၵၢႆးၵၢႆး ၶႂ်ႈတိူၼ်ႇၶႂ်ႈယၢႆးယူႇတႃႇသေႇ ယူႇယၢပ်ႇဝႆႉၼၼ်ႉ ႁွင်ႉဝႃႈတၢင်းပဵၼ်ႁဝ်ႈ (SCABIES) ၼႆယဝ်ႉ။

ၾၢင်ႁၢင်ႈတၢင်းပဵၼ်ႁူဝ်ႁဝ်ႈၸမ်း
တၢင်းပဵၼ်ႁဝ်ႈၼႆႉ ပေႃးပဵၼ်ၸွမ်းၽိဝ်ၼင်ၼိူဝ်ႁူဝ်ၵူၼ်းႁဝ်းၸိုင် ႁွင်ႉဝႃႈႁူဝ်ႁဝ်ႈယဝ်ႉ။ ဢၼ်ၽိဝ်ၼင် ၼိူဝ်ႁူဝ်ပဵၼ်ၵဵတ်းသီၶၢဝ်သီမူၼ်ႇဢွၵ်ႇမႃးၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉၼင်ႁူဝ်ၸၼ်ႉၼိူဝ်လုတ်ႈဢွၵ်ႇမႃး၊ မိူၼ်ၼင်ႇၽိဝ်ၼင် မီးၶီႈၶႆး၊ ၵွပ်ႈဝႃႈၽိဝ်ၼင်ၸၼ်ႉၼိူဝ်ၶွင်ၵူၼ်းႁဝ်းၼႆႉ သဵလ်ႊ (cells) မၼ်း ပိၼ်ႇပၢႆႇလႅၵ်ႈလၢႆႈယူႇတႃႇသေႇ။ ပေႃးၵႆႉတိူၼ်ႇၵႆႉယၢႆး တေႁဵတ်းႁႂ်ႈၸိူဝ်ႉမႅင်းတၢင်းပဵၼ်တၢင်ႇပိူင် ၶဝ်ႈမႃးထႅင်ႈသေ ၸပ်းပဵၼ်ယဵၼ်းပဵၼ်ၼွင် မႃးၸွမ်း။ တၢင်းပဵၼ်ႁူဝ်ႁဝ်ႈၼႆႉ ပေႃးပဵၼ်မႃးၵေႃႈၸၢင်ႈပဵၼ်ပဵၼ်ႁၢႆႁၢႆ၊ မၢင်ၵေႃႉပဵၼ်ၼိူဝ်ႁူဝ်ယဝ်ႉ ၽႄႈလၢမ်းပဵၼ်ၼိူဝ်ၼႃႈၽၢၵ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈမီးယဝ်ႉ။

ၾၢင်ႁၢင်ႈတၢင်းပဵၼ်ႁဝ်ႈၸွမ်းတူဝ်ၶိင်း
ၸွမ်းတူဝ်ၶိင်းၵူၼ်းႁဝ်းတႄႉ တၢင်းပဵၼ်ႁဝ်ႈၼႆႉ ၵႆႉပဵၼ်ၼမ် တီႈသိုဝ်ႈၵႄႈၵၢင်ၼိဝ်ႉတိၼ်ၼိဝ်ႉမိုဝ်း၊ ပႃးၸဵမ်ဢွင်ႈတီႈ ၸိူဝ်းၶိူင်ႈဢင်ႇၵႃႇၽူႈၸၢႆး/ၽူႈယိင်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၾၢႆႇၼႃႈငွၵ်းသွၵ်ႇလႄႈသင်၊ လင်ႁူဝ်ၶဝ်ႇ (တီႈတွင်ႇၼွင်ႈ)ၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈသင် ၸၢင်ႈပဵၼ်ယူႇယဝ်ႉ။ တၢင်းပဵၼ်ႁဝ်ႈၼႆႉ မၢင်ပွၵ်ႈမၢင်လႂ် ပဵၼ်ၵႂၢင်းဝႆႉတီႈလဵဝ် ဢမ်ႇၼၼ် ၽႄႈဢွၵ်ႇလၢမ်းထႅင်ႈ၊ ပဵၼ်ႁဝ်ႈႁႅင်ႈ ဢမ်ႇၼၼ် ႁဝ်ႈယမ်းပိူဝ်ႉ။ ႁဝ်ႈႁႅင်ႈၼႆႉ တေၶူမ်းႁၢႆႉႁႅင်းလႄႈ တေမီးၼမ်ႉယၢင်တႅင်ဢွၵ်ႇမႃး။ တေဢွၵ်ႇတီႈလဵဝ်သေ ပဵၼ်ပဵၼ်ႁၢႆႁၢႆယူႇလၢႆပွၵ်ႈ။ ပေႃးဝႃႈမီးၸိူဝ်ႉမႅင်းတၢင်းပဵၼ်တၢင်ႇပိူင်ၶဝ်ႈမႃးထႅင်ႈၸိုင် ၸၢင်ႈပဵၼ်ၸဵပ်းယဵၼ်းမႃးယူႇယဝ်ႉ။

ၶေႃႈၾၢင်ႉ-
သင်ဝႃႈပဵၼ်ႁဝ်ႈႁႅင်ႈ၊ သမ်ႉၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်းတၢင်းပဵၼ်တၢင်ႇပိူင်ထႅင်ႈသေ ပဵၼ်ၸဵပ်းယဵၼ်းမႃးၸိုင် ႁႂ်ႈယူတ်းယႃတီႈၸဵပ်းယဵၼ်းၼၼ်ႉဢွၼ်တၢင်း၊ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ၸင်ႇသိုပ်ႇယူတ်းယႃႁဝ်ႈ။

လၢႆးယူတ်းယႃတၢင်းပဵၼ်ႁဝ်ႈ
လၢႆးၼိုင်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ- ဢွၼ်တၢင်းသုတ်း တေလႆႈဢဝ်ၼမ်ႉယႃႈ Potassium Perminganate သုၵ်ႈလၢင်ႉ။ သမ်ႉဢဝ်ယႃႈယႃ Benzy Benzoate or Gamma Benzene HCL (Gammaxene) Lotion လုပ်ႈတႃးပၼ်ၵၢင်ၼႂ်ၵၢင်ၶမ်ႈ ဝၼ်းသွင်ပွၵ်ႈ။ ပေႃးဢူမ်ၼွင်ၸိုင် ဢဝ်ယႃႈယႃ Antibiotic ယူတ်းယႃၵိုၵ်းပႃးၸွမ်း။

ထႅင်ႈလၢႆးၼိုင်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ- သင်ဝႃႈဢွင်ႈတီႈၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ႁဝ်ႈၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၸဵပ်းယဵၼ်းၶိုၼ်ႈမႃး၊ ပေႃးယူတ်းယႃၸဵပ်းယဵၼ်းမၼ်းႁၢႆ ဢမ်ႇၼၼ် ၸဵပ်းမၼ်းႁႅင်ႈယဝ်ႉ သင်ဝႃႈမီးၸိုင် ႁႂ်ႈဢဝ်ယႃႈယႃ Steroid (မိူၼ်ၼင်ႇ Betamenthasone ဢမ်ႇၼၼ် Hydrocortisone တႃးပၼ်။ သင်ဝႃႈမၼ်းၶူမ်းႁၢႆႉႁႅင်း ႁႂ်ႈဢဝ်ယႃႈယႃ Chlorpheniramine သေယူတ်းယႃၵႂႃႇ။

ၶေႃႈၾၢင်ႉ- ယႃႈယႃတႃး Steroid ၼႆႉတေမီးႁႅင်းယႃႈယႃၵူႈၸိူဝ်း။ Hydrocortisone ၼႆႉႁႅင်းယႃႈယႃဢေႇ။ Betamenthasone ႁႅင်းယႃႈယႃတေသုင်လိူဝ်။ ပေႃးၸႂ်ႉယႃႈယႃတႃး Steroids ႁႅင်းသုင်ၶၢဝ်းႁိုင်ၼႆၸိုင် ယွၼ်ႉဝႃႈၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈၽိဝ်ၼင်လူႉလႄႈ တေလႆႈဝႆႉသတိသေၸႂ်ႉ။ ႁႂ်ႈၸႂ်ႉယႃႈယႃႁႅင်းဢေႇသုတ်းလႄႈ ၶၢဝ်းပွတ်း ၼႆယဝ်ႉ။

ပိူင်တိုဝ်းၵမ်ၽွင်းပဵၼ်ႁဝ်ႈ
1ပေႃးၶူမ်းမႃး ယႃႇတိူၼ်ႇယႃႇယၢႆး၊ ၵွပ်ႈဝႃႈမၼ်းတေႁဵတ်းႁႂ်ႈၽိဝ်ၼင်လွၵ်ႈဢွၵ်ႇလိူဝ်ၵဝ်ႇမႃးသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵဵတ်းၶၢဝ်ၼမ်မႃး၊ ထုၵ်ႇလီသႂ်ႇထူင်မိုဝ်းၼွၼ်း ၾၢင်ႉဝႆႉၵၢင်ၶိုၼ်း ၵူဝ်ဢမ်ႇႁူႉတူဝ်သေၵႂႃႇယၢႆးၺႃး။
2-ငိူင်ႉဝႄႈၵၢၼ်ၵိၼ်ၼမ်ႉလဝ်ႈသူႇရႃႇ ၶိူင်ႈၼမ်ႉမဝ်း။
3- ထုၵ်ႇလီသၢႆႇၵဝ်ႈသုၵ်ႈႁူဝ် ၼိုင်ႈဝူင်ႈလႂ်တီႈဢေႇသုတ်း 2 ပွၵ်ႈ။
4- တေလႆႈငိူင်ႉဝႄႈ တၢင်းၵိၼ်ဢၼ်ၶႅဝ်းဢၼ်ၽဵတ်း။
5-ၸႂ်ႉၼမ်ႉလၢင်ႉၵူၺ်း၊ ယႃႇၸႂ်ႉၽွင်သၵ်ႉ (သပ်ႉပျႃႇ)လၢင်ႉတီႈပဵၼ်ႁဝ်ႈ။
6-မိူဝ်ႈသၵ်ႉၶူဝ်းလွႆးလဵင်း ၶူဝ်းၼုင်ႈတၢင်းဝႆၼၼ်ႉ သၵ်ႉလွႆးႁႂ်ႈမူတ်းသႂ်လီလီ၊ ပိူဝ်ႈတႃႇယႃႇႁႂ်ႈၽွင်သၵ်ႉ ၶၢင်ႉၵိုတ်းၸပ်းၸွမ်းသိူဝ်ႈၶူဝ်း။

လၢႆးႁႄႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ်ႁဝ်ႈ
1.ဢွၵ်ႇဢဵၼ်ဢွၵ်ႇႁႅင်း လုမ်းလႃးႁႂ်ႈတူဝ်ၶိင်းၵႅၼ်ႇၶႅင်မီးႁႅင်း။ 2.ဢမ်ႇၶႃတႃၼွၼ်း၊ ဢမ်ႇၼွၼ်းလိုၵ်း။ 3.ႁၵ်ႉသႃလုမ်းလႃးတူဝ်ၶိင်း ႁႂ်ႈမူတ်းသႂ်ယူႇတႃႇသေႇ၊ ယူႇၵဵင်ႈမူတ်းသႂ်ယူႇတႃႇသေႇ။

ဢိင်ၶေႃႈမုလ်း ပပ်ႉၵႅမ်မိုဝ်း ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ပၢႆးယူႇလီၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်ႁွင်ႈၵၢၼ်ပၢႆးယူႇလီၸိုင်ႈတႆး ဢိတ်ႇဢွၵ်ႇပိုၼ်ၽႄႈမိူဝ်ႈ လိူၼ်သႅပ်ႊထႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ 2001 ။ ပပ်ႉပၢႆးယူႇလီ ပိူင်ၼမ်း လႅၼ်လိၼ်မၢၼ်ႈ 2007 ။

ၸၢႆးၽွၼ်းလီ သၢႆၼမ်ႉမွင်း

ၶေႃႈမုလ်း – ၵေႃသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ မၢႆ 011, October 2018