ဝၢၼ်ႈၵူၼ်း 40 ဝၢၼ်ႈပၢႆ ၼႂ်းဢိူင်ႇမိူင်းတွမ်း ဢၼ်ယူႇပႃႈတႂ်ႈၸုမ်းပျီႇတုၸိတ်ႉ မၢၼ်ႈပၢင်ႇ ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉၼၼ်ႉ လႆႈႁူမ်ႈ ၵၼ်ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတႆး ပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်းႁႅၵ်ႈ ဝႃႈၼႆ။
ဝၼ်းတီႈ 17-19/11/2017 သင်ၶၸဝ်ႈ၊ ၽူႈၵွၼ်းဢိူင်ႇတင်း ၵူၼ်းမိူင်း ႁူမ်ႈၵၼ်ၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်ပွႆးႁူမ်ၸူမ်း ႁပ်ႉ တွၼ်ႈပီမႂ်ႇတႆး 2112 ၼီႈ တီႈဝၢၼ်ႈၼွင်ၶမ်း ဢိူင်ႇမိူင်းတွမ်း ၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း ၸႄႈတွၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ ၸတ်းႁဵတ်းပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်းႁႅၵ်ႈ။ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး ယွၼ်ႉငဝ်းလၢႆး ၵူႈလွင်ႈဢမ်ႇပေႃးၶႅမ်ႉၼႆသေ ဢမ်ႇပဵၼ် ၸတ်းႁဵတ်းမႃးသေပွၵ်ႈ ဝႃႈၼႆ။
ၸၢႆးဝၼ်းလႅင်းၶမ်း ၽူႈတႅၼ်းသၽႃးၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် (SNLD) ၸႄႈတွၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၸုမ်း ၶၢဝ်ႇၽူႈ တွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူး တင်းၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင် ဢွၼ်ၵၼ်မွၵ်ႈလၢတ်ႈၼႄ လွင်ႈပိုၼ်းပီမႂ်ႇပဵၼ်မႃးၸိူင်ႉ ႁိုဝ်။ ယဝ်ႉၵေႃႈၶႃႈႁဝ်းသမ်ႉ လၢတ်ႈလွင်ႈယႃႈမဝ်းၵမ်လိူင်ႇၽႄႈ။ လွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ မၼ်းတေႁဵတ်းႁႂ်ႈႁဝ်းလူႉသုမ်း ပဵၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ မၼ်းမီးယူႇ သေတႃႉၵေႃႈ တူဝ်ၵူၼ်းႁဝ်းၼႆႉ ယႃႇႁႂ်ႈလႆႈၵႂႃႇၸူးမၼ်း ဢွၼ်ၵၼ်ၾၢင်ႉ ပေႃးဢမ်ႇၼၼ် မိူဝ်ႈၼႃႈၶႃႇလိုၼ်းမႃး ၵူၼ်းၼုမ်ႇသႅၼ်းႁုၼ်ႈမႂ်ႇ ႁဝ်းတေလႆႈမႆႈၸႂ်။ တၢင်းပွတ်းတွၼ်ႈၼႆႉ ယႃႈမဝ်းၵမ်ဢၼ်ဝႃႈ ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးတီႈလၢတ်ႈမၼ်းယဝ်ႉ မၼ်းလိူင်ႈၽႄႈ ၼမ်ၼႃႇဢႃးလႃး ဢမ်ႇမီးၽႂ်ဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း တႃႇတီႉ ၺွပ်းၵုမ်းၵမ်။ ပဵၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ ယူႇၼႂ်းၼႃႈတီႈပျီႇ တုၸိတ်ႉ ၵုမ်းၵမ်ယူႇသေတႃႉၵေႃႈ လွင်ႈယႃႈမဝ်းၵမ်ၼႆႉ တိုၵ်ႉလိူင်ႇ ၽႄႈယူႇ တီႈတႄႉမၼ်း ၶဝ်လူဝ်ႇၸွႆႈၽဵဝ်ႈၸွႆႈဢဝ်လိူင်ႈ လွင်ႈၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇပေႃးမီးၵႃႈႁိုဝ် တေႃႈလဵဝ် တိုၵ်ႉသိုဝ်ႉ ငၢႆႈလူမ်ၼၼ်ႉၼႃႇ” ဝႃႈၼႆ။
ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈၵေႃႈ ယူႇတီႈၶႃႈႁဝ်း ပဵၼ်ၽူႈတႅၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈသေ လႆႈၶိုၼ်ႈမွၵ်ႇလၢတ်ႈ ၶေႃႈၵႂၢမ်းတိုၵ်း သူၼ်းထိုင်ၵႂႃႇဢၼ်ၼႆႉ ပဵၼ်ဢိူင်ႇဝၢၼ်ႈသေ ဢမ်ႇငၢႆႈငၢႆႈလႆႈၸတ်းႁဵတ်းမႃးၸိူင်ႉၼႆ မၼ်းပဵၼ်ဢၼ် ၵိုၵ်းပိုၼ်း တႄႉ တႄႉမိူဝ်းၼႃႈမႃး ႁႂ်ႈလႆႈၸၢင်ႈႁူမ်ႈႁွမ်းၵၼ်သေ ႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ ႁဵတ်းပွႆးသေ ႁပ်ႉၸဵင် ၵႂႃႇၸိူင်ႉ ၼၼ် ၵူၺ်း ဢၼ်လႆႈႁဵတ်းပႃး ပၢင်တၢၼ်ႈၶႆႈ(ဢုပ်ႇၶႆႈ) ႁႂ်ႈၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင် လႆႈမွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်း ၼႆ မၼ်းၵေႃႈလီ မၼ်းမီးၽွၼ်းလီတႄႉတႄႉ။ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢွင်ႈတီႈၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်း တၢင်းပွတ်းတွၼ်ႈၼၼ်ႉ ၶဝ်ယင်းတိုၵ်ႉၵူဝ် ပေႃးဝႃႈလွင်ႈပႃႇတီႇၼႆ ၶဝ်ဝႃႈပဵၼ်သိုၵ်းယူႇတိၵ်းတိၵ်းယဝ်ႉ မၼ်းပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်ဝႆႉၶႃႈဢေႃႈ ဝႃႈၼႆ။
ၶပ်ႉမၢႆ ပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတႆး 2112 ၼီႈ တီႈဢိူင်ႇမိူင်းတွမ်း ၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်းသမ်ႉ ၽူႈတၢင်ၼႃႈလူင်(ၼႃယၵ) တင်း ၽူႈၶိုၼ်ႈႁွတ်ႈပၢင်ပွႆး ဢဝ်တီႈယူႇ။ မွၵ်ႇပၢင်းဢဝ် ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် ၽတ်ႉတၼ်ႇတ ဝိႁၢရ်သၢႆလႅင်းထမ်း (ၵွင်းလူမ်း) မွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်း။ မွၵ်ႇထိုင် ႁူဝ်ပဝ်ႈဢိူင်ႇ လုင်းၸၢႆးၼႃႇရိင်ႇ မွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်း၊ လုင်းၸၢႆးၶုၼ်ၽုင်း မွၵ်ႇ လၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်း၊ ၸၢႆးဝၼ်းလႅင်းၶမ်း ၽူႈတႅၼ်းသၽႃးၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ မွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်း။ ၸၢႆးလႅင်း ၽူႈၼမ်းၼႂ်း ၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း လူဢၢၼ်ႇၽိုၼ်လိၵ်ႈၶေႃႈယွၼ်းသူး ပီမႂ်ႇတႆး 2112 ၼီႈ ဢၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် ၶုၼ် ထုၼ်းဢူးၾၢၵ်ႇမႃး။ ဢိၵ်ႇထႅင်ႈလၢႆလၢႆၵေႃႉ ၶိုၼ်ႈမွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်း လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၼၢင်းထူၺ်းလူႇ မွၵ်ႇလၢတ်ႈ ၶေႃႈၵႂၢမ်းၶွပ်ႈၸႂ် ဢိုတ်းပၢင်ၵႅဝ်ႈၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။
ပၢင်ပွႆးႁပ်ႉတွၼ်ႈႁူမ်ၸူမ်းပီမႂ်ႇတႆး 2112 ၼီႈ တီႈဝၢၼ်ႈၼွင်ၶမ်း ဢိူင်ႇမိူင်းတွမ်းၼႆႉ မီးပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်း ႁူမ်ႈၵၼ် မႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈတင်းၼမ်လၢႆ ဝႃႈၼႆ။
