Monday, April 29, 2024

ၵူၼ်းမိူင်းၸီးပၢႆႈၼမ် ႁႃၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ပေႃးယၢပ်ႇ

Must read

ၸဝ်ႈၼႃး ၼႂ်းဢိူင်ႇမိူင်းၸီး ဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ လႆႈပၼ်ၵႃႈၸၢင်ႈၵူၼ်းႁဵတ်းၼႃးၼမ် ပဵၼ်လၢႆပုၼ်ႈ ယွၼ်ႉဢမ်ႇမီး ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် ၵွပ်ႈၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၵဵပ်းၶွၼ်ႇ – ၵဵပ်းသိုၵ်းႁႅင်း။

ပၢႆႉဢိူင်ႇမိူင်းၸီး
Photo by – SHAN/ ပၢႆႉဢိူင်ႇမိူင်းၸီး ၸႄႈဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ

ၼႂ်းလိူၼ်ၵျုၼ်ႊ – ၵျုႊလၢႆႊ ပီ 2023 ၼႆႉ ပဵၼ်ၶၢဝ်းလူင်းႁႆႈၼႃးယဝ်ႉလႄႈ ၸဝ်ႈၼႃး ၼႂ်းဢိူင်ႇမိူင်းၸီး ၸႄႈဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ ၸႄႈတွၼ်ႈမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ဢွၼ်ၵၼ်ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ယွၼ်ႉဢမ်ႇမီးၵူၼ်းၼုမ်ႇႁဵတ်း ၵၢၼ် လႆႈႁိမ်ၵၼ်ႁႃၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် ၵႃႈၸၢင်ႈၵူၼ်းၽုၵ်ႇသွမ်ႈၼႃး ပုင်ႈၶိုၼ်ႈပဵၼ်လၢႆပုၼ်ႈ ။

- Subscription -

ၸဝ်ႈၼႃး ၼႂ်းဢိူင်ႇမိူင်းၸီး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ယၢမ်းလဵဝ် တီႈဢိူင်ႇႁဝ်းၼႆႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢမ်ႇမီးယဝ်ႉ ။ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် တၢင်ႇတီႈ မူတ်းယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉပၼ်ႁႃ သိုၵ်းသိူဝ်ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ။ ပီၼႆႉ ၵႃႈသွမ်ႈၼႃးၼႆႉ ပုင်ႈၶိုၼ်ႈ ပဵၼ်လၢႆပုၼ်ႈ။ ပီၵၢႆ ၵႃႈသွမ်ႈၼႃးၶႃႈ တင်းမူတ်းလႆႈသဵင်ႈ 2 သႅၼ်ပၢႆ။ ပီၼႆႉ လႆႈသဵင်ႈၵႂႃႇမွၵ်ႈ 6 သႅၼ်ၼႆႉ ။ ယွၼ်ႉႁႃၵူၼ်းယၢပ်ႇ။ ၸဝ်ႈၼႃးႁဝ်း လႆႈႁိမ်ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၵၼ်။ ၵူၼ်းမႃးၵိၼ်ၸၢင်ႈၽုၵ်ႇပၼ် ႁဝ်း ပီၼႆႉသမ်ႉ ပဵၼ်ပီႈၼွင်ႉ လွႆၶဝ်ဢေႃႈ။ ပီႈၼွင်ႉတႆးႁဝ်း ဢၼ်ၵိၼ်ၸၢင်ႈ မိူၼ်မိူဝ်ႈၵူႈပီတႄႉ ဢမ်ႇမီးယဝ်ႉၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။

ယၢမ်းလဵဝ် ၼိုင်ႈႁိူၼ်းလႂ် လႆႈႁပ်ႉႁဵတ်းၼႃး 3-4 တူင်ႈ မၢင်ႁိူၼ်း လႆႈႁဵတ်းထိုင် 6-7 တူင်ႈ ၵေႃႈမီး။ ယွၼ်ႉဢမ်ႇ မီးၵူၼ်းၵိၼ်ၸၢင်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈ ၶိုၼ်းလႆႈဢဝ်မိုဝ်းၵၼ်သေ ၶိုၼ်းၸွႆႈၵၼ် ။ မႅင်ႇတူင်ႈၼႃး ႁႂ်ႈႁဵတ်းလၢႆလၢႆ ဢမ်ႇဢဝ်ၶဝ်ႈဢဝ်ၼမ်ႉ ၼႆၵေႃႈယင်းပႆႇမီးၽႂ်ႁဵတ်း ဝႃႈၼႆ။

“ၵူႈပီတႄႉ ၼႃးၼႆႉ ၶၢတ်ႈပၼ်ၵၼ်ႁဵတ်းဢေႃႈ ပီၼႆႉတႄႉ ဢမ်ႇမီးၵူၼ်းႁဵတ်းယဝ်ႉ ၵူၼ်းၶၢတ်ႇႁဵတ်းၼၼ်ႉ ၶဝ်ပွႆႇပၼ်ၶိုၼ်း ၸဝ်ႈၶွင်မၼ်းမူတ်းမူတ်းသေ ပၢႆႈၶႃႈဢေႃႈ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၸဝ်ႈၼႃးၼႆႉ လႆႈႁပ်ႉႁဵတ်းၼႃးၶိုၼ်း မၢင်ႁိူၼ်း 6-7 တူင်ႈၵေႃႈ လႆႈႁဵတ်းဢေႃႈ။ ပေႃးဢမ်ႇႁဵတ်းၼႆ ၼႃးၼႆႉ ယိုင်ႈၶႅၼ်းႁၢမ်းၼမ်ယဝ်ႉ။ ၵူႈပွၵ်ႈၵူၼ်းၶၢတ်ႈ ႁဵတ်းၼႃး 1 တူင်ႈလႂ် လႆႈပၼ် ၵႃႈၶၢတ်ႈ 3-4 ၸေႃး ထိုင် 10 ၸေႃးၼႆႉ။ တေႃႈလဵဝ် ပၼ်လၢႆၵၼ်ႁဵတ်းၵေႃႈ ပေႃးဢမ်ႇမီးၵူၼ်းႁဵတ်းယဝ်ႉ”-  ၸဝ်ႈၼႃး ၼႂ်း ဢိူင်ႇမိူင်းၸီး သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။

တႄႇဢဝ် ပီ 2022 ၼၼ်ႉမႃးတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် 2023 ၼႆႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၼႂ်းဢိူင်ႇမိူင်းၸီး ၸႄႈဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆၼႆႉ လႆႈဢွၼ် ၵၼ်ပွႆႇၼႃးႁၢမ်းပႅတ်ႈ ဢမ်ႇယွမ်း 20 ဢေႊၶိူဝ်ႊ ပၼ်ႁႃယႂ်ႇလူင် ဢၼ်ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ထူပ်းသမ်ႉ ဢမ်ႇမီးၼမ်ႉတႃႇၽုၵ်ႇ သွမ်ႈ၊ ၵႃႈၾုၼ်ႇထၢတ်ႈၶိုၼ်ႈႁႅင်းလႄႈ လွင်ႈၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၵဵပ်းသိုၵ်း ၸိူဝ်းၼႆႉၼမ်ႁႅင်းလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇၶၢမ်ႇလႆႈ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈ။

ပွတ်းတွၼ်ႈၼၼ်ႉသမ်ႉ မီးၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၸၢဝ်းၶိူဝ်း တူင်ႉၼိုင် ယူႇဝႆႉၼမ် မိူၼ်ၼင်ႇ သိုၵ်းၶၢင် KIA, သိုၵ်းၵဝ်ႈ ၵၢင်ႉ MNDAA, သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA, သိုၵ်းတႆး SSPP ၸိူဝ်းၼႆႉ။ပၼ်ႇပုတ်ႈၵၼ် ၵဵပ်းၶွၼ်ႇ ၵဵပ်းသိုၵ်းဢမ်ႇထၢတ်ႇ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်း။

ၵမ်ႈၼမ် ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢၼ်ပၢႆႈယူႇၶိူဝ်းယႂ်း ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ တေၶဝ်ႈၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် ၼႂ်းမိူင်းၶႄႇ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ ၊ တႆး – ထႆး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၼႂ်းမိူင်းထႆး ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။

ဢိူင်ႇမိူင်းၸီးၼႆႉ တင်းမူတ်းမီး 21 ဝၢၼ်ႈ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ တႃႇဝၢၼ်ႈတႆးမီး 8 ဝၢၼ်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ယူႇတၢင်းၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်း ဢွၵ်ႇ ဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ ၼႂ်းၵႄႈၵူတ်ႉၶၢႆ – လဝ်ႇၵၢႆး ၼႆယဝ်ႉ။

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း