ၵဝ်ႉငဝ်ႈသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၸိုင်ႈတႆးၸီႉၸမ်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတဵၵ်းၵၼ်ႉၸၼ်ထဝ်ႈယိင်းဢႃယု 73 ပီ ၼႂ်းမိူင်းၽျၢၵ်ႈ ပဵၼ် ဢၼ်လီမႆႈၸႂ်လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၼၢင်းယိင်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈသိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈတူင်ႉၼိုင် ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်း ဢွၵ်ႇ ဝႃႈၼႆ။
ဝၼ်းတီႈ 23/04/2018 ၼႆႉၵဝ်ႉငဝ်ႈသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၸိုင်ႈတႆး Shan Human Rights Foundation = SHRF ဢွၵ်ႇ ၽိုၼ်တၢမ်းငဝ်းလၢႆး လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈတဵၵ်းၵၼ်ႉၸၼ်ထဝ်ႈယိင်း ဢႃယု 73 ပီ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၽျၢၵ်ႈ ၸိုင်ႈ တႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 02/04/2018 ၼၼ်ႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈတင်းလုမ်ႈၾႃႉ လႆႈႁပ်ႉ ႁူႉႁၼ်ထိုင်ၸွမ်းငဝ်း လၢႆးသုၼ်ႇ လႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းၼႂ်းမိူင်းတႆး တိုၵ်ႉပဵၼ်ဝႆႉၸိူင်ႉႁိုဝ် ဝႃႈၼႆ။
ၸၢႆးႁေႃသႅင် ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ ၵဝ်ႉငဝ်ႈသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၸိုင်ႈတႆး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ယိူင်းဢၢၼ်းတႄႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈတင်းလုမ်ႈၾႃႉ ႁပ်ႉႁူႉႁၼ်ထိုင်ၸွမ်းငဝ်းလၢႆး သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းၼႂ်းမိူင်း တႆးႁဝ်းၶႃႈတိုၵ်ႉပဵၼ်ဝႆႉၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ တေႃႈၼင်ႇထဝ်ႈယိင်းဢႃယု 70 ပၢႆ ယင်း ၺႃးၵၼ်ႉၸၼ် လူလၢႆ ၺႃး မိတ်ႈထိူဝ်ႁူ ဢဝ်ပီႇႁူၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်လွင်ႈႁုၵ်ႉႁၢႆႉတႄႉတႄႉ။ ၼၢင်းယိင်းဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ။ ၽေးၶဵၼ်ၼမ်။ လွင်ႈၼႆႉႁဝ်းၶႃႈ တၵ်းတေလႆႈၵိုတ်းယိုတ်း။ တၵ်းလႆႈမီးလွင်ႈပဵၼ်ထမ်း ၽဵင်ႇပဵင်းၼႂ်း ၵၢၼ်လုမ်း တြႃးသေ ဢဝ်တႅပ်း တတ်းၼႂ်းလုမ်းတြႃး ၵူၼ်းမိူင်း” ဝႃႈၼႆ။
သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ ႁဝ်းၶႃႈႁၼ်လီၸွမ်းၽိုၼ်ႁၢႆးငၢၼ်း ၽူႈပွင်ၵၢၼ်ၵူႈ လွင်ႈလွင်ႈ ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉၵဵဝ်ႇၵပ်း လွင်ႈ ၵၼ်ႉၸၼ်လူလၢႆ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ် ဢၼ်ဢွၵ်ႇၼႂ်းလိူၼ်ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉသေ သႂ်ႇၸိုဝ်ႈ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဝႆႉၼႂ်းသဵၼ်ႈမၢႆလမ် (Blacklists) ၵွပ်ႈ “ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈမီးလွင်ႈၵၼ်ႉၸၼ် ဢမ်ႇၼၼ် တိုၼ်းမီး ၼႃႈတီႈ တႃႇႁပ်ႉဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းလွင်ႈၵၼ်ႉၸၼ်လူလၢႆၼၢင်းယိင်း” ဝႃႈၼႆ။
မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး ဝၼ်းတီႈ 02/04/2018 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 7:30 မူင်း ထိုင် 9:30 မူင်းၼၼ်ႉ ပႃႈၵွင်ၵႅဝ်ႈ ယူႇဝၢၼ်ႈႁူၺ်ႈ ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၽျၢၵ်ႈ ဢွၵ်ႇႁိူၼ်းၵႂႃႇႁႃၵဵပ်းၽၵ်းတီႈသူၼ်ၼႃး တၢင်းတူၵ်းႁိူၼ်း ဢၼ်ၵႆႁိူၼ်းမွၵ်ႈၶိုင်ႈလၵ်း။ ၽွင်းပွၵ်ႈႁိူၼ်းၶိုၼ်းၼၼ်ႉ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈ ၵၼ်ႉၸၼ် သေ ဢဝ်မိတ်ႈထိူဝ်ႁူ တင်းသွင်ၾၢႆႇ၊ ဢဝ်ပီႇႁူမၼ်းၼၢင်းၵႂႃႇ တီႈႁိမ်းပၢင်လဵၼ်ႈမၢၵ်ႇၵွပ်ႊၾ် တၢင်းႁွင်ႇ ဝၢၼ်ႈႁူၺ်ႈ ဝႃႈၼႆ။
ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ SHRF တိုၵ်းသူၼ်းထိုင် လွင်ႈၶွမ်ႊပၼီႊ ဢေႃႊသတြေႊလီႊ ယိူဝ်ႊ ဢၼ်တေမႃးၶုတ်းၶမ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၽျၢၵ်ႈ 150,000 ဢေႊၶိူဝ်ႊၼၼ်ႉ လွင်ႈၼႆႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈတၢင်းၾၢႆႇၶွမ်ႊပၼီႊ ၵိုတ်းယိုတ်းၶူင်းၵၢၼ် ၼႆႉပႅတ်ႈ ဝႃႈၼႆ။
ၸၢႆးႁေႃသႅင် လၢတ်ႈဝႃႈ “ ႁဝ်းၶႃႈတိုၵ်းသူၼ်းႁႂ်ႈမီးလွင်ႈ ႁႅတ်ႉပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ပိူင်လူင်မၼ်းလွင်ႈယႃႉၶူဝ်းတိုၼ်းသၽႃဝ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းဢၼ် ႁဵတ်းႁႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈသူင်ႇႁႅင်းသိုၵ်းၶဝ်ၶဝ်ႈဢဝ်လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈပၼ်ၶူင်းၵၢၼ်သေ ပဵၼ် လွင်ႈတၢင်း ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵိူတ်ႇ ပၢင်တိုၵ်းလႄႈ ပူၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်း။ ၶွမ်ႊပၼီႊ Access Asia Mining မိူင်းဢွတ်ႊသတြေးလီႊယိူဝ်ႊဢၼ်ၶိုင်ႁၢင်ႈႁႅၼ်းတေၶုတ်းၶမ်းၼၼ်ႉ တၵ်းလႆႈၵိုတ်း ပႅတ်ႈၶူင်းၵၢၼ် သေထွၼ်ဢွၵ်ႇ” ဝႃႈၼႆ။
