တၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉလၢမ်းၽႄႈ ယႃႉပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတႆး ၼႂ်းမိူင်းတႆးမိူင်းထႆး

ပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတႆး 2115 ၼႆႉ ဢိင်ၼိူဝ်တၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 ၽႄႈလၢမ်းမႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေ ဢၼ်တေ ၸတ်းႁဵတ်း ၼႂ်းမိူင်းတႆးၵူႈတီႈၵိုတ်းလိုဝ်ႈပႅတ်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၼႂ်းမိူင်းထႆးတႄႉ မၢင်တီႈထုၵ်ႇပူတ်းယႃႉ/ ၵိုတ်းပႅတ်ႈသေတႃႉ မၢင်တီႈ တိုၵ်ႉလႆႈဢၼုၺၢတ်ႈ ၸတ်းႁဵတ်းယူႇ။

ပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတႆး၊ ပၢင်ပွႆးႁပ်ႉတွၼ်ႈပီမႂ်ႇတႆး 2115 ၼီႈ၊ သူင်ႇသင်ႇပီၵဝ်ႇ 2114 ၼီႈၼႆႉ ၼႂ်းမိူင်းထႆး ၸွမ်းၼင်ႇဢၼ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼၼ်ႉ တေၸတ်းႁဵတ်း ဝၼ်းတီႈ 12-15/12/2020 ။ ၵူၺ်းၵႃႈ မိူဝ်ႈလဵဝ် ဢိင်ၼိူဝ်တၢင်းပဵၼ်ၸိူဝ်ႉမႅင်းၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 ၽႄႈလၢမ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းမႃးသေ ဢၼ်တေၸတ်းၼႂ်းမိူင်းတႆး ၼၼ်ႉ ပူတ်းယႃႉ/ၵိုတ်းပႅတ်ႈတင်းမူတ်း၊ ဢမ်ႇၸတ်းသေတီႈ။ ၼႂ်းမိူင်းထႆးတႄႉ မၢင်တီႈၵေႃႈပူတ်းယႃႉ ယဝ်ႉ၊ မၢင်တီႈၵေႃႈဢမ်ႇပူတ်းယႃႉ ဝႃႈတေၸတ်းႁဵတ်းယူႇ။ တီႈဝဵင်းႁိၼ်တႅၵ်ႇ ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းႁၢႆးတႄႉ ၸတ်းၸွမ်းပၵ်းယဵမ်ႈဝၼ်းထႆး/ ပီလိူၼ်ဝၼ်းထႆးသေ ၸတ်းယဝ်ႉတူဝ်ႈၵႂႃႇမိူဝ်ႈ 15/11/2020 ၼႆယဝ်ႉ။

ၸၢႆးသႅင်ယ ႁူဝ်ပဝ်ႈၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈၾိင်ႈငႄႈတႆး ၵဵင်းမႆႇ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ –“တီႈဝတ်ႉၵူႇတဝ်ႈၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵိုတ်းပႅတ်ႈယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၽူႈၵွၼ်းၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႆႇ ၽူႈၵွၼ်းၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းမႆႇ ပူင်သင်ႇလူင်းမႃး၊ ပေႃးၸူးၸႂ်ၶဝ်ၸဝ်ႈ ယင်းၶႂ်ႈႁႂ်ႈၸတ်းႁဵတ်းလူးၵွၼ်ႇ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ ပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတႆး ဢၼ်ၸတ်းၸွမ်းၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်းၼႆႉ မၼ်းယုၵ်ႉမုၼ်းၵမ်ႉၸွႆႈ ၵၢၼ်တွင်ႈတဵဝ်းဢႅဝ်ႇမိူင်း မိူင်းထႆး။ ဢိင်ၼိူဝ်တၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 ၽႄႈလၢမ်းသေ မီးၸႂ်ႁူႉသေ ၵိုတ်းပႅတ်ႈၵူၺ်း” ဝႃႈၼႆ။

ဢွၼ်ၼႃႈၼႆႉ တၢင်းၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈၾိင်ႈငႄႈတႆး (ၵဵင်းမႆႇ) လႆႈဢုပ်ႇၵၼ် လၢႆလၢႆၾၢႆႇ မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းဝတ်ႉ၊ တင်းၶျုမ်ႊၶျူၼ်ႊဝၢၼ်ႈၵူႇတဝ်ႈလႄႈ တၢင်းၾၢႆႇၵေႃးပၵဝတ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉသေ လႆႈၸႂ်ၵၼ်ဝႃႈ ပူတ်းယႃႉ/ၵိုတ်းလိုဝ်ႈ ပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတႆး၊ ယွၼ်ႉတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ တိုၵ်ႉလွၵ်ႇငိုတ်ႈယူႇလႄႈ ဢမ်ႇမီးပၢင်ႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်း လဝ်ႇမူၼ်ႈတူၼ်ႈၸႂ် ၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်း။

တီႈဝတ်ႉၵူႇတဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းလိူၼ်ၸဵင်မႂ်ႇဝၼ်းၼိုင်ႈ (15/12/2020)ၼၼ်ႉ  တေမီးပၢင် လူႇတၢၼ်း ၶဝ်ႈမႂ်ႇၼမ်ႉမႂ်ႇသေ ႁပ်ႉသိလ်ႁပ်ႉပွလ်း ၽွၼ်းလီပီမႂ်ႇ၊ ၵႃႇရဝလမ်ႁူဝ် (ၵၼ်ႇတေႃး) ၵူၼ်းထဝ်ႈၵူၼ်းၵႄႇ၊ ၵၢပ်ႈသွမ်း/ပဵလ်း သင်ႇၶၸဝ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉၵူၺ်း-ၼႆယဝ်ႉ။

ၸၢႆးလႅင်းပၢင်ႇ ၸုမ်းၵေႃၵမ်ၵၢၼ် ၸတ်းပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတႆး ဝတ်ႉသၼ်ၵူႇလိုဝ်ႉ ၸႄႈဝဵင်းသၼ်ၵမ်းပႅင်း ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႆႇ လၢတ်ႈဝႃႈ- “ဢၼ်တူၵ်ႇတၵ်ႉလၢတ်ႈမႃး ႁႂ်ႈပူတ်းယႃႉ/ၵိုတ်းပႅတ်ႈ ပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇၼႆႉ ပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းၸႄႈဝဵင်းသၼ်ၵမ်းပႅင်းၶႃႈဢေႃႈ၊ လၢတ်ႈမႃးတမ်ႈတီႈၸဝ်ႈၵွၼ်းဝတ်ႉသၼ်ၵူႇလိုဝ်ႉ ၸဝ်ႈၶူးဝႃးလႃႈ ၶႃႈဢေႃႈ။ ယူႇတီႈၸဝ်ႈၶူးဝႃးသေ မႃးလၢတ်ႈၶႃႈႁဝ်း ႁႂ်ႈၵိုတ်းပႅတ်ႈပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတႆး၊ ႁႂ်ႈၶၢႆႉလိူၼ်ႈဝၼ်းမၼ်းဝႆႉ၊ လၢတ်ႈမႃးမိူဝ်ႈပွတ်းၼႂ်ဝၼ်းတီႈ 7 ၼႆႉၶႃႈဢေႃႈ” ဝႃႈၼႆ။

ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးပႆႇပူၼ်ႉၼႂ်းလုၵ်ႈလိူၼ်ၸဵင်တႄႉ ပေႃးပိူၼ်ႈပၼ်ၸတ်းမႃး  တေၸတ်းႁဵတ်းယူႇ၊ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ ၶႃႈႁဝ်းလႆႈလူင်းတိုၼ်းလၢင်းဝႆႉ ၸၢင်ႈရူတ်ႉၵႃးထႆမႄးၼႃႈလိၼ် တႃႇတီႈၸွတ်ႇရူတ်ႉၶိူင်ႈ/ ရူတ်ႉၵႃး၊ သိုဝ်ႉမႆႉတႃႇႁၢင်ႈၶိူင်ႈပၢင်ပွႆးၸိူဝ်းၼႆႉ ပေႃးမႅၼ်ႈငိုၼ်းသီႇမိုၼ်ႇယဝ်ႉဢေႃႈၼႆႉ- ၸၢႆးလႅင်းပၢင်ႇ ယင်းလၢတ်ႈၼႄပႃးၼင်ႇၼႆ။

ၸဝ်ႈၶူးပၺ်ႇၺႃႇ ၸဝ်ႈၵွၼ်းဝတ်ႉၾႃႉဝဵင်းဢိၼ်း လၢတ်ႈဝႃႈ- “ပွႆးပီမႂ်ႇတႆး ဝတ်ႉပဵင်းလူင်တႄႉ လႆႈၸႂ်ၵၼ်ဝႃႈၵိုတ်းပႅတ်ႈယဝ်ႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 2 လိူၼ်ၼႆႉ။ လွင်ႈတၢင်းမၼ်းတႄႉ ၽူႈႁၵ်ႉသႃၵၢၼ် ၽူႈၵွၼ်းၸႄႈဝဵင်း ဝဵင်းႁႅင် လၢတ်ႈဝႃႈမႃး ပေႃးၶႂ်ႈႁဵတ်းပွႆးပီမႂ်ႇတႆးၵေႃႈ ႁဵတ်းလႆႈယူႇ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ႁႂ်ႈႁဵတ်းၸွမ်းလၢႆးၵႅတ်ႇၵင်ႈၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇၽူႈၶဝ်ႈပွႆးတေလႆႈသႂ်ႇၽႃႈတူမ်းပၢၵ်ႇ၊ ၼႂ်းပွႆးၵေႃႈ တေလႆႈယူႇႁၢင်ႇၵၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈ ယူႇတီႈၵေႃၵမ်ၵၢၼ် ပွင်ပဵၼ်ပၢင်ပွႆးဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ဝႃႈ တေဢမ်ႇၸတ်းယဝ်ႉၼႆ” ဝႃႈၼႆ။

ပွႆးပီမႂ်ႇတႆး 2115 ၼႂ်းမိူင်းထႆးၼႆႉ မၢင်တီႈထုၵ်ႇပူတ်းယႃႉ/ၵိုတ်းလိုဝ်ႈ ယဝ်ႉသေတႃႉ မၢင်တီႈတႄႉ ယင်းတိုၵ်ႉလႆႈဢၼုၺၢတ်ႈ ၸတ်းႁဵတ်းမိူၼ်ၵဝ်ႇယူႇ၊ ဢမ်ႇပူတ်းယႃႉ။

ၸၢႆးဢူဝ် ၵေႃၵမ်ၵၢၼ်ၸုမ်းပွင်ပဵၼ်ပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတႆး ၵၢတ်ႇ/တလၢတ်ႇသူမ်ပတ်ႇပုရီး ပၢင်းပူဝ်းထွင်း ၼူၼ်းထပုရီး (မိူင်းၵွၵ်ႇ) လၢတ်ႈဝႃႈ- “ပၢင်ပွႆးႁဝ်းၶႃႈတႄႉပဵၼ်ၸတ်းယူႇၶႃႈ။ လႆႈယွၼ်းဝႆႉတီႈ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆးလၢႆလၢႆၾၢႆႇ ၸၼ်ႉဝၢၼ်ႈ/ဢိူင်ႇ/ၸႄႈဝဵင်း/ၸႄႈတွၼ်ႈ ပႃးၸဵမ်ၾၢႆႇၵူတ်ႇထတ်း ၵူၼ်းၶဝ်ႈမိူင်း ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ ပေႃးထိုင်ဝၼ်းပွႆးမႃး တေမီးၸဝ်ႈၼႃႈတီႈႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီ မႃးပႂ်ႉတၢင်းၶဝ်ႈပၢင်ပွႆးသေ တႅၵ်ႈပၼ်လူမ်းမႆႈ၊ ႁႂ်ႈၽူႈၶဝ်ႈပွႆးသႂ်ႇ Mask ၵူႈၵေႃႉ၊ မီးၼမ်ႉယႃလၢင်ႉမိုဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈပလိၵ်ႈၵေႃႈ တေမႃးၵုမ်း ဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈပၼ်ပၢင်ပွႆး။ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၶဝ်ယင်းဝႃႈ ဢၼ်မီးၶၢဝ်ႇဢွၵ်ႇၵေႃႈၸႂ်ႈယူႇ ၵူၺ်းၵႃႈ ယႃႇပေပေႃးတူၵ်းၸႂ်လႂ်တိုၼ်ႇ ယွၼ်ႉတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ ပူၼ်ႉတီႈၼႃႇၽႅဝ်ၼႆၵွၼ်ႇဢေႃႈ” ဝႃႈၼႆ။

ပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတႆး ဢၼ်တေၸတ်းတီႈ ၵၢတ်ႇသူမ်ပတ်ႇပုရီး ပၢင်းပူဝ်းထွင်း 12-13/12/2020 ၼႆႉ ပဵၼ်မုၵ်ႉၸုမ်း ႁႅင်းၸႂ်မႂ်ႇ ၸတ်းႁဵတ်း။ တေမီးၽူႈႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်း ၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇလၢႆၵေႃႉ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ လဝ်ႇမူၼ်ႈတူၼ်ႈၸႂ် မိူၼ်ၼင်ႇ ၸၢႆးႁၢၼ်လႅင်း၊ ၸၢႆးလွမ်ႉဝုၼ်း၊ ၸၢႆးၸၢမ်ႇထုၼ်း၊ ၸၢႆးပီး၊ ၼၢင်းမွၵ်ႇမူၺ်လႅင်း၊ ၼၢင်းၼွင်ႉၼူၼ်း၊ ၼၢင်းၽူၺ်းၼုမ်ႇၼူၼ်း၊ ၼၢင်းၼုမ်ႇမၢဝ်း။ ၸၢႆးသိူဝ်မႂ်ႇ၊ ၸၢႆးသိုဝ်ႉ၊ ၸၢႆးယုမ်ႉလိူၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ဝူင်းႁႆႇတိုင်ႈ ပဵၼ်ဝူင်းႁဝ်း ၼႆယဝ်ႉ။

ၼႂ်းမိူင်းထႆးၼႆႉ သင်ဝႃႈတၢင်းပဵၼ်ၸိူဝ်ႉမႅင်း ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ ဢမ်ႇၵဝ်းၸိုင် ဢၼ်တေၸတ်းႁဵတ်း ပွႆးပီမႂ်ႇတႆး မီး 10 ပၢင်ပၢႆ။ တီႈၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႆႇ 1.ဝတ်ႉၵူႇတဝ်ႈ ဢိူင်ႇသီႇၽုမ်း ဝဵင်းၵဵင်းမႆႇ။ 2.ဝတ်ႉသၼ်ၵူႇလိုဝ်ႉ သၼ်ၵမ်းၽႅင်း။ 3.ဝတ်ႉထႃႈၵၻၢတ်ႇ ဢိူင်ႇၾႃႉႁၢမ်ႈ။ 4.ဝတ်ႉပဵင်းလူင် ဝဵင်းႁႅင်။ 5.ဝတ်ႉၼွင်ဢုပူဝ်းသူတ်ႇ ဝဵင်းသၼ်သၢႆး။ 6.ဝတ်ႉပႃႇလႅတ်ႇ ဝဵင်းမႄႈၸႅမ်ႇ။ 7.ဝတ်ႉၵူႇမၢၼ်ႉ မူင်းၶူလ်းၶျႆး ဝဵင်းလွႆသၵဵတ်း။ 8.ဝၢင်း (လင်သႄႊဝႅၼ်ႉၵဝ်ႇ) ၼွင်ၸွမ်ႉ ဝဵင်းသၼ်သၢႆး။ 9.ဝတ်ႉတိယသထၢၼ် ဝဵင်းမႄႈတႅင်။ 10.ဝတ်ႉမႄႈဢိတ်ႇ ဝဵင်းၵဵင်းလၢဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉ။

တၢင်းၵုင်းထဵပ်ႈ (မိူင်းၵွၵ်ႇ) 1.ဝၢင်းမၢၵ်ႇၼင် မူႇဝၢၼ်ႈတီႊၶေႊ ၽရႃႉရၢမ်းသွင်။ 2.ၵၢတ်ႇသူမ်ပတ်ႇပုရီး ပၢင်းပူဝ်းထွင်း ၼူၼ်းထပုရီး ၸိူဝ်းၼႆႉ။