Friday, March 29, 2024

ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ပွႆးဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး

Must read

ဝၼ်းတီႈ 7 လိူၼ် ၾႅပ်ႊၿိဝ်ႊရီႊ ပီ 2018 ၼႆ့ ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး SSPP/SSA ၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်ၵႅဝ်ႈ – ဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး ၶွပ်ႈၶူပ်ႇ 71 ပီ တီႈဝဵင်းမႂ်ႇဝၢၼ်ႈႁႆး ၸႄႈဝဵင်းၵေးသီး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း။

ပၢင်ပွႆး ဝၼ်းၸိူဝ့်ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး တီႈဝၢၼ်ႈႁႆး ၼၼ်ႉ ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင် ၼႂ်းတပ့်သိုၵ်း လႄႈၵူၼ်းမိူင်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈ 2,000 ပၢႆ ။ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆး၊ ယၢင်းလမ်၊ ယၢင်းလၢႆး၊ လီႉသူး(လီႉသေႃး)၊ တဢၢင်း(လွႆ)၊ ဝႃ့ လႄႈ ၵေႃႉသိုၵ်း၊ ၵေႃႉႁၢၼ်၊ လုၵ်ႈႁဵၼ်း ၸိူဝ်းၼႆ့ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ။

- Subscription -

ၸဝ်ႈႁၢၼ်တၢၼ်းဢွင်ႇ လူဢၢၼ်ႇၽိုၼ်လိၵ်ႈ ဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆးၶွပ်ႈၶူပ်ႇ 71 ပီတဵမ် ၊ ၽူႈတၢင်တူဝ်ၵူၼ်းမိူင်း လုင်းၸရေးၶမ်းလႃ့ တင်း ၼၢင်းၸၢမ် ၼေႃႇ မွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်း ၊ ၸဝ်ႈသိုၵ်းသႅင်ႁၢၼ် လူဢၢၼ်ႇၽိုၼ်လိၵ်ႈ ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် SNLD လႄႈယိင်းၽိူဝ်ၼုမ်ႇလူဢၢၼ်ႇ ၽိုၼ်လိၵ်ႈ ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ယၢင်းလႅင်ၶဝ် ယိုၼ်ႈထိုင်မႃး လႄႈၽူႈၶိုၼ်ႈႁွတ်ႈပၢင်ၵႅဝ်ႈႁူမ်ႈပၢဝ်ႇ သဵင်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ယုၵ်ႉမိုဝ်းၵမ်ႉထႅမ် ၽႅၼ်တၢင်း ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး – ၸဵမ် ၸိူဝ်းၼႆ့။ ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင် တႄ့ ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၸဝ်ႈသိုၵ်းၶိူဝ်းတႆး၊ ၽူႈၼမ်းၼႂ်းလူင် ၸဝ်သိုၵ်းၵျေႃႇလႃ့၊ ၸဝ်ႈသိူဝ် ပိူင်ႇၾႃ့၊ ၽူႈပွင်ၵၢၼ်သိုၵ်း ၶဝ်ၸဝ်ႈၸိူဝ်းၼႆ့ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈထွမ်ႇငိၼ်း။

ၼႂ်းၽိုၼ်လိၵ်ႈပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး တပ့်သိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး ဢၼ်ၸဝ်ႈႁၢၼ်တၢၼ်းဢွင်ႇဢၢၼ်ႇၼၼ်ႉ ပႃးၶေႃႈၵႂၢမ်း ဢၼ်ဝႃႈလွင်ႈ တၢင်းဢၼ်ႁဝ်းဢမ်ႇပွင်ႇၸႂ်ၵၼ် ၼၼ့်လူဝ်ႇႁႃလၢႆးတၢင်းသေ ၶဝ်ႈႁႃ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵႄႈလိတ်ႈ ႁႂ်ႈပဵၼ် လၢႆးတၢင်းလီ တႃႇၵူႈၵေႃ့ၵူႈၸုမ်းဝႃႈၼႆ ။

ၸဝ်ႈႁၢၼ်ၽူင်းႁၢၼ်လၢတ်ႈဝႃႈ – ဢိင်ၼိူဝ်ပိုၼ်း ဢၼ်ပဵၼ်မႃး မိူဝ်ႈ 1947 ၼၼ်ႉသေ ၸင်ႇလႆႈ ၸတ်းမႃး ပွႆးဝၼ်း ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၼႆ့။ တေႃႈလဵဝ် ငဝ်းလၢႆးမၼ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇမၼ်ႈဢမ်ႇၼိမ် လႄႈပွႆး ယႂ်ႇ လၢမ်းလူင်ၵေႃႈဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်း။ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇမၵ်းမၼ်ႈဝၼ်းဢၼ်ၼႆ့ လႄႈၸင်ႇ ဝႃႈ ၵၢၼ်ႁဵတ်းပွႆးယႂ်ႇလၢမ်းလူင် ၼႂ်းမိူင်းတႆးႁဝ်းၼႆ့ မၼ်း မီးလွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ။ မိူဝ်းၼႃႈ မႃး ၼင်ႇႁိုဝ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၼႂ်းမိူင်းတႆးႁဝ်းပေႃးတေၽွမ့်ႁူမ်ႈၵၼ်လိူဝ်ၼႆ့ တေသိုပ်ႇ ၶတ်းၸႂ်တိုၵ်းသူၼ်း ၵႂႃႇယူႇ – ဝႃႈၼႆ။

လုင်းၸရေးၶမ်းလႃ့လၢတ်ႈဝႃႈ – ယွၼ်ႉၵၢၼ်ပၢႆးပၺ်ၺႃ ၊ ပၢႆးမိူင်း ၊ ပၢႆးသိုၵ်း ၊ လွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းႁဝ်းပႆႇၶိုတ်း ပိူၼ်ႈ လႄႈ ၸင်ႇထုၵ်ႇပိူၼ်ႈယႃ့တဝ် ၵဝ်းဢဝ်ႁဝ်းၽၢတ်ႇၵၼ်။ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း မိူင်းတႆးႁဝ်းမီးၼမ်သေတႃ့ၵေႃႈ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၼႆ့တိုၵ့်ဢေႇ။ ဢၼ်ပီႈၼွင်ႉတႆးႁဝ်း တိုၵ်ႉယူႇၵေႃ့တီႈၵေႃ့တၢင်း ၵေႃ့ဝၢၼ်ႈၵေႃ့မိူင်း သေ ပႆႇၸၢင်ႈၶဝ်ႈႁႃၵၼ်ၼႆ့ၵေႃႈ ပဵၼ်ဢၼ်လီ ၶေႃးၶူမ်ၸွမ်းတႄ့တႄ့။ ၼင်ႇႁိုဝ်ၵူၼ်းမိူင်းတႆးႁဝ်း ၶႃႈပေႃးတေဢမ်ႇ ၵႂႃႇႁဵတ်းၶီႈၶႃႈ မိူင်းပိူၼ်ႈ တိၵ်းတိၵ်းၼၼ့်ၵေႃႈ မုင်ႈမွင်းၶႂ်ႈႁႂ်ႈၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်၊ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၼႂ်းမိူင်းတႆးႁဝ်းၶဝ် ႁႃပၼ် လၢႆးတၢင်းပၢႆးမၢၵ်ႈမီးတႃႇလဵင်ႉတွင်ႉတဵမ်ထူၼ်ႈသေၵမ်း- ဝႃႈၼႆ။

ၼၢင်းၸၢမ်ၼေႃႇ လၢတ်ႈဝႃႈ – ဝၼ်းၸိူဝ့်ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး ၼႆ့ပဵၼ်ဝၼ်းဢၼ်လွင်ႈယႂ်ႇတႃႇ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႂ်းမိူင်းတႆး၊ ထိုင်မႃးပၢၼ်ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆ့ ယွၼ်ႉပိူၼ်ႈမႃးယႃ့ၵဝ်းႁဝ်းလႄႈ ပၼ်ႁႃလွင်ႈတႅၵ်ႇယၢႆႈ ႁဝ်းၵေႃႈ ၵႂၢင်ႈယႂ်ႇမႃး။ ယွၼ်ႉၼၼ် ၶႂ်ႈယွၼ်းသင်ႇႁႂ်ႈပီႈၼွင်ႉၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႂ်းမိူင်းတႆးႁဝ်းၶႃႈ ၶွတ်ႇလိူတ်ႈ ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၵၼ်သေ သိုပ်ႇယူႇယိုၼ်း ယၢဝ်းၵႂႃႇသေၵမ်း၊ လီပိူၼ်ႈဢမ်ႇတၢၼ်ႇၸႃ့ႁဝ်းဢၼ်ဝႃႈ ၼၼ်ႉ ၵေႃႈ ယႃႇပေလိုမ်းၵၼ်သေၵမ်း-ဝႃႈၼႆ။

ၵူၼ်းၼုမ်ႇၸၢဝ်းယၢင်းလမ်ၵေႃ့ၼိုင်ႈၵေႃႈလၢတ်ႈဝႃႈ- ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆ့ ဢၼ်လႆႈႁၼ် လၢႆၸၢဝ်းၶိူဝ်း မႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈၼႆ့ၵေႃႈ ပဵၼ်ဢၼ်ယိၼ်းၸူမ်းတႄ့တႄ့။ ယွၼ်ႉမၼ်းၼႄဝႃႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းႁဝ်းတိုၵ်ႉ ၽွမ်ႉၵၼ် တိုၵ်ႉႁၵ်ႉၵၼ်မိူၼ်ပီႈၼွင်ႉၵၼ် ယူႇ။ ၸိူဝ်းပႆႇလႆႈမႃးၶိုၼ်ႈႁွတ်ႈပီၼႆ့ၵေႃႈ ပီၼႃႈမႃးၼင်ႇႁိုဝ် တေမႃးၶိုၼ်ႈႁွတ်ႈလႆႈၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈဢွၼ်ၵၼ်ၶတ်းၸႂ်သေ ၵမ်း ယွၼ်ႉဝႃႈမၼ်းပဵၼ်ၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈႁဝ်း ၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈႁဝ်းၵူႈၵေႃ့ – ဝႃႈၼႆ။

ၼႂ်းၽိုၼ်လိၵ်ႈ ငဝ်ႈငုၼ်းပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင် ယၢင်းလႅင်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ပႃးဝႆ့ၶေႃႈၵႂၢမ်း ဢၼ်ဝႃႈ – ဝၼ်းၸိူဝ်ႉ ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆးၼႆ့ ပဵၼ်ဝၼ်းလွင်ႈယႂ်ႇတႃႇၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈတႄ့တႄ့။ သင်ဢမ်ႇမီးဝၼ်းၼႆ့ၵေႃႈ ဝၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈ တုမ်မၢၼ်ႈၼၼ်ႉဢမ်ႇၸၢင်ႈမီးမႃး ၊ ၼင်ႇႁိုဝ်ႁဝ်းႁႃးတေမီး လွင်ႈထၢင်ႇႁၢင်ႈဢၼ် ၸတ်းသၢင်ႈႁၢင်ႈပွင်လႆႈၼိူဝ် ၵၢမ်ႇၵျၢမ်ႇမႃႇတူဝ်ၵဝ်ႇၼၼ်ႉၵေႃႈထုၵ်ႇလီၶတ်းၸႂ်ၵႂႃႇယူႇ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ႁဝ်းႁႃးထုၵ်ႇလီယုၵ်ႉ ယွင်ႈဢဝ်ၵုင်ႇမုၼ် သေ ၶွတ်ႇလိူတ်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ၵၼ်ၵႂႃႇသေ ၵမ်း-ဝႃႈၼႆ။

မိူဝ်ႈ 1947/2/6 ၽူႈၼမ်းတႆး၊ ၶျၢင်း တင်း ၶၢင် ႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵၼ် တီႈဝဵင်းပၢင်လူင် – ဢုပ်ႇလၢတ်ႈ တႃႇဢဝ်လွင်ႈလွတ်ႈ လႅဝ်းၵွၼ်းၶေႃ ။ တႃႇလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်း။ ဝၼ်းတီႈ 7/2/1947 ၽူႈတႅၼ်း ၸဝ်ႈၾႃ့ 7 ၸဝ်ႈ၊ တူဝ်တႅၼ်းၵူၼ်းမိူင်း 7 ၵေႃ့ – ႁူမ်ႈၵၼ်ၶွတ်ႇၽွတ်ႈ ၶွင်ႊသီႊၸိုင်ႈတႆး ။ ဝၼ်းတီႈ 8/2/1947 ၸွမ်သိုၵ်းဢွင်ႇသၢၼ်း ႁွတ်ႈၽႅဝ်မႃးဝဵင်း ပၢင်လူင်။ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 11/2/1947 ၸင်ႇမႃး တႅပ်းတတ်းသၢမ်ယၢင်ႇ သၢမ်ပိူင် မၵ်းမၢႆဝၼ်းဢၼ်ၸဝ်ႈၾႃ့ တင်း ၵူၼ်းမိူင်း လႆႈၸ်ႂ ၶွတ်ႇၽွတ်ႈၶွင်ႊသီႊၸိုင်ႈတႆး ဝၼ်းတီႈ 7/2/1947 ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး၊ မၵ်းမၼ်ႈပႃး တုင်း(ၸွမ်ပိဝ်) ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး၊ ၽဵင်းၵႂၢမ်းတၢင်ႇတုင်း(ၸွမ်ပိဝ်) ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး။ ပၢင်ၵုမ် ၸိူဝ်းၼႆ့ ပဵၼ်မႃးၶပ်ႉၶပ်ႉတၢမ်းတၢမ်းၵၼ်သေ ဝၼ်းတီႈ 12/2/1947 ၸင်ႇတႅပ်းတတ်းလႆႈ လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆပၢင်လူင် သေ ၸင်ႇပဵၼ်မႃး ဝၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်။

ၶႅပ်းႁၢင်ႈ – ၸုမ်းႁူင်းပွႆႇသဵင်တႆးႁုၼ်ႈမႂ်ႇ/ SSPP info

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း