Tuesday, March 19, 2024

ဢပုမ်ႇ ၸဝ်ႈသိူဝ် ၵွင်ၵိူဝ်

Must read

ၶေႃႈၵႂၢမ်းဢၼ်ဝႃႈ ၸဝ်ႈၼႆႉ ပွင်ႇဝႃႈ – ပဵၼ်ၸဝ်ႈ ပဵၼ်ၸွမ် ။ ၵိူဝ် ဢၼ်ဝႃႈ ၼၼ်ႉသမ်ႉ ၶဝ်ႈၵူႈတီႈ ၵူႈၾၢႆႇ မီး ဢရ သႃႇ ၸဵမ်း/ၶဵမ်း – ပေႃးၵိၼ်ၼမ် တိူဝ်ႉတႂ် ၊ တႂ်လႅဝ် – ၵူၼ်းမီးတၢင်းပဵၼ် လိူတ်ႈလိူဝ် တႄႉ ဢမ်ႇသူႈႁတ်းၵိၼ်ၵိူဝ် ။ သမ်ႉယင်းမီးထႅင်ႈ ၽၵ်းၵိူဝ် – ၼၼ်ႉတႄႉ ပဵၼ်ၽၵ်းၶဵဝ် မီးၸိုဝ်ႈၵိူဝ် ၵူၺ်း ဢမ်ႇမီးၼမ်ႉၵတ်ႉၵိူဝ် ။

ဢၼ်ၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ယိူင်းထိုင်ၼႆႉ ၸဝ်ႈ ပွင်ႇဝႃႈ ၸိုဝ်ႈဢၼ်ၵိုင်ႇလႅပ်ႈပဵၼ် ၸဝ်ႈၸွမ်သိူဝ်တင်းလၢႆ ။ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်တင်းလၢႆ။ ၵိူဝ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉသမ်ႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈ ၸဝ်ႈၸွမ်သိူဝ် ၼၼ်ႉ မီးၵႃႈၶၼ်တႃႇသိူဝ် – ၸိူင်ႉၼင်ႇ ႁိူၼ်းၵူႈလင်မီးၵိူဝ် – ၶႂ်ႈႁႂ်ႈသိူဝ် မီးၼမ်ႉၵတ်ႉ ၶဝ်ႈတင်းတိုဝ်းမိူၼ်ၵိူဝ် ။ ႁဝ်းယွၼ်းသႂ်ႇၸိုဝ်ႈဝႃႈ ဢပုမ်ႇ ၸဝ်ႈသိူဝ် ၵွင်ၵိူဝ် ၼႆႁေလႄႈ။

- Subscription -

ၵိူဝ် ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈပဵၼ် ၵိူဝ် ဢၼ်ဢမ်ႇၸဵမ်း

သိူဝ် ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈပဵၼ် သိူဝ်လဵၼ်းလွၵ်ႇလဵၼ်းလၢႆ – ၵူဝ်ယဵၼ်းပဵၼ်မႅဝ်းလၢႆး မၵ်ႉဢၼ်ပိူၼ်ႈထူမ်ႇၶၢႆး လဵင်ႉသၢၵ်ႈ ။

ၸဝ်ႈသိူဝ် ၵွင်ၵိူဝ် လုၼ်ႈ သၢမ် ပွၵ်ႈ

လုၼ်ႈၵမ်းႁႅၵ်ႈ- ၽွင်း ပီ 2014 – ၶိူဝ်းသိူဝ် ႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၵၼ်တီႈ မိူင်းၵႃလူၼ်ႇ ဝဵင်းလူင် မိူင်းၵွၵ်ႇ။ ၽွင်းၼၼ်ႉတႄႉ ဝႆႉသေၵွၼ်ႇ ဝႃႈသိူဝ်ဢမ်ႇယၢမ်ႈၶဝ်ႈဝဵင်းလႄႈ ၵူဝ်ပိူၼ်ႈလွၵ်ႇၶၢႆ။

ပွၵ်ႈၼၼ်ႉ လီဢၢမ်းလူင်ဢၢမ်းလၢင် ဢၢႆႈႁႃးပေႃးငၢင်ႉသူပ်း – တူပ်းဢိုၵ်း ၊ တႅမ်ႈလိၵ်ႈၵိုၵ်းပိုၼ်းဝႆႉ ၵမ်းၼိုင်ႈ။

ၸဝ်ႈသိူဝ်လူင် သီႇႁႃႈၸဝ်ႈႁူပ်ႉၵၼ်တီႈမိူင်းၵွၵ်ႇ ၼၼ်ႉ – မီးသိူဝ်လူင် မိူၼ်ၼင်ႇ – ၸဝ်ႈသိူဝ်ပီး ၊ ၸဝ်ႈသိူဝ်ၼုမ်ႇတၢင်းၸၢၼ်း၊ ၸဝ်ႈသိူဝ်ထဝ်ႈတွင်ႉယၢၼ်း တၢင်းႁွင်ႇ၊ ၸဝ်ႈသိူဝ်ႁၢၼ်ယူႇမိူင်းဝၼ်းတူၵ်း၊ ၸဝ်ႈသိူဝ်ပူၵ်းတွႆႇႁွၵ်ႈၵေႃႈမႃး၊ ယင်းပႃး ၸဝ်ႈသိူဝ်ငွၵ်ႈ ၵၢႆႇထိုင်ၵၢင်ႁၢဝ် ပေႇၸွႆႉၸိတ်ႉ လူးၵွၼ်ႇ ။

မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈသိူဝ် ဢၼ်ပႃးသၢင်ႇသီႇမႃးသူင်ႇသမ်ႉပဵၼ်ၸဝ်ႈသိူဝ် ၵွင်ၵိူဝ် – သၢင်ႇသီႈ ဢႃႈပၢၵ်ႇငႅၼ်ႈငႃး ဝႃႈႁင်းၸဝ်ႈသိူဝ် တင်းလၢႆ ဝႃႈ- ၼႄ ………. သူဢၢႆႈသိူဝ် ႁဵတ်းပၢင်ၵုမ် တၢင်းမိူင်းၵႃလူၼ်ႇၵေႃႈ ႁဝ်းယင်းလႆႈမႃးပိုတ်ႇပၢင်ပၼ် ဢမ်ႇၸႂ်ႈႁိုဝ် – ၼႆသေ မိူၼ်ႁၢင်ႈ ၼင်ႈၼႃႈဝတ်ႉ တီႈလႂ်ၵေႃႈ ၶူဝ်ယုမ်ႉသမ်ႇမႅၼ် တိူၼ်ႇၵူၼ်ႈယၢႆးယူႇၶူတ်ႉၶူတ်ႉ – သရေႇၸဝ်ႈသိူဝ် တင်းလၢႆ တူၵ်းယွၼ်ႉ ၸဝ်ႈသိူဝ် ၵွင်ၵိူဝ် ပႅတ်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ။

ၸဝ်ႈသိူဝ် ၵွင်ၵိူဝ် လုၼ်ႈၵမ်းသွင်

မိူဝ်ႈပႆႇပေႃးႁိုင် ပူၼ်ႉမႃးဢမ်ႇလၢႆလိူၼ် (22/8/2017) ၸဝ်ႈသိူဝ်ၼုမ်ႇ တၢင်းၸၢၼ်း ႁွင်ႉဢဝ် ၸဝ်ႈသိူဝ် တင်းလၢႆ ႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၵၼ်ထႅင်ႈ ႁိမ်း တွင်ႉလွႆၽြႃးသပိတ်ႈၶဵဝ် ၊ ဝဵင်းလူင် ထီႉသွင် မိူင်းၵႃလူၼ်ႇ တွၼ်ႈၼိူဝ်။

မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ …. မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ….. ၶႂ်ႈယွၼ်းဝႃႈၼႆထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ။

ၽွင်းၼၼ်ႉ ၶုၼ်လူင်သၢင်ႇသီႈ သင်ႇၸူးၶုၼ်ၵႃလူၼ်ႇဝႃႈ – သိူဝ် လၢႆးၵၢႆႇၵွၼ် ၶွၼ်ႈႁႅင်းၵၼ် ၵိၼ်ၶဝ်ႈႁူမ်ႈမူႇတီႈပဵၼ်ႉထိူၼ်ႇလူင်ၵွင်းလွႆၽြႃးသပိတ်ႈၶဵဝ် ၊ ယႃႇပၼ်ၶဝ်ႁူပ်ႉၵၼ်သေၵမ်း ၶုၼ်ၵႃလူၼ်ႇဢူၺ်း။ သၢင်ႇသီႈ တင်း ၵႃလူၼ်ႇၼႆႉ ပဵၼ်ဢူၺ်းလီၵၼ်မႃး ပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ် လႄႈ ၵမ်ႉၼႃႈ ထွၵ်ႈၼႃႈ သၢင်ႇသီႈလူင် ဢၢႆႈႁႃးႁေႊ ႁၢမ်ႈသီးပၢင်ၵိၼ်ၶဝ်ႈႁူမ်ႈမူႇ ဢၼ်သိူဝ်လူင်တင်းလၢႆ တေႁူပ်ႉၵၼ်ၼၼ်ႉသေၵမ်း ၼႆၵေႃႈ —— ၵႃလူၼ်ႇၵေႃႈ ၵႃႈလႆႈႁဵတ်းၸွမ်းတႄႉ။

ၽွင်းၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈသိူဝ် တင်းလၢႆဢမ်ႇတူင်ႉ – ဢမ်ႇယုပ်းဢမ်ႇၽၢၼ်ႈ ဢုပ်ႇၵၼ်ဝႃႈ ႁဝ်းႁႃလၢႆးမႂ်ႇ ၸိူင်ႉႁိုဝ်တေလီ ၼႆယူႇ —-
ၽွင်းၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈသိူဝ် ၵွင်ၵိူဝ် တႄႉ- ပေႃးလႆႈငိၼ်းသဵင် ပၢၵ်ႇသၢင်ႇသီႈႁွင်ႉပၢဝ်ႇ ၶုၼ်ၵႃလူၼ်ႇသင်ႇႁႄႉမူႇပၢင် ပူႇသိူဝ်ၶဝ် ၼႆၵေႃႈ – ၸဝ်ႈသိူဝ်ၵွင်ၵိူဝ် ၵဵၼ်ၶူဝ်း ႁႃတၢင်းပွၵ်ႈထမ်ႈ ။ ၸဝ်ႈသိူဝ်လူင်သၢဝ်းသီႇ ၵေႃႈဝႃႈ ၸဝ်ႈသိူဝ်ၵွင်ၵိူဝ်ႁဝ်း ယႃႇဝူၼ်ႉၽိတ်းသွင်ႉလႃႈ။ ၵူဝ် ၶုၼ်သၢင်ႇသီႈ လူင် ယဵဝ်ႈသၢတ်ႇသႂ် ၵွင်ၵိူဝ် ၸဝ်ႈႁဝ်း တင်း ႁူင်းႁေႃလူင်သၢဝ်းသီႇ ၶႃႈႁဝ်းဢေႃႈ – ဝႃႈၼႆ ။

ပႅၵ်ႇလၢၵ်ႇလိူဝ်ၸႂ် ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၸဝ်ႈသိူဝ်ၼုမ်ႇတၢင်းၸၢၼ်း ၵူင်သူပ်း ပေႃးယၢၼ်းသေ ဢၢမ်းဢေႃးဝႃႈ ဢၢႆႈႁႃးပၼ်ႁႅင်းမႃးၽိတ်းၵမ်းၼႆႉယူဝ်ႉ — ဝႃႈၼႆ၊ လႅပ်ႈႁူႉတူဝ်ၵႂႃႇဢိတ်းၼိုင်ႈ — မိူဝ်ႈၽွင်းၼၼ်ႉ။

ၸဝ်ႈသိူဝ် ၵွင်ၵိူဝ် လုၼ်ႈၵမ်းသၢမ်

ၵွၼ်ႇပႆႇလၢတ်ႈၼႄ ၸဝ်ႈသိူဝ် ၵွင်ၵိူဝ်လုၼ်ႈၵမ်းသၢမ်ၼၼ်ႉ ယင်းမီး ၸဝ်ႈသိူဝ် ၵွင်ၵိူဝ်လုၼ်ႈ ၵမ်းသွင်ၸုတ်းႁႃႈ (2.5) ထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇ။

ၼၼ်ႉတႄႉ ၽႂ်ဢမ်ႇတၼ်းႁူႉ လိူဝ်သေ ၸဝ်ႈသိူဝ်ၼုမ်ႇတၢင်းၸၢၼ်း ။ ၽွင်းၼၼ်ႉ သိူဝ်ႁၢတ်ႈ သိူဝ်ငၢၼ် ပၢၼ်ၼုမ်ႇ သႅၼ်းမႂ်ႇ ႁၢတ်ႈႁၢႆး – ပၢႆးသူၼ်း ၵူၼ်းမိူင်းသိူဝ် ႁူပ်ႉၵုမ် တုမ်ၵၼ်တီႈ ထုင်ႉသဝ်ႁိၼ်၊ ထုင်ႉႁိၼ်လမ်၊ ထုင်ႉမွၵ်ႇသဵဝ်ႈ၊ ထုင်ႉလွႆၽႃ ၵႃၸႆး ၊ ထုင်ႉမွၵ်ႇၸီႇလီႇ ၶီႈလဵၵ်း ၺႃးသၢင်ႇသီႈ ဢဵၵ်းသႂ်ႇ ၸႂ်ႉၵိုတ်း ႁိုတ်းၸၢတ်ႇ ႁႂ်ႈယၢႆႈၵၼ်။

မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ၽႂ်ၵေႃႈ တေႁၼ်ယူႇ – ငဝ်းတူင်ႉ ၽူင်ႉၽူႇၼိူဝ် ဢွၼ်ႊလၢႆႊ ၼၢႆးသိူဝ်ငၢၼ် ထုင်ႉပၢင်ႁႆး – ႁိုတ်းလႃႇ ဢၢႆႈသူပ်းၶႆး သမ်ႉပေႃးၼင်ႈယေႃႈလူင်းၵႂႃႇ ၾၢႆႇၼႃႈၵူၼ်းတင်းလၢႆ ။

ၶႂ်ႈယွၼ်းလၢတ်ႈထႅင်ႈ —- မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ…. မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ …. ၼႆထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ။

မိူဝ်ႈၼၼ်ႉၶႃႈၼႃ — ၸဝ်ႈသိူဝ် ၵွင်ၵိူဝ် လၢတ်ႈဝႃႈ ၸိူဝ်းႁဝ်း ၵဵၼ်ၶူဝ်း ဢွၵ်ႇယၢၼ် မူႇသိူဝ် ၸီႇဢႅၵ်ႉငႅၵ်ႉၵႂႃႇ ၼႆလီယူဝ်ႉ ဝႃႈၼႆလႄႈ ထိုင်တီႈ ၸဝ်ႈသိူဝ်ၼုမ်ႇတၢင်းၸၢၼ်း ယၢၼ်းသူပ်း ၵူင်ပၢၵ်ႇ ပေႃးၸၢၼ်ႈၸၢင် ၵႂႃႇထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ ဝႃႈၼႆ။

ၵမ်းၼႆႉ ယွၼ်းလၢတ်ႈထႅင်ႈ ၸဝ်ႈသိူဝ် ၵွင်ၵိူဝ်လုၼ်ႈၵမ်းသၢမ် ထႅင်ႈႁေယဝ်ႉၼေႃႈ။။။။

ၼႆႉတႄႉ ပႆႇပေႃးႁိုင်– ၽွင်းၸဝ်ႈသိူဝ် ၵွင်ၵိူဝ် တူၵ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ ဢၢႆႈႁႃးတူဝ်ႈတၼ်း တႃႇၼင်ႈတင်ႇယဝ်ႉႁေး……… ၼႆၼၼ်ႉ သမ်ႉမီးၶၢဝ်ႇဝႃႈ – မႃလိၼ် ၵိၼ်သၢပ်ႇ ၸွမ်းၵူၼ်ႈ သၢင်ႇသီႈ လူင်းၵဵပ်း သၢႆမၢႆၼူမ်ဢၢႆ ဢၢႆႈသိူဝ် ၸိူဝ်းႁူပ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်း ၽွင်းႁၢင်လိူၼ် ၻီႊသႅမ်ႊပိူဝ်ႊ 2017 ၼႆယဝ်ႉၵေႃႈ ၽွင်း ၵၢင်လိူၼ် ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ တိုၵ်ႉယဵပ်ႇၶဝ်ႈ မႃးၼႂ်းပီ 2018 ၼႆႉ ၸဝ်ႈသိူဝ် ၵွင်ၵိူဝ် ႁဵတ်းသင် ၸွင်ႇႁူႉၼႄႇ ၶိူဝ်းသိူဝ်တင်းလၢႆ။

ၸဝ်ႈသိူဝ် ၵွင်ၵိူဝ် ၵပ်းတေႃႇ မႅင်းၸမ်ၸႂ် မႅင်းဢွင်လိူင် သေ ထၢမ်ဝႃႈ ၶႂ်ႈယွၼ်းႁူပ်ႉ တေၶႂ်ႈလၢတ်ႈၼႄလွင်ႈ မူႇသိူဝ်လူင် ၸီႇဢႅၵ်ႉငႅၵ်ႉၵႂႃႇ ၊ ပႃးၸဵမ် ၶၢဝ်းတၢင်းတေၵႂႃႇ ၵိၼ်ၶဝ်ႈႁူမ်ႈမူႇသိူဝ် တီႈလွႆၾႆးလႅင်း ။ မႅင်းဢွင်လိူင် တွပ်ႇဝႃႈ ဢၼ်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၵၢၼ်ႁႃးႁဵတ်း ထုင်းႁႃးၵေႃႈဢမ်ႇမီး၊ မွၵ်ႈပၢင်ၵိၼ်ၶဝ်ႈႁူမ်ႈမူႇသိူဝ် တင်းလၢႆ တီႈလွႆၾႆးလႅင်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇတၢပ်ႈ ၵႂႃႇၵေႃႈလႆႈယူႇယူဝ်ႉ ၼႆသေ ႁႂ်ႈတွပ်ႇပၼ်ၶိုၼ်း ၸဝ်ႈသိူဝ် ၵွင်ၵိူဝ် ။

ပေႃးၸဝ်ႈသိူဝ်ၵွင်ၵိူဝ်လႆႈႁပ်ႉႁူႉယဝ်ႉၵေႃႈ တွပ်ႇလၢတ်ႈ ဢၢႆႈ/ဢီႇ/ၼွင်ႉၼၢင်း ၸိူဝ်းပဵၼ် သိူဝ်ဢွၼ်ႇၼူမ်သၢပ်ႇ တင်းလၢႆဝႃႈ ယၢမ်းလဵဝ် – တႃမူၼ်ႇ ၊ ပုမ်ၸဵပ်း၊ ႁူဝ်ၸႂ်ၵပ်ႉ၊ တွင်ႉၵေႃႈၵႂႃႇ တၢင်းပဵၼ် ၸလိူၵ်ႈၵေႃႈထ – မၼ်းမႅၼ်းဢွၵ်ႇမႃးယၢဝ်းၼႃႇယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆသေ ၼႄၼမ်ႉလုၼ်ႈမၼ်းထႅင်ႈ ၵမ်းထူၼ်ႈသၢမ် ။

ၸဝ်ႈသိူဝ်တၢင်းၸၢၼ်း ၵူင်သူပ်းယၢၼ်းၵႂႃႇ ၵမ်းထီႉ 4 ႁႄ ယဝ်ႉ — ဝႃႈၼႆ။။။

ပူႇသိူဝ်ႁဵတ်းသင် လၢၼ်သိူဝ်ထုၵ်ႇႁူႉ ယိူင်းဢၢၼ်းၼင်ႇၼႆသေ ယွၼ်းၶွတ်ႇယွတ်ႈ ဢပုမ်ႇၸဝ်ႈသိူဝ် ၵွင်ၵိူဝ်ဝႆႉ တီႈၼႆႈၵွၼ်ႇၶႃႈ။ ႁႂ်ႈ ၸဝ်ႈသိူဝ်တင်းလၢႆ ပဵၼ်သိူဝ်ႁတ်းႁၢၼ် တႃႇလုၵ်ႈလၢၼ်ၶၢဝ်းၼႃႈသေၵမ်း။

သိူဝ်ပၢၵ်ႇၸႃႉ

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း