တပ်ႉသိုၵ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈယၢင်းလႅင်

ၵၼ်တရဝတီႇ ၸႄႈမိူင်းယၢင်းလႅင် ႁိုဝ် ၸႄႈမိူင်းၵယႃး ဢၼ်ယိုၼ်တူဝ်ႇၵဝ်ႇဝႃႈ ထုင်ႉၼၢင်းလွႆငိုၼ်း ၼႆႉ မီးၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈ တွၼ်ႈတၢင်းဢွၵ်ႇ။ မီးၾၢႆႇၸၢၼ်းမိူင်းတႆး ၊ ၾၢႆႇဢွၵ်ႇမိူင်းယၢင်းလႅင်သမ်ႉ မီးမိူင်းထႆး ၊ ၾၢႆႇၸၢၼ်း လႄႈ ၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းတူၵ်း မီးၸႄႈမိူင်းယၢင်းၽိူၵ်ႇ၊ တင်ႈ တႄႇ ၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ တေႃႇထိုင် ၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းတူၵ်း ၸႄႈမိူင်းယၢင်းလႅင် တိတ်းၵပ်း ၸႄႈဝဵင်း မွၵ်ႇမႆႇ၊ သီႇသႅင်ႇ တင်း ပၢင်လွင်း ၸႄႈတွၼ်ႈတူၼ်ႈတီး။

ၸႄႈမိူင်းယၢင်းလႅင် ၼႆႉ တၢင်းၵႂၢင်ႈမီးမွၵ်ႈ 11700 လွၵ်းလၵ်းၵီႊလူဝ်ႊပၼ်ႇမူၼ်း၊ ယႅၵ်ႈဝႆႉပဵၼ် 2 ၸႄႈတွၼ်ႈ၊ ၸႄႈတွၼ်ႈလွႆၶေႃ – မီးၸႄႈဝဵင်းလွႆၶေႃ၊ သျှႃးတေႃး၊ ၻီႇမေႃးသူဝ်ႇ တင်း ၸႄႈဝဵင်းၽရူသူဝ်ႇ။ ၸႄႈတွၼ်ႈ မေႃႇၶႄး ႁိုဝ် ဝေႃးလၶႄႉ ၊ ၽႃသွင်း တင်း မႄႈၸႄႉ၊ ၵိင်ႇၸႄႈဝဵင်းသမ်ႉ မီး 6 ဢၼ်။ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းဢၼ်ယူႇသဝ်းသမ်ႉ မီး ၵယၢၼ်း၊ ၵေႇၶူဝ်ႇ၊ ၵေႇပႃး၊ ၸယဵင်ႇ၊ ပရႄႉ၊ မၼူမၼေႃ ၊ ယၢင်း ပေႃႇ တင်း ယၢင်းတလၢႆး ၊ မၢၼ်ႈ လႄႈ တႆး ယူႇႁူမ်ႈၵိုၵ်းၵၼ်။ ပတ်းပိုၼ်ႉၸႄႈမိူင်းယၢင်းလႅင် ႁူဝ်ၵူၼ်း တင်းမူတ်း မီးမွၵ်ႈ 3 သႅၼ်။

ၸႄႈမိူင်းယၢင်းလႅင် ၼႆႉ တေႃႇထိုင် 1948 ပဵၼ်မိူင်းၸဝ်ႈၾႃႉ ယူႇသဝ်းမႃးလွတ်ႈလႅဝ်းထၢင်ႇႁၢင်ႈမႃး၊ ပီၶရိတ်ႉ 1910 ပၢၼ်ၸဝ်ႈၾႃႉ ၸဝ်ႈၶုၼ်လီ (ၽွင်းငမ်းမိူင်း 1910 – 1930 ) ၼၼ်ႉ ဢိင်းၵလဵတ်ႈ ပေႃးႁပ်ႉႁွင်း မိူင်းယၢင်းလႅင် ပဵၼ်မိူင်းလွတ်ႈလႅဝ်းယူႇႁင်းၶေႃ။ ဢမ်ႇၵႂႃႇသုၵ်ႉၵဵဝ်ႇသင်ၸွမ်း။ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၾႅတ်ႊၻရႄႊ ၸိုင်ႈတႆး ဢိင်းၵလဵတ်ႈ ယင်းၸွႆႈၶပ်းၶိုင်ႁူမ်ႈသၢင်ႈၵၢၼ်ၽွင်းငမ်းယူႇ။ မိူင်းမၢၼ်ႈတူင်ႈပဵင်းတႄႉ ဢိင်းၵလဵတ်ႈယိုတ်း ႁေႃၶမ်း မိူဝ်ႈ 1885 သေ ၽွင်းငမ်းၵမ်းသိုဝ်ႈ။

ယၢင်းလႅင် ၼႆႉ ပေႃးႁူမ်ႈမိူင်းတူင်ႈပဵင်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၵွၼ်းၶေႃ 1948 ယဝ်ႉ ဢမ်ႇတၼ်းတဵမ်ပီ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ သူင်ႇ ႁႅင်းသိုၵ်း ယဵပ်ႇၶဝ်ႈမိူင်းမႃး မိူဝ်ႈ 9/8/1948 ။ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈႁဵတ်းၼႆႉ ပူၼ်ႉပႅၼ်လူလၢႆ ႁႅင်းၼႃႇ လႄႈ ၵေႃႉ ပဵၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၶွင်ႊသီႊၸႄႈမိူင်းယၢင်းလႅင် လုင်း(ဢူး) ပီတူရီ ဢွၼ်ႁူဝ်သိုၵ်း၊ ပလိၵ်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈမိူင်း ယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ မိူဝ်ႈ 17/8/1948 ဝၼ်း တႄႇလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶိုၼ်း ၼႂ်းပီၼၼ်ႉၵမ်းလဵဝ်။ ထိုင်မႃးပီ 1957 ဝၢႆးဢဝ်ၵွၼ်းၶေႃယဝ်ႉ ၸမ်တဵမ်10 ပီ ၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၵေႃႈ မီးတူဝ်ထူပ်းမႃးယဝ်ႉလႄႈ ၸင်ႇမႃးတင်ႈပႃႇတီႇ ၵၢၼ်မိူင်း KNPP : Karenni National Progressive Party – တူင်ႉၼိုင်ၵၢၼ်မိူင်း ၵၢၼ်သိုၵ်းမႃး။

မိူဝ်ႈ 1962 မၢတ်ႊၶျ် 2 ဝၼ်း မိူဝ်ႈၸွမ်သိုၵ်းၼေႇဝိၼ်း ၼမ်းၽုင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၾႃႉ မိူင်းယၢင်းလႅင် ၸဝ်ႈဝူၼ်ႇၼႃႉ ဢၼ်ပဵၼ် ၽွင်းလူင်ၶွင်ႊသီႊမိူင်းယၢင်းလႅင်ၼၼ်ႉ ၵေႃႈၺႃးတီႉၵႂႃႇၸွမ်း။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၽူႈႁူႉလိၵ်ႈႁူႉလၢႆး တေႃႇပိၵ်ႇထိူၼ်ႇႁၢင်ၶိူဝ်း ႁိုၼ်ႇၶဝ်ႈထိူၼ်ႇ ယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ။

ဝၢႆးႁဵင် 1962 ယဝ်ႉ ၵေႃႉပဵၼ် ၸွမ်ၽွင်းလူင်မိူင်းယၢင်းလႅင် ၶူးထေးၽူးၽေး ၶဝ်ႈႁူမ်ႈၼႂ်းၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ တပ်ႉသိုၵ်းယၢင်းလႅင်မႃးသေ သိုပ်ႇပုတ်ႈဢွၼ်ႁူဝ်မႃး။

ၶူးထေးၽူးၽေးၼႆႉ လႆႈႁပ်ႉၸုမ်ႈၶူး ၾၢႆႇပၢႆးသၢႆႈၵၢၼ်မိူင်း တီႈ ၸၼ်ႉၸွမ်တႃႈၵုင်ႈ။ ၶဝ်ႈထိူၼ်ႇယိပ်းၵွင်ႈ သေတႃႉ ၵၢၼ်လိၵ်ႈလၢႆး ၽႃသႃၵႂၢမ်းလၢတ်ႈ ဢမ်ႇပၼ်ထၢတ်ႇ ၊ ၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈ လိၵ်ႈယၢင်းလႅင်ပၢၼ်မႂ်ႇသေ ဢမ်ႇၵႃး ႁဵတ်းပႃး ပပ်ႉသပ်းၸႅင်ႈ ဢိင်းၵလဵတ်ႈ-ယၢင်းလႅင် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈ ၸၢဝ်းယၢင်းလႅင် တင်းလၢႆ ႁၼ်လီၵမ်ႉထႅမ် ပႆၸွမ်း သဵၼ်ႈတၢင်းမၼ်းၸဝ်ႈပၢၵ်ႈပူမႃး။

ၶူးထေးၽူးၽေးၼႆႉ တိုၼ်းယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ မိူင်းယၢင်းလႅင် တိုၼ်းပဵၼ် မိူင်းလွတ်ႈလႅဝ်းထၢင်ႇႁၢင်ႈ ၼႆမႃးတႃႇသေႇ သေတႃႉ ယွၼ်ႉပိုၼ်ႉတီႈလႅၼ်လိၼ် လွႆႁိပ်ႇ တၼ်ပိင်း ၊ ႁူဝ်ၵူၼ်းဢေႇ လႄႈ တိုၼ်းထုၵ်ႇယူႇႁူမ်ႈ ၸိူဝ်းပဵၼ် ၸၢဝ်းၶိူဝ်းမိူင်းႁိမ်းႁွမ်း ၼႆ ႁူမ်ႈသၢၼ်မိုဝ်းၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းတိုၵ်းတေႃး တႃႇလႆႈသုၼ်ႇၸတ်းသၢင်ႈတူဝ်ၵဝ်ႇ ၸိူင်ႉၼင်ႇ ၶၢင်၊ ၶျၢင်း၊ ယၢင်း၊ တႆး ၊ မွၼ်း တင်း ရၶႅင်ႇ ။ တူဝ် ၶူးထေးၽူးၽေး ၵေႃႈ ယၢမ်ႈႁပ်ႉတၼ်းႁဵင်း ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၶွင်ႊသီႊ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း ENC သေ သၢၼ်မိုဝ်းၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း တႃႇၵေႃႇတင်ႈလႆႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၾႅတ်ႊၻရေႊ ဢမ်ႇယင်ႉဢမ်ႇလိုဝ်ႈ တေႃႇပေႃးသုတ်းမုၼ် ၵႂႃႇ မိူဝ်ႈႁူဝ်ပီ 27/1/2011 ။

မိူဝ်ႈႁၢင်ပီ 2010 ၶွင်ႊသီႊၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း ENC လႅၵ်ႈၸိုဝ်ႈပဵၼ်မႃး CEFU ၊ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ဢမ်ႁိုင် လုၵ်ႉတီႈ ၼၼ်ႈသေ လၢႆႈၸိုဝ်ႈပဵၼ်မႃး UNFC ၊ တင်ႈတပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၾႅတ်ႊၻရႄႊ FUA ၼၼ်ႉ တပ်ႉသိုၵ်းယၢင်း လႅင်ၶဝ်ႈႁူမ်ႈမႃး ၸွမ်းတႃႇသေႇ။ ၸဵမ်မိူဝ်ႈပၢၼ် တႅဝ်းႁူမ်ႈတီႊမွၵ်ႊၶရေႊသီႊၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ NDF ႁိူင်း တၢင်း လႅၼ်လိၼ် ၸႄႈမိူင်းယၢင်းၽိူၵ်ႇ ။

တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် FUA ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵေႃႉပဵၼ် ၽူႈၵွၼ်းသိုၵ်းတပ်ႉသိုၵ်းယၢင်းလႅင် ၸွမ်သိုၵ်းလူင် ပီႊထူး ႁပ်ႉပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းသိုၵ်းသုင်သုတ်း။

တပ်ႉသိုၵ်းယၢင်းလႅင်ၼႆႉ သူၼ်းတုမ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇယၢင်းလႅင် ႁၢပ်ႇၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ သူႈတိုၵ်း ၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်း မႃး ဢမ်ႇယင်ႉဢမ်ႇလိုဝ်ႈ။ မိူဝ်ႈ 1993 ယၢမ်ႈၵိုတ်းသိုၵ်းၵမ်းၼိုင်ႈ၊ ၾၢႆႇသိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈဢမ်ႇႁဵတ်းၸွမ်း ၶေႃႈၵိၼ် ၵႅၼ်ႇလႄႈတၼ်းႁိုင် သၢမ်လိူၼ်ၵူၺ်း လေႃႇတိုၵ်းပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ်ၶိုၼ်း။

တပ်ႉသိုၵ်းယၢင်းလႅင်ၼႆႉ မီးၸႂ် ၶႂ်ႈၵေႃႇတင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇ ဢၼ်ၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း မီးသုၼ်ႇလႆႈ ၽဵင်ႇပဵင်း လႄႈ မိူဝ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်းယဵၼ်း ၸွမ်ၸိုင်ႈတဵင်းၸဵင်ႇယိုၼ်းမိုဝ်းၵိုတ်းတိုၵ်း သၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ် မိူဝ်ႈ 18/8/2011 ၼၼ်ႉ – တႄႇၶဝ်ႈပႃး တူင်ႉၼိုင် ၸွမ်းၶၵ်ႉၵၢၼ် ငမ်းယဵၼ်မႃး ယူႇၼႂ်းမၢၼ်း သုၼ်ႇၸုမ်း၊ သုၼ်ႇ ၸုမ်းႁူမ်ႈသၢင်ႈ UNFC သေ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈ ပိူင်ၵၢၼ်ၵၢၼ်ၵိုတ်းတိုၵ်းတူဝ်ႈမိူင်းမႃး။

ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ၵၢၼ်ၵိုတ်းတိုၵ်းသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ် ၸၼ်ႉၸႄႈမိူင်း လူင်းလၢႆးမိုဝ်းတင်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ၼေႇပျီႇတေႃႇ မိူဝ်ႈ 7/3/2012 ၊ ၸၼ်ႉမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် လူင်းလၢႆးမိုဝ်း မိူဝ်ႈ 9/6/2012 ။ ပိုတ်ႇလုမ်းၵပ်းသၢၼ် ဝႆႉတီႈ ဝဵင်းလွႆၶေႃ မိူဝ်ႈ 25/7/2012 ၊ လုမ်းၵပ်းသၢၼ် တီႈဝဵင်းၽႃသွင်း တင်း သျှႃးတေႃး ၸိူဝ်းၼႆႉ ပိုတ်ႇလုမ်း ၵပ်းတၢမ်း မႃး။

ၸုမ်း BNI ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၽိုၼ်ႁၢႆးငၢၼ်း ၽိုၼ်ဢိင်ၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ် ၼၼ်ႉဝႃႈ ဢဵၼ်ႁႅင်းသိုၵ်းယၢင်းလႅင် မီး 600 ပၢႆ ၊ ၼႆသေတႃႉ ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင် ၼႂ်းယၢင်းလႅင်တႄႉဝႃႈ မီးႁႅင်းၵူၼ်း ၼႂ်းၵႄႈ 1200 – 1500 ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ငဝ်ႈငုၼ်း တပ်ႉသိုၵ်းယၢင်းလႅင် ပၵ်းဝႆႉတီႈ ထုင်ႉလွႆၺႃႇမူႇ ၸႄႈဝဵင်းသျႃးတေႃး၊ ၸႄႈမိူင်းယၢင်းလႅင် (ၵယႃး) သေ တူင်ႉၼိုင် ႁိမ်းႁွမ်းလႅၼ်လိၼ်ထႆး ၊ ၼႂ်းတူင်ႇတၢင်ႇ ၸႄႈမိူင်းယၢင်းလႅင် တင်း သၢပ်ႇလႅၼ်လိၼ် ပွတ်းတွၼ်ႈ တိတ်းၵပ်း တင်း မိူင်းတႆးတွၼ်ႈၸၢၼ်း။

ဢိင်ၼိူဝ်ငဝ်းလၢႆး ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈသေ လုၵ်ႈၸုမ်း UNFC မိူၼ်ၼင်ႇ – ၸုမ်းသိုၵ်းယၢင်းၽိူၵ်ႇ KNU ၊ ၶျၢင်း CNF ၊ ပဢူဝ်း PNLO၊ ဝႃႉ WNO ၊ လွႆ PSLF၊ ရၶႅင်ႇ AA ၊ ၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA တင်း ၶၢင် KIA ပႃးၸဵမ်မွၼ်း MNSP ၸိူဝ်းၼႆႉ ထွၼ်တူဝ် ဢွၵ်ႇၵႂႃႇ ႁင်းၽႂ်မၼ်း – ၵိုတ်းယၢင်းလႅင် ဢမ်ႇယွမ်းထွၼ်တူဝ်ဢွၵ်ႇ ယူႇၼႂ်း UNFC ။ ယၢမ်း လဵဝ် လုၵ်ႈၸုမ်း UNFC ၵိုတ်း ယၢင်းလႅင် KNPP တင်း ရၶႅင်ႇ ANC သွင်ၸုမ်းၵူၺ်း။

ပိူဝ်ႈတႃႇသၢင်ႈလႆႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ် ဢၼ်တႄႉ တပ်ႉသိုၵ်းယၢင်းလႅင်ၵေႃႈ မီးၵၢင်ၸႂ် ၶႂ်ႈၵိုတ်းတိုၵ်းတူဝ်ႈမိူင်း ဢၼ်ပႃး ၵူႈမူႇၵူႈၸုမ်း။ ဢုပ်ႇတူဝ်တႅၼ်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ မိူဝ်ႈလႂ်ၵေႃႈ တုၵ်းယွၼ်း ႁႂ်ႈၵူႈမူႇၵူႈၸုမ်းလႆႈ ၶဝ်ႈပႃးမႃးတႃႇ သေႇ လႄႈ ထိုင်တီႈ ပေႃးဢမ်ႇပႆႇပဵၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်း ၵိုတ်းတိုၵ်းတူဝ်ႈမိူင်း NCA ၵၼ်မႃးလႆႈ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ ၸုမ်းၸိူဝ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်းဝႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး RCSS ႁူမ်ႈတုမ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈယၢင်းၽိူၵ်ႇ KNU ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵေႃႈ ၵႆႉၺႃး သိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ႁႃတၢင်းၽိတ်းသေ လေႃႇတိုၵ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ် တွၼ်ႈတႃႇ ၸုမ်းၸိူဝ်းပႆႇလူင်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ယိုဝ်ႈယိုတ်းမႃး။

လုၵ်ႈၸုမ်းၵဝ်ႇ ၸိူဝ်းၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇ UNFC သေ တူင်ႉၼိုင်ၵၢၼ်သိုၵ်း ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ လေႃႇတိုၵ်းယူႇ ၼႂ်းမိူင်းတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ မိူင်းၶၢင် ၸိူဝ်းၼႆႉသမ်ႉ ဢိင်ၼိူဝ်ဝႃႉ ဢွၼ်ႁူဝ်သေ တူၵ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ ဢမ်ႇႁပ်ႉသဵၼ်ႈတၢင်း NCA တေႁႃ လၢႆးမႂ်ႇဢုပ်ႇဢူဝ်းၵမ်းသိုဝ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈတေပႃး။

မိူဝ်ႈပီ 2017 ပေႃးၶိုင်တေလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၸွမ်း ပႃႇတီႇမိူင်းမွၼ်းမႂ်ႇ ႁႃတေလူင်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ၼႂ်းပီၼၼ်ႉ လိူၼ်ၻီႊသႅမ်ႊပိူဝ်ႊ 17 သမ်ႉၺႃး ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁႅမ်တၢႆပႅတ်ႈ ၵူၼ်းသိုၵ်းယၢင်းလႅင် 3 ၵေႃႉ လႄႈ ၵၢၼ်ဢုပ်ႇ ဢူဝ်းၵၼ်ၶႅၼ်း ဢမ်ႇၶိုပ်ႈၼႃႈၶိုၼ်ႈသင်ႉမႃး။

ၾၢႆႇသိုၵ်းယၢင်းလႅင်တႄႉ ပိူဝ်ႈတႃႇ ဝၢၼ်ႈမိူင်းၵတ်းယဵၼ် မီးသုၼ်ႇလႆႈၽဵင်ႇပဵင်းၼၼ်ႉ လႆႈႁၼ်ၵွင်ႉသၢၼ် ၵူႈၾၢႆႇ၊ ပၢင်ၵုမ်ဢၼ်ၸတ်းႁဵတ်းတီႈလေႃႇၶီးလႃႇ – ၸႄႈမိူင်းယၢင်းၽိူၵ်ႇ၊ ဢၼ်ၸတ်းႁဵတ်းတီႈ လႅၼ်လိၼ် ၶႄႇၶၢင် မၢႆႇၵျႃႇယၢင်ႇ၊ လၢႆႊၸႃႇ ၊ ဢၼ်ဝႃႉ ဢွၼ်ႁူဝ်ၸတ်းႁဵတ်းၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပႃး။ ယၢမ်းလဵဝ်ၵေႃႈ ပိူဝ်ႈတႃႇ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၸိူဝ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၸိူဝ်းၵိုတ်းတိုၵ်း ဢမ်ႇၵိုတ်းတိုၵ်း တင်းသဵင်ႈ ပေႃးတေၽွမ်ႉသဵင် ပဵင်းပၢၵ်ႇ ၵၼ်ၼၼ်ႉ တူဝ်ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၶူးဢူးရႄႊ ၶဝ်ႈပႃးတူင်ႉၼိုင်ဝႆႉယူႇ။

ၽူႈၼမ်းယၢင်းလႅင်ယၢမ်းလဵဝ် ႁူဝ်ပဝ်ႈပဵၼ် (လုင်း) ဢေႇပိူဝ်ႊထဝိတ်ႉ ၊ ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈပဵၼ် (လုင်း) ၶူးဢူးရႄႊ ၊ ၽူႈၼမ်းၼႂ်း (1) ပဵၼ် (လုင်း) ဢွင်ႇသၢၼ်းမျိၼ်ႉ ၊ ၽူႈၼမ်းၼႂ်း (2) ပဵၼ် (လုင်း) သူၺ်ႇမဵဝ်းတၢၼ်ႉ ။ ၽူႈၵွၼ်းသိုၵ်း သုင်သုတ်း ပဵၼ် ၸွမ်သိုၵ်းလူင် ပီႊထူး၊ ၵႅမ်ၽူႈၵွၼ်းသိုၵ်းသုင်သုတ်းပဵၼ် ၸွမ်ႁၢၼ်ဢွင်ႇမျၢတ်ႈ ။

ၼႂ်းၸႄႈမိူင်းမိူင်းယၢင်းလႅင်ၼႆႉ ၸုမ်းတၢင်တူဝ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈယၢင်းလႅင် ယိပ်းၵွင်ႈ ၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ မီးၸုမ်းသိုၵ်း KNPP ၸုမ်းလဵဝ်။ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈတႄႉ မီးတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ၊ တပ်ႉပလိၵ်ႈ၊ တပ်ႉပႂ်ႉလႅၼ်လိၼ် မၢႆ 1004 ၊ မၢႆ 1005 လႄႈ ၸုမ်းပျီႇတုၸိတ်ႉ တႄႉ 2-3 ၸုမ်း။

ၸၼ်မူၼ်း

ၶေႃႈမုလ်း – ပပ်ႉမႅၵ်ႉၵသိၼ်း ၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ မၢႆ 012, December 2018