ပၢႆးပၺ်ၺႃၶွင်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်

တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ယင်းဢမ်ႇပႆႇမီးၽူႈၼမ်းဝၢၼ်ႈမိူင်း ႁိုဝ် ၼၵ်ႉၵၢၼ်မိူင်းၵေႃႉလႂ်ဢွၵ်ႇမႃးလၢတ်ႈထိုင် လွင်ႈတႃႇတေၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃပၢႆးပၺ်ၺႃလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢၼ်ၽၢၼ်မိူင်း ဢၼ်ယူႇၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်တႆး-ထႆး သေၵေႃႉ။ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆးသေ မိူဝ်ႈလဵဝ်မီးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢၼ်ယူႇၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်သေ ဢမ်ႇမီးဝတ်းဝႂ်တဵမ်ထူၼ်ႈၼၼ်ႉ မီးယူႇမွၵ်ႈ 400,000 ၵေႃႉပၢႆ။

ၼႂ်းၼၼ်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇတႆး ၶႂ်ႈဝႃႈပဵၼ်ၶိုင်ႈပၢႆလူးၵွၼ်ႇ။ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီႁပ်ႉႁွင်း သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်လႄႈ လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ယွၼ်ႉၶဝ်ႈၵေႃႈပဵၼ်ၵူၼ်းၼိုင်ႈၵေႃႉၼင်ႇၵဝ်ႇၼႆယူႇ။ ၵူၼ်းၵူႈၵေႃႉ ဢမ်ႇဝႃႈယူႇတီႈလႂ် မိူင်းလႂ်သေတႃႉ ထုၵ်ႇလီမီးသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်း ၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်ၵူႈၵေႃႉ၊ ၵူၺ်းၵႃႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉ ထုၵ်ႇၺႃးပူၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၶဝ် လူၺ်ႈၶဝ်ဢမ်ႇႁူႉတူဝ် ၼႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ၼင်ႇႁိုဝ်တေၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃလွင်ႈပၢႆးပၺ်ၺႃလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်ၼၼ်ႉ ႁဝ်းထုၵ်ႇလီၶဝ်ႈၸႂ်ပၼ်ႁႃမိူၼ်ၼင်ႇပႃႈတႂ်ႈၼႆႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ-

လွင်ႈၶၢဝ်ႇငၢဝ်းလႄႈၶေႃႈမုလ်း ပဵၼ်ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈ တွၼ်ႈတႃႇၶဝ်တႄႉတႄႉ ၼင်ႇႁိုဝ်ၶဝ်တေၶဝ်ႈထိုင် ပၢႆးပၺ်ၺႃ ၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈၵူၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်ယူႇႁၢင်ႇၵႆၼႂ်းၶူးၼႂ်းဝဵင်းလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ႁိုဝ် ပေႃႈမႄႈၶဝ်ၵေႃႈ တႃႇတေလႆႈႁပ်ႉႁူႉၶၢဝ်ႇငၢဝ်းၸိူဝ်းၼႆႉ မၼ်းယၢပ်ႇတႃႇၶဝ်တႄႉတႄႉ။ ၵွပ်ႈၼၼ် မၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈၶဝ် လုတ်ႈႁၢမ်းသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ် တႃႇတေလႆႈႁဵၼ်းလိၵ်ႈႁဵၼ်းလၢႆးမိူၼ်ၸိူင်ႉပိူၼ်ႈ။ ဢၼ်တေမီးၵေႃႈ မီးၵမ်ႈၽွင်ႈ ဢၼ်လႆႈၶဝ်ႈႁဵၼ်းပၢႆးပၺ်ၺႃ ၊ ၵူၺ်းၵႃႈၶဝ်ယင်းမီးပၢႆးဝူၼ်ႉယူႇဝႃႈ ႁဵၼ်းလိၵ်ႈယဝ်ႉၵေႃႈ မၼ်းဢမ်ႇပွင်ႇသင် ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၶဝ်ဢမ်ႇမီးဝတ်းဝႂ် ဢမ်ႇမီးဝႂ်ႁပ်ႉႁွင်း တႃႇၶဝ်တေႁဵတ်းၵၢၼ်လႆႈ ၸွမ်းၼင်ႇဢၼ်ၶဝ်လဵပ်ႈႁဵၼ်းမႃးၼၼ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼၼ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵမ်ႈၼမ်ၵေႃႈဢွၵ်ႇႁူင်းႁဵၼ်းပႅတ်ႈသေ ႁႃႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႃငိုၼ်းတွင်းၸွႆႈၼႃႈႁိူၼ်းၶဝ် ၼႆယဝ်ႉ။

ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းဢၼ်ၶဝ်ယူႇၼၼ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈပၢႆးဝူၼ်ႉၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပၢႆးပၺ်ၺႃၶဝ်လႅၵ်ႈလၢႆႈ- ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈၼႃးပၢင်ႇ ပဵၼ်ၵူၼ်းၽၢၼ်ၵမ်ႈၼမ်သေ လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈမႃး။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈပၢႆးပၺ်ၺႃၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ မၼ်းဢမ်ႇပဵၼ်ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈ တႃႇၶဝ်သေဢိတ်းၼႆသေ ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၶဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇတိုၵ်းသူၼ်းႁႂ်ႈလုၵ်းလၢင်းၶဝ်ႁဵၼ်းလိၵ်ႈ ႁဵၼ်းလၢႆးသင်၊ ဢၼ်ၶဝ်တိုၵ်းသူၼ်းပၼ်လုၵ်ႈလၢင်းၶဝ်ၼၼ်ႉတႄႉ ပဵၼ်ၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ တႃႇႁႂ်ႈယူႇလွတ်ႈၵႂႃႇၵူႈဝၼ်းဝၼ်းၼၼ်ႉၵူၺ်းယဝ်ႉ။ ၶဝ်ဝူၼ်ႉဝႃႈတေႁဵတ်းႁိုဝ်တႃႇတေမီးငိုၼ်းၶမ်း တႃႇမႃးၸွႆႈလိူဝ်ၼႃႈႁိူၼ်းတႃယေး ၼင်ႇႁိုဝ်တေယူႇလွတ်ႈၵႂႃႇၵူႈဝၼ်းဝၼ်းၼၼ်ႉၵူၺ်းယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ပၢႆးပၺ်ၺႃတွၼ်ႈတႃႇၶဝ်ၼၼ်ႉ တိုၼ်းဝႃႈဢမ်ႇမီးလွင်ႈလမ်ႇလွင်ႈသင်သေဢိတ်း ၼႆယဝ်ႉ။

လၢႆးၵၢၼ်သွၼ်ဢမ်ႇမႅၼ်ႈၸွမ်းၼင်ႇသၽႃႇဝလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်- လွၵ်းလၢႆးသွၼ်ၼၼ်ႉ ယင်းတိုၵ်ႉၸႂ်ႉလၢႆးသွၼ်ဢူမ်သူပ်းယူႇ၊ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇဢမ်ႇမီးတိုဝ်းတၢင်းတႃႇဝူၼ်ႉလႆႈလွတ်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းလႅဝ်း ၸွမ်းၼင်ႇဢၼ်ၶဝ်လူင်ႉလႅၼ်ႇ။ ၽႃသႃဢၼ်သွၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ မၼ်းယၢပ်ႇတႃႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ႁႂ်ႈၶဝ်ပွင်ႇၸႂ်လႆႈ ငၢႆႈငၢႆႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼၼ် သင်ဝႃႈပိၼ်ႇလွၵ်းလၢႆးသွၼ် သွၼ်ပၼ်ပဵၼ်ၽႃသႃၶွင်ၶဝ်ၼႆ ၶဝ်တေလဵပ်ႈႁဵၼ်း လႆႈဝႆး၊ လိူဝ်ၼၼ်ႉ သွၼ်ပၼ်လွၵ်းလၢႆးႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ဢၼ်ၶဝ်ၸၢင်ႈႁဵတ်းလႆႈၵမ်းသိုဝ်ႈၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်ၶဝ်ယူႇသဝ်းၼၼ်ႉ မၼ်းတေမီးၽွၼ်းလီတွၼ်ႈတႃႇၶဝ်တႄႉတႄႉ ၼႆယဝ်ႉ။

လွင်ႈတၢင်းဢၼ်လၢတ်ႈမႃးၸိူဝ်းၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈတႄႉတႄႉ တႃႇတိုၵ်းသူၼ်းႁႂ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၽၢၼ်ဝၢၼ်ႈမိူင်းၶဝ် ႁႂ်ႈၶဝ်ႈထိုင်ပၢႆးပၺ်ၺႃ၊ ပေႃႈမႄႈပီႈၼွင်ႉ လႄႈၽူႈၼမ်းဝၢၼ်ႈမိူင်းၶဝ် ထုၵ်ႇလီသႂ်ႇၸႂ်သႂ်ႇၶေႃးသေ ၸွႆႈပူၵ်းပွင် ၵမ်ႉထႅမ်ပၼ်ၶဝ် ၼင်ႇႁိုဝ်ၶဝ်ပေႃးမီးၼမ်ႉၵတ်ႉတၢင်းၶႅၼ်ႇ လႆႈၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းသုင်သုင် ပိူဝ်ႈတႃႇၸၢတ်ႈပၢၼ်ၶဝ်မိူဝ်းၼႃႈ ၼႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

တႅမ်ႈ- သၢႆၼမ်ႉၶူင်း

ၶေႃႈမုလ်း – ၵေႃသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ မၢႆ 011, November 2018