Friday, April 26, 2024

ၶၵ်ႉၵၢၼ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ် ဢၼ်ၶွင်ႉၶမ်ၵၼ်မႃး ၶၢဝ်းတၢင်း ႁိမ်းၸမ်ပီၼၼ်ႉ ၸွင်ႇတေသိုပ်ႇပႆၵႂႃႇထႅင်ႈတၢင်းၼႃႈတႄႉ ယူႇႁိုဝ်

Must read

Photo by – NCA-S EAO/ ပၢင်ၵုမ်ၼွၵ်ႈလႅၵ်ႈ ၸုမ်းၽူႈၼမ်းၼႂ်း UPDJC တီႈတႃႈၵုင်ႈ ဝၼ်းတီႈ 13-14 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ

ပၢင်ၵုမ်ၼွၵ်ႈလႅၵ်ႈ ၽူႈၼမ်းၼႂ်း UPDJC ႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵၼ် တီႈလုမ်းသုၼ်ၵၢင်မႄးလီ ၼႂ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ NRPC တီႈတႃႈၵုင်ႈ တႃႇၶၢဝ်းတၢင်း 2 ဝၼ်း ဝၼ်းတီႈ 13 တင်း 14 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆႉ၊ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ လႆႈၵပ်း သိုပ်ႇတွင်ႈထၢမ်ဝႆႉ ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင် ၸၢႆးငိုၼ်း ၽူႈၼမ်းၼႂ်း မၢႆ 2 RCSS/SSA ဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

ထၢမ် – ယူႇတီႈၸုမ်းၽူႈၼမ်းၼႂ်း UPDJC ႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵၼ်ၼွၵ်ႈလႅၵ်ႈ ၶၢဝ်းတၢင်း 2 ဝၼ်းပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ ပဵၼ်ပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်း ဢုပ်ႇဢူဝ်းလွင်ႈသင်ၶႃႈ။

- Subscription -

တွပ်ႇ – ပၢင်ၵုမ်ၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်ပၢင်ၵုမ်ၼွၵ်ႈလႅၵ်ႈ ပေႃးဢဝ်ပိူင်မၼ်းဝႃႈတႄႉ ပၢင်ၵုမ်ၸုမ်းၽူႈၼမ်းၼႂ်း UPDJC တေႁဵတ်း ၼိုင်ႈလိူၼ်လႂ်ၼိုင်ႈပွၵ်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢိင်ၼိူဝ်ငဝ်းလၢႆး ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈသေ ႁဝ်းၶႃႈဢမ်ႇလႆႈၸတ်းမႃး/ ႁဵတ်းမႃးၼႆႉ မီးၸမ် 1 ပီယဝ်ႉ မွၵ်ႈ 11 လိူၼ်ၼႆႉယဝ်ႉ။

ယိူင်းဢၢၼ်းဢၼ်ႁဵတ်းၵမ်းၼႆႉ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ ႁဝ်းၶႃႈဢမ်ႇလႆႈၺႃးၵၼ်ၵေႃႈပိူင်ၼိုင်ႈ၊ ထႅင်ႈဢၼ်ၼိုင်ႈၵေႃႈ ဢၼ်ႁဝ်းၶွင်ႉ ၶမ်ၵၼ် ၼႂ်းၶၵ်ႉၵၢၼ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ႁဝ်းၸုမ်းၽူႈၼမ်းၼႂ်း မႃးႁူပ်ႉၵၼ်ၼွၵ်ႈလႅၵ်ႈသေလႄႈ ႁဝ်းႁူမ်ႈၵၼ်ႁႃ တၢင်းမၼ်းဢမ်ႇလီႁႃႉ ၸင်ႇမႃးငူပ်ႉငီႉၵၼ်တင်း 3 ၾၢႆႇ။ ၽူႈၼမ်းၼႂ်းၼႆႉ မၼ်းတေပႃးလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ၊ ပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း၊ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၾၢႆႇႁဝ်းၶႃႈ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ EAO ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၼိုင်ႈၾၢႆႇလႂ် တေမီး 5 ၵေႃႉ တင်းမူတ်းၽူႈၼမ်းၼႂ်းတေမီး ယူႇ 15 ၵေႃႉ။

ထၢမ် – ဢၼ်ၸဝ်ႈႁဝ်းၶဝ် လၢတ်ႈဝႃႈ ၸုမ်းၽူႈၼမ်းၼႂ်းၼႆႉ ဢမ်ႇလႆႈႁူပ်ႉၵၼ် မီးၶၢဝ်းတၢင်း ၸမ်ၼိုင်ႈပီယဝ်ႉၼႆၼၼ်ႉ ႁဵတ်းသင်လႄႈ လႆႈၵိုတ်းယင်ႉၵႂႃႇႁိုင်တၢၼ်ႇၼႆႉၶႃႈ။

တွပ်ႇ – ၶၵ်ႉၵၢၼ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼႆႉ မၼ်းတၼ်/မၼ်းၶမ်ဝႆႉလႄႈ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈမၼ်းၶမ်ၸိူင်ႉၼၼ်လႄႈ ႁဝ်းၸင်ႇတေၸၢင်ႈ ႁဵတ်း။ ႁူႉၵၼ်ယူႇၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ မိူဝ်ႈပီၵၢႆ ဝၢႆးသေ ႁဝ်းႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ပၢင်လူင် ပွၵ်ႈၵမ်း 3 ၼႂ်းလိူၼ်ၸဵတ်းမႃး သေၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈဢမ်ႇလႆႈၺႃးၵၼ် ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ။ တိုၵ်ႉၺႃးၵၼ်ၶိုၼ်း မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 13-14 ၼႆႉၵူၺ်း။

ထၢမ် – ဢၼ်ႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵၼ် ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 13 တင်း 14 ၼႆႉ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈမိူဝ်းၼႃႈၶႃႈလူး ၸွင်ႇမၼ်းတေၵႂႃႇလႆႈ လီၶႃႈႁႃႉ ငဝ်းလၢႆးမၼ်းပဵၼ်ဝႆႉၸိူင်ႉႁိုဝ်ၽွင်ႈၶႃႈ။

တွပ်ႇ – ပေႃးမႃးႁုပ်ႈတူၺ်း ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ ၺႃးၵၼ် 2 ဝၼ်းၼႆႉ ပေႃးဢဝ်ၽွၼ်းၵၢၼ်မၼ်းဝႃႈတႄႉၵေႃႈ ၾၢင်ႁၢင်ႈမၼ်း ၶႅမ်ႉယူႇ၊ မႃးဢုပ်ႇၵၼ်ၼႆၵေႃႈ ဢၼ်ႁဝ်းၶမ်ၵၼ်၊ ဢၼ်ႁဝ်းဢမ်ႇပွင်ႇၵၼ်ၼၼ်ႉ မၼ်း ၵေႃႈလူင်ႉလူင်ႉလႅင်းလႅင်း ၶိုၼ်း ပွင်ႇၸႂ်ၵၼ်မႃး၊ လွင်ႈယုမ်ႇယမ်ႁဝ်းၶႃႈ ဢၼ်လူတ်းလူင်းၼႂ်းၵႄႈႁဝ်းၶႃႈ တင်း 2-3 ၾၢႆႇ ၼႆႉၵေႃႈ မၼ်းၶိုၼ်းလီမႃး။ ၵွပ်ႈ ၼၼ်လႄႈ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈၺႃးၵၼ် 2 ဝၼ်းၼႆႉတႄႉ ႁဝ်းၶႃႈမႃး ဢုပ်ႇၵၼ်ဝႃႈ ပေႃးၼႆၵေႃႈ ဢၼ်ၶွင်ႉၶမ်ၵၼ်ယူႇၸိူဝ်းၼႆႉ ႁဝ်းတေၸႂ်ႉလၢႆးၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵႄႈၶႆ၊ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၽႅၼ်ၵၢၼ်တၢင်း ၼႃႈၼႆႉႁဝ်း တေႁဵတ်းၸိူင်ႉႁိုဝ် ႁဝ်းၶႃႈမႃးဢုပ်ႇၵၼ် လၢႆ လွင်ႈလၢႆတၢင်း။

ပိူင်လူင်မၼ်းတႄႉ ပေႃးမႃးတူၺ်းပၢင်ၵုမ်ၵမ်းၼႆႉ မၼ်းၵေႃႈလီ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶဝ်ၵေႃႈ ၶဝ်မီးၶေႃႈတၢင်ႇၼႄ (သၼိူဝ်) မႂ်ႇမႂ်ႇ။ တႃႇတေၶၢမ်ႈပူၼ်ႉလႆႈလွင်ႈၶွင်ႉၶမ်ၼႆႉ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵေႃႈဝႃႈ ႁဝ်းမီးၸိူင်ႉၼႆယဝ်ႉ ၶဝ်ၵေႃႈမႃး တၢင်ႇ ၼႄ တီႈၼႂ်းပၢင်ၵုမ်။

ယဝ်ႉၵေႃႈ EAO ၾၢႆႇၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၸၢဝ်းၶိူဝ်းႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ လၢတ်ႈၼႄ ဢၼ်ၶွင်ႉၶမ်ၼႆႉ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ ၶႂ်ႈၶၢမ်ႈလူၺ်ႈလၢႆးၸိူင်ႉၼႆ ႁဝ်းၵေႃႈၶိုၼ်းလၢတ်ႈၼႄၶဝ် ၶၢဝ်ႉၶၢဝ်ႉ။ လၢႆးႁူဝ်ယွႆႈမၼ်းတႄႉၵေႃႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈ ၼင်ႇၵဝ်ႇ ႁဝ်းၶႃႈမီးၸိူင်ႉၼႆယဝ်ႉ ပွင်ႇဝႃႈ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈမႃးလၢတ်ႈၼႄၵၼ် လူင်ႉလူင်ႉလႅင်းလႅင်း၊ ပေႃးမႃးတူၺ်းငဝ်းလၢႆးတႄႉၵေႃႈ ၾၢင်ႁၢင်ႈလီယူႇ။

ထၢမ် – ဢၼ်ဝႃႈၼိုင်ႈလိူၼ်တေၸတ်းၼိုင်ႈပွၵ်ႈၼႆႉ လွင်ႈၼႆႉၶႃႈလူး တၢင်းၼႃႈၸွင်ႇတေမီးၽႅၼ်ႁူပ်ႉၵၼ်ၵႂႃႇယူႇ တိၵ်း တိၵ်းၶႃႈႁႃႉ။

တွပ်ႇ – ၶေႃႈလႆႈၸႂ် ဢမ်ႇဝႃႈသေတႃႉၵေႃႈ မၼ်းပဵၼ်ၶေႃႈႁုပ်ႈတုမ်ၶႃႈၼႃ ၾၢႆႇမၢၼ်ႈတႄႉၵေႃႈ (သဘောထားစုစည်း ချက်)။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈတႄႉၵေႃႈ ၶဝ်တၢင်ႇၼႄဝႃႈ ပေႃးလိူၼ်ၼႃႈမႃးၼႆႉ ႁဝ်းၺႃးၵၼ် ထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈလီ ယူဝ်ႉ ၶဝ်တႄႉတၢင်ႇၼႄႁဵတ်းၼၼ်။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ ငဝ်းလၢႆးပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈယဝ်ႉ/ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ ပေႃးဢဝ်လွၵ်းတွၼ်ႈ ၸုမ်းၽူႈၼမ်းၼႂ်းၼႆႉ မၼ်းလမ်ႇလွင်ႈလႄႈ မၼ်းၶမ်ၵၼ်ဝႆႉယူႇသေတႃႉၵေႃႈ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈလူဝ်ႇ ႁဵတ်းၵေႃႈ တိုၼ်းလူဝ်ႇႁဵတ်း၊ လူဝ်ႇလႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းၵေႃႈ တိုၼ်းလူဝ်ႇလႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်း ႁဝ်းၺႃးၵၼ်ထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈၼေႃႈ ၾၢႆႇ တၢင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈတႄႉ တၢင်ႇၼႄဝႆႉႁဵတ်းၼၼ်။

ထၢမ် – ဢၼ်ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶဝ် တၢင်ႇၼႄမႃးၼႂ်းပၢင်ၵုမ်ၼၼ်ႉၶႃႈလူး ၸွင်ႇတေလၢတ်ႈၼႄလႆႈၶႃႈႁႃႉ။

တွပ်ႇ – ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈတၢင်ႇၼႄမႃးၼၼ်ႉ မၼ်းမီးယူႇ 4 လွၵ်း/သဵၼ်ႈတၢင်း။ 1) ၵဵဝ်ႇၵပ်းၵၢၼ်ၽေႃႇၼမ်ႉၼႄတူဝ် NCA ဢၼ်မႃးၶမ်ၵၼ်ၼႂ်း NCA ဢၼ်ပႆႇၸၢင်ႈၽေႃႇၼမ်ႉၼႄတူဝ်ၼႆႉ ၾၢႆႇၶဝ်ၶႂ်ႈႁဵတ်းၸိူင်ႉႁိုဝ် ၶဝ်ၵေႃႈလၢတ်ႈၼႄႁူဝ် ယွႆႈမၼ်း။ 2) တႃႇတေလႆႈမႃးပိူင်ၾႅတ်ႊတရႄႊ ၶဝ်ၶႂ်ႈႁဵတ်းၸိူင်ႉႁိုဝ် ၵႂႃႇၶၵ်ႉၸိူင်ႉႁိုဝ် ၶဝ်ၵေႃႈလၢတ်ႈၼႄလၢႆးမၼ်း။ 3) ၵွၼ်ႇပႆႇထိုင် ပီ 2020 လႄႈ လင် 2020 ၼၼ်ႉ ၶၵ်ႉၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်ၼႆႉ ႁဝ်းတေဢွၼ်ၵၼ်သိုပ်ႇႁဵတ်းၸိူင်ႉႁိုဝ် ၶဝ်လၢတ်ႈ ၼႄ လၢႆးမၼ်းဝႃႈ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈသမ်ႉၶႂ်ႈႁဵတ်းၸိူင်ႉႁိုဝ်။ 4 ) ဢၼ်ၸုမ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်း ၸုမ်းတေႃႇၸုမ်း၊ ၸုမ်း EAO ႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ မၼ်းတေမီးၵဵဝ်ႇၵပ်းၵၢၼ်ပူၵ်းပွင်ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ၊ ၵၢၼ်ၸုၵ်းမၼ်ႈၸုမ်းၽႂ်မၼ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ယူႇတီႈလူင်ပွင် ၸိုင်ႈသမ်ႉ ၶဝ်ၶႂ်ႈၸွႆႈၸိူင်ႉႁိုဝ် တေၸၢင်ႈၸွႆႈပၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ် ၼႆၸိူဝ်းၼႆႉ။

ထၢမ် – တၢင်းၾၢႆႇ EAO လူး လႆႈတၢင်ႇၼႄၵႂႃႇၸိူင်ႉႁိုဝ်ၽွင်ႈ။

တွပ်ႇ – တၢင်းၾၢႆႇ EAO ႁဝ်းၶႃႈတႄႉ ႁဝ်းၶႃႈတေလၢတ်ႈၼႄလႆႈၶၢဝ်ႉၶၢဝ်ႉမၼ်းၵူၺ်း လွင်ႈၼႆႉတႄႉ မၼ်းၵေႃႈ တေပႆႇ ၸၢင်ႈလၢတ်ႈႁူဝ်ယွႆႈမၼ်း ယွၼ်ႉဝႃႈမၼ်းပႆႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်။

ထၢမ် – ဢၼ်တၢင်းၾၢႆႇတပ်ႉမတေႃႇဝႃႈ တေႁပ်ႉႁွင်းလႆႈ ဢမ်ႇၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်လႄႈ ႁဵတ်းတပ်ႉလုၵ်ႈလဵဝ် ၼၼ်ႉ လွင်ႈၼႆႉၶႃႈလူး ၸွင်ႇမၼ်းတေသိုပ်ႇၶွင်ႉၶမ်ၵႂႃႇယူႇၶႃႈႁႃႉ။

တွပ်ႇ – ဢၼ်ၼႆႉတႄႉၵေႃႈမၼ်းပဵၼ်သုၼ်ႇၼႂ်းတပ်ႉၶဝ် ၶဝ်ၵေႃႈတိုၼ်းယိပ်းဢၼ်ၼႆႉဝႆႉၶဵင်ႈၶဵင်ႈ၊ ၵၢၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ မၼ်းတိုၼ်းတေလႆႈဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် ႁဝ်းၵေႃႈတေလႆႈႁႃလၢႆးၵႄႈမၼ်း ဢၼ်ၶဝ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်မီးႁဵတ်ႇၾူၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ လွင်ႈတၢင်းၸိူင်ႉႁိုဝ်သေဝႃႈၼၼ်ႉၼႃႇ။ တၢင်းၾၢႆႇ EAO ႁဝ်းၶႃႈတႄႉ ႁဝ်းၶႃႈတိုၼ်းလၢတ်ႈၸဵမ်ပိုင်းယဝ်ႉၶႃႈလူး တပ်ႉ လုၵ်ႈလဵဝ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ပေႃးဢဝ်လၵ်းၵၢၼ်မိူင်းဝႃႈတႄႉၵေႃႈ ပေႃးပဵၼ်မိူင်းၼိုင်ႈလုၵ်ႈတပ်ႉလုၵ်ႈလဵဝ် ပေႃးဢဝ်ပိူင် မၼ်းဝႃႈၵေႃႈ မၼ်းပဵၼ်ပိူင်ၵူႈမိူင်းမိူင်း။ ပေႃးဢဝ်လၵ်းၵၢၼ်ဝႃႈတႄႉ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈႁပ်ႉ။ ဢၼ်ၼႆႉတႄႉ ႁဝ်းၶႃႈႁပ်ႉၶၢမ်ႇ ၸိူင်ႉၼႆ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တႃႇတေႁဵတ်းတပ်ႉလုၵ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ပေႃးဢဝ်ပိူင်မၼ်းဝႃႈ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈမီးၼႂ်း NCA ၼႆႉ မၼ်းပဵၼ် တပ်ႉၾႅတ်ႊတရႄႊၶႃႈၼႃႇ။

ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ႁဝ်းၶႃႈႁပ်ႉၶၢမ်ႇတႄႉ ႁဝ်းၶႃႈတေၸၢင်ႈဢုပ်ႇၸွမ်းတပ်ႉၾႅတ်ႊတရႄႊၵူၺ်း မိူၼ်ၸိူင်ႉဝႃႈ တပ်ႉၾႅတ်ႊတ ရႄႊႁဝ်းတေၶွတ်ႇၽွတ်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ် ၽႂ်တေပႃးၸိူင်ႉႁိုဝ် မၼ်းတေမီးပိူင်ၶွတ်ႇၽွတ်ႈမၼ်း ႁဝ်းၶႃႈ တိုၼ်းတေလႆႈဢုပ်ႇယူႇ ၵူၺ်း ဢၼ်ၼႆႉတွၼ်ႈၼိုင်ႈ။

ပေႃးဝႃႈတွၼ်ႈဢၼ်ဢမ်ႇၽၢတ်ႇၼႆတႄႉ တပ်ႉတႄႉၵေႃႈ ၶဝ်ၸဝ်ႈတိုၼ်းႁပ်ႉဢဝ် 2008 ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ မၼ်းတေဝႃႈႁိုဝ် လွၵ်းၸုၵ်းမၼ်ႈၶဝ် ႁဝ်းၵေႃႈဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇဝႃႈၶဝ် ၵွပ်ႈဝႃႈၾၢႆႇႁဝ်းၵေႃႈဝႃႈ ႁဝ်းဢမ်ႇၸၢင်ႈ ႁပ်ႉ ဢၼ်ၼႆႉ ႁဝ်းၵေႃႈတေမီးႁဵတ်ႇၾူၼ် မီးလွင်ႈမီးတၢင်း တေလႆႈဢုပ်ႇၵၼ်ယူႇၵူၺ်း။ ၼႂ်း NCA ၵေႃႈ မၼ်းဢမ်ႇမီးၶႃႈ လူး။ တေဢမ်ႇလႆႈၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇဝႃႇ မၼ်းၵေႃႈဢမ်ႇတႅမ်ႈဝႆႉၸိူင်ႉၼႆ။ ဢၼ်ၼႆႉတႄႉၵေႃႈ တေဝႃႈႁိုဝ် မၼ်းတေလႆႈ ဢုပ်ႇၵၼ်ယူႇၵူၺ်း တေလႆႈတူၺ်းလွၵ်းလၢႆးၵူႈပိူင်ပိူင်သေ တႃႇတေၵႄႈၶႆႁႂ်ႈမၼ်းပေႃးသၢင်ႇထုၵ်ႇၼၼ်ႉၼႃႇ။

မိူၼ်ၼင်ႇ ႁဝ်းၶႃႈယၢမ်ႈလၢတ်ႈၵူႈၾၢႆႇယူႇၶႃႈလူး ၵၢၼ်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်း ၶဝ်ၵေႃႈၶႂ်ႈလႆႈႁူဝ် ပၢၵ်ႇတဵမ် ႁဝ်းၵေႃႈၶႂ်ႈလႆႈ ႁူဝ်ပၢၵ်ႇတဵမ် မၼ်းဢမ်ႇပဵၼ်ၶႃႈ။ ၵႃႈလႆႈယွၼ်ႇယၢၼ်းႁႃၵၼ်၊ ၶဝ်ႈႁႃၵၼ်၊ သုတ်ႉႁႃၵၼ်ၼၼ်ႉၼႃႇ ဢမ်ႇၸႂ်ႈႁႃႉ။ ပေႃး ဝႃႈၶႂ်ႈႁႂ်ႈမၼ်းပဵၼ်ပုၼ်ႈပၢင်ႈၽွၼ်းလီတႃႇ ၵူၼ်းတင်းသဵင်ႈ ႁဝ်းၶႃႈယွမ်းႁႃၵၼ်။ မၼ်းတေလႆႈၸႂ်ႉလၢႆး ၸိူင်ႉႁိုဝ်။ တေလႆႈၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်းယူႇၵူၺ်း လွင်ႈၸိူင်ႉၼႆႉတႄႉ။

ထၢမ် – ဢၼ်လႆႈဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်မႃး ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 2 ဝၼ်းၼႆႉ ၸွင်ႇမီးလွင်ႈႁၢၼ်ႉၸႂ်ၶႃႈႁႃႉ။

တွပ်ႇ – ပဵၼ်ႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ပွင်ႇဝႃႈ သဵၼ်ႈတၢင်းမၼ်း ၶိုၼ်းပိုတ်ႇၶိုၼ်းယဝ်ႉ ပေႃးဢဝ်ဝႃႈ သဵၼ်ႈတၢင်းၶၵ်ႉၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်ၼႆႉ တႃႇတေလုၵ်ႉတီႈပၢင်ၵုမ်ၼွၵ်ႈလႅၵ်ႈသေလႄႈႁႂ်ႈမၼ်းပေႃးပဵၼ်ၵႂႃႇပၢင်ၵုမ်တၢင်း ၵၢၼ် ၵႂႃႇပဵၼ်ၶၵ်ႉပဵၼ်ၶၵ်ႉ မိူဝ်ႈလႂ်ဝႃႈ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈၶွင်ႉၶမ်ၵၼ်ၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈၵႄႈၶႆလႆႈယဝ်ႉၸိုင် ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈၶႂ်ႈပဵၼ် ၶဝ်ၵေႃႈႁပ်ႉယဝ်ႉ လုၵ်ႉတီႈၼၼ်ႉသေ မၼ်းတေၵႂႃႇပဵၼ်ၶၵ်ႉပဵၼ်ၶၵ်ႉၵႂႃႇ ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်းၵေႃႈ မၼ်းတေမႃးပဵၼ်ပၢင် ၵုမ်တၢင်းၵၢၼ် ၸိူင်ႉၼင်ႇ NCA။

ပေႃးယဝ်ႉၵေႃႈ တေၸၢင်ႈမႃးပဵၼ်ပၢင်ၵုမ်ပၢင်လူင် ။ တေႃႈလဵဝ်တႄႉ မၼ်းတိုၵ်ႉပဵၼ်ပၢင်ၵုမ် ၼွၵ်ႈလႅၵ်ႈမၼ်းၸိူင်ႉၼႆ ၵူၺ်း။ ပေႃးဝႃႈမၼ်းၶႅမ်ႉလႅပ်ႈယဝ်ႉ လႆႈၸႂ်ၵၼ် မၼ်းၸင်ႇၵႂႃႇပဵၼ်ၶၵ်ႉပဵၼ်ၶၵ်ႉ။

ထၢမ် – ပၢင်ၵုမ်ပၢင်လူင် ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ပွၵ်ႈၵမ်း 4 ၼႆႉၶႃႈလူး ၸွင်ႇတေလႅပ်ႈပဵၼ်လႆႈၶႃႈႁႃႉ။

တွပ်ႇ – ဢၼ်ၼႆႉတႄႉ ပွင်ႇဝႃႈ ပေႃးမႃးတူၺ်းတၢင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ၊ ပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်းတႄႉ ၶဝ်ၸဝ်ႈတၢင်ႇၼႄ ၼႂ်းပီၼႆႉ တႄႉ ပဵၼ်ႁိုဝ်ၵေႃႈ 1 ပွၵ်ႈတႄႉ တေဢၢၼ်းၶႂ်ႈႁဵတ်း ပွင်ႇဝႃႈပေႃးဢဝ်ပွၵ်ႈမၼ်းဝႃႈၵေႃႈ ၵမ်းတီႈ 4 ၶဝ်တိုၼ်းၶႂ်ႈႁဵတ်း။ ပေႃးဝႃႈ 2020 မႃးၼႆႉ မၼ်းတေႁဵတ်းယၢပ်ႇ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ မၼ်းၸမ်ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ၊ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ၊ ၾၢႆႇပႃႇတီႇ တႄႉ လူဝ်ႇၵႂႃႇႁႃသဵင်၊ ႁၢင်ႈႁႅၼ်း တွၼ်ႈတႃႇပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈလႄႈ ပိူၼ်ႈတေသူၼ်ၸႂ် တေၸပ်းၸႂ် ၼႂ်းၶၵ်ႉၵၢၼ် လွင်ႈငမ်း ယဵၼ်မၼ်းတေယၢပ်ႇ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ တၢင်းၾၢႆႇပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း တၢင်းၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈတႄႉဝႃႈ ပေႃးပဵၼ်လႆႈ တႄႉႁဝ်းၶႃႈ ၶႂ်ႈႁဵတ်း ပွၵ်ႈၵမ်းတီႈ 4 ၼႆႉ ၼႂ်းပီ 2019 ၶႂ်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈမၼ်းလႆႈ ဝႃႈၼႆ။

ထၢမ် – ယူႇတီႈတၢင်းၾၢႆႇEAO ႁဝ်းၶႃႈလူး လွင်ႈၼႆႉၸွင်ႇတေလႅပ်ႈပဵၼ်လႆႈယူႇၶႃႈႁႃႉ။

တွပ်ႇ – မၼ်းတေလႆႈတူၺ်းတီႈဢၼ်ၽွၼ်းၵၢၼ်တီႈဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈဢုပ်ႇၵၼ်ၼႆႉ တေႃႈလဵဝ် ႁဝ်းၶႃႈတိုၵ်ႉဢုပ်ႇပဵၼ်ၼွၵ်ႈ လႅၵ်ႈၶႃႈလူး ပႆႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် ပေႃးဝႃႈမၼ်းဢူဝ်းၶေးယဝ်ႉ လႆႈတူၵ်းလူင်းၵၼ်ယဝ်ႉ မၼ်း တေမႃးပဵၼ်ၶၵ်ႉပဵၼ်ၶၵ်ႉ။ ပေႃးပဵၼ်ၶၵ်ႉ မၼ်းတေမႃးပၢင်ၵုမ် UPDJC ဝႃႇ၊ ပၢင်ၵုမ်ပၢင်လူင် ဢမ်ႇၼၼ် ၵေႃႈ UPC ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈဝႃႈၼၼ်ႉ မၼ်း ၵေႃႈတေၸၢင်ႈပဵၼ်လႆႈ။ ပေႃးႁဝ်းၶႃႈ တူၵ်းလူင်းၵၼ်လႆႈ ပေႃး ႁဝ်းၶႃႈဢုပ်ႇၵၼ်လႆႈၸိုင် မၼ်းတေၸၢင်ႈပဵၼ်ယူႇ။ ၽွၼ်းၵၢၼ်ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈဢုပ်ႇၵၼ်ၼႆႉ မၼ်းပႆႇဢွၵ်ႇမႃး ၸိူင်ႉႁိုဝ် တေႃႈလဵဝ်ၼႆႉ ငဝ်းလၢႆးမၼ်းပဵၼ်ဝႆႉၸိူင်ႉၼႆ။

ထၢမ် – ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်းၶႂ်ႈၾၢၵ်ႇတွၼ်ႈထိုင်ပေႃႈမႄႈပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းၶႃႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ၽွင်ႈ။

တွပ်ႇ – မိူၼ်ၶႃႈလၢတ်ႈၵႂႃႇၼႂ်းပၢင်ၵုမ်မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 14 ၼၼ်ႉ မွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်းလူပ်းလင်ၵႂႃႇၼၼ်ႉ ပဵၼ် ႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ပေႃးလၢတ်ႈသိုဝ်ႈသိုဝ်ႈမၼ်းတႄႉ ၸုမ်းၽူႈၼမ်းၼႂ်း UPDJC ၼႆႉ မၼ်းၵေႃႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း တွၼ်ႈတႃႇ ၶၵ်ႉၵၢၼ်ငမ်း ယဵၼ်ပေႃးတေၵႂႃႇတၢင်းၼႃႈ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ႁဝ်းၶႃႈ ၸုမ်းၽူႈၼမ်းၼႂ်း 15 ၵေႃႉ တိုၼ်းတေလႆႈ ၶတ်းၸႂ်ယူႇ ၵူၺ်းမၼ်းမီး လွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ မီးလွင်ႈၶွင်ႉၶမ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈယဝ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈတေလႆႈဝႆႉ ၸႂ်ယဵၼ် ၸႂ်ယၢဝ်း ႁႂ်ႈပေႃး ပဵၼ်မႃးလွင်ႈ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈထုၵ်ႇမေႃၽေႃးၵႂၢမ်းၵၼ်။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၶၵ်ႉၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ် ပေႃးတေၶႅမ်ႉလႅပ်ႈ ဢွင်ႇမၢၼ် ႁႂ်ႈပေႃးၵေႃႇတင်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၾႅတ်ႊတရႄႊလႄႈ ယူႇတီႈႁဝ်းၶႃႈၸုမ်းၽူႈၼမ်းၼႂ်း တေၶတ်းၸႂ်သႂ်ႇႁႅင်းၵႂႃႇယူႇ ဢၼ်ၼႆႉတွၼ်ႈ ၼိုင်ႈ။

ထႅင်ႈတွၼ်ႈၼိုင်ႈၵေႃႈ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈတေႃႈလဵဝ် ၶၵ်ႉၵၢၼ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼႆႉ တေၶိုၼ်းတႄႇၵႂႃႇပဵၼ်ၶၵ်ႉပဵၼ်ၶၵ်ႉ ယူႇတီႈပေႃႈ မႄႈၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ ထွမ်ႇတူၺ်း၊ ပၵ်းတႃတူၺ်း လွင်ႈၶိုၼ်ႈသင်ႉၶိုၼ်ႈသုင်မၼ်းတေမႃးၸိူင်ႉႁိုဝ်။ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ငဝ်းလၢႆးၼႆႉ မၼ်းၶိုပ်ႈၼႃႈမႃး။ မီးလွင်ႈၶိုၼ်ႈသင်ႉၶိုၼ်ႈသုင်မႃး ပဵၼ်ၶၵ်ႉပဵၼ်ၶၵ်ႉၼႆ ယူႇတီႈတႆးႁဝ်းၶႃႈတႄႉ မၼ်းတေ ၸၢင်ႈၸတ်းလႆႈပၢင်ၵုမ်ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ပေႃးဝႃႈႁဝ်းၶႃႈတေၵႂႃႇပၢင်ၵုမ်ပၢင်လူင်။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ဢၼ်ၼႆႉၵေႃႈႁႂ်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်ထွမ်ႇတူၺ်း ပေႃးၸမ်ပဵၼ်မႃးၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈ တေၸၢင်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းၵေႃႈ တေႁၢင်ႈႁႅၼ်း ႁႂ်ႈပေႃးတေမႃးပဵၼ်ပၢင် ၵုမ်ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆးႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ဢၼ်ၼႆႉတွၼ်ႈၼိုင်ႈ။

တွၼ်ႈၵမ်းလိုၼ်းသုတ်းတႄႉၵေႃႈ ပဵၼ်ႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ယူႇတီႈၸုမ်းႁဝ်းၶႃႈတႄႉ ပဵၼ်ၸုမ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA ဢၼ်ၼႂ်း NCA တႅမ်ႈဝႆႉၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈတေႁဵတ်းၸွမ်း။ ၵွပ်ႈၼႆ ပေႃးဢဝ် NCA ဝႃႈၵေႃႈ ပၼ်ႁႃၵၢၼ်မိူင်းၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈတေၸႂ်ႉလၢႆး ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်းသေ ၵႄႈၶႆ။ ၼင်ႇႁိုဝ် ႁႂ်ႈပေႃးတေႁွတ်ႈထိုင်ယိူင်းဢၢၼ်း ႁဝ်း ၶႃႈ ပေႃးတဵမ်ထူၼ်ႈၵူႈလွင်ႈလွင်ႈၼႆႉ တေသႂ်ႇၸႂ်သႂ်ႇၶေႃး ယဝ်ႉၵေႃႈတေထွမ်ႇသဵင်ၵၢင် ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်းသေ တေႁဵတ်း သၢင်ႈ ၵႂႃႇပဵၼ်ၶၵ်ႉပဵၼ်ၶၵ်ႉ တွၼ်ႈတႃႇၶႃႈ ႁဝ်းတႄႉၶႂ်ႈယွၼ်းၾၢၵ်ႇထိုင်မီးၸိူင်ႉၼႆၶႃႈ။

မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း