လွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈၼႆႉ ၽႂ်ၵေႃႈၶႂ်ႈလႆႈၶႂ်ႈမီး၊ မူႇၸုမ်းလႂ်ၵေႃႈၶႂ်ႈလႆႈၶႂ်ႈမီး၊ ဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇဝဵင်းမိူင်းလႂ်ၵေႃႈ တိုၼ်းတေၶႂ်ႈလႆႈ ၶႂ်ႈမီးယဝ်ႉ။ လွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈၼႆႉ ၵိူတ်ႇပဵၼ်ဢဵၼ်ႁႅင်း၊ မီးတီႈလႂ်ၵေႃႈ တီႈၼၼ်ႈမီးႁႅင်း၊ တီႈၼၼ်ႈမီးလွင်ႈဢွင်ႇမၢၼ် ပဵၼ်ၵၢၼ်၊ ႁဵတ်းၵၢၼ်ထိုင်တီႈထိုင်လႅၼ်၊ ႁွတ်ႈထိုင်တီႈဢဵၼ်းဢၢၼ်းယိူင်းမၢႆ၊ မီးလွင်ႈသိူဝ်းသႃႇၵတ်းယဵၼ်ယဝ်ႉ။
ၵႂၢမ်းတႆးႁဝ်းဝႃႈ-“ၽွမ်ႉၵၼ်ပဵၼ်ဢဵၼ်ႁႅင်း-ပႅင်းၵၼ်ႁဝ်းပဵၼ်ယႂ်ႇ၊ မႆႉတူၼ်ႈၼိုင်ႈဢမ်ႇပဵၼ်လူင်ၶဵဝ်- ၵူၼ်းႁိူၼ်း လဵဝ်ဢမ်ႇပဵၼ်ဝၢၼ်ႈ။ ၽွမ်ႉၵၼ်ၵိၼ်ၸင်ႇဝၢၼ် ၽွမ်ႉၵၼ်ႁၢမ်ၸင်ႇမဝ် ၽွမ်ႉၵၼ်ဢဝ်ၸင်ႇလႆႈ ၽွမ်ႉၵၼ်ၶႆႈၸင်ႇ ၶိုတ်း ၽွမ်ႉၵၼ်ပိုတ်းၸင်ႇတိူဝ်ႉ” ၸိူဝ်းၼႆႉပဵၼ်ထွႆႈၵႂၢမ်းတႆးသင်ႇသွၼ်တႆး ႁႂ်ႈမေႃၽွမ်ႉၵၼ်လွၼ်ႉလွၼ်ႉယဝ်ႉ။
လိူဝ်သေၼၼ်ႉ “ၸင်းၵၼ်ဢမ်ႇလႆႈၶေႃႈ-ၽူႈၶဵၼ်လေႃႈမႃးၸမ်၊ ႁဝ်းၼင်ႇၵၼ်ႁၵ်ႉၵၼ်- ၽေးသင်လၼ်ၶဝ်ႈ ယၢပ်ႇ၊ ႁဝ်းၼင်ႇၵၼ်ၸင်းၵၼ်-ၽေးသင်လၼ်ၶဝ်ႈငၢႆႈ။ ပိူၼ်ႈၼမ်ပိူၼ်လီ-ႁဝ်းၼမ်ႁဝ်းလီ လီပိူၼ်ႈပႆႇတၢၼ်ႇ ၸႃႉႁဝ်း၊ ဢဝ်ၵၼ်ဝႃႈပႃးၵၼ်ပဵၼ်ၶဝ်ႈယဵၼ်ပႃးၵၼ်ဢုၼ်ႇ။ ယၢႆႈၵၼ်ၸၢင်ႈလူႉ- ၸူႉၵၼ်ၸၢင်ႈႁႅင်းယႂ်ႇ၊ ပိုၼ်တဵမ် ၵမ်-ၽႂ်ငမ်ႁၵ်းဢမ်ႇလႆႈ” ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်ၶေႃႈၵႂၢမ်းၾၢင်ႉတိူၼ်ပူၵ်းတိုၼ်ႇ ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတႆး ႁႂ်ႈမေႃၽွမ်ႉၵၼ်ပဵၼ် ၼမ်ႉၼိုင်ႈၸိုင်ႈလဵဝ်ၵၼ်ယဝ်ႉ။
လွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈၼႆႉ မီးၽွၼ်းပၢင်ႈလီလူင် 3 ပိူင်-
1) လီတီႈတူဝ်ၵဝ်ႇ။ လွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈၼႆႉ တႄႇတီႈတူဝ်ၵဝ်ႇ ဢွၼ် တၢင်း၊ လုၵ်ႉတီႈတူဝ်ၵဝ်ႇဝူၼ်ႉလီ လၢတ်ႈလီ ႁဵတ်း လီသေၸင်ႇမီးႁႅင်းၶိုၼ်ႈမႃး။ ပေႃးမီးႁႅင်းတီႈ တူဝ်ၵဝ်ႇယဝ်ႉ ၸင်ႇ မီးႁႅင်းပဵၼ်မႃးလွင်ႈႁူမ်ႈဝူၼ်ႉႁူမ်ႈလၢတ်ႈ ႁူမ်ႈၸႂ် ႁူမ်ႈမိုဝ်းႁဵတ်းသၢင်ႈၼႃႈၵၢၼ်တႃငၢၼ်း ၸွမ်းတၢင်ႇၵေႃႉ တီႈၼႂ်း မူႇၸုမ်း ၼွၵ်ႈမူႇၸုမ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
2) လီၵူႈတီႈ။ လွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈမီးတီႈလႂ် တီႈၼၼ်ႈမီးလွင်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်းလႄႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်။ ဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇလႂ်မူႇၸုမ်းလႂ် သေဢမ်ႇဝႃႈ ပေႃးဝႃႈမီးလွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈၵၼ်ၸိုင် မိူၼ်ၼင်ႇၵၢဝ်ႇလၢတ်ႈမႃးပႃႈၼိူဝ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၼွၵ်ႈသေၼၼ်ႉလွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈၼႆႉ ၵွမ်ႉၵႃႈႁၼ်ထိုင်ဝႃႈမၼ်းလမ်ႇလွင်ႈ၊ ၵွမ်ႉၵႃႈမုင်ႈႁၼ်ၵႃႈၶၼ်ဢွၼ်ႇမၼ်း ၵူၺ်းၵေႃႈ တီႈၼၼ်ႈၸၢင်ႈၵိူတ်ႇမီးမႃးလႆႈလွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈ လွင်ႈငမ်းယဵၼ်လႆႈငၢႆႈငၢႆႈလူမ်လူမ်ယဝ်ႉ။
3) လီတေႃႇၵူႈၵေႃႉ။ လွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈၼႆႉပဵၼ်ႁႅင်းလူင်။ ႁဵတ်းၵၢၼ်သင်သေဢမ်ႇဝႃႈ သင်ဝႃႈႁဝ်းႁဵတ်းႁင်းၵူၺ်းၵေႃႉလဵဝ်ၸိုင် ၵွပ်ႈၸႂ်ႉႁႅင်းတူဝ် ႁႅင်းပၢႆးဝူၼ်ႉၵေႃႉလဵဝ်လႄႈ ၸၢင်ႈႁိူဝ်ႉတင်းတူဝ်တင်းၸႂ်၊ ၵၢၼ်ၵေႃႈၼၢၼ်းယဝ်ႉတူဝ်ႈ၊ မၢင်ၽဝ်ႇၸၢင်ႈပဵၼ်ၼမ်ႉထွၵ်ႇသၢႆးၵွၼ်ႇယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ မူႇၸုမ်းၵူၼ်းၼမ် ႁူမ်ႈၵၼ်ႁႅင်းတူဝ်ႁႅင်းပၢႆး ဝူၼ်ႉ ႁႅင်းတူဝ်ထူပ်းပိုၼ်းတွၼ်ႈသွၼ်သေႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇၸွမ်း ငဝ်းလၢႆးတိုဝ်ႉတၢင်းၸိုင် ၼႃႈၵၢၼ်သင်သေဢမ်ႇဝႃႈ တိုၼ်းၸဵဝ်းယဝ်ႉတူဝ်ႈဢမ်ႇႁၢင်ႉ၊ တၵ်းၸဵဝ်းထိုင်တီႈတႃႈမုင်ႈယိူင်းမၢႆဢမ်ႇလွႆး။
ပုတ်ႉထၶမ်းၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၵေႃႈႁေႃးဝႆႉဝႃႈ “သုၶႃ သင်ၶသ်ႉသ သႃမၵ်ႉၵီး” မူႇၸုမ်းဢၼ်မီးလွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ၽွမ်ႉသဵင် ပဵင်းပၢၵ်ႇၵၼ်ၼၼ်ႉ မီးမႃးလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ယဝ်ႉ” -ၼႆယူႇ။
သဵင်ၶဝ်ႇႁွၵ်ႈ
ၶေႃႈမုလ်း – ၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ မၢႆ 005 June, 2018
