ၼႂ်းလုၵ်ႈလိူၼ် ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ ပီ 2019 ၼႆႉ ဢၼ်လႆႈႁၼ်လၢၵ်ႇလၢႆး ၼႂ်းၵၢၼ်မိူင်း မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၊ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး ၵဵဝ်ႇၵပ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆး မီးယူႇလၢႆယၢင်ႇ။
မိူၼ်ၼင်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 4/1/2019 တပ်ႉသိုၵ်းရၶႅင်ႇ AA ၶဝ်ႈယိုဝ်းတပ်ႉပၢင်သဝ်း ပလိၵ်ႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမွင်းတေႃး ပလိၵ်ႈတၢႆ 13 ၵေႃႉ၊ မၢတ်ႇၸဵပ်း 18 ၵေႃႉ။ ဝၼ်းတီႈ 18/1/2019 တေႃႇ ဢွင်ႇသၢၼ်းသုၵျီႇ ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်ဝၢၼ်ႈမိူင်း ပူင်သင်ႇႁႂ်ႈတပ်ႉသိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉ သိုၵ်းရၶႅင်ႇ။
ၽွင်းပၢင်တိုၵ်းတၢင်းမိူင်းရၶႅင်ႇႁၢဝ်ႈႁႅင်း၊ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 14/8/2019 ၼၼ်ႉ ၸုမ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၶၢင် KNO သမ်ႉ ဢွၼ်ႁူဝ် ၸၢဝ်းၶၢင်ၼွၵ်ႈမိူင်း ၼႂ်းမိူင်း ႁူဝ်ၵူၼ်း 200 ပၢႆ ႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵၼ်တီႈၵဵင်းမႂ်ႇသေ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ တေၸုၵ်း မၼ်ႈ ၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်း ႁႂ်ႈပေႃးပူၵ်းတင်ႈလႆႈမိူင်းလွတ်ႈလႅဝ်းသဝ်းၶေႃၶၢင်။
ၶၢဝ်းလဵဝ်ၵၼ်ၼၼ်ႉ သိုၵ်းတႆးသွင်တပ်ႉသိုၵ်း RCSS တင်း SSPP ဢၼ်ႁပ်ႉတူဝ်ၵဝ်ႇဝႃႈ ပဵၼ်တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး ၼၼ်ႉ သမ်ႉ သိုပ်ႇတိုၵ်းယိုဝ်းၵၼ် ၵူၼ်းမိူင်း ထုင်ႉတူင်ႇၸၢၼ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ လႆႈပၢႆႈယၢၼ်ႁိူၼ်းယေးတီႈယူႇ။ ဢၼ်ယိုဝ်းၵၼ် ႁိမ်းဝၢၼ်ႈတႃႈလူင် ဢိူင်ႇၼႃးမၢၵ်ႇၶေႃၼၼ်ႉ ယိုဝ်းတိူဝ်ႉပႃးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ မၢတ်ႇၸဵပ်း ။ ၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈ လႆႈပၢႆႈယၢၼ်ႁိူၼ်းယေးတီႈယူႇ၊ တင်ႈတႄႇ ၵၢင်ပီ 2018 မႃး ၵူၼ်းမိူင်းၵိုင်၊ ၵေးသီး၊ သီႇပေႃႉ ၊ ၼမ်ႉတူႈ ၺႃးၸၢၵ်ႇသိုၵ်းၸၢၵ်ႇသိူဝ် လႆႈပၢႆႈၽူင်ႉမၢၵ်ႇမိူဝ်။
ၵၢင်လိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊၼႆႉ သိလ်ထမ်းၸဝ်ႈၶူးဝႃး ဝုၼ်းၸုမ်ႉ မဵတ်ႉတႃႇထမ်းၼႂ်းမိူင်းထႆး – ၼႂ်း တပ်ႉသိုၵ်းထႆး ၵဵင်းမႂ်ႇ (16/1/2019)၊ တင်း ၼႂ်းတပ်ႉပလိၵ်ႈတမ်ႇၼူတ်ႇ မိူင်းၵွၵ်ႇ (17/1/2019) ၼၼ်ႉ တူၵ်ႇတၵ်ႉ လွင်ႈၸုမ်းသိုၵ်း ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်း တင်း ၸုမ်းသိုၵ်းၸဝ်ႈပၢင်ႇၾႃႉယိုဝ်းၵၼ်။ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈတုၵ်ႉၶ ယွၼ်ႉပၢင် တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်လႄႈ ပေႃးဢမ်ႇဝႆႉၸႂ်လီၸႂ်မျၢတ်ႈ တေၵႂႃႇၸူးမိူင်း ငရၢႆးငၢႆႈ – ဝႃႈၼႆ။
ၽူႈၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၵိုၵ်းပိုၼ်း ဢႃယုယၢမ်းလဵဝ် ၸမ် 80 ၸဝ်ႈၼိုင်ႈ တိူဝ်ႉၸႂ်တိူဝ်ႉၶေႃးၼႃႇ ၼမ်ႉတႃတူၵ်းသေလၢတ်ႈဝႃႈ – “တႆးႁဝ်းၼႆႉ ၼမ်ႉၸႂ် တူၵ်းတႅမ်ႇၼႃႇယဝ်ႉႁႃႉ- မုၼ်ၸဝ်ႈၵေႃႈယိုဝ်းတၢႆ ၊ ၶဝ်တေႃႇၶဝ်ၵေႃႈယိုဝ်းၵၼ်၊ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈတုၵ်ႉယၢၵ်ႈပဵၼ် ၼမ်ႉႁူၼမ်ႉတႃယွၼ်ႉၶဝ် ” ဝႃႈၼႆ။
ႁဝ်းတေႃႇႁဝ်းယိုဝ်းၵၼ်ၼႆႉ ပွင်ႇဝႃႈ ႁဝ်းဢမ်ႇမီးယိူင်းမၢႆ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈယဝ်ႉႁႃႉ ။ ႁူႉတေဝႃႈ မီးယူႇၼႆ ႁင်းၽႂ် ႁင်းမၼ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ပေႃးလဵပ်ႈႁဵၼ်းတူၺ်း ၶိူဝ်းႁဝ်းၼႆ ၽႂ်ၶႂ်ႈႁဵတ်းႁၢႆႉတေႃႇႁဝ်းၵႃႈႁိုဝ်ၵေႃႈယဝ်ႉ ဢမ်ႇပေႃး မေႃၸဵပ်းၸႂ်ပဵင်း ႁဝ်းတေႃႇႁဝ်းႁဵတ်းၽိတ်းၼိူဝ်ၵၼ်၊ ၵဵဝ်ႇၵပ်းၵူၼ်းၸင်းၵၼ်သေ ၵႆႉငိၼ်းၵႂၢမ်းဝႃႈ – “ပဵၼ်လႅတ်ႇ ဢမ်ႇတၢၵ်ႇၶဝ်ႈ၊ ပဵၼ်ၸဝ်ႈၽြႃးမႃး တိုၼ်းဢမ်ႇဝႆႈ” (ၸင်းၵၼ်မွၵ်ႈၼၼ်ႉ) ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးပဵၼ်ပိူၼ်ႈတႄႉ ၶဝ်သမ်ႉဝႃႈ ဝူတ်ႈၵၢမ်ႇႁဝ်းဢိူဝ်ႈ တိူင်းမၼ်းႁႄလႃႈ ၵႆႉၵႆႉလႆႈငိၼ်းဝႃႈၼႆ။
ပွင်ႇဝႃႈ ႁဝ်းတေႃႇႁဝ်းမင်ႁူဝ်ၵၼ်ၼႆႉ ၽႂ်လူင်းၶျွတ်ႈၵေႃႈဢမ်ႇလႆႈယဝ်ႉႁႃႉ။ ပေႃးတူၺ်းၶိူဝ်းပိူၼ်ႈတႄႉ ၶဝ်တေႃႇၶဝ် တေၽိတ်းၵၼ်တေႁိမ်တင်ႇၼင်ႈၵၢၼ်မိူင်းၵၼ် မင်ႁူဝ်ၵၼ် တၢႆတၢႆလိပ်းလိပ်းယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးပဵၼ်ၶဵၼ်တၢင်း ၼွၵ်ႈၶဝ်ႈမႃးတႄႉ ၶိုၼ်းပဵၼ်ၸႂ်လဵဝ်ၵၼ်သေ ႁူမ်ႈၵၼ်မင်၊ ၸွႆႈၵၼ်မင်။
ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈတႆးၵေႃႈ ထုၵ်ႇႁူႉဝႃႈ ၽူႈၶဵၼ်လူင် ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈပဵၼ်ၽႂ်၊ ထုၵ်ႇလီႁဵတ်းႁိုဝ်ဢွၼ်တၢင်း၊ ၸိူင်ႉၼင်ႇ ၸုမ်းၶူဝ်းလၢႆး ပိုတ်ႇတူဝ်ပိုတ်ႇၸႂ် ဢုပ်ႇဢူဝ်းတင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ၊ သိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈငၢႆႈၼၼ်ႉ – ၊ ၸိူင်ႉၼင်ႇၸုမ်း ၶူဝ်း ၶဵဝ်ပိုတ်ႇတူဝ် ပိုတ်ႇၸႂ် ဢုပ်ႇဢူဝ်း တင်း ၸုမ်းဢူၺ်းလီငၢႆႈၼၼ်ႉ – ႁဝ်းတေႃႇႁဝ်းၵေႃႈ လီပိုတ်ႇတူဝ်ပိုတ်ႇၸႂ် သေ ၶဝ်ႈႁႃ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်။
ယၢမ်းလဵဝ် ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ႁၢင်ႈႁႅၼ်း ဝၢင်းၶပ်ႉ ႁႂ်ႈၸုမ်းၵိုတ်းသိုၵ်း ယွမ်းႁပ်ႉလူင်းလၢႆးမိုဝ်း လွင်ႈတိုၼ်းတေ ဢမ်ႇလႆႈၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇ၊ လွင်ႈၽႅၼ်ၵၢၼ်ၵေႃႇတင်ႈ တပ်ႉသိုၵ်းလုၵ်ႈလဵဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉ တေႁဵတ်းႁိုဝ် ႁူမ်ႈၵၼ်ၵႄႈလိတ်ႈ။ ဢၼ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႂ်းမိူင်းတႆး ၶႂ်ႈၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇၸိုင်ႈတႆးသေ ၵႂႃႇႁူမ်ႈၼေႇပျီႇတေႃႇၵမ်းသိုဝ်ႈ၊ ၶႂ်ႈယႅၵ်ႈၸႄႈမိူင်း ႁင်းၶေႃ၊ ပၼ်ႁႃ ၼႂ်းမိူင်းတႆး တေႁဵတ်းႁိုဝ် ႁူမ်ႈၵၼ်ၵႄႈလိတ်ႈ။
ပၢင်ၵုမ်လူင် ပီႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 21 ပၢင်လူင် ဢၼ်တေႁဵတ်းထႅင်ႈၼႆႉ ထုၵ်ႇလီႁႃလၢႆးတႅၼ်းဝႆႉၸိူင်ႉႁိုဝ် — လီႁူမ်ႈၵၼ် ဝူၼ်ႉဝႆႉ။ ၵၢၼ်ဢၼ်ထုၵ်ႇႁဵတ်းမီးတင်းၼမ်ဢမ်ႇႁဵတ်း သမ်ႉၵုမ်ႇမင်ႁူဝ်ၵၼ်ယူႇ တိၵ်းတိၵ်းၸိုင် – မိူဝ်းၼႃႈ ၶိူဝ်းတႆး မိူင်းတႆးတေမိူၼ်ႁိုဝ်ၵႂႃႇၼႆ ထုၵ်ႇလီဝႆႉၼၵ်းသေ ဝူၼ်ႉသွၼ်ႇၵႂၢင်ႈၵႂၢင်ႈ ……
သဵင်ၶဝ်ႇႁွၵ်ႈ
ၶေႃႈမုလ်း – ၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ 014 လိူၼ်ၾႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊ 2019
