ၵူၼ်းႁဵတ်းသူၼ် ပွတ်းမိူင်းပၼ်ႇ၊ မိူင်းတူၼ်၊ မႄႈၵႅၼ်း၊ ၼႃးၵွင်းမူးလႄႈ ပုင်ႇပႃႇၶႅမ် ႁူပ်ႉတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ယွၼ်ႉၶၼ်ၽၵ်းမီႇႁေႃ(မီႇႁူဝ်ၶၢဝ်) လူတ်းယွမ်းလူင်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း ဝႃႈၼႆ။
တႄႇဢဝ်ႁူဝ်ပီ 2019 ၼႆႉမႃး ၵႃႈၶၼ်ၽၵ်းမီႇၶၢဝ် လူတ်းယွမ်းလူင်းထိုင်ၼိုင်ႈၸွႆ့ 150 ၵျၢတ့် (မွၵ်ႈငိုၼ်းထႆး3 ဝၢတ်ႇ) ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၸဝ်ႈသူၼ်ၽၵ်းမီႇၶၢဝ်၊ ဢဝ်ၵႂႃႇၶၢႆပွတ်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၊ ပွတ်းလႅၼ်လိၼ်ဢမ်ႇၶၢတ်ႇ ၶၼ်ၽၵ်းမီႇၶၢဝ်တူၵ်းႁႅင်းလႄႈ ၸဝ်ႈသူၼ်မိူင်းပၼ်ႇ၊ မိူင်းတူၼ်၊ မႄႈၵႅၼ်း ၼႃးၵွင်းမူး လႄႈ ပုင်ႇပႃႇၶႅမ် လႆႈမႆႈဢူၵ်းမႆႈၸႂ်။
ၸၢႆးၶိူဝ်းတႆး ၸဝ်ႈသူၼ်ၽၵ်းမီႇလၢတ်ႈတီႈ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ မိူဝ်ႈႁူဝ်ပီၼၼ့်တႄ့ ၶၼ်မၼ်းလီယူႇ ၵူၺ်းၵႃႈမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆ့ၶၼ်မၼ်းတူၵ်းၵႂႃႇႁႅင်းႁႅင်းၵမ်းလဵဝ်ဢေႃႈ ၸဝ်ႈသူၼ် ထၢတ်ႈၸႂ်တူၵ်းႁႅင်းၼႃႇ၊ ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ဢၼ်ၶၼ်ၽၵ်းမီႇတူၵ်းပီၼႆ့ ပဵၼ်ယွၼ့်မိူင်းထႆးသိုဝ့်ၽၵ်းမီႇတၢင်းမိူင်းၶႄႇသေ ဢမ်ႇသိုဝ့်ၽၵ်းမီးတၢင်းမိူင်းတႆးဢေႃႈ ” ဝႃႈၼႆ။
မိူဝ်ႈပီ 2017 ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉမီးၸဝ်ႈတိုၼ်းလၢင်းၶဝ် ႁပ်ႉသိုဝ်ႉၽၵ်းမီႇလႄႈ ၵႃႈၶၼ်လႆႈသုင် ၼိုင်ႈၵီႊလူဝ်ႊလႂ် 30 ဝၢတ်ႇ ထိုင် 50 ဝၢတ်ႇ (ငိုၼ်းမၢၼ်ႈၼႂ်းၵႄႈ 1500 – ထိုင် 2000 ၵျၢတ့် )။ ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းႁူဝ်ပၢၵ်ႇလႂ် 90 ပၢႆ ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်လႆႈပိုင်ႈဢိင်ၸႂ်ယႂ်ႇ ၼိူဝ်ၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ။ သင်ဝႃႈငိုၼ်းဢမ်ႇမီး ဢမ်ႇပေႃးၸိုင်ၵူႈယိုမ်လႆႈတီႈၽူႈႁပ်ႉသိုဝ်ႉ ၸဝ်ႈတိုၼ်းလၢင်းၶဝ် ဢဝ်မႃးလူင်းတိုၼ်းလၢင်းၽုၵ်ႇၽၵ်းမီႇဝႆႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ။
တႄႇဢဝ် ႁူဝ်ပီ 2018 ၼႆႉမႃး ၶၼ်ၽၵ်းမီႇၶၢဝ်ၼႆႉ လူတ်းလူင်းမႃးလွႆးလွႆး ၵူၼ်းမိူင်းထုင်ႉ မိူင်းပၼ်ႇ၊ မိူင်းတူၼ်၊ မႄႈၵႅၼ်း၊ ၼႃးၵွင်းမူးလႄႈ ပုင်ႇပႃႇၶႅမ်ၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် ႁဵတ်းၵိၼ်ၵၢၼ်ႁႃလဵင်တွင်ႉႁဵတ်းၼႃး၊ ႁဵတ်းသူၼ်ၽၵ်းမီႇ ၸိူဝ်းၼႆႉၵူၺ်း ။ ၵူၼ်းမိူင်းၶႂ်ႈတုၵ်းယွၼ်းထိုင်ၵူၼ်းလူင်ၵူႈၾၢႆႇ၊ ၾၢႆႇၵၢၼ်မိူင်း၊ ၵၢၼ်သိုၵ်း၊ ၾၢႆႇပၢႆးမၢၵ်ႈမီးလႄႈ ၽူႈတႅၼ်းၶဝ် ႁႂ်ႈၸွႆႈၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃ ၸွႆႈထႅမ်တူၺ်းထိုင်ပၼ် ၵူၼ်းမိူင်းၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးလႄႈ ၸွႆႈတၢင်ႇလၢတ်ႈပၼ် ၼႂ်းသၽႃး ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းပေႃးလႆႈၵႃႉ ၶၢႆလီ ထၢင်ႇႁၢင်ႈ ဝႃႈၼႆ။
