ၸဝ်ႈၶိုၼ်းသႂ် ၽူႈၵွၼ်းလုမ်း PI ၾၢၵ်ႇၵႂၢမ်းတွၼ်ႈထိုင် ၼႂ်းဝၼ်းပီမႂ်ႇတႆး 2113 ၼီႈ

ၼႃႈႁိူၼ်း လုၵ်ႈၼိုင်ႈၼႆႉ ပေႃးဝႃႈ ပေႃႈၸဝ်ႈႁိူၼ်း၊ မႄႈၸဝ်ႈႁိူၼ်း ဢမ်ႇထုၵ်ႇမေႃၵၼ်ၼႆ ၵူၼ်းၼႂ်းႁိူၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၵေႃႈ ယူႇဢမ်ႇသႃႇ ပႃးၸဵမ်လုၵ်ႈ၊ ၸဵမ်လၢၼ်၊ ပႃးၸဵမ်ပီႈ၊ ၸဵမ်ၼွင်ႉ ႁူႉဝႃႈဢမ်ႇယူႇသႃႇ။ ပေႃးဢမ်ႇယူႇသႃႇၼႆၵေႃႈ ၵမ်ႈၽွင်ႈ တေၸၢင်ႈၵႂႃႇႁႃပိုင်ႈဢိင်ပိူၼ်ႈ၊ ၸၢင်ႈၵႂႃႇႁႃပၢႆႈၸူးပိူၼ်ႈ မၼ်းၵေႃႈပဵၼ်မႃးၸိူင်ႉၼႆ ၼႆႉပဵၼ်လွင်ႈထမ်မတႃႇ မၼ်းယဝ်ႉ။

ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၼၼ်လႄႈ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်မိူင်းတႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢၼ်ဢမ်ႇၸႂ်ႈတႆးၼၼ်ႉ မၼ်းၸဝ်ႈၵေႃႈ လႆႈၾၢၵ်ႇလၢတ်ႈမႃး သေ ႁဝ်းၵေႃႈတေတေႃႉတႆႇၶႆႈၼႄၶိုၼ်း “ မၼ်းၸဝ်ႈဝႃႈ ႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ယူႇႁူမ်ႈၵၼ်တင်းတႆး ၼႂ်း ၽႅၼ်ႇလိၼ်လဵဝ်ၵၼ် မႃးၼႆႉ မၼ်းႁိုင်ယဝ်ႉ ႁဝ်းၵေႃႈ တိုၼ်းဝႃႈ ၸႂ်ယႂ်ႇတႆးမႃးယဝ်ႉ၊ တိုၼ်းၶႂ်ႈသိုပ်ႇၸႂ်ယႂ်ႇတႆးယဝ်ႉ ဢမ်ႇၶႂ်ႈၸႂ်ယႂ်ႇပိူၼ်ႈ။ ပိူၼ်ႈၼႆႉႁၼ်ထိုင်ၼိူဝ်ႁဝ်း တူၵ်းတႅမ်ႇၵႃႈႁိုဝ် ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ ႁူႉထိုင်လီယူႇ။

ၵူၺ်းၵႃႈ ဢၼ်ပဵၼ်ယူႇယၢမ်းလဵဝ် တႆးၼႆႉ ယင်းပႆႇပဵၼ်တီႈၸႂ်ယႂ်ႇလႆႈ ပုၼ်ႈတႃႇႁဝ်းၶႃႈ။ ယႃႇဝႃႈပုၼ်ႈတႃႇႁဝ်းၶႃႈ ၵွၼ်ႇလႃႈ တႆးၼင်ႇၵၼ် တေပိုင်ႈဢိင်ၵၼ်ၵေႃႈယင်းပႆႇ ပဵၼ်လႆႈ။ ၽိူဝ်ႇတေဢဝ်ၵၼ်ဝႃႈ ပႃးၵၼ်ပဵၼ်ၼႆႉ မၼ်းသမ်ႉ ဝႃႈ ဢဝ်ၵဝ်ဝႃႈ ပႃးၵဝ်ပဵၼ်တိၵ်းတိၵ်းလႄႈ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ၽႂ်ၵေႃႈ ယူႇဢမ်ႇသႃႇၵိၼ်ဢမ်ႇသိူဝ်း။ ပေႃးယူႇဢမ်ႇသႃႇ ၵိၼ်ဢမ်ႇသိူဝ်းၼႆၵေႃႈ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ႁူႉယူႇဝႃႈ ပိူၼ်ႈဝႆႉႁဝ်းတူၵ်းတႅမ်ႇၵႃႈႁိုဝ်ၵေႃႈ ႁဝ်းၵေႃႈ ၵႃႈလႆႈၵႂႃႇ ပိုင်ႈဢိင်ပိူၼ်ႈၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ။

ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၼၼ်လႄႈ ႁဝ်းၶႃႈၶႂ်ႈတိုၵ်းသူၼ်း တီႈၵူၼ်းလူင်တႆးႁဝ်း၊ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးႁဝ်း တင်ႈတႄႇဢဝ်မိူဝ်ႈၼႆႉၵႂႃႇ၊ တင်ႈတႄႇပီမႂ်ႇၵႂႃႇၼႆႉ ႁႂ်ႈပဵၼ်တီႈၸႂ်ယႂ်ႇ ပုၼ်ႈတႃႇတႆးႁဝ်းၼင်ႇၵၼ် ႁႂ်ႈဢဝ်ၵၼ်ဝႃႈ ပႃးၵၼ်ပဵၼ် ပေႃးဝႃႈ တႆးႁဝ်း ၼင်ႇၵၼ် ဢဝ်ၵၼ်ဝႃႈ ပႃးၵၼ်ပဵၼ်ၼႆၸိုင် တႆးၵေႃႈ တေလႆႈယူႇၵတ်းယဵၼ်ယဝ်ႉ။ ပေႃးတႆးႁဝ်းၵတ်းယဵၼ်ၼႆ ၸိူဝ်းဢၼ်ယူႇႁွမ်း ၸွမ်းတႆးၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၶဝ်ၵေႃႈလႆႈယူႇၵတ်းယဵၼ်ယဝ်ႉ။ ၶဝ်လႆႈၵတ်းယဵၼ်ယဝ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်တေ ဢမ်ႇၸၢင်ႈ ၵႂႃႇႁႃပိုင်ႈဢိင်ၽႂ်ယဝ်ႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇႁႃပိုင်ႈဢိင်ပိူၼ်ႈယဝ်ႉ။ ပေႃးၸိူင်ႉၼႆ မိူင်းတႆးႁဝ်းၵေႃႈ တေလႆႈ ၵတ်းယဵၼ်ဢိူဝ်ႈ။ မိူင်းတႆးႁဝ်းၵတ်းယဵၼ်ၼႆၵေႃႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၵေႃႈ တေၵတ်း ယဵၼ်ဢိူဝ်ႈ ႁဝ်းၶႃႈ ႁၼ်ထိုင်ၸိူင်ႉ ၼင်ႇၼႆ။ မၼ်းတူၵ်းသုမ်းမႃးၸိူင်ႉၼႆ ဢၼ်ၼႆႉႁဝ်းၵေႃႈ ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ပဵၼ်ဢၼ် ၸိုဝ်ႈၸႂ်ႈတႄႉ။

လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ႁဝ်းဢမ်ႇတၢပ်ႈလူဝ်ႇမုင်ႈမွင်း တီႈပိူၼ်ႈလူင်းမႃးၼၼ်ႉ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ ပုတ်ႉထၸဝ်ႈ ၵေႃႈသွၼ်ဝႆႉယူႇ လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ယႃႇပေၵႂႃႇႁႃတၢင်းၼွၵ်ႈ မၼ်းလုၵ်ႉတၢင်းၼႂ်းမႃးဢိူဝ်ႈၼႆ ႁဝ်းယႃႇပေ ၵႂႃႇမွင်းတီႈပိူၼ်ႈလႃးလႃး မၼ်းတေလႆႈမႃး မွင်းတီႈတူဝ်ႁဝ်း မႃးပႂ်ႉတူၺ်းတီႈတူဝ်ႁဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မၼ်းလုၵ်ႉ တီႈႁူဝ် ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်းတႆးႁဝ်းၵူႈၵေႃႉမႃးၼၼ်ႉယဝ်ႉ လုၵ်ႉတီႈႁူဝ်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်းတႆး ႁဝ်းၼႆႉ မၼ်းၵေႃႈ မီးလွင်ႈငမ်း ယဵၼ်တေႃႇ ၵၼ် ဝႃႈၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆၸိုင် လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼႂ်းတႆးႁဝ်းၼင်ႇၵၼ်ၼၼ်ႉ မၼ်းၵေႃႈ တေပိုၼ်ၽႄႈၵႂႃႇ ၼႂ်းမိူင်းတႆးႁဝ်း ၼင်ႇၵၼ်၊ လုၵ်ႉတီႈၼၼ်ႈသေ မၼ်းၵေႃႈတေပိုၼ်ၽႄႈၵႂႃႇၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၵူၺ်း ဢမ်ႇၵႃး ၽႅဝ်မိူင်းႁိမ်းႁွမ်းၸိူဝ်း ၼၼ်ႉထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇ။

မိူၼ်ၼင်ႇ ႁဝ်းတႄႇႁူဝ်ၵႂၢမ်းသေ လၢတ်ႈမႃးၼၼ်ႉယဝ်ႉ ၼႃႈႁိူၼ်းလုၵ်ႈၼိုင်ႈၼႆႉ ပေႃးဝႃႈ ပေႃႈၸဝ်ႈႁိူၼ်း၊ မႄႈၸဝ်ႈ ႁိူၼ်း ထုၵ်ႇမေႃပေႃးၵႂၢမ်းၵၼ်သေ မီးလွင်ႈၵတ်းယဵၼ်ၼႆၵေႃႈ ၵူၼ်းၼႂ်းႁိူၼ်း ၼႂ်းယေး ပႃးၸဵမ်လုၵ်ႈၸဵမ်လၢင်း ၸဵမ်ပီႈ ၸဵမ်ၼွင်ႉ ပိူၼ်ႈၵေႃႈလႆႈၵတ်းယဵၼ်ယဝ်ႉ။ ၽႂ်ၵေႃႈတေဢမ်ႇၵိူဝ်းၵႂႃႇပိုင်ႈဢိင်ၽႂ်ယဝ်ႉ ပေႃးၸိူင်ႉၼၼ်ၼႆ ႁဝ်းၵေႃႈလႆႈၵတ်းယဵၼ်၊ ပိူၼ်ႈၵေႃႈလႆႈၵတ်းယဵၼ် ဢၼ်ၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်ၵၢၼ်ဢၼ်မီးၽွၼ်းလီတႄႉတႄႉဢိူဝ်ႈ။

ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၼၼ်လႄႈ ၵၢၼ်ဢၼ်မီးၽွၼ်းလီၼၼ်ႉ ပေႃးဝႃႈပဵၼ်မူႇၸုမ်းၼႆၵေႃႈ မိူၼ်ၸုမ်းၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼႆႉ ႁဝ်းၵေႃႈ လူဝ်ႇလႆႈၵေႃႇသၢင်ႈ လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼႂ်းႁဝ်း ၼင်ႇၵၼ် ဢဝ်ၵၼ်ဝႃႈပႃးၵၼ်ပဵၼ် ဢမ်ႇၸႂ်ႈဢဝ်ၵဝ်ဝႃႈ ပႃးၵဝ် ပဵၼ် ပေႃးဝႃႈ ၸုမ်းၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈႁဝ်း ဢဝ်ၵၼ်ဝႃႈ ပႃးၵၼ်ပဵၼ် ႁဝ်းၵေႃႈၽွမ်ႉသဵင်ပဵင်းပၢၵ်ႇၵၼ် မၼ်းၵေႃႈတေၸၢင်ႈ ၽႄႈ တိူၼ်းၵႂႃႇထႅင်ႈတၢင်ႇတီႈဢိူဝ်ႈ။ မၼ်းပဵၼ်ၸုမ်းတႆးဢွၼ်ႇလဵၵ်ႉလဵၵ်ႉၵူၺ်း မၼ်းၸင်ႇယဝ်ႉႁႃႉ မၼ်းဢမ်ႇယဝ်ႉ။ မုၵ်ႇ ၸုမ်းတၢင်းပီႈၼွင်ႉၾၢႆႇသိုၵ်းၶဝ်ႁိုဝ်ႉ၊ ၾၢႆႇပႃႇတီႇၶဝ်ႁိုဝ်ႉ၊ ၾၢႆႇတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၶဝ်ႁိုဝ်ႉ၊ ၾၢႆႇလိၵ်ႈလၢႆးပၢႆၵမ် ၾိင်ႈငႄႈ ၶဝ်ႁိုဝ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ မူႇၽႂ်ၸုမ်းမၼ်း ႁႂ်ႈၵေႃႈသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်၊ ၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈ ဝႃႈ တႃႇတေၵႂႃႇႁဵတ်းၶဵၼ်ပိူၼ်ႈ တႃႇၵႅတ်ႇၶႄတူဝ်ၵဝ်ႇတႄႉ ၽႂ်ၵေႃႈလူဝ်ႇမီးယူႇ။

ငမ်းယဵၼ်ၼႆႉ တႃႇတေၵႂႃႇ ႁဵတ်းၶဵၼ်ပၼ်ပိူၼ်ႈ ႁဵတ်းၽေးပၼ်ပိူၼ်ႈမၼ်းဢမ်ႇမီး။ ပေႃးၸိူင်ႉၼၼ်ၼႆၸိုင် 2019 ဢၼ် တေမႃးၼႆႉ မၼ်းတေပဵၼ် ပီလီ၊ ပီထွတ်ႈ၊ ပီမျၢတ်ႈ ပုၼ်ႈတႃႇတႆးႁဝ်းယူႇ ႁဝ်းယုမ်ႇယမ်ၼင်ႇၼႆ။ တႆးႁဝ်း မိူဝ်ႈ လဵဝ်ၼႆႉ ၺႃးဢၼ်လပ်းသိင်ႇၼႃႇယဝ်ႉ၊ ဢၼ်လပ်းသိင်ႇလိူဝ်ၼႆႉ ဢမ်ႇမီးယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ လွင်ႈလပ်းသိင်ႇဢၼ်ဝႃႈ ၼၼ်ႉ မၼ်းတေမီးတႃႇသေႇႁႃႉ မၼ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးတႃႇသေႇ၊ ပေႃးမီးမိူဝ်ႈလပ်းသိင်ႇၵေႃႈ မၼ်းမီးမိူဝ်ႈၸိုၼ်ႈပၢင်ႇ။ ပေႃးမီးလွင်ႈၸိုၼ်ႈပၢင်ႇမႃးၼႆၸိုင် ႁဝ်းၵေႃႈထုၵ်ႇလီလႆႈဝၵ်ႉဢဝ်တိုဝ်းတၢင်းမၼ်းသေ ၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်၊ ၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈ ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင် ၸွမ်းၵၼ်။

ၸူဝ်ႈႁဝ်း ဢႃယုႁဝ်း ပႆႇသုတ်းပႆႇသဵင်ႈၼႆႉ ႁဝ်းမုင်ႈမွင်းဝႃႈ တေလႆႈႁၼ်ၵႂႃႇၸိူင်ႉၼႆၶႃႈယဝ်ႉ။ တူဝ်ၵဝ်ၶႃႈႁဝ်းၵေႃႈ တေၶတ်းၸႂ် ၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼႂ်းတူဝ်ႁဝ်းၶႃႈသေ တေၶတ်းၸႂ် ၸွႆႈပူၵ်းပွင်ပၼ် လုၵ်ႈၼွင်ႉပွင်ႈပၢႆ၊ တေ ၸွႆႈပူၵ်းပွင်ပၼ် ပီႈၼွင်ႉၵေႃႉသႄႈ ဢူၺ်းၵေႃႉ၊ တေၸွႆႈပူၵ်းပွင်ပၼ် ၵူႈမူႇ ၵူႈၸုမ်း ၵူႈသႅၼ်းထၢၼ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်း ၼႂ်း မိူင်းတႆးၵႂႃႇယူႇၶႃႈ။ ၶႃႈႁဝ်းၶႂ်ႈပၼ်ၵႂၢမ်းမၼ်ႈၸႂ် ပၼ်ပွလ်းလီပီမႂ်ႇၼင်ႇၼႆၶႃႈ။