ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ၸိုင်ႈတႆး ဢွၵ်ႇၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ တိုၵ်းသူၼ်း ႁႂ်ႈႁူဝ်ၼႃႈၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၸၢဝ်းၶိူဝ်း ႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵၼ်လႄႈ ၵိုတ်းပၢင်တိုၵ်းၽႂ်းၽႂ်း ယွၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈတူၵ်းပဵၼ်ယိူဝ်ႇ လူႉတၢႆ ႁၢႆလၢႆ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်း သိူဝ်တင်းၼမ်လၢႆ။
ဝၼ်းတီႈ 28-29/11/2018 တူဝ်တႅၼ်းၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး လၢႆလၢႆၸႄႈဝဵင်း ႁူဝ်ၵူၼ်း 100 ပၢႆ ႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵၼ် တီႈႁူင်းႁႅမ်းတူၼ်ႈတီး ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 29 ႁူမ်ႈၵၼ် ဢွၵ်ႇၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ဝႃႈၼႆ။
ၼႂ်းလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼၼ်ႉ ပႃးဝႆႉဝႃႈ “ ၼႂ်းမိူင်းတႆးၼႆႉ ပႃးၸဵမ်တပ်ႉသိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်မၢၼ်ႈ၊ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈ ၵၢင်ႇ ၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၽိူမ်ႉထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း လႆႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် ၶဵင်ႈၶႅင်ၵၼ်ၼၼ်ႉ တုၵ်းယွၼ်းထိုင် ႁႂ်ႈၵိုတ်း ပၢင်တိုၵ်းပၼ် သေၵမ်း” ဝႃႈၼႆ။
ၼၢင်းၼုသပႄႇၽိဝ်ႇ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ၸိုင်ႈတႆး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ ႁဝ်းၶႃႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵိုတ်းပၢင် တိုၵ်း။ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈတိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်း။ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ လႆႈႁၼ်တႄႉ မၼ်းတုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃးၵူၼ်းမိူင်းၶႃႈဢေႃႈ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ႁႂ်ႈၵိုတ်းပၢင်တိုၵ်းပၼ်သေၵမ်း။ ပေႃးသိုပ်ႇပဵၼ်ၸိူင်ႉၼႆၵႂႃႇတိၵ်းတိၵ်းၸိုင် ၵၢၼ်ဢုပ်ႇဢူဝ်းလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၵေႃႈ မၼ်း တေယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ။ လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၵေႃႈ တေဢမ်ႇပဵၼ်မႃး။ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈႁူဝ်ၼႃႈၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၶဝ် ႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵၼ်သေ ၵမ်း” ဝႃႈၼႆ။
ၼႂ်းလိၵ်ႈၽၢဝ်ႇၼၼ်ႉ ပႃးဝႆႉထႅင်ႈဝႃႈ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈပၢင်တိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼင်ႇၵၼ် တီႈမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼၼ်ႉ ပီႈ ၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်းလႆႈပၢႆႈယၢၼ်ႁိူၼ်းယေး တိူၵ်ႇႁႆႈလွၵ်းၼႃးသေဢမ်ႇၵႃး ၵမ်ႈၽွင်ႈလႆႈလူႉတၢႆပႃး ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉ တပ်ႉလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ တင်း ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸိူဝ်းၼႆႉ တိူဝ်းၶႂၢၵ်ႈႁႅင်းသိုၵ်း။ ဢဝ်ၵူၼ်းမိူင်း ပဵၼ်ပဝ်ႉမၢႆသေ တီႉၺွပ်းႁဵတ်းပဵၼ်ယိူဝ်ႇ ၸဵမ်ၼၢင်းယိင်း ၵူၼ်းထဝ်ႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ လႆႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃးၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ် ယိၼ်းမွင်ၸႂ်တႄႉ။
ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၼႆလႄႈ ၼင်ႇႁိုဝ် လွင်ႈၽွမ်ႉသဵင်ပဵင်းပၢၵ်ႇ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႂ်းမိူင်းတႆး တေဢမ်ႇတႅၵ်ႇယၢႆႈသေဢမ်ႇၵႃး ၼင်ႇ ႁိုဝ် ၵူၼ်းမိူင်းတႆး တေဢမ်ႇထူပ်းၽေးသိုၵ်းသိူဝ် တေဢမ်ႇလႆႈလူႉသုမ်းဢႃယုသၢႆၸႂ် ၶူဝ်းၶွင်တီႈယူႇ ယွၼ်ႉၽေး သိုၵ်းထႅင်ႈၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈဝႆႉၸႂ်ၵူၼ်းၼင်ႇၵၼ် ဢေးလူး ၸွႆႈထႅမ်ၵၼ်သေ ၶႅၼ်းတေႃႈၵိုတ်းပၢင်တိုၵ်းသေၵမ်း ဝႃႈၼႆ။
ၼႂ်းပီ 2018 ၼႆႉမႃး မိူင်းတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵျွၵ်ႉမႄး၊ ၼမ်ႉတူႈ၊ လႃႈသဵဝ်ႈ၊ သီႇပေႃႉ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ တပ်ႉသိုၵ်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ တင်း ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ လႆႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်၊ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼင်ႇၵၼ် ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်။ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းသေ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈပၢႆႈယၢၼ်ႁိူၼ်းယေး တီႈယူႇတၼ်းသဝ်း ဢမ်ႇလႆႈၽုၵ်ႇဢမ်ႇလႆႈသွမ်ႈ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ တႃႇလူင်းႁႆႈလူင်းၼႃး သူၼ်ႁႆႈၼႃး၊ လႆႈလူႉတၢႆ၊ ႁၢႆလၢႆ မၢတ်ႇၸဵပ်း ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်ၵေႃႈမီးတင်းၼမ် ဝႃႈၼႆ။
