ႁူဝ်လိူၼ်သႅပ်ႊထႅမ်ႊပိူဝ်ႊၼႆႉ ၾူၼ်တူၵ်းထပ်းၵၼ်လၢႆဝၼ်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉထူမ်ႈ လၢႆၸႄႈဝဵင်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး ပွတ်း ၸၢၼ်းလႄႈ ပွတ်းဢွၵ်ႇ၊ ၼႂ်းၵႄႈလွႆလႅမ် – မိူင်းပွၼ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၵေႃႈ လိၼ်လွႆၵူၼ်ႇလူင်း တဵင်ဝၢၼ်ႈသူၼ် ႁိူၼ်းယေး မီးၵူၼ်းလူႉတၢႆ။
တႄႇၵၢင်လိူၼ်သႅပ်ႊထႅမ်ႊပိူဝ်ႊမႃး ၾူၼ်တူၵ်းဢမ်ႇထၢတ်ႇ လႆႈ 5-6 ဝၼ်း။ လိၼ်လွႆၵူၼ်ႇလူင်း တီႈဝၢၼ်ႈၶွၵ်းၼွႆႉလႄႈ ဝၢၼ်ႈဢိင်ႇၶိတ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ 20 ပၢႆ ႁၢႆဝႆႉမီး 30 ပၢႆ ဝႃႈၼႆ။
ၵူၼ်းၵႂႃႇၸွႆႈထႅမ် ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ဢၼ်လႆႈႁူႉသဵၼ်ႈမၢႆဝႆႉတႄႉ တၢႆ 20 ပၢႆ။ ဢၼ်ႁၢႆဝႆႉမီး 30 ပၢႆ တိုၵ်ႉၶူၼ်ႉႁႃတႂ်ႈၵွင်လိၼ်ၵွင်သၢႆးယူႇ။ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ လွတ်ႈတၢႆသေ ပၢႆႈၵႂႃႇ ဝႆႉတၢင်းမိူင်းပွၼ်ႁိုဝ် ပၢင်လူင်ႁိုဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇႁူႉ။ ပႆႇၸၢင်ႈယိုၼ်ယၼ်”- ဝႃႈၼႆ။
လိၼ်လွႆၼၼ်ႉ ၵူၼ်ႇလူင်းသႂ်ႇၼိူဝ်တၢင်းၵႃးလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵႃးလူင်လႆလူင်းႁူၺ်ႈ ၸွမ်းလိၼ်လွႆၵူၼ်ႇ။ မၢင်လမ်းလူင်း ၵႂႃႇထိုင် ၼႂ်းႁူၺ်ႈ၊ မၢင်လမ်းတိုၵ်ႉၶၢင်ႉၶမ်ဝႆႉ ၵၢင်လွႆ။ လိၼ်တေၵူၼ်ႇတဵင် လၢႆလမ်းတႄႉတႄႉၼႆတႄႉ ၽႂ်ပႆႇယိုၼ်ယၼ်လႆႈ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ တီႈလိၼ်လွႆၵူၼ်ႇၼၼ်ႉ မီးရူတ်ႉၵႃးလူင် ၵိုတ်းပႂ်ႉၼမ်ႉထူမ်ႈ တၢင်းၶၢတ်ႇဝႆႉ ၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇလမ်း – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။
ၽူႈၸၢႆး ၵူၼ်းၵႃႉ ယူႇဝဵင်းမိူင်းပွၼ် လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ယၢမ်းလဵဝ် သဵၼ်ႈတၢင်းလွႆလႅမ် – မိူင်းပွၼ်တႄႉ ဢမ်ႇၵႂႃႇလႆႈ။ ပေႃးၶႂ်ႈၵႂႃႇ တူၼ်ႈတီးၼႆ တေလႆႈၵႂႃႇတၢင်းသဵၼ်ႈတၢင်းလတ်း တၢင်းၵျွၵ်ႉတၢၼ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈ သဵၼ်ႈတၢင်းၼၼ်ႉ ရူတ်ႉၵႃးယႂ်ႇဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇ တၢင်းမၼ်းၸၼ်းၼႃႇ။ မၢင်တီႈၵေႃႈ လိၼ်လွႆၵူၼ်ႇမိူၼ်ၵၼ်”- ဝႃႈၼႆ။
ဢိင်ၼိူဝ် လိၼ်လွႆၵူၼ်ႇတီႈဝၢၼ်ႈၶွၵ်းၼွႆႉၼႆႉသေ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸိူဝ်းလွတ်ႈသၢႆၸႂ်ဝႆႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁၢမ်းႁႅၵ်းတီႈယူႇ ဢမ်ႇမီးႁိူၼ်းယေး။ လႆႈထူပ်းၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈ လိၼ်ၵူၼ်ႇ။ လႆႈသွၼ်ႈယူႇတီႈ ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇလႄႈ ဝၢၼ်ႈပီႈဝဵင်းၼွင်ႉ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလွႆလႅမ်လႄႈ မိူင်းပွၼ်။ လူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ် ၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ်လႄႈ ၶူဝ်းၸႂ်ႉၽူႈယိင်း ဢိၵ်ႇယႃႈယႃ။
ပီၼႆႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ လူမ်းလႅင်ႉလူင် ယႃႊၵီႊ ဢၼ်ၽတ်ႉပဝ်ႇ ၶဝ်ႈမိူင်းဝႅတ်ႉၼၢမ်းၼၼ်ႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈမိူင်းတႆး ပွတ်း ၸၢၼ်း၊ ပွတ်းဢွၵ်ႇ ထူပ်းၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။
ဝၼ်းတီႈ16/09/2024 UNOCHA တႅမ်ႈဝႆႉဝႃႈ ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ဢၼ်ၺႃးၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈ မီး 14 ၸႄႈဝဵင်း။ ၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်လႆႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ မီး 74,000 ၵေႃႉပၢႆ။
ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ ပဢူဝ်း PYO ၵေႃႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 16/90/2024 ဝႃႈ – ၵူၼ်းမိူင်းတႆး တၢႆယွၼ်ႉၼမ်ႉထူမ်ႈမီး 140 ၵေႃႉ၊ ၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈတူၼ်ႈတီးလႄႈ လွႆလႅမ်ၼႆႉ ဢၼ်ထူပ်းၽေးၼမ်ႉ မီး 150 ဝၢၼ်ႈ၊ ၵူၼ်းႁၢႆဝႆႉ 100 ပၢႆ – ဝႃႈၼႆ။
ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၵူၼ်းမိူင်းတၢႆ 226 ၵေႃႉ၊ ႁၢႆဝႆႉ 77 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။
တႅမ်ႈ- ယိင်းသဵဝ်ႈၶၢဝ် (ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၾိုၵ်းၵၢၼ်)
