လိူင်ႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ တေႃႇၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ပီ 2021 ၼႆႉ ပဵၼ်ၵၢၼ်ၽိတ်းၽႅၵ်ႇ ၼႂ်းၸၢဝ်းမၢၼ်ႈ သွင်ၸုမ်းၵူၺ်း၊ ၾၢႆႇၸုမ်းၵၢၼ်မိူင်းလႄႈ ၾၢႆႇတပ်ႉမတေႃႇ ႁိမ်ဢႃႇၼႃႇၵၼ် မိူၼ်မိူဝ်ႈလၢႆလၢႆပၢၼ်ပူၼ်ႉ မႃးၼၼ်ႉၵူၺ်း။
ၵမ်းလိုၼ်းၵေႃႈ ၺႃးတပ်ႉမတေႃႇ ၽဵဝ်ႈၵဵင်ႈၶိုၼ်းၵူၺ်းလႄႈ ၸၢင်ႈလူဝ်ႇယုင်ႈၸွမ်းႁဵတ်းသင် ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ပဵၼ်ပၢႆးႁပ်ႉႁၼ် ၶွင်ႁူဝ်ၼႃႈၸုမ်းသိုၵ်းတႆးၶေႃႈၼိုင်ႈ။
လိူဝ်ၼၼ်ႉ ဢၼ်ဝႃႈထႃႈဢမ်ႇမီးႁႅင်းသိုၵ်း၊ ႁႅင်းမၢၵ်ႈမီး၊ ႁႅင်းဢူၺ်းလီ တေႁဵတ်းႁိုဝ်တိုၵ်းပေႉလႆႈၽူႈ ၶဵၼ်ၽုင်ႇ၊ ၽိူဝ်ႇဝူၼ်ႉၵၢၼ်ပိူၼ်ႈ တႃႉၵူမ်ႈႁူဝ်ႁဵတ်းၵၢၼ် ၼႂ်းႁဝ်းဢိူဝ်ႈ ၼႆၵေႃႈမီး။ တင်းသွင်ၶေႃႈ ပဵၼ် ၵၢၼ်ထဵင်ပၢၵ်ႈၼိူဝ် လွင်ႈတေၶဝ်ႈပႃးၸွမ်း လိူင်ႈတေလုၵ်ႉတိုၵ်းတေႃး ၼႂ်းလိူင်ႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶၢဝ်းႁွင် ၼၼ်ႉသေတႃႉ ၶဝ်သွင်ၾၢႆႇသမ်ႉ ဢမ်ႇႁႃသုတ်ႉၸူးၵၼ်၊ ပၢႆလုၵ်ႉမင်ႁူဝ်ၵၼ် တမ်ႉပႆႇႁၼ်တီႈယဝ်ႉ တူဝ်ႈၵွၼ်ႇ။ ပဵၼ်ၶမ်းတၢႆတၢင်ပိူၼ်ႈၵူၺ်းယူဝ်ႉၼႆ လွမ်လွမ်ထၢင်ႇထိူမ်ယူႇသေတႃႉ ၵူၼ်းမိူင်းၼႆႉ ဢမ်ႇ ၽွင်းလိူဝ်လႆႈလႄႈ ၵႃႈလႆႈၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၸွႆႈပႃးသေ ယႃၸႂ်တူဝ်ၵဝ်ႇၶိုၼ်းဝႃႈ ၶႄးၶႄးဝၼ်းၼိုင်ႈ ယူဝ်ၶဝ်တေ ပဵၼ်ဢၼ်လဵဝ်ၵၼ်ယူႇ ၼႆၵူၺ်း။
ငဝ်းလၢႆး ၼႂ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈလဵဝ် ပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ်တင်း မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃးသၢမ်ပီပၢႆၼၼ်ႉတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇၵႃးမွၵ်ႈ ၸုမ်းၼူၵ်ႉယုင်းလႄႈ တပ်ႉမတေႃႇႁိမ်ဢႃႇၼႃႇၵၼ် ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ NUG လူင်ပွင်ၸိုင်ႈယၢၼ်မိူင်း ဢၼ်ယၼ်ၼိူဝ် ၽွၼ်းၵၢၼ်ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈသေ ယုၵ်ႉတူဝ်ၵဝ်ႇႁဵတ်းႁူဝ်ၵၼ်းၵဝ်ႉယူႇၼၼ်ႉ မီးၸိုဝ်ႈသဵင်သေတႃႉ ဢမ်ႇမီးဢေႃး ၸႃႇၽုင်းမုၼ်သုမ်ႇငမ်းၼိူဝ် ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶဝ်လႃးလႃး။
တီႈၼိူဝ် PDFs ၸိူဝ်းပဵၼ်ပဵၼ် တပ်ႉၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်လုၵ်ႉတင်ႈႁင်းၶေႃၽႂ်မၼ်းသေ ပဵၼ်တူဝ်ပဵၼ်တိၼ်ႇ ပႃးမႃးၼႂ်းလၢႆးၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈ ၼၼ်ႉလႂ်ၵေႃႈ ယင်းဢမ်ႇၵမ်ႉ ၵႅမ်ၵုမ်းယိပ်း လႆႈၵွၼ်ႇ။
ၸိူင်ႉၼင်ႇ PDF ဝဵင်းလိူဝ်ႇ ဢၼ်ဢွၼ်ပိုတ်းတိုၵ်း ၼႂ်းတိူင်းဝဵင်းလိူဝ်ႇ၊ ၸႄႈၵႅင်း၊ မၵူၺ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၼႆ ၵမ်ႈၼမ်ၼမ် ဢမ်ႇယူႇတႂ်ႈၵုမ်းၵမ်ၶွင် NUG ။ ၸိူင်ႉၼင်ႇ ၸုမ်းပူဝ်ႇၼၵႃး၊ ၸုမ်းမွင်ႇသွင်းၶလႄႈ PLA ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်တိုၼ်း ဢမ်ႇၼပ်ႉသွၼ်ႇ တႃႇ NUG တေပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈႁိုဝ် ဢမ်ႇပဵၼ်။
ပိူင်လူင်ၼႆႉ ယိူင်းတႃႇပူတ်းတူၵ်း ၸုမ်းသိုၵ်း ယိုတ်းမိူင်းၵူၺ်း ၶဝ်ၵေႃႈ ၶီႇၼိူဝ်ႁွၼ်ၼမ်ႉ လိူင်ႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၶၢဝ်းႁွင်သေ ၼင်ႇႁိုဝ် တေလႆႈၶိူင်ႈလၢၵ်ႈၼၢၵ်ႈလႄႈ ၸင်ႇၶဝ်ႈၸူး ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း၊ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵေႃႈ လွင်ႈလႆၸွမ်းလၢႆႇၼမ်ႉ လိူင်ႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶၢဝ်းႁွင်ယဝ်ႉ ဢဝ်ႁႅင်းၵူၼ်းတီႈၶဝ် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေ လေႃႇတိုၵ်းတပ်ႉမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း။
ၽိူဝ်ႇတိုၵ်းပေႉၼႆ PDFs လႆႈၵႂႃႇၶိူင်ႈလၢၵ်ႈၼၢၵ်ႈလႄႈ မၢၵ်ႇမိုဝ်ႈၸိုၼ်းယၢမ်း၊ ၸိူဝ်းၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း လႆႈၵႂႃႇၼႃႈတီႈ ၵုမ်းၵမ် ဢၢၼ်ႇႁူဝ်သိပ်းဝဵင်း။ မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ တေႃႉတႄႉၵိုတ်းဝႆႉ မူႇၸေႊဝဵင်းလဵဝ်၊ တေႃႈၼင်ႇ မိူင်းၵူဝ်း၊ ၽွင်းသႅင်၊ ပၢင်ႇသၢႆး ဢၼ်ဝဵင်း ၶႅပ်ႇၶၢင်ႈမူႇၸေႊၼၼ်ႉ ပေႃးပႃးၵႂႃႇမူတ်းယဝ်ႉ။ လၢပ်ႈဝဵင်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈတင်းမူတ်းၵေႃႈ တိုၼ်းပႃးၼႂ်းလိၼ်ဢုပ်ႉပိူင်ႇၽွင်းငမ်း ၶွင်သိုၵ်းတႆးမႃးလွၼ်ႉ လွၼ်ႉ၊ ႁူမ်ႈဝႃႈ လုၵ်ႉၼႂ်းမိုဝ်းၽူႈၶဵၼ်ၽုင်ႇ ပႃးၵႂႃႇၼႂ်း ၸုမ်းၸၢဝ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၼင်ႇၵၼ် ဢၼ်ယင်းၸၢင်ႈ ဝႃႈ ပဵၼ်ဢူၺ်းလီ ၵၼ်ၵွၼ်ႇၼႆၵေႃႈ ၸွင်ႇပိူၼ်ႈတေပၼ်ႁဝ်း ၶိုၼ်းယဝ်ႉႁိုဝ်၊ ၶဝ်ၵေႃႈ လႆႈဢဝ်လိူတ်ႈ ယၢင်လႅၵ်ႈသေ ၸင်ႇလႆႈမႃးၼၼ်ႉၼႃႇ။
ၸိူဝ်းၸူးငၢႆႈၼၼ်ႉ ၵႆႉလႄႇဝူၼ်ႉဝႃႈ ၵတ်ႉၵႃႈသိုၵ်းတႆး ဢမ်ႇၵႂႃႇၶဝ်ႈပႃး ၼႂ်းပၢင်တိုၵ်းလႃႈ ႁဝ်းတႃႉလွတ်ႈၽေးပွႆႇမၢၵ်ႇတႅၵ်ႇသႂ်ႇ၊ ႁဝ်းတႃႉဢမ်ႇလႆႈဝႆႉပႅတ်ႈႁိူၼ်းယေး ၶူဝ်းၶွင်သေပၢႆႈၼီ၊ မႃႇႁႅင်းသိုၵ်းႁဝ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇတၢပ်ႈလႆႈသုမ်းၼႆ။ ယူဝ်ၶဝ်လိုမ်းၶႆႈၸႂ်သွၼ်ႇၺႃး လိၼ်မိူင်းပွတ်းႁွင်ႇ တေဢမ်ႇၸၢင်ႈပဵၼ်ႁွႆႈလဵဝ် ၵၼ် တင်းလိၼ်မိူင်းပွတ်းၸၢၼ်း ၼၼ်ႉ ႁိုဝ်၊ ႁူမ်ႈဝႃႈ သိုၵ်းတႆး ဢမ်ႇၶဝ်ႈတိုၵ်းၸွမ်းၵေႃႈ မၢၵ်ႇၵွင်ႈ၊ မၢၵ်ႇပွမ်း ဢမ်ႇလိူၵ်ႈၼႃႈတႃၶိူဝ်းၵူၼ်းလႄႈ ၵူၼ်းတႆးၵေႃႈ လႆႈတုၵ်ႉလႆႈတၢႆၼင်ႇပိူၼ်ႈၵူၺ်း။ တုၵ်ႉယူႇတၢႆယူႇ ၼင်ႇၵၼ် ပိူၼ်ႈတႄႉလႆႈၵႂႃႇၼႃႈလိၼ် ဢုပ်ႉပိူင်ႇၽွင်းငမ်း၊ ႁဝ်းသမ်ႉ ပၢႆသေလိူဝ်သုမ်းလိၼ်မိူင်း သလေႇၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း တူၵ်းပႃးၵွၼ်ႇ။
ထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၸင်ႇႁဵတ်းၵႃၼႄးၵဝ်ႉ ၵဝ်ႉၼႄးၵႃသေ ဢဝ်တၢင်းၽိတ်းပူဝ်ႉသႂ်ႇၵၼ်ပႄႇ ပွင်ႇဝႃႈဝႄႈႁူဝ်ၵႄႈတူဝ်ၽႂ်မၼ်းၵူၺ်း။ ၸဵမ်မိူဝ်ႈၸိူဝ်းပိူၼ်ႈ ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ယင်းပႆႇၵိူတ်ႇ သိုၵ်းႁဝ်း ယၼ်ၼိူဝ်ၵူၼ်းမိူင်း ႁွမ်ႁႅင်းမႃး ၼႆႉ ပိူဝ်ႈတႃႇပေႉပုၼ်ႈ ၼႂ်းႁဝ်းၼင်ႇၵၼ်ၵူၺ်းႁႃႉၼႆ ပေႃးၵူၼ်းမိူင်းထၢမ် သမ်ႉၸၢင်ႈၸႃႉၸႂ်ၼေႃႈ။
သိုၵ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၶိူဝ်းလႂ်ၵေႃႈ တၵ်းယိူင်းဢၢၼ်း ၵွပ်ႇၵူႈၽူႈယိင်းၵူၼ်းၸၢႆးၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းၽႂ်မၼ်းယဝ်ႉ။ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၸုမ်းလဵဝ် ဢမ်ႇၵိၼ်လႆႈၽူႈၶဵၼ်လႄႈ လႆႈႁႃႁူမ်ႈၸွမ်း ၸုမ်းဢူၺ်းလီ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်ထမ်ႇမတႃႇ ထုင်းၵၢၼ်သိုၵ်းယဝ်ႉ။
သၽေႃးၵၢၼ် ဢူၺ်းလီၼႆႉ ပိူဝ်ႈတႃႇ ၽွၼ်းပၢင်ႈ ဢၼ်မိူၼ်ၵၼ်ၼၼ်ႉ ယၢင်ႇၼိုင်ႈသေ ႁူမ်ႈမိုဝ်းၵၼ်ၵူၺ်း၊ ဝၵ်ႉတၢႆတွင်းတၢႆ ဢမ်ႇလႆႈ။ ၸဵမ်ပိူၼ်ႈပႃးႁဝ်း ၸုမ်းလႂ်ၵေႃႈ တိုၼ်းတူၺ်းတေႃႇၽွၼ်း ပၢင်ႈသုၼ်ႇၸုမ်း ဢမ်ႇၼၼ် သုၼ်ႇၶိူဝ်း ဢမ်ႇၼၼ် သုၼ်ႇမိူင်းတူဝ်ၵဝ်ႇ ပဵၼ်ယႂ်ႇသုတ်းယဝ်ႉ။ ႁဝ်းသမ်ႉ ဝႆႉလွင်ႈလႂ် ပဵၼ်ယႂ်ႇသုတ်းၼႆ ဢမ်ႇလႅၼ်တူဝ်ၵဝ်ႇသေ ပေႃးထတ်းတူၺ်းသိုဝ်ႈသႅတ်ႉ တိုၵ်ႉပႆႇတူၵ်းလိုၼ်း တႃႇမူၼ်ႉမႄးသႄႈ။
ၵၢၼ်မိူင်းၼႆႉ ၼပ်ႉတၢႆဢမ်ႇလႆႈ၊ မိူင်းလူင် ဢၼ်မီးၵႂ်ႈၸပ်းၸမ် ၵင်ႈၵႅတ်ႇၵွပ်ႇၵူႈပၼ်လႄႈ သလေႃႇဢမ်ႇတေႃႇသေ တိူၵ်ႈတီႈၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း မီးသုၼ်ႇႁဵတ်းပဵၼ်ၵႂႃႇလႆႈ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈႁၢင်ႇႁီႈႁၢင်ႇႁၢႆး ဝႃႈၼႆၵွၼ်ႇလႃႈ။ ၼႃႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆႉ တေၵတ်းယဵၼ်ဢိူဝ်ႈၼႆ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းလႂ် တေႁပ်ႉပၢၵ်ႇလႆႈ။
ၼႃႈလိၼ်မိူင်းတႆး တေတင်ႈသဝ်းမီးၶိုၼ်းမိူၼ်ၵဝ်ႇ(ၵွၼ်ႇပႆႇယိုတ်း ဢႃႇၼႃႇ) ၼႆ ၽႂ်သမ်ႉတေႁပ်ႉပၢၵ်ႇ။ ပေႃးဝႃႈ ၾၢႆႇလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉပေႉပုၼ်ႈၵႂႃႇ ယိုင်ႈၶႅၼ်း တေဢမ်ႇမီးၸုမ်းလႂ် ဢွၵ်ႇၸႂ်ၶႂ်ႈပၼ်ၶိုၼ်းသႄႈ။ မိူဝ်ႈတိုၵ်းတေႃးၼၼ်ႉ ၶွင်လၵ်း ႁဝ်း ဢမ်ႇၶဝ်ႈပႃးတႄႉတႄႉမီးမီး ၼၼ်ႉယိုင်။
တေႃႈၼင်ႇ ၸႄႈၵႅင်း၊ ဝဵင်းလိူဝ်ႇ၊ မၵူၺ်း ပေႃးတေ တင်ႈပဵၼ်ယူႊၼိတ်ႉ ႁင်းၶေႃၽႂ်မၼ်းသေ ဢၢၼ်းႁူမ်ႈႁဵတ်းတူၺ်း (အညာဗမာပြည်နည်) ယူႇယဝ်ႉ။ ၸႄႈမိူင်း တၼၢဝ်းသီ၊ ၸႄႈမိူင်း လၢႆၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း ဢေႇရႃႇဝတီႇ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ပေႃးၽွတ်ႈတမ်းမီးဝႆႉၸွမ်းၽႅၼ်ယဝ်ႉ။ မိူင်းၶၢင်၊ ၶျၢင်း၊ ရၶႅင်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ပေႃးၸမ် တူဝ်ႈတၼ်း တႃႇတင်ႈတူဝ်ပဵၼ်မိူင်းႁင်းၶေႃယူႇယဝ်ႉ။
မိူင်းတႆး ဢၼ်လၢႆၸၢဝ်းၶိူဝ်း ယၼ်ႇသိုၵ်း ပိုတ်းတိုၵ်းပေႉသေ ၵုမ်းဝႆႉၽႂ်မၼ်းၼၼ်ႉ ၸွင်ႇတေမီးၸုမ်း ယိပ်းၵွင်ႈ ဢၼ်ယွမ်းလူင်းလိူၵ်ႈတင်ႈသေ ႁပ်ႉႁဵတ်းၸွမ်းၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်းၼႄႇ။ လႅပ်ႈပႆႇႁၼ်မီးသေ ၸုမ်းသႄႈ။ ပေႃးၼႆ ပိူဝ်ႈတႃႇမိူင်းတႆးၼႆႉ ၸုမ်းသိုၵ်းတႆးႁဝ်းၶဝ် လၢႆၸုမ်းလၢႆသီၼၼ်ႉ တိုၵ်ႉတေပႆႇၶႂ်ႈ ၶဝ်ႈႁႃတုမ်ႁူဝ်ၵၼ်၊ တိုၵ်ႉဢၢင်ႈၶိုင်ၽႂ်ၶိုင်မၼ်းယူႇပႄႇ လႃႈဝၼ်းမႃး ယူဝ်ဢမ်ႇၺႃးသင်သေယဝ်ႉယူဝ်ႉၼႆ ယွၼ်းပၢႆးပွင်ႉႁွင်ႉၼႄ ၶေႃႈၵၢင်ၸႂ် ၼႂ်းဢူၵ်းၼႂ်း ၸႂ် မွၵ်ႈၼႆႈသေ တေတိုတ်းသၢႆၵႂၢမ်းယဝ်ႉဢေႃႈ။
