တႃႇႁႃၶေႃႈၵႄႈလိတ်ႈလႄႈ လွၵ်းလၢႆးၶၢမ်ႈပူၼ်ႉ လွင်ႈၶဵင်ႇတႃႉလွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ဢၼ်ပေႃႈမႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းတႆး လႆႈထူပ်းယူႇ ၵူႈမိုဝ်ႉဝၼ်း ၼႂ်းငဝ်းလၢႆးၵၢၼ်မိူင်း ၵၢၼ်သိုၵ်းလႅၵ်ႈလၢႆႈယူႇ ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ။
တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 13 -15/05/2024 ၶၢဝ်းတၢင်း 3 ဝၼ်းမႃးၼႆႉ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး၊ ၸုမ်းလုၵ်ႈႁဵၼ်းတႆးလႄႈ ၸုမ်းတူင်ႇၵူၼ်းတႆး ၸိူဝ်းၽွတ်ႈတင်ႈ တူင်ႉၼိုင်မႃး တႃႇပဵၼ်ႁႅင်းဢီးၼႂ်းၵၢၼ်မိူင်း၊ ၵၢၼ်သိုၵ်း၊ ၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁူမ်ႈၵၼ် မွၵ်ႈ 20 ၸုမ်း ႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် ပဵၼ်ပၢင်ၵုမ်လူင် ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ပွၵ်ႈၵမ်းႁႅၵ်ႈ တီႈလႅၼ်လိၼ်ထႆး တီႈၼိုင်ႈ ဝႃႈၼႆ။
ဝၢႆးသေ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး လၢႆပိုၼ်ႉတီႈ ၸတ်းပၢင်ၵုမ်လူင်ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး Dai Youth Conference ၼႆႉယဝ်ႉ ထိုင်မႃး ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 8/6/2024 ၼႆႉ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ၸင်ႇတူၵ်းလူင်းလႆႈၸႂ်ၵၼ်သေ တႅမ်ႈဢွၵ်ႇမႃး ၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈပၢင်ၵုမ်လူင်ၼႆႉ။
ၼႂ်းလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼၼ်ႉ ပိူင်လူင်ပႃးဝႆႉ 3 ပိူင် – တေသိုပ်ႇၵွင်ႉသၢၼ်ယိုၼ်ႈမိုဝ်းတိုတ်ႉတၢႆး ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼႂ်းတူင်ႇတၢင်ႇၵူႈပိုၼ်ႉတီႈသေ သၢင်ႈလွင်ႈယုမ်ႇယမ်ၵၼ်ၵႂႃႇ၊ တႃႇၽေႃႇၼမ်ႉၼႄတူဝ် ႁူမ်ႈသၢင်ႈၼႃႈၵၢၼ်ၵႂႃႇၸွမ်းၵၼ်ၼၼ်ႉ တေၶူင်ႈသၢင်ႈဝႆႉ သဵၼ်ႈတၢင်း (ႁိုဝ်) ယူင်ႉၵၢၼ်ဢၼ်ၼိုင်ႈလႄႈ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈတူဝ်တႅၼ်းၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇလၢႆၸုမ်း ဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း ၼိုင်ႈၸုမ်းလႂ်ၼိုင်ႈၵေႃႉသေ တေ ၶဝ်ႈပႃးႁူမ်ႈသၢင်ႈပၼ်ႇၵၢၼ်ၵႂႃႇ – ဝႃႈၼႆဝႆႉ။
ယိင်းမူၺ်လႅင်း ၼႂ်းၵေႃပွင်ၵၢၼ် ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ ပိူင်လူင်မၼ်းတႄႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸိူဝ်းဢမ်ႇလႆႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ၼႂ်းပၢင်ၵုမ်ၼႆႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၸႅင်ႈလႅင်းႁူႉၸွမ်းလွင်ႈပၢင်ၵုမ်။ ငဝ်းလၢႆး ဝၢၼ်ႈမိူင်းပဵၼ်ႁိုဝ်မႃးၵေႃႈယဝ်ႉ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇႁဝ်း တေၶတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇ တႃႇၵူၼ်းမိူင်းတႆး၊ တႃႇၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆးႁဝ်းမိူဝ်းၼႃႈ။ တႃႇတေပဵၼ်ပၢင် ၵုမ်ၼိုင်ႈဢၼ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇငၢႆႈငၢႆႈ။ လွင်ႈယၢပ်ႇ ၽိုတ်ႇမီးတင်းၼမ် ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၽွၼ်းလီမၼ်းတႄႉ မီးၼမ်ယူႇ ၵူၼ်းၼုမ်ႇႁဝ်း လၢႆလၢႆၸုမ်း မႃးထူပ်းၵၼ်။ ယဝ်ႉၵေႃႈ လႆႈၸႂ်ၵၼ်သေ ဢွၵ်ႇမႃးၶေႃႈတူၵ်းလူင်း 5 ၶေႃႈ ဢၼ်ပႃးၼႂ်းပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼၼ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။
ပိူင်လူင်မၼ်း ၼႂ်းပၢင်ၵုမ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ပွၵ်ႈၵမ်းႁႅၵ်ႈၼႆႉ လႆႈႁူမ်ႈၵၼ်ဢုပ်ႇဢူဝ်း လွင်ႈတႃႇလႆႈၾႅတ်ႊတရႄႊ တီႊမူဝ်ႊၶရေႊၸီႊ ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇ၊ တႃႇသၢၼ်ၶတ်းလၢႆးပိူင် ၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇ၊ တႃႇၶိုၼ်း ၵေႃႇတင်ႈၾႅတ်ႊတရႄႊ မိူင်းၸိုင်ႈတႆး ၊ လုၵ်ႉတီႈၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၵၼ်ယဝ်ႉၼႆသေ တေသိုပ်ႇႁူၺ်းသူၼ်းႁႂ်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆးၵူႈတီႈ ပဵၼ်ဢၼ်လဵဝ်။
လိူဝ်ၼၼ်ႉ တႃႇႁႂ်ႈဢွၵ်ႇမႃး လၢႆးပိူင်ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ ဢၼ်ႁူမ်ႇငမ်းလႆႈ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆးတင်းသဵင်ႈ၊ တႃႇၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈ သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်၊ သၽႃႇဝသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉလႄႈ ၽွၼ်းပၢင်ႈပေႃႈမႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ လႆႈပိုတ်ႇလၢတ်ႈဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ၵႂႃႇပႃး။
ၸဵမ်မိူဝ်ႈ ၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ၼၼ်ႉမႃး ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလၢႆလွင်ႈ၊ ယွၼ်ႉၼၼ် တႃႇတူၺ်းထိုင် ၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇမိူဝ်းၼႃႈၼၼ်ႉ ၸိူဝ်းပဵၼ်ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ လူဝ်ႇလႆႈၶတ်းႁႅင်း ႁႃလၢႆးတၢင်းမၼ်းသေ တေႃႇသူႈၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ၵႂႃႇ – ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ လႆႈဢုပ်ႇလၢတ်ႈ ၵၼ်ၼႂ်းပၢင်ၵုမ်ၼၼ်ႉပႃးထႅင်ႈ။
ၸၢႆးလႅင်းပၢင်ႇ ၼႂ်းၵေႃပွင်ၵၢၼ် ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ဢမ်ႇဝႃႈ ၼႂ်းမိူင်း ၼွၵ်ႈမိူင်း မႃးထူပ်းၵၼ်သေ မႃးပိုတ်ႇလၢတ်ႈၼႄၵၼ် လွၵ်းၸုၵ်းၽႂ်မၼ်း၊ ပိၼ်ႇပၢႆႇလႅၵ်ႈလၢႆႈၵၼ်သေ ယဝ်ႉၵေႃႈ တေႃႇသိုပ်ႇၵႂႃႇၼႆႉ ႁဝ်းတေၸၢင်ႈၵွင်ႉသၢၼ်ၵၼ်သေ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၵႂႃႇၸိူင်ႉႁိုဝ် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈဢုပ်ႇဢူဝ်းငူပ်ႉငီႉ ၵၼ်ၵႂႃႇ”- ဝႃႈၼႆ။
လိူဝ်ၼၼ်ႉ တႃႇၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ တေပၼ်ႇၵၢၼ်ၵႂႃႇ လႆႈသေဢမ်ႇၵႃး တႃႇပဵၼ်ႁႅင်းဢီး ၼႂ်းၵၢၼ်မိူင်း ၵၢၼ်သိုၵ်း ၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈသင်၊ တႃႇတေပဵၼ်လွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈသင်၊ ပေႃးၵူၼ်းၼုမ်ႇ တေဢမ်ႇႁဵတ်းသင်သေ ယူႇၵႂႃႇၸိူင်ႉၼႆၵူၺ်းၸိုင် တႃႇသုၼ်ႇတူဝ်ၵေႃႉလဵဝ်တႄႉ ယူႇလွတ်ႈလႆႈယူႇသေတႃႉ တႃႇပေႃႈမႄႈ ၵူၼ်းမိူင်း (တႃႇၵူၼ်းတင်းၼမ်) ၊ တႃႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႂ်းမိူင်းတႆး တင်းသဵင်ႈ ဢမ်ႇႁၼ်ႁူးဢွၵ်ႇလွင်ႈၵိၼ်းၸႂ်လူင် ၼႂ်းၵႄႈၵၢၼ်မိူင်းသုၵ်ႉယုင်ႈလႄႈ ယွၼ်ႉၼၼ် တႃႇတေယူႇသဝ်းႁူမ်ႈႁွမ်းၵၼ်ၵႂႃႇၶၢဝ်းယၢဝ်း လူၺ်ႈတၢင်းၵတ်းယဵၼ်ၼႆႉ ၸင်ႇလႆႈၸတ်းပၢင်ၵုမ်လူင် ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆးၼႆႉမႃး – ၸၢႆးလႅင်းပၢင်ႇ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။
ၼႂ်းပၢင်ၵုမ်ၼႆႉ မီးပႃးၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ လၢႆၸုမ်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈသေ လႆႈၸႂ်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ပႃးဝႃႈ မိူဝ်ႈဢွၼ် တၢင်းၸုမ်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇၸုမ်းလႂ်ၵေႃႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၽႂ်ၵၢၼ်မၼ်းၵႂႃႇၵူၺ်းသေတႃႉ သိုပ်ႇၼႆႉၵႂႃႇတႄႉ တေႁူမ်ႈၵၼ် ၸတ်းပွင်ၵႂႃႇ မိူၼ်ၼင်ႇ ၶေႃႈၸုၵ်းမၼ်ႈ ဢၼ်မိူၼ်ၵၼ်ၵေႃႈ တေႁူမ်ႈသၢင်ႈႁဵတ်းၵႂႃႇၸွမ်းၵၼ်သေ ၶေႃႈဢၼ်ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ် ၼၼ်ႉၵေႃႈ တေငူပ်ႉငီႉသေ ဢုပ်ႇဢူဝ်းႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇၸွမ်းၵၼ် ၼႆယဝ်ႉ။
ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸိူဝ်းၶိုၼ်ႈႁွတ်ႈပၢင်ၵုမ်တင်းသဵင်ႈ ၸဵမ်ၼွၵ်ႈမိူင်းၼႂ်းမိူင်း ႁူမ်ႈၵၼ် ႁူဝ်ၵူၼ်းမီး 60 ပၢႆ ၊ တႃႇတေပဵၼ်မႃး ပၢင်ၵုမ်လူင်ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ပွၵ်ႈၵမ်းႁႅၵ်ႈၼႆႉ ၸုမ်းတူင်ႇၵူၼ်းလၢႆမူႇၸုမ်း လႆႈဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် လူင်ႈၼႃႈဝႆႉ တႃႇၶၢဝ်းတၢင်း 3 လိူၼ်ပၢႆ ဝႃႈၼႆ။
ယွၼ်ႉငဝ်းလၢႆးဝၢၼ်ႈမိူင်း ဢမ်ႇၼိမ်သဝ်းသေ တႃႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၵူႈတီႈၵူႈလႅၼ်လႄႈသင်၊ တႃႇႁၢင်ႈ ႁႅၼ်း တီႈယူႇတီႈၵိၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸိူဝ်းၶိုၼ်ႈႁွတ်ႈပၢင်ၵုမ် ၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈသင် လႆႈဝူၼ်ႉသွၼ်ႇဝႆႉလူင်ႈၼႃႈ။ မိူဝ်းၼႃႈမႃး တေဢၢၼ်းၵွင်ႉသၢၼ်ၵၼ်တင်း တၢင်ႇမူႇတၢင်ႇၸုမ်း ၸိူဝ်းပႆႇ လႆႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈပွၵ်ႈၵမ်းၼိုင်ႈၼႆႉၼႆ – ၽူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ၵေႃပွင်ၵၢၼ်ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆးလၢတ်ႈ။