ၵူၼ်းမိူင်းၼမ်ႉတူႈ – သီႇပေႃႉ တုၵ်းယွၼ်း ႁႂ်ႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်း သၢၼ်ၶတ်းလွင်ႈသၢင်ႈၾၢႆၼိူဝ်မႄႈၼမ်ႉတူႈ

ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈ တုၵ်းယွၼ်းထိုင် ၵူၼ်းမိူင်းတႆး – မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ပတ်းပိုၼ်ႉ ႁႂ်ႈတူင်ႉၼိုင် လူင်းလၢႆးမိုဝ်း သၢၼ်ၶတ်းလွင်ႈ သၢင်ႈၾၢႆၼိူဝ်မႄႈၼမ်ႉတူႈ ႁႂ်ႈပဵၼ်ႁႅင်းၸွႆႈၵိုတ်းပႅတ်ႈ ၶွမ်ႊပၼီႊၼွၵ်ႈမိူင်း ဢၼ်မႃးႁူမ်ႈသိုၵ်း မၢၼ်ႈသေ သၢင်ႈၾၢႆ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။

ဝၼ်းတီႈ 14/3/2023 ပဵၼ်ဝၼ်းတူင်ႉၼိုင် ႁၵ်ႉသႃမႄႈၼမ်ႉလုမ်ႈၾႃႉ (International Day of Action for River) သေ ယူႇတီႈ ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄမႄႈၼမ်ႉတူႈ ဢွၼ်တူင်ႉၼိုင် တုၵ်းယွၼ်းထိုင် ၵူၼ်းမိူင်းတႆး – မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ႁႂ်ႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်း သၢၼ် ၶတ်း လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ ၶွမ်ႊပၼီႊၼွၵ်ႈမိူင်း တိုၵ်ႉႁူမ်ႈၵၼ် သၢင်ႈၾၢႆယႄးယႂႃႇ တွၼ်ႈၼိူဝ် တီႈဝၢၼ်ႈတိၼ်လွႆ/ တွင်ႇ ၶျေႇ ၼႂ်းဢိူင်ႇလွႆၸွင်ႈ ဢၼ်မီးၾၢႆႇၸၢၼ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးမွၵ်ႈ 20 လၵ်းၼၼ်ႉ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉယိုင်ႈလုပ်ႇထူမ်ႈ ဝၢၼ်ႈၵူၼ်း 11 ဢိူင်ႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၼႆယဝ်ႉ။

ၼၢင်းမူဝ်သႂ် ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄမႄႈၼမ်ႉတူႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “လွင်ႈတူင်ႉၼိုင် ၵဵပ်းလၢႆးမိုဝ်း ၼိူဝ် ဢွၼ်ႊလၢႆႊၼႆႉ ၶႃႈၶဝ် ယိူင်းဢၢၼ်းထိုင် ၶွမ်ႊပၼီႊၼွၵ်ႈမိူင်း ဢၼ်ၶဝ်မႃးလူင်းတိုၼ်းလၢင်း မႃးႁဵတ်းသၢင်ႈၾၢႆၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈၵိုတ်း ပႅတ်ႈ။ ၵၢၼ်ၵဵပ်းလၢႆးမိုဝ်းၼႆႉ ယိူင်းဢၢၼ်းဝႆႉ တေၵဵပ်းတေႃႇထိုင်လိူၼ်ၼႆႉသဵင်ႈ ဢမ်ႇၼၼ် သိုပ်ႇ ၵႂႃႇထႅင်ႈ ပေႃးလႆႈမႃးယဝ်ႉ တေတၢင်ႇထိုင် တီႈၶွမ်ႊပၼီႊၼွၵ်ႈမိူင်း ဢၼ်မႃးတိုၼ်းလၢင်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈၶဝ်ဢွၵ်ႇမိူင်းႁဝ်းမိူဝ်းၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။

ၶူင်းၵၢၼ်သၢင်ႈၾၢႆၼိူဝ်မႄႈၼမ်ႉတူႈၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းလႄႈ ၶွမ်ႊပၼီႊၼွၵ်ႈမိူင်းၶဝ် တိုၵ်ႉသိုပ်ႇၶိုင်ႈသၢင်ႈ ၾၢႆယေး ယႂႃႇတွၼ်ႈၼိူဝ်မႄႈၼမ်ႉတူႈယူႇလႄႈ ၼမ်ႉၼႆႉ တေလုပ်ႇထူမ်ႈ မူႇဝၢၼ်ႈ 11 ဢိူင်ႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၵူၼ်းမိူင်းၼပ်ႉ ႁူဝ်မိုၼ်ႇ တေလႆႈလူႉသုမ်း တီႈလိၼ်ႁႆႈၼႃး ႁိူၼ်းယေးလႄႈ ဢွင်ႈတီႈၶူဝ်းၶွင်ၵိုၵ်းပိုၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ တင်းၼမ်။

မူႇဝၢၼ်ႈ 11 ဢိူင်ႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉၼၼ်ႉ တေပဵၼ် ဢိူင်ႇပေႃႇၵျူဝ်ႇ၊ ဢိူင်ႇၼမ်ႉသိမ်၊ ဢိူင်ႇၼမ်ႉဢုၼ်ႇ၊ ဢိူင်ႇ ၼႃးမၢၵ်ႇ ၶေႃ၊ ဢိူင်ႇၼမ်ႉလၼ်ႈ၊ ဢိူင်ႇလၢဝ်ၶုၼ်၊ ဢိူင်ႇၵုၼ်သေႃႉ၊ ဢိူင်ႇမၢၼ်ႈမွၼ်း/ မၢၼ်ႈၵျွင်း၊ ဢိူင်ႇႁူဝ်ၶၢႆးလႄႈ ဢိူင်ႇၵွင်းၶၢမ် ၸိူဝ်းၼႆႉ။

ၵၢၼ်သၢင်ႈၾၢႆၼႆႉ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈမီးလၢႆးလႆႈသေဢမ်ႇၵႃး တေယႃႉလႅဝ်ပႅတ်ႈၶူဝ်းတိုၼ်းသၽႃႇဝလႄႈ ယူင်ႉသၢင်ႈ မၼ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။ ၼင်ႇႁိုဝ် ၶဝ်တေၵိုတ်းပႅတ်ႈလႆႈ တင်းမိူၵ်ႈလိူင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ပူၼ်ႉပႅၼ်ၶႃႈႁႅမ်ပေႉ ၵိၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေ တေတတ်းၶၢတ်ႇပႅတ်ႈလၢႆးလႆႈ လွၵ်းငိုၼ်းၶဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ ႁႂ်ႈၼမ်ႉတူႈလႆႈလႆထၢင်ႇႁၢင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်း ၼၼ်ႉ ထိုင်ၶၢဝ်းယၢမ်း ၵူၼ်းမိူင်းတႆး – မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် လူဝ်ႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈတူင်ႉၼိုင် ၸွႆႈပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်းၼမ်ႉတူႈ – သီႇပေႃႈ ၵႅတ်ႇ ၶႄႁႄႉၵင်ႈ မႄႈၼမ်ႉတူႈ ၼႆယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။  

ၶွမ်ႊပၼီႊၼွၵ်ႈမိူင်း ဢၼ်မႃးလူင်းတိုၼ်းလၢင်း ႁဵတ်းသၢင်ႈၾၢႆၼိူဝ်မႄႈၼမ်ႉတူႈၼႆႉ တေပဵၼ်ၶွမ်ႊပၼီႊၶႄႇ Zhejiang Orient Engineering Company။ ၵျပၢၼ်ႇ Toshiba Hydro Power ။ ၾရင်ႇသဵတ်ႇ Razel – Bec လႄႈ သူၺ်ႇ တဵၼ်ႇ AFRY ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁႂ်ႈၵိုတ်းပႅတ်ႈ လွင်ႈတိုၵ်ႉသိုပ်ႇႁူမ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ သၢင်ႈၶူင်းၵၢၼ်ၾၢႆယေးယႂႃႇတွၼ်ႈၼိူဝ်ၼႆႉ ၽႂ်းၽႂ်း ၵမ်းလဵဝ် ဝႃႈၼႆ။

မႄႈၼမ်ႉတူႈၼႆႉ ပဵၼ်မႄႈၼမ်ႉလမ်ႇလွင်ႈယႂ်ႇလူင် မႄႈၼိုင်ႈ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းႁွင်ႇလႄႈ မီးၽေးၶဵၼ်လူင် ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶိုင်ဢၢင်ႈဝၢင်းၽႅၼ် တေသၢင်ႈၾၢႆလူင်လၢႆလုၵ်ႈ တဵင်ၼိူဝ်မၼ်း။ ၼႂ်းၽႅၼ်ၵၢၼ်ၾၢႆလူင်ႁႃႈလုၵ်ႈၼၼ်ႉ ဢၼ်ယဝ်ႉ ဢွၼ် တၢင်းသုတ်း ပဵၼ်ၾၢႆယေးယႂႃႇ ၼႂ်းတိူင်းဝဵင်းလိူဝ်ႇ (မၼ်းတလေး) ယဝ်ႉတူဝ်ႈ ၼႂ်းပီ 2010 သေ ၾၢႆလူင်ထႅင်ႈသွင်လုၵ်ႈ သမ်ႉ တိုၵ်ႉယူႇၼႂ်းၶၵ်ႉၵၢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ပဵၼ်ၾၢႆယေးယႂႃႇတွၼ်ႈၼိူဝ် ႁႅင်းၾႆးၾႃႉ 280 မေႊၵႃႊဝတ်ႊ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးလႄႈ ၾၢႆၼမ်ႉတူႈ ႁႅင်းၾႆးၾႃႉ 210 မေႊၵႃႊဝတ်ႉ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ။

“ၵၢၼ်သၢင်ႈၾၢႆၸိူဝ်းၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်တီႈဢၼ်ၵမ်ႉထႅမ်ပၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁႂ်ႈလႆႈငိုၼ်းၵူၺ်း ၽွၼ်းလီမၼ်းတႄႉ ပိူၼ်ႈလႆႈသဵင်ႈ သဵင်ႈ။ ၸွမ်းၼင်ႇ ႁဝ်းႁဵတ်းပဵၼ်လႆႈၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ၶဝ်ႈႁူမ်ႈသၢင်ႈတူင်ႉၼိုင်ၵႂႃႇၸွမ်းၵၼ် တႃႇတေလႅၵ်ႈလၢႆႈၵၢၼ် ၼိုင်ႈမဵဝ်းၼႆႉ ပေႃးဝႃႈ မီးၵူၼ်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈၼမ်ၼမ်ၼႆ မၼ်းၸင်ႇမီးလွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈ ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ တုၵ်းသူၼ်းပႃး ၵူႈၵေႃႉ ႁႂ်ႈတူင်ႉၼိုင်ၸွမ်း ၼိူဝ်ဢွၼ်ႊလၢႆႊ သၢၼ်ၶတ်းလွင်ႈသၢင်ႈၾၢႆၼိူဝ်မႄႈၼမ်ႉတူႈၼႆႉ ၼမ်ၼမ်သေၵမ်း”- ၼၢင်းမူဝ်သႂ် တုၵ်း သူၼ်းလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။

လွင်ႈၵၢၼ်တူင်ႉၼိုင်သၢၼ်ၶတ်း လွင်ႈသၢင်ႈၾၢႆ ၼိူဝ်မႄႈၼမ်ႉတူႈ တၢင်းဢွၼ်ႊလၢႆႊၼႆႉ ၶၵ်ႉတွၼ်ႈ 1 – ႁႂ်ႈၵူႈၵေႃႉ လႅၵ်ႈလၢႆႈ Profile frame တီႈၾဵတ်ႉပုၵ်ႉ သုၼ်ႇတူဝ် ၽႂ်မၼ်း ႁႂ်ႈပိူၼ်ႈႁၼ်ထိုင် ၸွမ်းၵၢၼ်သၢင်ႈၾၢႆ ၼိူဝ်မႄႈၼမ်ႉတူႈ။ ၶၵ်ႉတွၼ်ႈ 2 – ႁႂ်ႈတူင်ႉၼိုင်လွင်ႈၶႅပ်းႁၢင်ႈ ၵဵဝ်ႇၵပ်း ၵိုတ်း ၵၢၼ်လွင်ႈသၢင်ႈၾၢႆ Campaign Cover Photo ။ ၶၵ်ႉတွၼ်ႈ 3 – ႁႂ်ႈတူင်ႉၼိုင် လွင်ႈၶႅပ်းႁၢင်ႈ Photo Campaign တႅမ်ႈလိၵ်ႈ တီႈၸေႈ A4 လွင်ႈသၢၼ်ၶတ်းၵၢၼ်သၢင်ႈၾၢႆသေ ထႆႇႁၢင်ႈ တၢင်ႇၼိူဝ်ဢွၼ်ႊလၢႆႊလႄႈ ၶၵ်ႉတွၼ်ႈ 4 သမ်ႉ ႁႂ်ႈႁူမ်ႈၵၼ် လူင်းလၢႆးမိုဝ်း တၢင်းဢွၼ်ႊလၢႆႊၵၼ်ၼမ်ၼမ်သေ တႃႇတေတၢင်ႇထိုင် ၶွမ်ႊပၼီႊၼွၵ်ႈမိူင်း ဢၼ်မႃးလူင်းတိုၼ်းလၢင်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢွၵ်ႇမိူင်းၵႂႃႇ ၼႆယဝ်ႉ။

လွင်ႈသၢင်ႈၾၢႆယႄးယႂႃႇၼႆႉ ၾၢႆႇတၢင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ တေမီးၽွၼ်းလီတႃႇၵူၼ်းမိူင်းတင်းၼမ်ၼႆသေ ၶိုင်ယူႇမႅၵ်းမႅၵ်း။ ဢၢၼ်းတေႁဵတ်းႁႂ်ႈယဝ်ႉတူဝ်ႈသေ ဢၢၼ်းတေပိုတ်ႇၸႂ်ႉၼႂ်းပီ 2025-2026 ၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။