ၶႄႇ တေၽွမ်ႉၸွမ်းၽႂ် ? ၽႂ်တေၽွမ်ႉၸွမ်းၶႄႇ ?

မိူင်းၶႄႇၼႆႉ တႄႇတီႈ 1988 တေႃႇထိုင် 2008 ၶၢဝ်းတၢင်း 20 ပီ လုမ်းလုမ်း ၸႂ်ႉဢႃႇၼႃႇ သုမ်ႇငုမ်းၵႅတ်ႇၵင်ႈပၼ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃး မၼ်ႈမၼ်ႈၵႅၼ်ႇၵႅၼ်ႇလႄႈ ထိုင်တီႈၵမ်ႈၼမ် ပေႃးမၢႆထိုင်ဝႃႈ မိူင်းၶႄႇၼႆႉ ပဵၼ်ၸႂ်ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်းပိုၵ်း ၼႆယဝ်ႉ။

ၼႂ်းပီ 2015 ၽိူဝ်ႇဝႃႈ ဢွင်ႇသၢၼ်းသူႉၵျီႇလႆႈဢႃႇၼႃႇမႃး တၢမ်တူဝ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ သီႊၸိၼ်ႊၽိၼ်ႊ သိူဝ်ႇတၢင်းၽႃႈၽႄးလႅင်လူင်သေ ဝႆႉၶိုၵ်ႉႁပ်ႉတွၼ်ႈ တႄႉတႄႉမီးမီးဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈ တေလႆႈႁၼ်မႃးယူႇ။

ႁဵတ်းႁႂ်ႈၽူႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းၵၢၼ်မိူင်းၶဝ် တိုၼ်းပိၼ်ႇလႅၵ်ႈ ပၢႆးႁၼ်ၶဝ်မႃးဝႃႈ ၶႄႇၼႆႉ ယူႇႁႂ်ႈမိူင်းႁိမ်းႁွမ်းမၼ်းၵတ်းယဵၼ် ၼိမ်တဵင်ႈၵူၺ်း မၼ်း  တေၸၢင်ႈဢဝ်ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီးမၼ်းမႄႇၶႂၢၵ်ႈတူဝ်ႈတူင်ႉၼိုင်လႆႈ ဢမ်ႇဝႃႈၾၢႆႇသိုၵ်း၊ ဢမ်ႇဝႃႈၾၢႆႇမိူင်း၊ ၽူႈလႂ်ၾၢႆႇလႂ်ၵုမ်းၵမ်လႆႈ ၼိမ်တဵင်ႈၵေႃႈ မိူင်းၶႄႇတၵ်းတေလႆႈမၵ်းမၼ်ႈ။ ပိူင်ယႂ်ႇၼႆႉ မိူင်းၶႄႇၶႆႈၸႂ်ၼပ်ႉသွၼ်ႇတေႃႇ ၽွၼ်းပၢင်ႈၶွင်ၸိုင်ႈမိူင်းမၼ်းၵူၺ်း၊ ၶွင်တူဝ်ၵဝ်ႇမၼ်းၵူၺ်း ၶိုၼ်းလႅၵ်ႈလၢႆႈႁၼ်ထိုင်မႃးၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆ။

ဝၢႆးလင် ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းယဝ်ႉ မိူဝ်ႈယၢမ်းၸဝ်ႉၼၼ်ႉတႄႉ မိူင်းၶႄႇ ၼပ်ႉသွၼ်ႇဝႃႈ ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ၼင်ႇလၢႆး ၵၢၼ်ၶဝ် 5 ၶေႃႈတမ်းမီးၼၼ်ႉ  တေၵၼ်ႉၵူၵ်ႉ ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈသေ ပိၼ်ႇႁဵတ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ယိပ်းၶိုၼ်ႈၵႂႃႇ ၼင်ႇလၢႆးၵဝ်ႇၵဝ်ႇ မိူဝ်ႈ ပၢၼ်ဢူးတဵင်းၸဵင်ႇၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၼမ်တႄႉ တေၼပ်ႉသွၼ်ႇၸိူင်ႉပိူၼ်ႈဝႃႈ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ၽိူဝ်ႇထိုင်မႃး ၼႂ်းငဝ်းလၢႆးဝၼ်းမိူဝ်ႈလဵဝ် မိူင်းၶႄႇႁူႉထိုင်ဝႃႈ ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇၵွၼ်းလႆႈဝၢၼ်ႈမိူင်းယဝ်ႉ ၼႂ်းသွင်သၢမ်ပီ တႃႇတေၶိုင် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ လုၵ်ႈၶိုင်ႈဢၼ်ဝႃႈမႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ တေဢမ်ႇၸၢင်ႈယဝ်ႉ။ တႃႇၵွၼ်းၵုမ်းလႆႈၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉ ၶႄးတေလႆႈႁိုင်ပဵၼ် 5-6 ပီ ယူဝ်ႉၼႆ ၼပ်ႉ ဝႃႈမၼ်းၸိူင်ႉၼႆ။ ပွင်ႇဝႃႈ ၶႄႇဢၼ်ယုမ်ႇမႃးၸဵမ်ပိုင်း ၼိူဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ ႁွႆးမၼ်းပိူင်ႈၵႂႃႇလွႆးလွႆးယဝ်ႉ။

ဢၼ်ၼႆႉ မၼ်းပိူင်းၼႄလွင်ႈဝႃႈ ၶႄႇဢမ်ႇယုမ်ႇယမ်ၼိူဝ် PDF တေတိုၵ်းပေႉ ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ လၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႈမၼ်းမႃး ၸုမ်းဢၼ် PDF ၸိူဝ်းၼႆႉ တင်းမူတ်းတင်းသဵင်ႈ ဢွၼ်ၼပ်ႉၵၼ်ဝႆႉဝႃႈ ၶၢဝ်းတၢင်း 1 ပီ 2 ပီ တိုၼ်းတေတိုၵ်ႉပေႉလႆႈ ၸၵၸ ၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈယူႇ။

ၵူၺ်းၵႃႈ ယူႇတီႈၾၢႆႇၶႄႇသမ်ႉ ဢဝ်လၢႆးၼပ်ႉသွၼ်ႇၶဝ် ဝၼ်းမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉဝႃႈၸိုင် ၶဝ်တိုၼ်းဢမ်ႇယုမ်ႇဝႃႈ PDF တေဢွင်ႇပေႉ။ ႁဵတ်းသင်လႄႈ ၼႆ ပေႃးမႃးတူၺ်းၸွမ်းလၢႆးၽႅၼ်ၵၢၼ်ၶဝ်ႁိုဝ်ႉ၊ လၢႆးတမ်းၵၢၼ်ၶဝ်ႁိုဝ်ႉၼႆ မိူဝ်ႈလဵဝ် ၶဝ်တိုၵ်ႉသိုဝ်ႈဝႃႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ၼႆ ၵၢပ်ႈပၢၼ်မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ၶဝ်ဝႃႈ ၸိူင်ႉၼၼ်။

ပွင်ႇဝႃႈတႄႉ ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇဢွၼ်ႁူဝ်ၼႆႉ တိုၼ်းတေသိုပ်ႇယင်ႈၵႂႃႇလႆႈထႅင်ႈယူႇ 3 ပီ တေႃႇ 5-6 ပီၼၼ်ႉ။ ပေႃးမႃး တူၺ်းၾၢႆႇ PDF ၼႆႉ မီးၸွတ်ႇတူဝ်ႈမိူင်းယူႇသေတႃႉၵေႃႈ ပႆႇၵွင်ႈသၢၼ်ၶွၼ်ႈတုမ်ၵၼ်လႆႈ တႂ်ႈလွင်ႈၵုမ်းၵမ်ပိူင်လဵဝ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ PDF ၼႆႉ ၸၢင်ႈ ပၼ်တိူဝ်းလႆႈ ၵၢၼ်ႈမၢၵ်ႈမီး တီႈၶွင်ၶႄႇၶဝ်တႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈၼၼ်ႉ တိုၼ်းၼႄႉၼွၼ်း။

မိူင်းၶႄႇၼႆႉ ႁူမ်ႈဝႃႈ ဢမ်ႇမၵ်းမၼ်ႈ NUG ပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈသေတႃႉ ၽိူဝ်ႇဝႃႈ ႁူင်းၸၢၵ်ႇၾႆးၾႃႉပၼ် မေႃႇတွင်းလႅင် တီႈလွႆမွၵ်ႇၵွၼ်းသေ ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ ပတဵင်ႇတွင်ႇၼၼ်ႉ ၺႃးပိုတ်းယိုဝ်းယဝ်ႉၼႆ ယူႇတီႈၶႄႇ ၵႃႈလႆႈၵပ်းသၢၼ်ယိုၼ်ႈယွမ်း တေႃႇ NUG ပိူဝ်ႈတႃႇသင်လႃႇၼႆ။ ပိူဝ်ႈတႃႇ တေဢမ်ႇႁဵတ်းႁၢႆႉတေႃႇၶူင်းၵၢၼ်ၶွင်ၶႄႇၶဝ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ၵမ်းၼႆႉမႃး ၾၢႆႇ NUG ၵေႃႈ ပၼ်ၵႂၢမ်းမၼ်ႈဝႃႈ တေဢမ်ႇလႆႈပဵၼ်မႃး လွင်ႈႁုၵ်ႉႁၢႆႉလိူဝ်ၵဝ်ႇ ပၼ်ၵႂၢမ်းမၼ်ႈဝႆႉယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၼႂ်းမိူဝ်ႈဝႃး မိူဝ်ႈ သိုၼ်းၼႆႉၵူၺ်း ႁဝ်းၶႃႈ တေဢွၼ်ငိၼ်းၵၼ်ယူႇ လႆႈႁၼ် PDF ၶဝ် ပိုတ်းယိုဝ်းတေႃႈလွတ်ႇၵႅတ်ႇသ် ၼႂ်းထုင်ႉမိူင်းမၢၼ်ႈ ပွတ်းၵၢင် ဢၼ်ဝႃႈ သထူင်းၵျီးၼၼ်ႉ။ ပေႃးၸိူင်ႉၼၼ်မႃး NUG ၼႆႉ ၸွင်ႇမၼ်းသုမ်ႇငုမ်းလႆႈ PDF ၶဝ်တႄႉယူႇႁႃႉ ယူႇတီႈၶႄႇၵေႃႈ မီးၵႂၢမ်းထၢမ်မႃးယဝ်ႉ။

ၶႄႇၼႆႉ ဢမ်ႇၵူၺ်းဝႃႈ မီးဢေႃးၸႃႇသုမ်ႇငုမ်းလႆႈ တီႈၼိူဝ်ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တမ်ႈတီႈၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းမႅၵ်ႇၵွင်ႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ တီႈတၢင်းပွတ်းႁွင်ႇ ၼၼ်ႉ မၼ်းတိုၵ်ႉသုမ်ႇငုမ်းလႆႈယဝ်ႉ။ တေႃႈၼင်ႇ AA တပ်ႉသိုၵ်းရၶႅင်ႇ မၼ်းယင်းဝၵ်ႉတဝ်းယိပ်းထိုင်လႆႈ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈ ႁူႉထိုင်ၵၼ် ယူႇ။

မိူၼ်ၼင်ႇ KIA တပ်ႉသိုၵ်းၶၢင်ၼႆႉ ၼႂ်းၸူဝ်ႈၸႃႈ ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိပ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းမႃး ၶၢဝ်းတၢင်းၼိုင်ႈပီပၢႆပၢႆၼႆႉ ၼမ်ႉတွၼ်းၽွၼ်းလီ ၾၢႆႇၵၢၼ်သိုၵ်း၊ ၾၢႆႇၵၢၼ်မိူင်း ပဵၼ်ဢၼ်လႆႈၼမ်တွၼ်း ၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႆ ႁဝ်းၶႃႈ ႁူႉႁၼ်ထိုင်ၵၼ်ယူႇ ႁၼ်ယူႇတႂ်ႈၼႃႈတၼ်းတႃ။

တေႃႈၼင်ႇၾၢႆႇၶႂၢၵ်ႈလႆႈၼႃႈတီႈၼႆၵေႃႈ မၼ်းတွၼ်းတိူဝ်း လိူဝ်ပိူၼ်ႈထႅင်ႈၵွၼ်ႇ ၵူၺ်းၵႃႈ ယူႇတီႈ KIA ၼႆႉ တိုၵ်ႉလႆႈႁႄ ႁူထွမ်ႇၶေႃႈၵၢင်ၸႂ်ၶႄႇ ယူႇ။ ပေႃးမႃးတူၺ်းၼႂ်းလုၵ်ႈလိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ ဝၼ်းတီႈ 26 ၶွမ်ႊမတီႊ ငဝ်ႈငုၼ်းသိုၵ်းၶၢင်ၶဝ် ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ။

လိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ မၢႆ 1 ဢၼ်ၸိူၼ်းၼႄ 22 သေ ပိူင်းၼႄလွၵ်းၸုၵ်းၶွင်ၶၢင်ၶဝ်ဝႃႈ ၽွင်းၶၢဝ်းပၢင်ပွႆး ႁိူဝ်ႈလႅင်းသိုၵ်း ပွၵ်ႈ ၵမ်း 24 ဢၼ်တေ ၸတ်းႁဵတ်းတီႈဝဵင်းလူင် ပေႇၵျိၼ်းၼၼ်ႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇ တိုၵ်းသူၼ်းမႃးဝႃႈ ယႃႇႁႂ်ႈမီးပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းသိူဝ်ၵၼ် ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် ဢိၵ်ႇပႃး ၼႂ်းပတ်းပိုၼ်ႉတီႈတူဝ်ႈမိူင်းဝႃႈၼႆလႄႈ ဢၼ်ၼႆႉ တၵ်းလႆႈဝႆႉၼၵ်း ၶႂ်ႈၸႂ်ယူႇၼႆ ယူႇတီႈ KIA ၵေႃႈ ပိုၼ်လိၵ်ႈဢွၵ်ႇမႃးယဝ်ႉ။ ၼႆႉပွင်ႇဝႃႈ တၢမ်တူဝ် KIA ၵေႃႈ ယင်းဝႆႉၼၵ်းပၵ်းၸႂ် ၼပ်ႉယမ်ထိုင် တေႃႇလူင် ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇယူႇၼႆ ႁၼ်ၸႅင်ႈလႅင်းယဝ်ႉ။

ၽွင်းတိုၵ်ႉပဵၼ်ပၢင်ပွႆးဢူဝ်ႊလႅၼ်ႊပိတ်ႊယူႇ ၼႂ်းၼႃႈတီႈၵဝ်ႈၵၢင်ႉသမ်ႉ ၵိူတ်ႇပဵၼ်လွင်ႈပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ် ၼႂ်းၵႄႈၶိူဝ်း ႁိူၼ်းပၢႆလႄႈ ၶိူဝ်းႁိူၼ်းဝူၺ် ၶဝ် ၵွပ်ႈမီးလွင်ႈလူႉတၢႆမႃးလႄႈ ထိုင်တီႈၶႄႇပေႃးလႆႈႁွင်ႉၶဝ်သေ ႁဵတ်းပၢင်ၵုမ် ၵႄႈလိတ်ႈ ပၼ်ၾၢင်ႉၶဝ်ၼႆ ႁဝ်းၶႃႈ တေလႆႈ ငိၼ်းၵၼ်ယူႇ။ လုၵ်ႉ တီႈပၼ်ႁႃဢၼ်ၼႆႉသေယဝ်ႉ မၼ်းၵႂႃႇမီးလွင်ႈၵိတ်ႇၶွင်ႈထိုင်တီႈ လွင်ႈသိုဝ်ႉၶၢႆလၢၵ်ႈၼၢၵ်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇတီႈမိူင်းဝႃႉ ၶၢဝ်ႇလိုဝ်းမႃးၸိူင်ႉၼၼ်။

ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼႆ လိုၼ်းဝၢႆးမႃးၼႆႉ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူႈမူႇၵူႈၸုမ်း ၸိူဝ်းဢၼ်လႆႈပိုင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ လၢၵ်ႈၼၢၵ်ႈ တီႈဝႃႉၼၼ်ႉ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇမႃးၼႆ ႁဝ်းၶႃႈ လၢမ်းႁၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်။

ဢၼ်ၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၵၢင်ၸႂ် ၶႄႇပိူင်လဵဝ် ၸၢင်ႈပႃးၽီမိုဝ်းၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ၶဝ်ပွႆႇၵူၼ်းလူင် ၾၢႆႇၸွပ်ႇၶၢဝ်ႇၶဝ် ၽူႈၼမ်း ၼႂ်းလူင်ၵူႈလွင်ႈ လွင်ႈ မိူဝ်ႈပၢၼ်ၼဝတ၊ ၼဢၽၼၼ်ႉ လႆႈၵႂႃႇဢုပ်ႇၸွမ်းၸုမ်းဝႃႉ တီႈမိူင်းၶႄႇ ပူၼ်ႉမႃး ၼႂ်းဝူင်ႈသွင်ဝူင်ႈၼႆႉ ၼၼ်ႉၵေႃႈ တေယွၼ်ႉပႃး ႁဝ်းၶႃႈ လၢမ်းၶၢတ်ႈႁၼ်ထိုင်ၸိူင်ႉၼၼ်။

ပေႃးမႃးတူၺ်း ၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၼႆႉ တေမီး BGF လႄႈ MNDAA ယႅၵ်ႈၵၼ်ဝႆႉ သွင်ၾၢႆႇ ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ပေႃးၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈမိူင်းၶႄႇမႃးၼႆ တင်းသွင်ၾၢႆႇၼႆႉ လႆႈႁဵတ်းၼႃႈၼွမ်းတေႃႇၶႄႇၼင်ႇၵၼ်ၵူၺ်း ႁဝ်းၶႃႈတႄႉ ႁၼ်ထိုင်ၸိူင်ႉၼၼ်။

လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇၼႆႉ ဢိင်ၼိူဝ် ၵၢၼ်မိူင်းၶွပ်ႇၼမ်ႉလႅၼ်လိၼ် ဢိၵ်ႇလူၺ်ႈပႃးတၢင်း ငဝ်းလၢႆးလၢႆလွင်ႈလၢႆတၢင်းသေ ဝႆႉဝႃႈမၼ်းပၼ်ၼႃႈလီ တေႃႇၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းမႅၵ်ႇၵွင်ႈၾၢႆႇပွတ်းႁွင်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉယူႇ ဝႃႈၼၼ်သေတႃႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ တီႈၸုမ်းဝႃႉၼၼ်ႉ တိုၼ်းဝႃႈ ပဵၼ်ဢၼ်ပၼ်ႁႅင်းထီႉ ၼိုင်ႈ ႁူႉႁၼ်ၵၼ်ယဝ်ႉ ၸႅင်ႈလႅင်းယဝ်ႉ။

မိူင်းၶႄႇၼႆႉ ဢမ်ႇသူႈႁၼ်လီတီႈၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၸိူဝ်းမီးၾၢႆႇပွတ်းၸၢၼ်း မိူၼ်ၸိူင်ႉ ၶွင်ႇသီႇ ဢဝ်ၶိုၼ်း ၸိုင်ႈတႆး RCSS ၼႆ ၶႄႇႁၼ် ထိုင်ဝႃႈ ပဵၼ်ၸုမ်းဢၼ်ၸမ်ၸႂ်ၵၼ်တၢင်း ၸိုင်ႈမိူင်းဝၼ်းတူၵ်းၶဝ်ၼႆလႄႈ မၼ်းဢမ်ႇပေႃးယုမ်ႇယမ် ဝႃႈသိုဝ်ႈမႃးၵေႃႈ တိုၼ်းပဵၼ်ဢၼ် တေ ၵိတ်ႇၶႂၢင်ႁႄႉႁၢမ်ႈတေႃႇၽွၼ်းပၢင်ႈမၢၵ်ႈမီးၶွင်မိူင်းၶႄႇ ၶဝ်ၼႆ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇ ယုမ်ႇယမ်ၸိူင်ႉၼၼ်။

ၸင်ႇၼၼ် ၶႄႇၼႆႉ တင်ႈၸႂ်ပၼ်ႁႅင်းတီႈၸုမ်းဝႃႉ ဢၼ်မၼ်းသုမ်ႇငုမ်းလႆႈၼၼ်ႉသေယဝ်ႉ ၵမ်းလိုၼ်းမႃး ၼင်ႇႁိုဝ် မၼ်းတေၸၢင်ႈၶႂၢၵ်ႈၼႃႈ တီႈလႆႈ တင်းၼမ်တင်းလၢႆၼၼ်ႉၵေႃႈ ယူႇတီႈၶႄႇပၼ်ႁႅင်းၼႆ ႁဝ်းၶႃႈ တိုၼ်းႁၼ်ၸႅင်ႈယဝ်ႉ။

ၶႄႇၼႆႉ တမ်းမီးၽႅၼ်ၵၢၼ်တႃႇ ၽေႃႇၼမ်ႉၼႄတူဝ်ၸွမ်း ၶူင်းၵၢၼ်လူင်ၶဝ် ဢၼ်ဝႃႈ Belt and Road Initiative ၶူင်းၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီးၶွတ်ႇတူဝ်ႈလုမ်ႈၾႃႉၼၼ်ႉႁိုဝ်ႉၼႆ ဢွၼ်တၢင်းသုတ်းမၼ်း တေတႄႇၼႂ်း ၼႃႈတီႈဝႃႉလႄႈ ၼႃႈတီႈၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ်ဢွၼ်တၢင်း။  ယဝ်ႉ ၵေႃႈ မၼ်းဢွင်ႇမၢၼ်ပဵင်းပေႃးၵၢင်ၸႂ်ၶဝ်မႃးယဝ်ႉ ၸင်ႇတေယဵပ်ႇယၢမ်ႈ ၶႂၢၵ်ႈၼႃႈၵၢၼ်မႃးထိုင် ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ တွၼ်ႈတၢင်းၼႂ်းၼႆ ၼႆႉတႄႉ ပဵၼ် ၽႅၼ်ၵၢၼ်ၶဝ် ဢၼ်တမ်းမီးဝႆႉ။

တင်းမူတ်းၼႆႉ မၼ်းမႃးပဵၼ်သင်ၼႆ ၶႄႇၼႆႉ မၼ်းဢိင်ၼိူဝ်ၽွၼ်းပၢင်ႈမၢၵ်ႈမီးမၼ်းသေယဝ်ႉ ဢဝ်လၢႆးၵၢၼ် မၢၵ်ႈမီးမၼ်းသေ ၶႂၢၵ်ႈၼႃႈတီႈၼႃႈ လိၼ် ႁႂ်ႈပေႃးၸူဝ်ႇတူဝ်ႈၵၢမ်ႇၽႃႇထႅင်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ဢၼ်မၼ်းယိုၼ်းယၢဝ်း ၶိုၼ်းထိုင်လႆႈၼၼ်ႉ မၼ်းတိုၼ်းႁဵတ်းယူႇၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝၼ်း။

မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈၼႆႉ ပိၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ ပဵၼ်လွင်ႈတိုၵ်းတေႃးၵၼ် ပဵၼ်လွင်ႈၶႃႈတၢႆၵၼ် လူၺ်ႈလွင်ႈၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ ဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းၼၼ်ႉ ၶႂ်ႈပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ပဵၼ် ယူႇတီႈၶႄႇတႄႉ မၼ်းၵူၺ်းတူၺ်းထိုင်ဝႃႈ ၽူႈလႂ်ၸုမ်းလႂ်တေမႃး ၶိုၼ်ႈၵွၼ်းလႆႈဝၢၼ်ႈမိူင်းႁႂ်ႈပေႃးၼိမ်တဵင်ႈၼၼ်ႉၵူၺ်း ၼႆႉ ၸင်ႇမၼ်းတေမီးၽွၼ်းလီ ၼႆႉတႄႉပဵၼ် လၢႆးၼပ်ႉ တီႈငၢႆႈမၼ်းယဝ်ႉ။

ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼႆ ၶေႃႈလူပ်းၵႂၢမ်းႁဝ်းၸိုင် ၶႄႇၼႆႉ ပိၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ မၼ်းပၼ်ၼႃႈလီ တေႃႇၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းမႅၵ်ႇၵွင်ႈ လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ တီႈတၢင်းပွတ်းႁွင်ႇ ၼၼ်ႉယူႇ သေတႃႉၵေႃႈ ၼႂ်းၵႄႈ ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းမႅၵ်ႇၵွင်ႈ လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶဝ်ၼၼ်ႉတႄႉ တေၸႂ်ႉလၢႆးဢၼ်ဝႃႈ ထိူၼ်ႇၵေႃႈ ယႃႇႁႂ်ႈလူႉ ပၢင်တၢႆးၵေႃႈ ႁႂ်ႈလႆႈၼၼ်ႉၵူၺ်း။

ယႃႇဝႃႈ တေၸွႆႈထႅမ်ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ် ႁႂ်ႈပေႃးထိုင်တီႈတႃႈယိူင်းဢၢၼ်းၵၢၼ်မိူင်းၶဝ် ဢွင်ႇမၢၼ် ထိုင်တီႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ယူႇတီႈၶႄႇလႅပ်ႈတေ ဢမ်ႇမီးဝႆႉ ပေႃႇလသီႇ။

ၵမ်းၼႆႉ တေဝႃႈ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵူႈၸုမ်းၸုမ်းၶဝ်ၵေႃႈ မီးဝႆႉၾၼ်ႁၼ်ႁင်းမၼ်း မီးဝႆႉပဝ်ႉမၢႆၵၢၼ်မိူင်း ၽႂ်မၼ်းဝႃႈၼၼ်ယူႇသေတႃႉၵေႃႈ ယူႇတီႈ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းပွတ်းႁွင်ႇၶဝ်ၼႆႉ လႅပ်ႈတေဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈတႆးၼင်ႇၵၼ် ၶွၼ်ႈၵၼ်ပဵၼ်ဢၼ်လဵဝ်သေယဝ်ႉ မႃႇႁႅင်းယိုတ်ႈယႂ်ႇပဵင်းၶဝ်ၼၼ်ႉမႃး ဢၼ် ၼႆႉ ပဵၼ်ၶဵၼ်လူင်ၸုမ်းတႆးႁဝ်း ၵူႈၸုမ်းၸုမ်းတေလႆႈႁူမ်ႈၵၼ်တေႃႇသူႈယဝ်ႉၼႆ ယွၼ်းပၢႆးၼႄၵၼ်မွၵ်ႈၼႆႉသေ ႁႂ်ႈလႆႈၶွတ်ႇ ယွတ်ႈပၢႆၵႂၢမ်းတီႈ ၼႆႉၶႃႈ။

မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ

ႁိုၼ်းၵႃယၢင်း

18/2/2022