Saturday, April 20, 2024

ပေႃးပႆႇၸတ်းပၢင်ၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်း ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆး ပႆႇၸၢင်ႈႁူႉဝႃႈတႆးၶႂ်ႈလႆႈသင်

Must read

တေႃႈလဵဝ် ၸွမ်းၼင်ႇလႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉ တႆးတူဝ်ႈတၼ်းၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်ၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်း ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆးယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးပႆႇလႆႈၸတ်းႁဵတ်း ပႆႇၸၢင်ႈလၢမ်းၶၢတ်ႈႁူႉလႆႈဝႃႈ တႆးၶႂ်ႈလႆႈသင်၊ တေလႆႈပႂ်ႉတူၺ်း။ လွင်ႈၼႆႉ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ RCSS/SSA ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင်ၸၢႆးငိုၼ်း တွပ်ႇလၢတ်ႈတီႈ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

ထၢမ်- ပၢင်ၵုမ်ပၢင်လူင် (လွင်ႈငမ်းယဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ႁိုဝ် ပၢင်ၵုမ်လူင်ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ပၢင်လူင်) ပွၵ်ႈၵမ်း 3 ၵေႃႈတေၸတ်းႁဵတ်းယဝ်ႉ၊ ၵွပ်ႈၸမ်တေထိုင် 6 လိူၼ်ယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် တႆးသမ်ႉပႆႇလႆႈၸတ်းပၢင်ၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်း ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆး၊ တႃႇတေၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ၵုမ်လူင်ပွၵ်ႈၵမ်း 3 ၼႆႉ ပုၼ်ႈတႃႇတႆးတူဝ်ႈတၼ်းဝႆႉယဝ်ႉၶႃႈႁႃႉ?။

- Subscription -

တွပ်ႇ-ပေႃးပႆႇလႆႈႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆး ငဝ်းလၢႆးမၼ်းပႆႇတူဝ်ႈတၼ်း၊ မိူဝ်ႈလႂ်ႁဝ်းၶႃႈႁဵတ်းယဝ်ႉ ၸင်ႇလႆႈဝႃႈတူဝ်ႈတၼ်း။ ပေႃးပႆႇလႆႈႁဵတ်းပႆႇၸၢင်ႈဢဝ်သင်ၵႂႃႇလၢတ်ႈၵႂႃႇဢုပ်ႇ၊ မိူဝ်ႈလႂ်ႁဵတ်းယဝ်ႉ ၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်းဢွၵ်ႇမႃးယဝ်ႉ ဢဝ်ၽိုၼ်လိၵ်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢဝ်ၶေႃႈလႆႈၸႂ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵႂႃႇဢုပ်ႇ ၸင်ႇၵွႆႈၸၢင်ႈဝႃႈတူဝ်ႈတၼ်း။ ပေႃးပႆႇလႆႈႁဵတ်း တႃႇတေၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈၼၼ်ႉ ပွင်ႇဝႃႈပႆႇတူဝ်ႈတၼ်း။

မိူဝ်ႈပၢင်ၵုမ်လူင်ပွၵ်ႈၵမ်း 2 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈတႆးႁဝ်းၶႃႈပႆႇလႆႈႁဵတ်း ပၢင်ၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်းၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ တႆးလႄႈ ႁဝ်းၶႃႈၵႂႃႇထွမ်ႇၵူၺ်း၊ ႁဝ်းၶႃႈဢမ်ႇၵႂႃႇဢုပ်ႇသင်။ ၵမ်း 3 ၼႆႉၵေႃႈ တႃႇတႆးႁဝ်း ပေႃးဝႃႈဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်း သဵင်ၵူၼ်းမိူင်းတႆးႁဝ်းဢမ်ႇမီး၊ သင်ဝႃႈပႆႇလႆႈႁဵတ်း တေၵႂႃႇဢမ်ႇၵႂႃႇပဵၼ်ထႅင်ႈတွၼ်ႈၼိုင်ႈ။

ထၢမ်-ပၢင်ၵုမ်လူင်ပွၵ်ႈၵမ်း 3 ၼႆႉတေၸတ်းႁဵတ်းမိူဝ်ႈလႂ်ၶႃႈ?။

တွပ်ႇ-ပေႃးဢဝ်ပိူင်မၼ်းဝႃႈ ႁဵတ်းၼိုင်ႈပီ 2 ပွၵ်ႈ။ ၵႃႈပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ လႆႈႁဵတ်းၼႂ်းလိူၼ်မေႊ၊ ပေႃးၼပ်ႉၸွမ်း ၸိူင်ႉၼၼ် ပေႃးၼႂ်း 12 လိူၼ် (ၻီႊသႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ)ၼႆႉ လီလႆႈႁဵတ်းယဝ်ႉ၊ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵေႃႈၶဝ်ၶႂ်ႈႁဵတ်း ၸိူင်ႉၼၼ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးမႃးၼပ်ႉသၢင်ႈတူၺ်းငဝ်းလၢႆးၵူႈတီႈတီႈၼႆႉ မိူဝ်ႈလဵဝ်ပေႃးပဵၼ် 11 လိူၼ် (ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ)ယဝ်ႉ၊ လိူၼ်ၼႃႈၵေႃႈပဵၼ် 12 လိူၼ်၊ ၵူဝ်မၼ်းဢမ်ႇၶိုတ်း၊ မၼ်းတေလႆႈဢဝ်ၶၢဝ်းယၢမ်း ဢိတ်းၼိုင်ႈ။

ထၢမ်-ပေႃးၸိူင်ႉၼၼ် တႃႇတေၸတ်းပၢင်ၵုမ်လူင်ပွၵ်ႈၵမ်း 3 ၼႆႉ တႆးသမ်ႉပႆႇလႆႈၸတ်းပၢင်ၵုမ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆး၊ လွင်ႈၼႆႉၶႂ်ႈလၢတ်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ၶႃႈ?။

တွပ်ႇ-ပေႃးႁဝ်းၶႃႈပႆႇလႆႈၸတ်းပၢင်ၵုမ် ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆး တႃႇၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈၼႆႉမၼ်းမီးလွင်ႈယၢပ်ႇ။ မိူဝ်ႈၵမ်းတီႈ 2 သဵင်တႆးႁဝ်းၶႃႈဢမ်ႇပႃး၊ ပေႃးၵမ်းတီႈ 3 ပေႃးပၢင်ၵုမ်ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆး ပႆႇလႆႈႁဵတ်း မၼ်းတေယၢပ်ႇ။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ ၼင်ႇႁိုဝ်သဵင်တႆးႁဝ်းပေႃးတေမီးၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈၶတ်းၸႂ် တေဢၢၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈ မၼ်းပဵၼ်။ ပေႃးဢဝ်ပိူင်မၼ်းဝႃႈ တႆးႁဝ်းတိုၼ်းမီးသုၼ်ႇႁဵတ်းယူႇ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ မိူဝ်ႈလဵဝ်မၼ်းမႃးၶမ်ၵၼ် ႁဝ်းတင်းတပ်ႉမတေႃႇ လွင်ႈဢွင်ႈတီႈမၼ်း တီႈၼၼ်ႈတီႈၼႆႈ။

ထၢမ်-တႃႇတေၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၼႆႉ ၸွင်ႇတႆးသမ်ႉပႃႈတူဝ်ႈတၼ်းၶႃႈႁႃႉ?။

တွပ်ႇ-လွင်ႈၼႆႉ လႆႈဝႃႈတူဝ်ႈတၼ်းယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း မိူဝ်ႈပီၵၢႆၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈယၢမ်ႈႁဵတ်းမႃး။ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈၵႂႃႇႁူပ်ႉထူပ်းၵူၼ်းမိူင်းလူင်ႈၼႃႈ၊ ၵႂႃႇယွၼ်းၵၢင်ၸႂ်ဝႃႈပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်။ ၵမ်းၼႆႉၵေႃႈ တႃႇႁဝ်းတေႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်ၼႆႉ မၼ်းတေလႆႈသိုပ်ႇႁဵတ်းၵႂႃႇယူႇ၊ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉထႅင်ႈယဝ်ႉ၊ ၸွမ်းၼင်ႇႁဝ်းၶႃႈလႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉၼၼ်ႉ လိူၼ်ၼႃႈ ဢမ်ႇၼၼ် ႁၢင်လိူၼ်ၼႆႉ တေလႆႈၶိုင်ၵႂႃႇလွႆးလွႆး။

ထၢမ်-ပေႃးဝႃႈႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆးၼႆ ၾၢႆႇတႆးသမ်ႉၶႂ်ႈလႆႈသင်ၶႃႈ?။

တွပ်ႇ-လွင်ႈၼႆႉ မၼ်းပႆႇႁူႉ ၵွပ်ႈဝႃႈႁဝ်းၶႃႈပႆႇလႆႈႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆး၊ မိူဝ်ႈလႂ်လႆႈႁဵတ်းယဝ်ႉ မၼ်းၸင်ႇတေႁူႉမႃးဝႃႈ ပီႈၼွင်ႉတႆးႁဝ်းၶႂ်ႈလႆႈသင်လၢႆလၢႆ။ ပိူင်လူင်မၼ်း ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈတေဢုပ်ႇၼၼ်ႉ မၼ်းမီးႁူဝ်ၶေႃႈမၼ်း၊ ၵၢၼ်မိူင်း။ ၵၢၼ်မိူင်းၼႆႉ မိူင်းတႆးႁဝ်းၼႆႉႁဝ်းၶႂ်ႈႁဵတ်းၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ မိူင်းတႆးႁဝ်းၼႆႉ ႁဝ်းၶႂ်ႈပူၵ်းတင်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ ႁဝ်းၶႂ်ႈဢဝ်ပိူင်ၸိူင်ႉႁိုဝ်။ တင်ႈတႄႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းတႆး တေမီးသၽႃးမိူင်းတႆး ဢၼ်ၼၼ်ၵေႃႈ တေႁႂ်ႈမီးပိူင်ပိုင်းၸိုင်ႈမိူင်းတႆး (State Constitution) ၸိူဝ်းၼႆႉၼႄႇ။ လွင်ႈၼႆႉ ပႂ်ႉတူၺ်းဝႃႈမၼ်းတေဢွၵ်ႇမႃးၸိူင်ႉႁိုဝ်။

ၵၢၼ်မိူင်း၊ ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး၊ ၵၢၼ်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း၊ ၵၢၼ်တီႈလိၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ၸွမ်းၼင်ႇႁူဝ်ၶေႃႈမၼ်း တေလႆႈဢုပ်ႇၸိူင်ႉႁိုဝ်ၼၼ်ႉ တေမီးၵၢၼ်တမ်းဝၢင်းပၼ်၊ ႁဝ်းပႂ်ႉတူၺ်းမိူဝ်ႈၼၼ်ႉၵွၼ်ႇ တေႃႈလဵဝ်တႄႉပႆႇလၢမ်းႁူႉ။

(ၶႅၼ်းတေႃႈပႂ်ႉသိုပ်ႇဢၢၼ်ႇတွၼ်ႈ ပေႃးႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်လူင်ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ ပွၵ်ႈၵမ်းထူၼ်ႈ 3 တႆးတေၸၢင်ႈလႆႈၼမ်ႉတွၼ်းၽွၼ်းလီသင်)။

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း