ၵၢတ်ႇၸဝ်ႈၾႃႉ(ဢမ်ႇၼၼ်) ၵၢတ်ႇၵဝ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းတုင် ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းယုမ်ႇယမ် ၸတ်းႁဵတ်းမႃးၵူႈပီၼၼ်ႉ ပီၼႆႉၵေႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈသိုဝ်ႉၸၢႆႇၶၢႆၶူဝ်း ၵိုၼ်းၶွၼ်ႈၼမ်လိူဝ်ၵူႈပီ ဝႃႈၼႆ။
ဝၼ်းတီႈ 02/03/2018 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 6 မူင်း ထိုင် 12 မူင်း ၵူၼ်းမိူင်းၵဵင်းတုင် ၼႂ်းဝဵင်း/ ၼွၵ်ႈဝဵင်း ဢွၼ်ၵၼ်မႃးၶဝ်ႈ ႁူမ်ႈသိုဝ်ႉၸၢႆႇ/ ၶၢႆၶူဝ်း ၼႂ်းၵၢတ်ႇၸဝ်ႈၾႃႉ/ၵၢတ်ႇၵဝ်ႇ တီႈပွၵ်ႉႁူဝ်ၵၢတ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းတုင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း။ ဝၼ်းၵၢတ်ႇၸဝ်ႈၾႃႉ/ ၵၢတ်ႇၵဝ်ႇၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် တူၵ်းမႅၼ်ႈဝၼ်းၵၢတ်ႇလီ ဝၼ်းဢၼ်ၸဝ်ႈၾႃႉမၵ်းမၢႆပၼ်ဝႆႉ။
ၸၢႆးယီႈ ၵူၼ်းၵဵင်းတုင် လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ ႁဝ်းၶႃႈ မႃးဢႅဝ်ႇၵၢတ်ႇတင်ႈတႄႇ ၸဝ်ႉယဝ်ႉ ၵူၼ်း ၵိုၼ်းၽိုတ်ႉၵၼ်ဢီးၵၼ် လႆႈဝႃႈ ၵိုၼ်းလိူဝ် ၵူႈပီ။ ၼွၵ်ႈလိူဝ်ၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇဝႆႈသႃ ၼပ်ႉယမ် တႆႈတဵၼ်းတီႈၶုမ်ၸဝ်ႈၾႃႉလူင် ၵဵင်းတုင်ပႃးထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇ” ဝႃႈၼႆ။
ၵၢတ်ႇၸဝ်ႈၾႃႉ/ ၵၢတ်ႇၵဝ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းတုင်ၼႆႉ ၼိုင်ႈပီ ၸတ်းၼိုင်ႈပွၵ်ႈ ႁႂ်ႈတူၵ်းမႅၼ်ႈၼႂ်းဝၼ်းၵၢတ်ႇလီ သင်ဝႃႈ ပဵၼ်ဝၼ်းၵၢတ်ႇၸဝ်ႈၾႃႉၼႆ ၵၢတ်ႇယႂ်ႇ/ ၵၢတ်ႇဢွၼ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းၵဵင်းတုင် ဢိုတ်းၵူႈတီႈသေ မႃးသိုဝ်ႉမႃးၶၢႆတေႃႇၵၼ် တီႈၵၢတ်ႇၸဝ်ႈၾႃႉ/ၵၢတ်ႇၵဝ်ႇၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။
ၸၢႆးယီႈ လၢတ်ႈဝႃႈ ၸွမ်းၼင်ႇႁဝ်းၶႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းယုမ်ႇယမ်တႄႉ သင်ဝႃႈလႆႈမႃး ၶဝ်ႈၵၢတ်ႇၸဝ်ႈၾႃႉႁဝ်းၸိုင် တေယူႇ လီၵိၼ်ဝၢၼ်လႄႈ ၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၵေႃႈ တေၶႅမ်ႉလႅပ်ႈတိူဝ်းတွၼ်းလိူဝ်ၵဝ်ႇ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တေၵတ်းယဵၼ် သိူဝ်း သႃႇ” ဝႃႈၼႆ။
ၼႂ်းဝၼ်းၵၢတ်ႇၸဝ်ႈၾႃႉ/ ၵၢတ်ႇၵဝ်ႇမိူဝ်ႈၼႆႉ မီးၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢဝ်ၶူဝ်းၶွင် ဢၼ်ဢွၵ်ႇၼႂ်းသူၼ်ၼႂ်းႁႆႈ၊ ၶူဝ်းၶွင်ဢၼ်ႁဵတ်းဢွၵ်ႇၼႂ်းမိုဝ်း၊ သိူဝ်ႈၽႃႈသိူဝ်ႈၶူဝ်း၊ ၶွင်ၵိၼ်ၶွင်ယႅမ်ႉ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢဝ်မႃးသိုဝ်ႉၶၢႆတေႃႇၵၼ်။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ယင်းမီးထႅင်ႈ ပၢင်မူၼ်ႈသိူဝ်း၊ ႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းပၢၼ်မႂ်ႇ၊ ၵဝ်ႇ တၢင်းၵႃႈယိူင်း/ ၸိူင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။
ၼွၵ်ႈလိူဝ်ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းၵဵင်းတုင် ဢွၼ်ၵႂႃႇလုမ်းလႃးၶုမ်ၵုတ်းၸဝ်ႈၾႃႉလူင်ၵဵင်းတုင်-ၸဝ်ႈၵွၼ်ႈၵႅဝ်ႈဢိၼ်းထလႅင် တႆႈတဵၼ်းလႄႈ ဝႆႈသႃ။ ၶုမ်ၵုတ်း ၸဝ်ႈၾႃႉၵဵင်းတုင်ၼၼ်ႉ မီးယူႇဝႆႉတီႈပွၵ်ႉၵၢတ်ႇၵူၺ်း ဝႃႈၼႆ။
မိူဝ်ႈပီ 1930 ၸဝ်ႈၵွၼ်ႈၵႅဝ်ႈ ဢိၼ်းထလႅင် ပူင်ဝႃႈ ၵၢတ်ႇၵဝ်ႇၼႆႉ မၼ်းၵႅပ်ႈ ၼႆသေ ၸင်ႇၶၢႆႉၵႂႃႇႁဵတ်း ၵၢတ်ႇထႅင်ႈ ဢၼ်ၼိုင်ႈ ပဵၼ်ၵၢတ်ႇလူင်ဝဵင်းၵဵင်းတုင် ယၢမ်းလဵဝ်။ တႄႇၶၢႆၵၢတ်ႇတီႈၵဵင်းတုင် မိူဝ်ႈပီ 1936 ။ ၼင်ႇႁိုဝ်ထုင်းတေ ဢမ်ႇႁၢႆၼၼ်ႉ ၶိုၼ်းမႃးၶၢႆတီႈၵၢတ်ႇၵဝ်ႇၶိုၼ်း ၼိုင်ႈပီ ၼိုင်ႈပွၵ်ႈ။
