ၸႄႈမိူင်းရၶႅင်ႇၼႆႉ မီးၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် တွၼ်ႈတၢင်းတူၵ်း တိတ်းၸပ်းၾၢင်ႇၼမ်ႉပၢင်ႇလၢႆႇပင်းၵြႃး။ ႁူဝ်ၵူၼ်း ယူႇ သဝ်း မီး 3 လၢၼ်ႉပၢႆ ၊ ၸၢဝ်းရၶႅင်ႇ ၵမ်ႈၼမ်၊ တင်ႈတႄႇ လွတ်ႈလႅဝ်းၵွၼ်းၶေႃ မႃး ဢမ်ႇပေႃးမီး ပၼ်ႁႃ ယႂ်ႇလူင်၊ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ဢမ်ႇ မီးလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈ ဢမ်ႇၺႃး တၢမ်ႇသိုၵ်းတၢမ်ႇသိူဝ်။ ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ ဢမ်ႇ မိူၼ် ၸိူင်ႉၼင်ႇၵူႈပွၵ်ႈယဝ်ႉ – ပၼ်ႁႃလုမ်ႈၾႃႉ တင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ၵေႃႈၵႂႃႇမီးတီႈၼၼ်ႈ၊ ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ် ၵေႃႈ ႁူဝ်ပီ 2019 ၼႆႉ ႁၢဝ်ႈႁႅင်းၶိုၼ်ႈမႃး။
ၼႂ်းၸႄႈမိူင်းရၶႅင်ႇ မီး 5 ၸႄႈတွၼ်ႈ၊ 16 ၸႄႈဝဵင်း၊ တၢင်းၵႂၢင်ႈၽႅၼ်ႇလိၼ် 1400 လွၵ်းလၵ်းပၢႆ – ၼႃႈတၢင်း တူၵ်း မီးၾင်ႇပၢင်ႇလၢႆႇ၊ တၢင်းႁွင်ႇ တိတ်းၵပ်းမိူင်းၵြႃး ပင်းၵြႃးတဵတ်ၶျ်ႉ၊ ဢိၼ်ႊၻီႊယိူဝ်ႊ၊ တၢင်းဢွၵ်ႇ တိတ်းၵပ်း တိူင်းမၵူၺ်း၊ တိူင်းပႃႇၵိူဝ်ႇ တိူင်းၼမ်ႉၵဵဝ် ၸၢဝ်းၶိူဝ်းဢၼ်ယူႇၸွမ်းရၶႅင်ႇမီးၸၢဝ်းၶျၢင်း၊ ၸၢဝ်းမျူဝ်ႇ၊ ၵမၢၼ်ႇ၊ ၶမီႇ ၊ မၢၼ်ႈ တင်း ၶိူဝ်းၵလႃးၵေႃႈၶဝ်ႈ ႁူမ်ႈယူႇသဝ်းၼမ်။
တင်ႈတႄႇလွတ်ႈလႅဝ်းသဝ်းၶေႃ မႃး ပၼ်ႁႃ ၶဝ်ႈသၢၼ် မိူင်းရၶႅင်ႇ မိူဝ်ႈ 1967 ယႂ်ႇလိူဝ်ပိူၼ်ႈ၊ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ႁႅင်းတုမ်ႉ ယွၼ်ႉပၢင်လုၵ်ႉႁိုၼ်ႇၼႄ ၵၢင်ၸႂ် 1988 ၵေႃႈ ထိုင်။ ဢၼ်ႁူပ်ႉပၼ်ႁႃ ယႂ်ႇလူင် ၽေးသိုၵ်းၽေးသိူဝ် ၸိူင်ႉၼင်ႇတၢင်ႇ ၸႄႈမိူင်း – တႆး၊ ယၢင်း၊ ၶၢင် ဢမ်ႇတွၼ်ႉမီးမႃး။
ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇရၶႅင်ႇ မီးယူႇ 2 ၸုမ်း – မိူၼ်ၼင်ႇ ၸုမ်းသိုၵ်း ANC/AA Arakan National Council/ Arakhine Army တင်း ALP/ALA Arakan Liberation Party/Arakan Liberation Army ၸိူဝ်းၼႆႉ မီးမႃးပီယၢဝ်း ၶၢဝ်းႁိုင်ယူႇ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ႁႅင်း သိုၵ်း မီး 2-3 ပၢၵ်ႇသေ ပၵ်းယူႇၸွမ်း သိုၵ်းယၢင်းၽိူၵ်ႇ တၢင်းပွတ်းလႅၼ် လိၼ်ထႆး။ ၶတ်းၸႂ်လတ်း ၼမ်ႉပၢင်ႇ လၢႆႇသေ ပွၵ်ႈတူင်ႉၼိုင်သေတႃႉ ဢမ်ႇတုမ်ႉယွၼ်ႈ ၼႂ်းၸႄႈမိူင်းရၶႅင်ႇမႃး ၵႃႈႁိုဝ်။ ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းရၶႅင်ႇ ယုပ်းၼဵတ်းတူင်ႉတိုၼ်ႇ ႁိုၼ်ႇၵၼ်ၵမ်ႉထႅမ်ၵႂႃႇတၢင်းမိူင်းတႄႉ ပဵၼ်ၸုမ်း သိုၵ်းဢၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇပၢၼ်မႂ်ႇ United League of Arakan / Arakan Army တိုၵ်ႉၵေႃႇ တင်ႈမႃး မိူဝ်ႈပီ 2009 ၼၼ်ႉၵူၺ်း။
တပ်ႉသိုၵ်းရၶႅင်ႇ “ငဝ်ႈငုၼ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈရၶႅင်ႇ/တပ်ႉသိုၵ်းရၶႅင်ႇ” – United League of Arakan / Arakan Army
တပ်ႉသိုၵ်းရၶႅင်ႇ “ငဝ်ႈငုၼ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈရၶႅင်ႇ/တပ်ႉသိုၵ်းရၶႅင်ႇ” ၼႆႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၸၢဝ်းရၶႅင်ႇ ၵႂႃႇၶုတ်းသႅင် သေ ၵေႃႇတင်ႈပဵၼ်မႃး မိူဝ်ႈ ပီ 2009 လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊ ဝၼ်းတီႈ 10 ။ တင်ႈတႄႇ သိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ တႄႇ တိုၵ်းယိုဝ်းသိုၵ်းလွတ်ႈလႅဝ်းၶၢင် KIA မိူဝ်ႈပီ 2011 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ 9 ဝၼ်း တႄႇတူင်ႉၼိုင် ႁဵတ်းပၢင်တိုၵ်း ႁူမ်ႈသိုၵ်း ၶၢင်မႃး ၸဵမ်မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ။
ၽူႈပူၵ်းပွင်ပၼ် တႃႇတေပဵၼ်မႃး တပ်ႉသိုၵ်းရၶႅင်ႇ Arakan Army (A.A) ပဵၼ် တပ်ႉသိုၵ်းလွတ်ႈလႅဝ်းၶၢင် KIA လႄႈ ငဝ်ႈငုၼ်းၵေႃႈ ပၵ်းတီႈ ငဝ်ႈငုၼ်းလၢႆႊၸႃႊ ၶွင် KIA ၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၵေႃႈ ၵႂႃႇမႃးတူင်ႉၼိုင် ၸွမ်း ၸုမ်းသိုၵ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ သိုၵ်း TNLA လွႆ ၊ MNDAA သိုၵ်းၶႄႇၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ။
ယိူင်းဢၢၼ်း တပ်ႉသိုၵ်းရၶႅင်ႇ AA မီးဝႆႉဝႃႈ တပ်ႉသိုၵ်း ရၶႅင်ႇ AA တေၵႅတ်ႇၵင်ႈၵူၼ်းမိူင်းရၶႅင်ႇ ပိူဝ်ႈတႃႇ လႆႈလွင်ႈ ငမ်းယဵၼ်၊ လွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်း၊ လွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်း လႄႈ ၽဝ ၵူၼ်းမိူင်း ၶိုၼ်ႈသင်ႉၶိုၼ်ႈသုင် –
(1) တႃႇၵူၼ်းမိူင်းရၶႅင်ႇ တေမီးသုၼ်ႇလႆႈၸတ်းသၢင်ႈႁင်းၶေႃ
(2) တႃႇပႅင်းမႅပ်ႇ ၾိင်ႈႁိတ်ႈႁွႆးၶူဝ်းပူၺ်ႈပူႇမွၼ်ႇၼၢႆးယႃႈ ၾၢင်ႁၢင်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၶိူဝ်းၵူၼ်း လႄႈ
(3) တႃႇယုၵ်ႉယွင်ႈ ၵုင်ႇသရေၼႃႈတႃႇ လႄႈ ၽွၼ်းပၢင်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸၢဝ်းရၶႅင်ႇ သၢမ်ပိူင်ၼႆႉ။
ၸုမ်းဢူၺ်းလီ
ပီ 2009 ဝၢႆးပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၵေႃႇတင်ႈတပ်ႉသိုၵ်းယဝ်ႉ ၶဝ်ႈႁႃ ၵပ်းသၢၼ်ၸုမ်းဢူၺ်းလီလၢႆလၢႆၸုမ်း။ ၵွင်ႉၵၼ်တင်း ၸုမ်း ANC/AA သေ ပဵၼ်လုၵ်ႈၸုမ်း UNFC ၊ ၶဝ်ႈပႃးပဵၼ်လုၵ်ႈၸုမ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းလွင်ႈငမ်းယဵၼ် NCCT ။ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ၵုမ်လူင် ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းတီႈ လၢႆႊၸႃႇ(ငဝ်ႈငုၼ်းသိုၵ်းၶၢင် KIA ) ၊ ပၢင်ၵုမ်လူင် လေႃႇၶီးလႃႇ (ငဝ်ႈငုၼ်းသိုၵ်းယၢင်းၽိူၵ်ႇ KNU) ။
မိူဝ်ႈ 20/11/2014 သိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ႁႅၼ်းသိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်းသိုၵ်းၶၢင် ပွႆႇၵွင်ႈလူင်သႂ်ႇ ႁူင်းႁဵၼ်း ၽူႈမီး ၸၼ်ႉ တီႈငဝ်ႈငုၼ်းလၢႆႊၸႃႊ ၼၼ်ႉ ၽူႈမီးၸၼ်ႉသႅၼ်းႁုၼ်ႈမႂ်ႇ သိုၵ်းရၶႅင်ႇ တင်း သိုၵ်းလွႆ တၢႆ 23 ၵေႃႉ ၼႂ်း ၼၼ်ႉပႃး သိုၵ်းရၶႅင်ႇ 8 ၵေႃႉ။
ႁူမ်ႈၵၼ်တင်းသိုၵ်းၶၢင် KIA တိုၵ်းယိုဝ်းသိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈသေ ဢမ်ႇၵႃး သၢၼ်မိုဝ်းသိုၵ်းလွႆ ၊ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တိုၵ်းယိုဝ်းသိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ လႄႈ လႆႈထုၵ်ႇ သိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ပဵၼ် ၸုမ်းၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ မိူဝ်ႈပီ 2015 ။ သိုၵ်းရၶႅင်ႇၼႆႉ ႁူမ်ႈတင်းသိုၵ်းၶႄႇၵဝ်ႈၵၢင်ႉ၊ သိုၵ်းလွႆသေ ၶဝ်ႈယိုဝ်းၼႂ်း ပိုၼ်ႉတီႈ ၵဝ်ႈၵၢင်ႉ၊ သုၼ်ၵၢၼ်ၵႃႉ 105 လၵ်း မိူင်းၵူဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။
ၽူႈၼမ်းၸုမ်းသိုၵ်းရၶႅင်ႇ
ၽူႈၵွၼ်းသိုၵ်းသုင်သုတ်း ပဵၼ်ၸွမ်ႁၢၼ် ထုၼ်းမျၢတ်ႉၼၢႆႇ၊ ၵႅမ်ၽူႈၵွၼ်းသိုၵ်း ပဵၼ် တွၵ်ႊတိူဝ်ႊ ၺူဝ်ႇထုၼ်းဢွင်ႇ၊ တူဝ်တႅၼ်းမူႇၸုမ်း ပဵၼ် ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင် ၵျေႃႇႁၢၼ်ႇ ။ ၼႂ်းသၢမ်ၵေႃႉၼႆႉ ဢၼ်ၸိုဝ်ႈယႂ်ႇတီႈသုတ်း ၵေႃႈ ပဵၼ် ၽူႈၵွၼ်းသိုၵ်းသုင်သုတ်း။ ၼမ်ႉၵတ်ႉလႄႈ ႁၢင်ႈၾၢင် ၽိုတ်ႉၶဝ်ႈယူႇၼႂ်း ႁူဝ်ၸႂ်ၵူၼ်းၶိူဝ်း ရၶႅင်ႇၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး သၢဝ် သၢဝ် ၵမ်ႈၽွင်ႈ ယင်းဝႃႈ ၽူႈၵွၼ်းသိုၵ်း ဢၼ်ႁၢင်ႈလဝ်းတီႈသုတ်း၊ ၼုမ်ႇတီႈသုတ်း (ၵိူတ်ႇမိူဝ်ႈ 7/11/1978)၊ ၵတ်ႉတီႈသုတ်း – ယွင်ႈယေႃး ၸိူင်ႉၼၼ်။
လၵ်းၵၢၼ်လႄႈ လွင်ႈယုမ်ႇယမ် ၽူႈၵွၼ်းသိုၵ်းသုင်သုတ်း AA
ၸွမ်ႁၢၼ်ထုၼ်းမျၢတ်ႉ ၼၢႆႇ တွပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – “ႁဝ်းတမ်းဝၢင်း ႁဵတ်းၸွမ်းၽႅၼ် ပီ 2020 Arakan Dream ၊ ၸွမ်းၼင်ႇၵႂၢမ်းၾၼ် ၸၢဝ်းရၶႅင်ႇႁဝ်း ဢၼ်တမ်းဝၢင်း ဝႆႉ၊ ၵွပ်ႈ ပီ 2019 -20 ၼႆႉ တေလႆႈလတ်းၽၢၼ်ႇ သဵၼ်ႈတၢင်းလူမ်းလႅင်ႉ လႄႈ ႁႂ်ႈဢွၼ်ၵၼ်သႂ်ႇႁႅင်း ယၢမ်းလဵဝ် ႁႅင်း ၵူၼ်း ႁႅင်းသိုၵ်းႁဝ်းထိုင်ၵႂႃႇၵူႈတီႈယဝ်ႉ။ ဝၼ်းတီႈ 7/1/2020 ပဵၼ် ဝၼ်း ၸၢတ်ႈရၶႅင်ႇ တူၵ်းသုမ်း ဢႃႇၼႃႇ ၸၢၵ်ႈ ၊ တပ်ႉသိုၵ်းႁဝ်းၵေႃႈ မီးမႃး 10 ပီယဝ်ႉ လႄႈ ႁဝ်းမီးသုၼ်ႇလႆႈ ၸတ်းပၢင်ၶုၵ်းထူပ်း၊ ဢမ်ႇၸႂ်ႈလႄႈ ဝႃႈႁဝ်း ႁၢင်ႈႁႅၼ်း တေပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵွၼ်းၶေႃ ဝၼ်းၼၼ်ႉ။
သုၼ်ႇလႆႈၵၢၼ်မိူင်းၼႆတႄႉ လႆႈၼမ်ၵႃႈႁိုဝ်လီၵႃႈၼၢၼ်ႈယဝ်ႈ၊ ပေႃးပဵၼ်လႆႈ လႆႈၸိူင်ႉၼင်ႇဝႃႉ ၶႅၼ်းလီလိူဝ်ၾႅတ်ႊ တရႄႊယဝ်ႉ။ ဢၼ်ဝႃႉ လႆႈယူႇယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ သုၼ်ႇလႆႈဢၼ်ထုၵ်ႇလႆႈ ၼႂ်းၵၢၼ်မိူင်းၵေႃႈမီး၊ သုၼ်ႇလႆႈၸတ်း သၢင်ႈ ႁင်းၶေႃၵေႃႈမီး ႁဝ်းၵေႃႈၶႂ်ႈပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်။ သုၼ်ႇလႆႈႁဝ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉႁဝ်းတေလႆႈ ယွၼ်းဢဝ်တီႈ ပိူၼ်ႈဢမ်ႇၸႂ်ႈ၊ ႁဝ်းထုၵ်ႇလႆႈဢဝ်ႁင်းၵူၺ်းႁဝ်းဢိူဝ်ႈ၊ သုၼ်ႇလႆႈဢႃႇၼႃႇၸႄႈမိူင်း ရၶႅင်ႇႁဝ်း ၼႆႉ တၵ်းလႆႈမီးၼႂ်း မိုဝ်းရၶႅင်ႇႁဝ်းၵူၺ်း။ ပေႃးသုၼ်ႇလႆႈမိူၼ်ၼၼ်ၵေႃႇ ႁဝ်းၸင်ႇတေ ၵေႃႇတင်ႈ လႆႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇ ဢၼ်မီးလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်း ၊ ၵျေႃႇၵျေႃႇသိူဝ်းသိူဝ်းသေ ယူႇသဝ်းႁူမ်ႈၵၼ်ၵႂႃႇလႆႈ ( ၸွမ်ႁၢၼ်ထုၼ်းမျၢတ်ႉ ၼၢႆႇ တွပ်ႇလၢတ်ႈတီႈ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ irrawaddy.com) – ဝႃႈၼႆ။
ပၢင်တိုၵ်း ၼႂ်းၵႄႈ သိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တင်း ၸုမ်းသိုၵ်းရၶႅင်ႇ
ႁၢင်ပီ 2018 ၼႆႉ ၸုမ်းသိုၵ်းရၶႅင်ႇ ႁႅၼ်းသိုၵ်း တူင်ႉၼိုင် ၼႂ်းၸႄႈမိူင်းရၶႅင်ႇ တင်း မိူင်းၶျၢင်း တွၼ်ႈတႂ်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်း မႃး။ ပၢင်တိုၵ်းပဵၼ်တင်းသိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶိူဝ်းယႂ်းမႃး။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 4/1/2019 ဝၼ်းလွတ်ႈလႅဝ်း မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ သိုၵ်းရၶႅင်ႇ လူမ်ႇယိုဝ်း ႁူင်းပလိၵ်ႈ 4 တီႈ၊ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းပူးတီးတွင်ႇ၊ ပလိၵ်ႈ လူႉတၢႆ 13 ၵေႃႉ မၢတ်ႇ ၸဵပ်း 9 ၵေႃႉ၊ ၺႃးတီႉတူဝ်လိပ်းၵႂႃႇ 18 ၵေႃႉ ။ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 18 ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်ဝၢၼ်ႈမိူင်း တေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်း သူႉၵျီႇ ၸီႉသင်ႇႁႂ်ႈ သိုၵ်းလူင်ပွင် ၸိုင်ႈ မၢၼ်ႈ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉၸုမ်းသိုၵ်းရၶႅင်ႇ၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈပၢင်တိုၵ်း ၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈမႃးၶိူဝ်းယႂ်းတေႃႇ ထိုင်ဝၼ်း မိူဝ်ႈၼႆႉ။
ဢဵၼ်ႁႅင်းသိုၵ်းရၶႅင်ႇ
ၽူႈၵွၼ်းသိုၵ်းသုင်သုတ်းရၶႅင်ႇ ယၢမ်ႈပိုတ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ ႁႅင်းငိုၼ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းပၢႆးမႃႈမီးယႂ်ႇ ၸၢဝ်းရၶႅင်ႇ ၶဝ် ၵမ်ႉထႅမ်၊ ၵွင်ႈသႅၼ်းယိုဝ်းႁိူဝ်းမိၼ်လႆႈ၊ ၵွင်ႈမိုဝ်းမႅၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၼပ်ႉၵႃႈၶၼ် ၼိုင်ႈလဝ်း ဢမ်ႇယွမ်း 1 မိုၼ်ႇ ငိုၼ်းဢမေႊရီးၵၼ် (ငိုၼ်းမၢၼ်ႈတူၵ်းမွၵ်ႈ 150 သႅင်ပျႃး)။ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇဢီႇရႃႇဝတီႇ ယၢမ်ႈႁၢႆးငၢၼ်းဝႃႈ – မိူဝ်ႈပၢင်ၵႅဝ်ႈ ဝၼ်းၵေႃႇတင်ႈ တပ်ႉသိုၵ်းရၶႅင်ႇ ၶွပ်ႈတဵမ် 9 ပီ (10/4/2018) ၼၼ်ႉ လႆႈႁူႉဝႃႈ ႁႅင်းၵွင်ႈႁႅင်းၵူၼ်းၸေးမိုဝ်း ဢမ်ႇယွမ်း 7000 ၵေႃႉ၊ တင်ႈတႄႇ ပီ 2015 မႃး တေႃႇယၢမ်းလဵဝ် ၽူႈမီးၸၼ်ႉ ၼႂ်းသိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ လႆႈလုတၢႆယွၼ်ႉ ၵွင်ႈသႅၼ်းၶႅမ်ႉ ၶွင်သိုၵ်းရၶႅင်ႇ တင်းၼမ် ဝႃႈၼႆ။
ၶုၼ်သၢင်ႇမူး
ၶေႃႈမုလ်း – ပပ်ႉမႅၵ်ႉၵသိၼ်းၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ မၢႆ 14, February 2019