Tuesday, March 19, 2024

တၢင်းပဵၼ်ၼၢဝ် ၶေႃးတိပ်ႇ ပဵၼ်မႃးၸိူင်ႉႁိုဝ်

Must read

လွင်ႈတၢင်းပဵၼ်မႃးၼၢဝ်ၶေႃးတိပ်ႇ
တၢင်းပဵၼ်ၶၢဝ်းၶေႃးတိပ်ႇ (ဆုံဆို့နာ) Diphtheria ၼႆႉ ပဵၼ်မႃးယွၼ်ႉၸိူဝ်ႉမႅင်းပႅၵ်ႊထီႊရီႊယိူဝ်ႊ – Corynebacterian diphtheria ။ ၸိူဝ်ႉမႅင်းပႅၵ်ႊထီႊရီႊယိူဝ်ႊတူဝ်ၼႆႉ ၽူႇငူၼ်ႉၵွင်ႉ ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵွၼ်ႈၼိူဝ်ႉၼႂ်းတူဝ်ၶိင်းၵူၼ်းႁဝ်းလူႉၵွႆ။ ၸိူဝ်ႉမႅင်းၼႆႉ တိတ်းၸပ်းတီႈၵူင်ၶေႃးလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူင်ၶေႃးၵႂ်ႈ။ တၢင်းပဵၼ်ၼႆႉ တိတ်းၸပ်းၽႄႈတိူၼ်းလႆႈ လဵၵ်ႉယႂ်ႇၼုမ်ႇထဝ်ႈ သၢမ်ပၢၼ်ၸဵတ်းသႅၼ်း ။ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢႃႇယု 15 လူင်းတႂ်ႈ ဢၼ်ဢမ်ႇလႆႈသမ်းၶဵမ်ႁႄႉၵင်ႈ (ကာကွယ်ဆေး) ၼၼ်ႉယိင်ႈၶႅၼ်းၸပ်းငၢႆႈ ပဵၼ်ငၢႆႈ။

- Subscription -

လၢႆးၽႄႈတိူၼ်း
ၸၢင်ႈၽႄႈၸွမ်းလူမ်းထူၺ်ႈၸႂ်လႄႈ သင်ဝႃႈယူႇႁိမ်းၵေႃႉဢၼ်မီးၸိူဝ်ႉမႅင်းၼၼ်ႉၸိုင် တိတ်းၸပ်းၵၼ်ငၢႆႈ၊ ၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်းပႅၵ်ႊထီႊရီႊယိူဝ်ႊယဝ်ႉ 2 ဝၼ်းထိုင် 5 ဝၼ်း ၸင်ႇႁၼ်လႆႈၾၢင်ႁၢင်ႈတၢင်းပဵၼ်။

ၾၢင်ႁၢင်ႈတၢင်းပဵၼ်
မိူဝ်ႈတႄႇပဵၼ်ၼၼ်ႉ တေပဵၼ် ၶေႃးၸဵပ်း၊ ဢမ်ႇၶႂ်ႈၵိၼ် ဢမ်ႇၶႂ်ႈယႅမ်ႉ၊ ၼမ်ႉၵူၺ်းၵေႃႈဢိုၼ်ယၢပ်ႇ၊ မီးလူမ်းၼၢဝ်ဢိတ်းဢိတ်း။

ဝၢႆးလင်ၼၼ်ႉ 2 – 3 ဝၼ်းၸိုင်- ၵူင်သူပ်း၊ ၵူင်ၶေႃး၊ လိၼ်ႉၵႆႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ တေပဵၼ်ၸဵပ်းပဵၼ်ယဵၼ်း၊ တေဢွၵ်ႇသီၶၢဝ်သွမ်ႇ၊ သီၶွၼ်ႇလႅင်မႃးသေတေမီးလိူတ်ႈဢွၵ်ႇမႃး။ ဝၢႆးလိူတ်ႈဢွၵ်ႇယဝ်ႉ ၸဵပ်းၼၼ်ႉတေယဵၼ်းပဵၼ်သီၶဵဝ်ၼဝ်ႈ ဢမ်ႇၼၼ် သီလမ်ၵႂႃႇ။

ပေႃးယႃတၼ်းၶိုတ်း၊ ပေႃးၵုသူဝ်ႇၵၢမ်ႇလီၵေႃႈတေၶိုၼ်းယူႇလီမီးႁႅင်းၶိုၼ်း၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵမ်ႈပႃႈၼမ် (ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဢမ်ႇႁူႉဝႃႈထုၵ်ႇလီၵႂႃႇႁႃမေႃယႃၽႂ်းၽႂ်းလႄႈ )ယႃဢမ်ႇတၼ်းၶိုတ်းသေ ၵူၼ်းပဵၼ်ၼၼ်ႉ ႁႅင်းၵမ်ႉတူဝ်လူတ်းယွမ်းလူင်း ၊ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 6 ဝၼ်းထိုင် 10 ဝၼ်း မႅင်းၽႄႈလူင်းထိုင်ႁူဝ်ၸႂ် သေ ၸၢင်ႈလူႉတၢႆပႅတ်ႈ။

တၢင်းပဵၼ်ၶေႃးတိပ်ႇၼႆႉ လီၵူဝ်ၵႃႈႁိုဝ်
ပေႃးၸပ်းမႅင်းပႅၵ်ႊထီႊရီႊယိူဝ်ႊၼႆႉယဝ်ႉၸိုင် တေမီးလူမ်းမႆႈလူမ်းၼၢဝ် ၵူၺ်းၵႃႈဢမ်ႇပေႃးၶိုၼ်ႈသုင်၊ ၵူင်ၶေႃးလွတ်ႇၶေႃးတေၵႂ်ႈသေတေတဵင်ဢိုတ်းလွတ်ႇလူမ်းထူၺ်ႈၸႂ်လႄႈ ပေႃးပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်ၶေႃးတိပ်ႇ ၼႆႉ လႆႈမွၵ်ႈၼိုင်ႈဝူင်ႈပၢႆပၢႆယဝ်ႉ ထူၺ်ႈၸႂ်ယၢပ်ႇသေတိူဝ်ႉပႃးႁူဝ်ၸႂ်မႃး၊ လွတ်ႇလိူတ်ႈႁူဝ်ၸႂ် လႄႈ ႁူဝ်ၸႂ်တေၵႂ်ႈ၊ ဢမ်ႇၸၢင်ႈထူၺ်ႈၸႂ်သေ တၵ်းလႆႈလူႉသုမ်းသၢႆၸႂ်ပႃး။ သင်ၸိူဝ်ႉဢမ်ႇတၢႆသေၶိုၼ်းႁၢႆၵေႃႈ ယဵၼ်းပဵၼ် ၵူၼ်းပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်ႁူဝ်ၸႂ်၊ တိူဝ်ႉသဵၼ်ႈ တိူဝ်ႉဢဵၼ် (အာရုံကြော) သေ ၸၢင်ႈပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်တၢႆၽၢၵ်ႇ၊ ဢဵၼ်ၸၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉၵႂႃႇ။

လၢႆးယူတ်းယႃလႄႈ ၵႅတ်ႇၶႄ
ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ တၢင်းပဵၼ်ၼၢဝ်ၶေႃးတိပ်ႇၼႆႉ ပဵၼ်တၢင်းပဵၼ် ဢၼ်တၢႆငၢႆႈ တၢႆၼမ်။ ပဵၼ်ဢၼ်လီၾၢင်ႉယႂ်ႇၼမ်သေ ႁႂ်ႈလႆႈယူတ်းယႃၶိုတ်းတၼ်း။

ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 10 ဝၼ်းထိုင် 20 ဝၼ်း ပေႃးဢမ်ႇလႆႈယူတ်းယႃ ၊ သမ်ႉလႆႈ ယူႇထုၵ်းထူၵၼ် တင်းၵူၼ်းႁိမ်းႁွမ်းၵၼ်ၸိုင် ၸိူဝ်ႉမႅင်းၽႄႈၸပ်းၵၼ်ၵမ်းလဵဝ်။

ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ပေႃးႁူႉဝႃႈၵူၼ်းႁိမ်းၸမ် / ၵူၼ်းႁိူၼ်းလဵဝ်ၵၼ် ပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်ၼၢဝ်ၶေႃးတိပ်ႇၸိုင် တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵေႃႈတၵ်းလႆႈၵႂႃႇႁူင်းယႃ ယွၼ်းၵိၼ်ယႃႈယႃႁႄႉၵင်ႈဝႆႉ ၼင်ႇႁိုဝ်တေဢမ်ႇၸပ်းၵၼ်ငၢႆႈ။

လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလဵၵ်ႉတီႈႁိူၼ်းလႄႈသင် ၼႂ်းပီႈၼွင်ႉၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းလႄႈသင်၊ ၼႂ်းမူႇဝၢၼ်ႈပွၵ်ႉယွမ်ႇလႄႈသင် တၵ်းလႆႈဢဝ်ၵႂႃႇသမ်းၶဵမ်ႁႄႉၵင်ႈ(ကာကွယ်ဆေး) ၸွမ်းၼင်ႇမေႃယႃသင်ႇလၢတ်ႈမႃး။ ယႃႈယႃႁႄႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ်ၼၢဝ်ၶေႃးတိပ်ႇၼႆႉ မေႃယႃသမ်းပၼ်လေႃးၵၼ်တင်း ယႃႈယႃႁႄႉၵင်ႈ ၵၢင်းၶႅင်၊ ဢႆႁုတ်ႇ၊ တပ်းၵႂ်ႈၼိူဝ်ႉလိူင်၊ ယႃႈယႃၶႃႈၸိူဝ်ႉ Haemophilusinfluenzae type b ၸိူဝ်းၼႆႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႆႈဢႃႇယုသွင်လိူၼ် ၊ သီႇလိူၼ်၊ ႁူၵ်းလိူၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။

သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ဢမ်ႇလႆႈသမ်းၶဵမ်ႁႄႉၵင်ႈ ၸဵမ်မိူဝ်ႈလဵၵ်ႉၵေႃႈ တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းလူင်ၵေႃႈ မီးယႃႈယႃႁႄႉၵင်ႈပၼ်ဝႆႉယူႇ ဝႃႈၼႆ။

(ၶေႃႈမုလ်းဢဝ်မႃးတီႈၽိုၼ်လိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈတၢင်းပဵၼ်ၼၢဝ်ၶေႃးတိပ်ႇ ဢၼ်ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီတိူင်းတႃႈၵုင်ႈ၊ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇလဵၼ်ႈႁႅင်းလႄႈ ပၢႆးယူႇလီ ဢွၵ်ႇဝႆႉ)

ပၢႆၵမ်- ႁွမ်ႁိူင်း

ၶေႃႈမုလ်း – ပပ်ႉမႅၵ်ႉၵသိၼ်းၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ မၢႆ 14, February 219

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း