Tuesday, March 19, 2024

ၸုမ်းဢူၺ်းလီလႄႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈတေႁူပ်ႉၵၼ်တီႈၵဵင်းတုင် တေပဵၼ်သၢႆလႅင်းႁိူဝ်ႈ တေပဵၼ်ၶႅင်းၶၢၵ်ႇ

Must read

ႁိုၼ်း ၵႃယၢင်
Photo by – hurn kayang/ ႁိုၼ်း ၵႃယၢင်း

ပီ 2019 လိူၼ်ထူၼ်ႈ 9 ဝၼ်းတီႈ 9 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ပဵၼ်ဝၼ်းလၢၵ်ႇလၢႆးပိူဝ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းမိူင်းၶိူဝ်းတႆးဢမ်ႇၵႃး ပႃးၸဵမ်တၢင်း ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်တင်းမူတ်းတင်းသဵင်ႈ။

ဝၼ်းၼၼ်ႉၵူၺ်း ယူႇတီႈၸုမ်းဢူၺ်းလီ 3 ၸုမ်း ဢၼ်ပဵၼ် ရၶႅင်ႇ AA၊ ၵဝ်ႈၵၢင်ႉလႄႈ ပီႈၼွင်ႉလွႆ ဢွၵ်ႇမႃးလိၵ်ႈပိုၼ် ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ယူႇၾၢႆႇၶဝ်သေ ဢမ်ႇလူမ်ႇတိုၵ်းတေႃႇ တေဢမ်ႇႁဵတ်းသိုၵ်းတေႃႇတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈယဝ်ႉ။ ၸူဝ်ႈၶၢဝ်းတႃႇၼိုင်ႈ လိူၼ် ၶဝ်တေၵိုတ်းတိုၵ်းၾၢႆႇလဵဝ်သေယဝ်ႉ တေမုင်ႈမွင်းပိူဝ်ႈတႃႇ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၼႃႈၵၢၼ်ၵိုတ်းတိုၵ်းလႄႈ ပိူဝ်ႈတႃႇၵေႃႇ သၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၵႂႃႇဝႃႈၸိူင်ႉၼၼ်လႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈလႆႈယူႇသႃႇလူမ်ၸႂ်ၵႂႃႇဢိတ်းၼိုင်ႈ။

- Subscription -

မိူဝ်ႈဝၼ်းၼၼ်ႉၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ ယူႇတီႈ ၾၢႆႇ PC ၶွမ်ႊမသျိၼ်ႊငမ်းယဵၼ် ဢၼ်တၢင်တူဝ်ၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ႁွင်ႉႁပ်ႉဝႃႈ KIO ပီႈၼွင်ႉၶၢင်လႄႈ ပႃးတင်း ၸုမ်းဢူၺ်းလီ 3 ၸုမ်းၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈလႆႈမႃးဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်တီႈဝဵင်းၵဵင်းတုင် ဝၼ်းတီႈ 16-17/9/2019 ၼႆႉ လႆႈႁၼ်ငဝ်းသၢႆလႅင်းဢွၼ်ႇ ပိူဝ်ႈတႃႇတေၵေႃႇတင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ် ပႅၼ်ဢွၵ်ႇမႃးဢိတ်း ဢီႈယဝ်ႉႁိုဝ် ႁဝ်းၶႃႈ မႃးဢုပ်ႇလၢတ်ႈထတ်းသၢင်ၸွမ်းလွင်ႈၼႆႉ ဢိတ်းၼိုင်ႈ။

ပေႃးမႃးတူၺ်းၸွမ်း ပၢင်ၵုမ် NRPC လႄႈ ပႃးတင်းၸုမ်းဢူၺ်းလီ 4 ၸုမ်း ဢၼ်ပႃးပီႈၼွင်ႉၶၢင်ၼၼ်ႉ ၶဝ်ဢုပ်ႇဢူဝ်း ၵၼ်မႃး မီး 3 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈႁၢင်လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ ၶဝ်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်တီႈမူႇၸေႊ၊ ႁၢင်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ လႆႈဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်တီႈမိူင်းလႃး။ မိူဝ်ႈႁၢင်လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်မႃးသမ်ႉ လႆႈဢုပ်ႇၵၼ်တီႈၵဵင်းတုင်။

ၼႂ်း 3 ပွၵ်ႈၼၼ်ႉ ဢၼ်ဢုပ်ႇၵၼ်တီႈမူႇၸေႊလႄႈ မိူင်းလႃးၼၼ်ႉတႄႉ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ Bilateral ဢၼ်ဝႃႈ လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆတူၵ်း လူင်းၵၼ် သွင်ပႃႈသွင်ၾၢႆႇတေလႆႈႁဵတ်းၸွမ်းၼၼ်ႉ ပိူင်ယုၵ်းယၢင်ႇမၼ်း ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ် မီးၸိူင်ႉႁိုဝ် ၶႂ်ႈပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၶဝ်ပိၼ်ႇပၢႆႇလႅၵ်ႈလၢႆႈၵၼ်သေယဝ်ႉ။ ၽိူဝ်ႇထိုင်တီႈပၢင်ၵုမ် တီႈၵဵင်းတုင်မႃးသမ်ႉ ဢၼ်ၾၢႆႇလႂ် ၽႂ်မၼ်း လူဝ်ႇထႅင်ႈဢီႈ သင်၊ ၶႂ်ႈထႅမ်ထႅင်ႈ၊ ၶႂ်ႈထွၼ်ထႅင်ႈဢီႈသင်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ သမ်ႉၶိုၼ်းမႄးၵုမ်းလုမ်းလႃးသေယဝ်ႉ ၶိုၼ်းသိုပ်ႇယိုၼ်ႈပၼ် ၵႂႃႇထႅင်ႈ။

ၽိူဝ်ႇတေဢုပ်ႇၵၼ်တီႈၵဵင်းတုင် ၵမ်းတီႈ 4 ၼႆႉသမ်ႉ တေၸၢင်ႈပဵၼ်ႁိုဝ်မႃး ၶဝ်တေဢုပ်ႇၵၼ်တီႈၵဵင်းတုင်ၼႆႉ ဝႃႈတႄႉ မၼ်းၵေႃႈ သွင်ပႃႈသွင်ၾၢႆႇႁူမ်ႈလႆႈၸႂ်တူၵ်းလူင်းသေ ၸင်ႇၵႂႃႇႁဵတ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈ ယူႇၾၢႆႇၸုမ်းဢူၺ်းလီၽၢၵ်းၼိူဝ်ၶဝ် 4 ၸုမ်းၼၼ်ႉတႄႉ ၶဝ်ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ပေႃးႁဵတ်းတီႈမိူင်းၵဵင်းတုင်ၼႆႉ ဢမ်ႇပေႃးမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈတႃႇၶဝ်။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉ ၼၼ် ၶဝ်ၶႂ်ႈၵႂႃႇႁဵတ်းတီႈဝဵင်းပၢင်သၢင်း တီႈတၢင်းပီႈၼွင်ႉဝႃႉၶဝ်ယူႇၼၼ်ႉ။

ဝႃႈၼၼ်သေတႃႉၵေႃႈ ယူႇၾၢႆႇၸုမ်းဢူၺ်းလီ 4 ၸုမ်းၼႆႉ သမ်ႉၶိုၼ်းယိုၼ်ႈယွၼ်းဝႃႈ ႁဝ်းဢုပ်ႇၵၼ်ၵမ်းလႂ်ၵေႃႈ ပေႃး ၵူၺ်းတေလႆႈဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်လူၺ်ႈတၢင်း PC ၶွမ်ႊမသျိၼ်ႊငမ်းယဵၼ်ၵူၺ်းၼႆၸိုင် တႃႇတေလူင်းလၢႆးမိုဝ်း ၵိုတ်းတိုၵ်းၼၼ်ႉ လႄႈသင်၊ တႃႇတေဢုပ်ႇဢူဝ်းလွင်ႈဝၢင်းတပ်ႉ ၽႅၼ်တပ်ႉ တႃႇတေၶၢႆႉတပ်ႉၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈလႅၼ်တီႈ ပိူဝ်ႈတႃႇတေဝၢင်း တပ်ႉၼၼ်ႉ မၼ်းဢမ်ႇၸၢင်ႈဢုပ်ႇဢူဝ်းငူပ်ႉငီႉၵၼ်လႆႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈတူၵ်းလူင်းၵၼ်လႆႈ။

ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼႆ ပေႃးဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်မႃး ၵမ်းတီႈ 4 ႁႂ်ႈလႆႈပႃးတင်းတူဝ်တႅၼ်းၾၢႆႇတပ်ႉ ၾၢႆႇၸုမ်းဢူၺ်းလီၶဝ် ယိုၼ်ႈ ယွၼ်းဝႆႉ။ ၵမ်းၼႆႉ ပေႃးဝႃႈပႃးမႃးတၢင်းၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈယဝ်ႉ ၸွင်ႇမၼ်းသမ်ႉတေဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်လႆႈ ၸွမ်းၼင်ႇ ၶဝ်မုင်ႈမွင်းၼၼ်ႉႁိုဝ် ႁဝ်းၶႃႈတႄႉႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ တေမီးလွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇဢိတ်းဢီႈ။

ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်လႄႈၼႆ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢမ်ႇၼၼ် ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇ PC ၵႂႃႇလၢတ်ႈဝႆႉတႄႉ ယူႇတီႈတပ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶႂ်ႈႁႂ်ႈပဵၼ်ၸိုင် TNLA ပီႈၼွင်ႉပလွင်ႈ၊ တဢၢင်းၶဝ်ၼႆႉ ႁႂ်ႈလႆႈပၵ်းသဝ်းတူင်ႉၼိုင်ၵႂႃႇတီႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉ သၼ်ႇလႄႈ မၢၼ်ႈတူင်ႈ 2 ၸႄႈဝဵင်းၼၼ်ႉၵူၺ်း ယႃႇႁႂ်ႈပူၼ်ႉဢွၵ်ႇမႃး ၼႂ်းၼႃႈတီႈ 2 ဢၼ်ၼၼ်ႉ။ ပီႈၼွင်ႉၵဝ်ႈၵၢင်ႉၵေႃႈ ႁႂ်ႈလႆႈပၵ်းသဝ်းတူင်ႉၼိုင် ယူႇၵႂႃႇၼႂ်းၼႃႈတီႈ ႁုင်ဢၢႆး တၢင်းၼႃႈလိၼ်တၢင်းပွတ်းၵွင်းၸၢင်ႉလႄႈ မေႃႇထႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။ ပွင်ႇဝႃႈ မၼ်းပဵၼ်ၼႃႈတီႈပီႈၼွင်ႉၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် ယူႇသဝ်းသေယဝ်ႉ ၽႂ်ဢမ်ႇၵႂႃႇထိုင်လႆႈၼၼ်ႉ ပဵၼ်လႅၼ်လိၼ်တိတ်း ၸပ်းၵၼ်တင်းမိူင်းၶႄႇ။

ၵမ်းၼႆႉ ယူႇတီႈပီႈၼွင်ႉ AA ၸုမ်းရၶႅင်ႇၼၼ်ႉၼႆၵေႃႈ ႁႂ်ႈလႆႈမိူဝ်းပၵ်းသဝ်းတူင်ႉၼိုင်တီႈတၢင်း လၢႆႊၸႃႊ ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ ငဝ်ႈငုၼ်းသိုၵ်းၶၢင် KIO/KIA ၶဝ်မီးဝႆႉၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈၶဝ်ၵိူတ်ႇယႂ်ႇမႃးတမ်ႈတီႈ လၢႆႊၸႃႊၼၼ်ႉၼႆလႄႈ ႁႂ်ႈၶဝ်လႆႈမိူဝ်း ၶိုၼ်း တူင်ႉၼိုင်ပၵ်းသဝ်းတီႈၼၼ်ႈၵူၺ်း ဢၼ်ၼႆႉပဵၼ်ၾၢႆႇၶေႃႈယိုၼ်ႈယွၼ်းၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်း။

ပေႃးပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်မႃး ယူႇတီႈပီႈၼွင်ႉပလွင်ႈ ပီႈၼွင်ႉၵဝ်ႈၵၢဝ်ႉလႄႈ AA ၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ၸွင်ႇတေယွမ်းႁပ်ႉလႆႈႁိုဝ်၊ ပေႃး တူၺ်းၸွမ်းလွင်ႈပိူင်ပဵၼ် ပၢင်တိုၵ်းဢၼ်ပဵၼ်မႃး တႄႇဢဝ် 2015 မႃး ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ။ ဢၼ်ပဵၼ်ယူႇတီႈ တၢင်းမိူင်းရၶႅင်ႇၼၼ်ႉလႄႈသင် ဢၼ်မႃးပဵၼ်ယူႇတီႈတၢင်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇလႄႈသင်၊ ၾၢႆႇၼိုင်ႈလႄႈ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ ၵုမ်ႇ ပိၼ်ႇပၢႆႇၸီႉၼႄးၵၼ်ဝႃႈ ပူၼ်ႉပႅၼ်ၼႃႈတီႈ။ ယူႇတီႈၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈဝႃႈ ၸုမ်း AA လႄႈသင်၊ ၵဝ်ႈၵၢင်ႇလႄႈ သင်၊ ပလွင်ႈလႄႈသင် ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၶဝ်ၶၢမ်ႈပူၼ်ႉၼႃႈတီႈ ဢၼ်ၶဝ်ထုၵ်ႇမီးသုၼ်ႇတူင်ႉၼိုင်ၼၼ်ႉသေယဝ်ႉ ပူၼ်ႉပႅၼ် ဢွၵ်ႇမႃးလႄႈႁဝ်းၸင်ႇလႆႈပဵၼ် ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ်။

ၵမ်းၼႆႉ ပေႃးယူႇၾၢႆႇ ၸုမ်းဢူၺ်းလီၶဝ်သမ်ႉႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ၼႃႈတီႈၼႂ်းမိူင်းတႆးၼႆႉ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ၼႃႈတီႈၼႂ်းမိူင်း ႁူမ်ႈတုမ်ၼႆႉ ႁဝ်းၸိူဝ်းပဵၼ်ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၼႆႉ မီးသုၼ်ႇၵႂႃႇလႆႈၵူႈတီႈၵူႈတၢင်း ႁဝ်းၵူၺ်းဝႃႈၼၼ်သေတႃႉၵေႃႈ ႁဝ်းဢမ်ႇၵႂႃႇပူၼ်ႉ ပႅၼ် ၼႃႈတီႈမိူင်းမၢၼ်ႈဢၼ်ပဵၼ်ထုင်ႉလိၼ်ပဵင်း။ ပိူင်ယႂ်ႇမၼ်းၵူၺ်းပဵၼ် ယူႇတီႈတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပူၼ်ႉပႅၼ် လူလၢႆ ၶၢမ်ႈထိုင်မႃးတီႈၼႂ်းမိူင်းတႆး ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ၼႃႈတီႈပွတ်းဢၼ်ၸိူဝ်းၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ် ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉၽႂ်မၼ်းၼၼ်ႉ။ ၵေႃႉဢၼ်ပူၼ်ႉပႅၼ်ၼႃႈတီႈၼႆႉဢမ်ႇၸႂ်ႈပီႈၼွင်ႉၸၢဝ်းၶိူဝ်း ပဵၼ်တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵူၺ်း ၼႆႉသမ်ႉ ယူႇတီႈၾၢႆႇၸုမ်းၸၢဝ်း ၶိူဝ်းၶဝ် ႁၼ်ထိုင်ၸိူင်ႉၼႆ။

ၸင်ႇဝႃႈ ပေႃးဝႃႈ သွင်ၾၢႆႇၼႆႉဢမ်ႇငူပ်ႉငီႉၵၼ်လႆႈ လွင်ႈၼႃႈတီႈ လွင်ႈတီႈလိၼ်ၶႅၼ်ႈ တႃႇတပ်ႉသိုၵ်းၶဝ်ဝၢင်းတမ်း ၼၼ်ႉၼႆၸိုင် ၸွင်ႇမၼ်းသမ်ႉတေပဵၼ်ၵၢၼ်မိူင်းၼႄႇ။

သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုၼ်ႈယွၼ်းၼၼ်ႉ ၶဝ် 3 မူႇ 3 ၸုမ်း တေပၵ်းသဝ်းတူင်ႉၼိုင်ၵႂႃႇၸွမ်းၼင်ႇ ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်း မၢၼ်ႈယိုၼ်ႈယွၼ်းၼၼ်ႉၼႆၸိုင် ယူႇတီႈတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆၵေႃႈ ၼွၵ်ႈလိူဝ်သေတပ်ႉဢၼ်ၶဝ်ဝႆႉၸွမ်း ပိုၼ်ႉတီႈၼၼ်ႉ လွင်ႈတူင်ႉၼိုင်ၵႂႃႇမႃး/ တပ်ႉဢၼ်တူင်ႉၼိုင်ၵႂႃႇမႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၶဝ်တေသၢႆႈၶိုၼ်းပၼ်မူတ်းမူတ်းယူႇ ၾၢႆႇၶဝ်ၵေႃႈမီးၶေႃႈ ယိုၼ်ႈယွၼ်းဝႆႉၸိူင်ႉၼၼ်။

ပေႃးပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်မႃးယဝ်ႉ ဢွၼ်တၢင်းသုတ်း တေလူင်းလၢႆးမိုဝ်း လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆသွင် ပႃႈသွင်ၾၢႆႇတေလႆႈႁူမ်ႈႁဵတ်းၸွမ်း ၼင်ႇၵၼ်၊ ပေႃးယဝ်ႉၵေႃႈ တေသိုပ်ႇထႅင်ႈၶၵ်ႉၼိုင်ႈ တေဢုပ်ႇၵုမ်ပိူဝ်ႈတႃႇတေလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵိုတ်းတိုၵ်းတူဝ်ႈမိူင်း NCA ။ တႃႇတေလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵိုတ်းတိုၵ်းတူဝ်ႈမိူင်းလႆႈၼၼ်ႉသမ်ႉ တီႈၼႆႈႁဝ်းၶႃႈႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ပေႃးဢမ်ႇဢုပ်ႇၼႃႈၵၢၼ်တႃ မိူင်းၵၼ် ပေႃးဢမ်ႇဢုပ်ႇလွင်ႈပၢႆးမိူင်းၵၼ် ဢမ်ႇတူၵ်းလူင်းၵၼ် ဢၼ်ၼႆႉဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈ။

ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ်မုင်ႈမွင်းဝႆႉတႄႉ ပိူဝ်ႈတႃႇမီးသုၼ်ႇၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်၊ ပိူဝ်ႈတႃႇတႅပ်းတတ်းၸတ်းသၢင်ႈႁင်ပွင်ႁင်းၶေႃ ၽႂ် မၼ်းၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း ႁႂ်ႈလႆႈၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်ဝႃႈၼၼ်သေတႃႉ တႃႇတေၶိုၼ်းဢုပ်ႇၸွမ်းဢၼ်ၼၼ်ႉၼႆႉ ဢွၼ်တၢင်းသုတ်း သဵင်ၵွင်ႈလူဝ်ႇလႆႈယဵၼ်ၵွၼ်ႇ ပေႃးပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်မႃးၼႆ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၼႃႈတီႈဢၼ်ဝႃႈ ႁႂ်ႈၶိုၼ်းႁူၼ်ၵႂႃႇမိူၼ်ၼင်ႇ တပ်ႉ ပလွင်ႈ ႁႂ်ႈႁူၼ်ၵႂႃႇၽႅဝ်ၼႂ်း မၢၼ်ႈတူင်ႈ၊ ၼမ်ႉသၼ်ႇၼၼ်ႉလႄႈသင် AA ယႃႇႁႂ်ႈၵႂႃႇပၵ်းသဝ်း တီႈတၢင်းမိူင်းရၶႅင်ႇ တေ လႆႈႁူၼ်ၵႂႃႇယူႇၼႂ်းၼႃႈတီႈ ပီႈၼွင်ႉၶၢင် လၢႆႊၸႃႊၶဝ်ၼၼ်ႉလႄႈသင် တိုၼ်းတေဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈ ယူႇတီႈ 2 ၸုမ်းၼၼ်ႉ ၵေႃႈ တိုၼ်းတေဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉလႆႈ ႁဝ်းၶႃႈ ႁၼ်ထိုင်ၸိူင်ႉၼႆ။

ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈ ပေႃးဝႃႈ ၸုမ်းဢူၺ်းလီ 4 ၸုမ်းၼႆႉမႃးယဝ်ႉၼႆ မိူၼ်ၸိူင်ႉၵမ်းဢွၼ်တၢင်း ၽွတ်ႈဝႆႉ ၵမ်းတီႈ 3 ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈတေပဵၼ်ပၢင်ၵုမ် မိူဝ်ႈၼႆႉၸင်ႇတေၽိတ်ႈႁွင်ႉၸုမ်းဢူၺ်းလီၸိူဝ်းပဵၼ် ၾၢႆႇၶဝ်ႈၸုမ်းၽၢၵ်ႈၼိူဝ်ၶဝ် မိူၼ်ၸိူင်ႉ ၸုမ်း SSPP ႁိုဝ်၊ ပီႈၼွင်ႉမိူင်းလႃးႁိုဝ်၊ ပီႈၼွင်ႉဝႃႉႁိုဝ် ႁႂ်ႈလႆႈမိူဝ်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈႁဵတ်းၸွမ်း ၽူႈလၵ်းထၢၼ်/ သၢၵ်ႈသေႇမၼ်း။ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ႁိပ်ႈၼႅတ်ႈလႄႈဢမ်ႇပဵၼ်ၵႂႃႇၸွမ်း။

ၵူၺ်းၵမ်းၼႆႉတႄႉ လႆႈႁၼ်ၶဝ်ၸဝ်ႈ မီးလိၵ်ႈၽိတ်ႈမွၵ်ႇၵၼ်ဝႆႉလူင်ႈၼႃႈမွၵ်ႈဝူင်ႈၼိုင်ႈသေ ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ႁႂ်ႈလႆႈမႃးႁူမ်ႈ ၵၼ်ၸွမ်း ႁႂ်ႈပဵၼ်ၽူႈလၵ်းထၢၼ်ၵၼ် ႁႂ်ႈလႆႈႁူႉႁႂ်ႈလႆႈႁၼ်ၸွမ်း။ ၼႆႉဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ လႃႈလီႈမွၵ်ႇႁွင်ႉၵၼ် မၼ်းပဵၼ်ပိူဝ်ႈ တႃႇ ၶဝ်ဢုပ်ႇတႅပ်းတတ်း။ ဢၼ်ယူႇတီႈတပ်ႉလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၸႂ်ႉႁဝ်းထွႆၵႂႃႇႁူၼ်ၵႂႃႇ ႁႂ်ႈလႆႈၵႂႃႇၸူးၼႃႈတီႈဢၼ်ၼၼ်ႉ ဢၼ်ၼႆႉ ၸွင်ႇမၼ်းတူၵ်းထုၵ်ႇၸွမ်းတြႃးႁိုဝ် ၸွင်ႇမၼ်းထုၵ်ႇလီပဵၼ်ႁိုဝ် ႁႂ်ႈလႆႈ ႁူႉႁၼ်ၸွမ်းသေယဝ်ႉ ႁႂ်ႈလႆႈၸွႆႈ ၵၼ်ဝူၼ်ႉၼပ်ႉ သၢင်ႈတႅပ်းတတ်း ႁဝ်းၶႃႈၸၢင်ႈလႆႈလၢတ်ႈပႃး။

ပေႃးၸိူင်ႉၼၼ်မႃး ယူႇတီႈတပ်ႉၸုမ်းတႆး ယူႇတီႈ SSPP ၵႂႃႇႁူမ်ႈၶဝ်ႈပႃးၸွမ်းၼႂ်း FPNCC ၼႆႉ မၼ်းတေပဵၼ်ႁိုဝ်မႃး ဢွၼ်တၢင်းသုတ်းတေလႆႈတူၺ်းထိုင် ပီႈၼွင်ႉ KIA ပီႈၼွင်ႉၶၢင် ။ ပေႃးဢဝ်ငဝ်းလၢႆးဝႃႈ ပီႈၼွင်ႉၶၢင်ဢမ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း ၵၼ် တင်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃးၵေႃႈႁိုင်ယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈမၼ်း ယူႇဝႆႉၵတ်းယဵၼ်သေယဝ်ႉ ၶတ်းၸႂ်ပိူဝ်ႈတႃႇ သၢင်ႈလွင်ႈ ငမ်းယဵၼ်ၵႂႃႇ ၸွမ်းၼင်ႇၶၢဝ်ႇၼႂ်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈလႄႈသင်၊ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ၵူၼ်းလဵပ်ႈႁဵၼ်းၾၢႆႇၵၢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈ ၶဝ်တႄႉ ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ KIO/ KIA ၼႆႉ ယူဝ်ၶႄးတေလူင်းလႆႈမိုဝ်းတေႃႇ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈဢွၼ်တၢင်းၶဝ် 3 ၸုမ်း ၼၼ်ႉႁိုဝ် ၼႆၵေႃႈ မီးၶေႃႈလၢမ်းႁၼ်ၵၼ်ဝႆႉယူႇ။

ပေႃးပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်မႃး သမ်ႉတေၵိုတ်းဝႆႉၽႂ်ၵူၺ်းလႃႇ ဢၼ်ဢိူမ်ႈၸမ်ယူႇတီႈတၢင်းမိူင်းၶႄႇၼႆႉ တေမီးယူႇ ပီႈၼွင်ႉဝႃႉ ဢၼ်တိတ်းၸပ်းၵၼ်တၢင်းပီႈၼွင်ႉဝႃႉၼၼ်ႉ တေမီးပီႈၼွင်ႉမိူင်းလႃး သွင်မိူင်းၼၼ်ႉတႄႉ ဢိင်ၼိူဝ်ငဝ်းလၢႆး ဢမ်ႇၼၼ် ၵေႃႈ ဢိင်ၼိူဝ် ၼမ်ႉလိုၵ်ႉၼမ်ႉတိုၼ်ႈတီႈတၢင်းမိူင်းၶႄႇ ၽူးႁိုဝ် ၸူမ်ၼၼ်ႉသေယဝ်ႉ ၶဝ်တေၵႃႈၸွမ်းယူႇၵႂႃႇၵူၺ်း ၶဝ်ၵေႃႈတေႁူႉထိုင်ၵၼ်ယူႇ။

ပေႃးၼႆယူႇတီႈ SSPP ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး/ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆးၼႆႉ ၼႂ်းၵႄႈၵၢင် 3 ၸုမ်းဢၼ်တေလူင်း လၢႆးမိုဝ်း ၼၼ်ႉလႄႈသင် ၼႂ်းၵႄႈၵၢင်ပီႈၼွင်ႉၶၢင် ၸၢင်ႈၶႄးလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၼၼ်ႉလႄႈသင် ၼႂ်းၵႄႈၵၢင်ပီႈၼွင်ႉဝႃႉတင်း ပီႈၼွင်ႉ မိူင်းလႃး လႆႈဢိင်ၼိူဝ်ငဝ်းလၢႆးမိူင်းၶႄႇသေ တူင်ႉၼိုင်ယူႇသဝ်းၼၼ်ႉလႄႈသင် သင်ၸိူဝ်ႉယူႇတီႈ ပီႈၼွင်ႉ SSPP/SSA ၼႆႉ တၵ်းလႆႈထတ်းသၢင်ၼပ်ႉသၢင်ႈတေႃႇ လၢႆပႃႈလၢႆၾၢႆႇၼၼ်ႉၶိုတ်းတၼ်းလီငၢမ်းၸင်ႇ ၵၢၼ်မိူင်းဢိၵ်ႇပႃးၵၢၼ်သိုၵ်း တေဢမ်ႇၵိုတ်းလင်ပိူၼ်ႈ ႁဝ်းၶႃႈတႄႉႁၼ်ထိုင်ၸိူင်ႉၼၼ်။

ၸင်ႇဝႃႈပေႃးတေမႃးႁုပ်ႈသေ ထတ်းသၢင်တႄႉ ပၢင်ၵုမ်ဢၼ်တေဢုပ်ႇၵၼ်တီႈၵဵင်းတုင်ၼႆႉ ႁႂ်ႈပေႃးတူၵ်းလူင်းလႆႈ ႁႂ်ႈပေႃး မၵ်းတတ်းလႆႈဝႃႈ ၼႃႈတီႈဢၼ်လႂ် ၽႂ်ၵူၺ်းတေလႆႈတူင်ႉၼိုင် ၽႂ်တေဢမ်ႇလႆႈယူႇဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တေပဵၼ် မႃးလႆႈငၢႆႈငၢႆႈဢွၼ်ႇၵူၺ်း တေပဵၼ်မႃးလႆႈၵမ်းလဵဝ်ဢမ်ႇၸႂ်ႈ။

ၵူၺ်းၵႃႈ သမ်ႉမီးထႅင်ႈဢၼ်ၼိုင်ႈ ပေႃးထိုင်မႃး လိူၼ်ၼႆႉ 21 ဝၼ်း လွင်ႈၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉ လွင်ႈၶဝ် ဢမ်ႇႁၢင်ႈႁႅၼ်း ၵိုတ်းသိုၵ်းယဝ်ႉ ၶဝ်ၵိုတ်းတိုၵ်းၾၢႆႇလဵဝ်ၼၼ်ႉ ဢႃယုမၼ်းသၢၵ်ႈတမ်းမၼ်း တေသုတ်းသဵင်ႈယဝ်ႉ ၼႆလႄႈ ဝၢႆးလင်ၼၼ်ႉသင်ၸိူဝ်းၶဝ်ဢမ်ႇတူၵ်းလူင်းၵၼ်လႆႈပိူဝ်ႈတႃႇ မၵ်းတတ်းလႅၼ်တီႈၵၼ်ၼၼ်ႉၼႆၸိုင် ယူဝ်ၶႄး ပဵၼ်မႃးသဵင်ၵွင်ႈၵၢင်ႇထႅင်ႈႁိုဝ် ႁဝ်းၶႃႈၸၢင်ႈလႆႈ ၾၢင်ႉထိုင်ၵၼ်ဝႆႉ။

ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၼႆ ယူႇတီႈပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး/ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး တေမီးလွင်ႈၼပ်ႉသၢင်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ် တေမီးလွင်ႈထတ်းသၢင် ၸိူင်ႉႁိုဝ် တေမီးလွင်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းၸိူင်ႉႁိုဝ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈလီလႆႈပႂ်ႉပႃးတူၺ်းသေယဝ်ႉ ဢိင်ၼိူဝ်ငဝ်းလၢႆး ပိူင်ပဵၼ်မႃးၼႆႉတႄႉ တႃႇတေဝႃႈသဵင်ၵွင်ႈတေၵိုတ်း တေၵေႃႇသၢင်ႈငမ်းယဵၼ်လႆႈၵႂႃႇ လီငၢမ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ပႆႇပေႃး ႁၼ်လႄႈႁဝ်းၶႃႈ ၵူႈပႃႈၵူႈၾၢႆႇ တၵ်းလႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းတူဝ်ႈတၼ်း ၾၢင်ႉတူဝ်ၾၢင်ႉၶိင်းၽႂ်မၼ်းသေ ႁႄႈႁူထွမ်ႇၵႂႃႇၵူၺ်း ယဝ်ႉ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ယွၼ်းထတ်းသၢင်ၼင်ႇၼႆသေ ၶွတ်ႇယွတ်ႈပၢႆၵႂၢမ်းဝႆႉတီႈၼႆႈ။

မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ

ႁိုၼ်း ၵႃယၢင်း
13/9/2019

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း