Tuesday, March 19, 2024

လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆပၢင်လူင် 1947

Must read

Photo by – SHAN/ လၵ်းသဝ်ႁိၼ် ပၢင်လူင်

တင်း 9 ၶေႃႈၼႆႉ ပဵၼ်ၶေႃႈလႆႈၸႂ် လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆပၢင်လူင် 1947

(1) လိူၵ်ႈတင်ႈၽူႈတၢင်တူဝ် မိူင်းတႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ ၵႂႃႇပဵၼ်ၽွင်းလူင် ၼႂ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၸူဝ်ႈၶၢဝ်း မိူင်းမၢၼ်ႈ။

- Subscription -

(2) ၽွင်းလူင်ၽူႈတၢင်တူဝ်(မိူင်းတႆး)ၼႆႉ လိူဝ်သေၵၢၼ်ၵႅတ်ႇၶႄလႄႈၵၢၼ်တိတ်းတေႃႇၼွၵ်ႈမိူင်း၊ ၵႂႃႇပဵၼ်ၽူႈမီးဢႃႇၼႃႇ/ဢမ်းၼၢၸ်ႈၼိူဝ်ၵၢၼ်ငၢၼ်း ဢၼ်ၵဵဝ်ႇတင်းမိူင်းသၼ်လွႆတင်းမူတ်း။

(3) လိူၵ်ႈၽူႈတၢင်တူဝ်ၶၢင်လႄႈ ၽူႈတၢင်တူဝ်ၶျၢင်းၶိူဝ်းလႂ်ၼိုင်ႈၵေႃႉ ပဵၼ်ၵႅမ်ၽွင်းလူင် ပိူဝ်ႈတႃႇႁဵတ်းပၼ် ၵၢၼ်သၼ်လွႆၶၢင်လႄႈ သၼ်လွႆၶျၢင်းသေ တင်းသၢမ်ၵေႃႉႁဵတ်းၵၢၼ်ႁူမ်ႈၵၼ်ၸွမ်းပိူင်ၵၢၼ်။

(4) ၽွင်းလူင်(ၽူႈတၢင်တူဝ်)မိူင်းတႆးၼႆႉ ပဵၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်းၵၢၼ်ငၢၼ်း မိူင်းသၢၼ်လွႆဝႆႉ တင်းမူတ်းၵေႃႈ ပေႃးမီးပၢင်ၵုမ် ဢၼ်ၵဵဝ်ႇတင်းမိူင်းသၼ်လွႆမႃး ၵႅမ်ၽွင်းလူင်သၼ်လွႆၶၢင်လႄႈ သၼ်လွႆၶျၢင်းၶဝ် မီးသုၼ်ႇလႆႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈဢုပ်ႇဢူဝ်းၸွမ်း။

(5) မိူင်းတႆးမီးသုၼ်ႇလႆႈၽွင်းငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇလႄႈ မီးသုၼ်ႇလႆႈတႅပ်းတတ်းႁင်းၶေႃတဵမ်ထူၼ်ႈ။

(6) တႃႇတေမၵ်းမၼ်ႈႁႂ်ႈမီးၸႄႈမိူင်းၶၢင်ၼၼ်ႉ ဢွၼ်တၢင်းမိူဝ်ႈပႆႇလႆႈတႅပ်းတတ်း ၼႂ်းသၽႃးပူၵ်းပွင်ၸိုင်ႈမိူင်း (တႅင်းပျူႉပျီႇပျူႉလုတ်ႉတေႃႇ)ၼႆႉ ႁၼ်လီ လႆႈၸႂ်ၵၼ်ဝႃႈထုၵ်ႇလီမီး(ၸႄႈမိူင်းၶၢင်)ယူႇ။

(7) မိူင်းတႆးမီးသုၼ်ႇလႆႈႁပ်ႉပူၺ်ႈ လွင်ႈတီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ ၸၼ်ႉလုမ်ႈၾႃႉ။

(8) မိူင်းတႆး မီးသုၼ်ႇလႆႈၸတ်းၵၢၼ် လွင်ႈငိုၼ်းတွင်းပုၼ်ႈမိူင်းတႆးႁင်းၶေႃ။

(9) ငိုၼ်းတွင်း တႃႇၸွႆႈထႅမ်သၼ်လွႆၶၢင်လႄႈသၼ်လွႆၶျၢင်း ႁႂ်ႈလႆႈပဵင်းၵၼ် တင်းမိူင်းမၢၼ်ႈ၊ မိူင်းတႆး ပဵၼ်လႆႈဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈၼၼ်ႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၸူဝ်ႈၶၢဝ်း တင်း ၽွင်းလူင်ၽူႈတၢင်တူဝ်မိူင်းသၼ်လွႆ(ၶၢင် ၶျၢင်း တႆး) ဢုပ်ႇဢူဝ်း ၵၼ်သေၶပ်းၶိုင်ၵႂႃႇ။

တင်း 9 ၶေႃႈၼႆႉ ပဵၼ်ၶေႃႈလႆႈၸႂ်၊ ၶေႃႈတူၵ်းလူင်း (ၵတိၵဝၼ်ႈ) ၼႂ်းလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆပၢင်လူင် ဢၼ်တႅမ်ႈဝႆႉတင်းလိၵ်ႈလၢႆး (Written Agreement)။

Photo by – SHAN/ ၽိုၼ်လိၵ်ႈၵိၼ်ၵႅၼ်ႇ 9 ၶေႃႈ

ၼမ်ႉၸႂ်ပၢင်လူင်ด(The Spirit of Panglang)ดၼႆႉပဵၼ် လွၼ်ႉၵႅၼ်လိၵ်ႈႁူမ်ႈ မၢႆပၢင်လူင်ดဢၼ်ပဵၼ်လွင်ႈတၢင်းလႆႈတူၵ်းလူင်း၊ လႆႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်း၊ ပဵၼ် ၶေႃႈလႆႈၸႂ်(ၶေႃႈမၵ်းမၼ်ႈပၼ်ၵတိ) တၢင်းသူပ်း တၢင်းပၢၵ်ႇ (Un-written Agreement) မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 10/02/1947 ဢွၼ်တၢင်းတေလူင်းလၢႆးမိုဝ်း လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆပၢင်လူင်(သွင်ဝၼ်း)ၼၼ်ႉ မီးၼင်ႇပႃႈ တႂ်ႈၼႆႉ-

(1) တေလႆႈမီးသုၼ်ႇၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်တင်းမၢၼ်ႈ ၸွမ်းၼင်ႇလွၵ်းလၢႆးၻီႇမူ ဝ်ႇၶရေႇသီႇမီး။

(2) ၽူႈတႅၼ်းမိူင်းတႆး မိူင်းၶၢင် မိူင်းၶျၢင်းၶဝ် မီးသုၼ်ႇၶိုင်ပွင်လွင်ႈ ဝၢၼ်ႈမိူင်းတူဝ်ၵဝ်ႇ။ ၼွၵ်ႈၼၼ်ႉ ၵၢၼ်ငၢၼ်းဢၼ်ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈသုၼ်ႇ ႁူမ်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇၵၢၼ်ၵႅတ်ႇၶႄလႄႈ ၵၢၼ်ၵပ်းသိုပ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်းၼၼ်ႉ တေလႆႈႁူမ်ႈၵၼ်ႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်း။

(3) ၵမ်ႉထႅမ်ႁႂ်ႈ ၶၢင် လႆႈမီးၸႄႈမိူင်းႁင်းၶေႃ။

(4) လိၵ်ႈတူၵ်းလူင်း ဢႅတ်ႇတလီႇ-ဢွင်ႇသၢၼ်းၼႆႉ တၵ်းဢမ်ႇၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၸွမ်း ၸိုင်ႈတႆး/ ၶၢင်/ ၶျၢင်း။

(5) မိူဝ်ႈလႂ်ၶႂ်ႈၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇၵေႃႈ ႁႂ်ႈၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇလႆႈ။

ၶေႃႈမုလ်း – ပပ်ႉမႅၵ်ႉၵသိၼ်းၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ မၢႆ 014, February 2019

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း