ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈပလိၵ်ႈၾၢႆႇၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉယႃႈမဝ်းၵမ် ၵူတ်ႇထတ်းတီႉလႆႈယႃႈမႃႉ တႃႇၵႃႈၶၼ်ငိုၼ်းႁိမ်း 2000 သႅၼ်ပျႃး တီႈ ရူတ်ႉၵႃးလမ်းၼိုင်ႈ တီႈတၢင်းၶဝ်ႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။
ဝၼ်းတီႈ 28/7/2019 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 10 မူင်းပၢႆ 45 မိၼိတ်ႉၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈပလိၵ်ႈၾၢႆႇၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉယႃႈမဝ်းၵမ် ၵူတ်ႇ ထတ်းတီႉလႆႈယႃႈမႃႉၼႂ်းၵႃးလမ်းၼိုင်ႈ တီႈတၢင်းၶဝ်ႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်း မူႇၸေႊ – ဝဵင်းလိူဝ်ႇ။ ပဵၼ်ရူတ်ႉၵႃး ဢၼ် တၢၼ်ႉသိင်ႇဢူး (ႁွင်ႉ) တႃးငႄႇ ဢႃယု 30 ပီ လုၵ်ႉတၢင်းၵူတ်ႉၶၢႆသေ ႁေႃႈမႃး။
ဢၢႆႈဢွင်ႇ ဢႃယု 26 ပီ ၶီႇမႃးၸွမ်း ၼႂ်းၵႃးၼၼ်ႉ တၢင်ႇမႃးယႃႈမႃႉ 9 မိုၼ်ႇတႃႇၵႃႈၶၼ်ငိုၼ်း 1,800 သႅၼ်ပျႃး။ ဢိၵ်ႇပႃး ၾူၼ်း 1 လုၵ်ႈ ဝႃႈၼႆ။
ၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈလွင်ႈတီႉၺွပ်း ယႃႈမဝ်းၵမ်ၼႆႉသေ ပလိၵ်ႈၾၢႆႇယႃႈမဝ်းၵမ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ သိုပ်ႇလမ်းၸွမ်းသၢႆမၼ်းလႄႈ လႆႈႁူႉဝႃႈ မီးၵူၼ်းပႂ်ႉႁပ်ႉဢဝ်တီႈဝၢၼ်ႈတူဝ်ႉတၢၼ်ႇ ဢိူင်ႇတူဝ်ႉတၢၼ်ႇ ၸႄႈ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉသႄႇ။ ပဵၼ်ၽူႈၸၢႆးဢႃယု 26 ပီ ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉ ၵျေႃႇၼၢႆႇ (ႁွင်ႉ) ဢွင်ႇမဵဝ်းထႅတ်ႉ။ ဝၼ်းၼၼ်ႉ ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 2 မူင်းၶိုင်ႈ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈပ လိၵ်ႈၶဝ်ႈၵူတ်ႇထတ်း တီႉလႆႈ တူဝ်ၵူၼ်းလႄႈ ၾူၼ်း 1 လုၵ်ႈ ဝႃႈၼႆ။
ၵူၼ်းၸိူဝ်းလၵ်ႉတေႃႉသူင်ႇယႃႈမဝ်းၵမ်ၼႆႉ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ လႆႈပိုတ်ႇလိူင်ႈ ၸွႆႈတြႃး ဝႆႉတီႈႁူင်းပလိၵ်ႈၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်ဝႆႉ ယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။
ၼႂ်းၸႄႈမိူင်းတႆးၼႆႉ ဢၼ်တီႉလႆႈယႃႈမဝ်းၵမ်လႄႈ ပိုတ်ႇလိူင်ႈဝႆႉ မိူဝ်ႈပီ 2015 တင်းမူတ်းဢၼ်လႆႈပိုတ်ႇလိူင်ႈဝႆႉ 2,263 လိူင်ႈ၊ တီႉလႆႈၵူၼ်းၵႃႉၶၢႆ 3,122 ၵေႃႉ။ ပီ 2016 ပိုတ်ႇလိူင်ႈ 2,516 လိူင်ႈ၊ ၵူၼ်းၵႃႉသမ်ႉ 3,874 ၵေႃႉ။ ပီ 2017 ပိုတ်ႇ လိူင်ႈ 2,434 လိူင်ႈ၊ ၵူၼ်း 3,330 ၵေႃႉ။ ပီ 2018 ပိုတ်ႇလိူင်ႈ 2,886 လိူင်ႈ၊ ၵူၼ်း 3,998 ၵေႃႉ။ ပီ 2019 တေႃႇထိုင် ဝၼ်းတီႈ 26 လိူၼ် ၵျုၼ်ႊၼႆႉသမ်ႉ ပိုတ်ႇလိူင်ႈဝႆႉ 860 လိူင်ႈ၊ ၵူၼ်း 1,186 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။
ယႃႈမဝ်းၵမ် ဢၼ်တီႉလႆႈသေ ၸုတ်ႇၽဝ်ပႅတ်ႈ ၼႂ်းပီ 2015 မႅၼ်ႈၶၼ်ငိုၼ်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ (82) လၢၼ်ႉၻေႃႊလႃႊ ပၢႆ။ ပီ 2016 ၵႃႈၶၼ်(31) လၢၼ်ႉၻေႃႊလႃႊပၢႆ။ ပီ 2017 (134) လၢၼ်ႉၻေႃႊလႃႊပၢႆ။ ပီ 2018 (109) လၢၼ်ႉ လႄႈ ပီ 2019 (134) လၢၼ်ႉ ၻေႃႊလႃႊ ဝႃႈၼႆ။
