Thursday, April 25, 2024

ၽႂ်တေပဵၼ်ၵေႃႉႁူတ်းၾႆး ၵၢႆႇၶူဝ်ႁႂ်ႈတႆးၽွမ်ႉၵၼ်

Must read

SHAN
Photo by – SHAN

ဝၼ်းတီႈ 23/11/2018 ၵၢင်ၼႂ် သိုၵ်းတႆး သွင်တပ်ႉသိုၵ်း ယိုဝ်းၵၼ် တီႈဝၢၼ်ႈၼႃးလေႃႉ ဢိူင်ႇၺွင်ႇ ထွၵ်ႈ ၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ၊ ထိုင်တီႈ ပေႃႈမႄႈ ၵူၼ်းမိူင်း လႆႈလူႉလႆႈတၢႆ မၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်းလၢႆလၢႆၵေႃႉ။

မိူင်းတႆး ၼႆႉ ပဵၼ်သိုၵ်း ပဵၼ်သိူဝ်မႃး တင်ႈတႄႇ ပၢၼ် 1952 – သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ် လွင်ႈ ၶႄႇၽိူၵ်ႇသေ ႁႅၼ်းသိုၵ်းထႅမ်ၶိုၼ်ႈ မိူင်းတႆး လေႃႇတိုၵ်း ပဵၼ်သိုၵ်းပဵၼ်သိူဝ်၊ ၵူၼ်းမိူင်းတႆး ၺႃးၸၢၵ်ႇသိုၵ်း ၸၢၵ်ႇ သိူဝ် မႃးၸဵမ်မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ တေႃႇယၢမ်းလဵဝ်။

- Subscription -

ၸွမ်းၼင်ႇ ၶေႃႈၵိၼ်ၵႅၼ်ႇ တီႈပၢင်လူင် ပေႃးထိုင် 10 ပီ ဢမ်ႇမိူၼ်ၼင်ႇၸႂ်ၼႆၵေႃႈ ၸဝ်ႈၼွႆႉသေႃး ယၼ်ႇတ ဢွၼ်ႁူဝ် ၵူၼ်းၼုမ်ႇ 21 ၵေႃႉ တႄႇၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ၊ ဝၢႆး ၼၼ်ႉ 3-4 ပီ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ တႆး ၽုတ်းဢွၵ်ႇမႃး လၢႆမူႇလၢႆၸုမ်း။ ၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ၶတ်းၸႂ်ႁဵတ်းမႃးယူႇၵေႃႈ ယွၼ်ႉၽူႈၼမ်းတႆး မႃႇၼယႂ်ႇတေႃႇၵၼ်၊ လွင်ႈယုမ်ႇယမ် ဝႃႇတ ၵၢၼ်မိူင်း ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ် လႄႈ ၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ဢမ်ႇပဵၼ် မႃးသေပွၵ်ႈ။

လွင်ႈတၢင်းၸိူဝ်းၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတႆး ဢမ်ႇမီးတီႈၸႂ်ယႂ်ႇ၊ တႆး ၼႆႉ ဢမ်ႇၵွမ်ႉၵႃႈ ၺႃးသိုၵ်း တၢင်ႇ ၶိူဝ်းမႃးပေႉၵိၼ်လူလၢႆ ၊ ဢၼ်သိုၵ်းတႆး ႁဵတ်းတီႈ ၵူၼ်းတႆး ၊ ဢၼ်ၵူၼ်းတႆး လႆႈပၢႆႈယွၼ်ႉသိုၵ်းတႆး မႃးၵေႃႈ ၼမ်လႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ တႆး ဢိမ်ဢိူဝ်ႇ ၼိူဝ် သိုၵ်းတႆးမႃးၵေႃႈမီး – ၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၶႂၢၵ်ႇၼၢမ် ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၼႃႈၵၢၼ်ဢမ်ႇထိုင်တီႈလႆႈ ၼႆၼၼ်ႉ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၶဝ် ထုၵ်ႇလႆႈထတ်းသၢင် မူၼ်ႉမႄး ၵႂႃႇ။ ပေႃးသိုပ်ႇပဵၼ်ၼႆၵႂႃႇ ၼႃႈၵၢၼ်တိုၼ်းတေ ဢမ်ႇထိုင်တီႈလႆႈသေပွၵ်ႈ တိုၼ်းတေပႃးၵၼ်တုၵ်ႉ ယၢၵ်ႇၵႂႃႇယၢဝ်း ထႅင်ႈ။

ယွၼ်ႉလွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈၼႂ်းတႆး ဢမ်ႇပဵၼ်ၵၢၼ်၊ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇတႆး ပိုတ်းယိုဝ်းတိုၵ်းတေႃး ၵၼ်မႃး ပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ်လႄႈ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႂ်းမိူင်းတႆးၵေႃႈ ဢမ်ႇႁတ်းယုမ်ႇယမ်ၼိူဝ် ၵၢၼ် တႆးဢွၼ်ႁူဝ်မႃး။ မိူၼ်ၼင်ႇလွႆတႆးလႅင်း ၺႃးၸုမ်းသိုၵ်းဝႃႉ ႁႅၼ်းသိုၵ်းၶိုၼ်ႈလေႃႇတိုၵ်း၊ ၸုမ်းဢူၺ်း လီ ပွတ်းႁွင်ႇ ၼင်ႇၵၼ်ၵေႃႈ မိူၼ်ၼင်ႇပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး ၺႃးသိုၵ်းလွႆႁႅၼ်းသိုၵ်း လေႃႇတိုၵ်း ၶိုၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ – ပဵၼ်ၵွပ်ႈဢမ်ႇပဵၼ်တီႈၸႂ်ယႂ်ႇ။

ပေႃးတူၺ်းၽိုၼ်ႁၢႆးငၢၼ်း BNI ဢိတ်ႇဢွၵ်ႇ ပိုၼ်ၽႄႈ ပပ်ႉၵႅမ်မိုဝ်းငမ်းယဵၼ် ပီ 2016 ၼၼ်ႉ တႅမ်ႈၼႄ ဝႆႉဢဵၼ်ႁႅင်း ၸုမ်းသိုၵ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၵူႈမူႇၵူႈၸုမ်း။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ဢၼ်ဢဵၼ်ႁႅင်းယႂ်ႇလိူဝ် ပိူၼ်ႈ ပဵၼ်ၸုမ်းသိုၵ်းဝႃႉ – မီး 3 မိုၼ်ႇ၊ တၢမ်းမႃးၵေႃႈ ပဵၼ်သိုၵ်းၶၢင် မီးမိုၼ်ႇ႞။ သိုၵ်းတႆး သွင် ၸုမ်း သမ်ႉ ၸုမ်းလႂ် မီး 8 ႁဵင် ဝႃႈၼႆဝႆႉ။

ၵွပ်ႈၼၼ် ပေႃးၼပ်ႉဢဵၼ်ႁႅင်း ဢၼ်မီးတႄႉ ၸုမ်းသိုၵ်းတႆး ဢဵၼ်ႁႅင်းၸၢင်ႈမီးၼမ်လိူဝ်ၼၼ်ႉ၊ ယၢမ်းလဵဝ်သမ်ႉ ပဵၼ်ဝႆႉ သွင်မူႇသွင်ၸုမ်း လႄႈ ႁိူၼ်းယႂ်ႇ ယဵၼ်းပဵၼ်ႁိူၼ်းလဵၵ်ႉ၊ ၶိူဝ်းယႂ်ႇ ယဵၼ်းပဵၼ် ၶိူဝ်းဢွၼ်ႇ သေဢမ်ႇၵႃး သမ်ႉမႃးၽိတ်းၽႅတ်ႇ တႅၵ်ႇငၢၵ်ႈၵၼ်ထႅၼ်ႈ ၊ တႆးတေႃႇတႆးၵေႃႈ ဢမ်ႇထၢင်ႇ ယႂ်ႇၵၼ် ၊ ၽႂ်ႁၼ်တွင်ႉၶူၼ်ႉၸွမ်း။

ပၼ်ႁႃ ၼႂ်းမိူင်းတႆး မိူၼ်ပၼ်ႁႃ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်၊ ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇ ၾၢႆႇၵေႃႇတင်ႈမိူင်း ၵူၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်း ၸိူဝ်းလဵပ်ႈႁဵၼ်းလွင်ႈမိူင်းတႆး ယင်းထတ်းသၢင်ဝႃႈ ပေႃး မူၼ်ႉမႄးလႆႈ ပၼ်ႁႃ မိူင်းတႆးၵေႃႈ မူၼ်ႉမႄး လႆႈပၼ်ႁႃ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ယဝ်ႉဝႃႈၼႆ။

ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ တႃႇမူၼ်ႉမႄးလႆႈ ပၼ်ႁႃ မိူင်းတႆးၼၼ်ႉ တႆးတေႃႇတႆး တၵ်းလႆႈ ၽွမ်ႉသဵင် ပဵင်းပၢၵ်ႇ ၵၼ်ၵွၼ်ႇ။ မိူင်းတႆး တေပႆတၢင်းသဵၼ်ႈလႂ် မီးတီႈတႆး ၵမ်ႈၼမ်။ သင်တႆး ဢမ်ႇၽွမ်ႉၵၼ် သေ သိုပ်ႇ မင်ၵၼ်ၵႂႃႇ ၶၢဝ်းယၢဝ်းတႄႉ မိူင်းတႆးတေတႅၵ်ႇယၢႆႈ တၵ်းတေ တုမ်ႉယွၼ်ႈပႃး လွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢမ်ႇႁၢင်ႉ။

ႁႂ်ႈၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆး ပဵၼ်ၼမ်ႉႁူတ်းၾႆးဢၼ်လုၵ်ႉႁုပ်ႇ မႆႈမိူင်းတႆးၼၼ်ႉ မွတ်ႇယဵၼ်ၵႂႃႇ လႆႈသေၵမ်း။

သဵင်ၶဝ်ႇႁွၵ်ႈ

ၶေႃႈမုလ်း – ပပ်ႉမႅၵ်ႉၵသိၼ်းၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ မၢႆ 012, November

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း