ၵေႃပွင်ၵၢၼ်ႁူင်းႁဵၼ်းထမ်ႇမ ၸိုင်ႈတႆး ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၶွပ်ႈႁူၵ်းလိူၼ် ပွၵ်ႈၵမ်း 10 တီႈဝဵင်းမိူင်းပၼ်ႇ မီးတူဝ်တႅၼ်း 18 ၸႄႈဝဵင်း မႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈႁူဝ်ၵူၼ်း 220 ပၢႆ။
ပၢင်ၵုမ်ၼႆႉ ၸတ်းႁဵတ်းၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 5 လႄႈ 6 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ 2019 တီႈႁူင်းႁေႃၸဝ်ႈၵေႃးလီႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းပၼ်ႇ ၸႄႈတွၼ်ႈလၢင်းၶိူဝ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း။
ၸဝ်ႈၶူးၵေႃးဝိတၸႃႇရ ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ မၢႆ 2 ၵေႃပွင်ၵၢၼ်ႁူင်းႁဵၼ်းထမ်ႇမ ၸိုင်ႈတႆး လၢတ်ႈၽူႈတီႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ ပၢင်ၵုမ်ၶွပ်ႈ ႁူၵ်းလိူၼ် 1 ပွၵ်ႈ ၵေႃပွင်ၵၢၼ်ႁူင်းႁဵၼ်းထမ်ႇမ ၸိုင်ႈတႆးၼႆႉ ပိူင်လူင်မၼ်း ႁဝ်းမႃးႁၢႆးငၢၼ်းၼႄၵၼ် တီႈၽႂ်မၼ်း မီးလွင်ႈယၢပ်ႇ ၽိုတ်ႇၸိူင်ႉႁိုဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် ၵၢၼ်တႅမ်ႈလၵ်းသုတ်ႇၵၢၼ်သွၼ် ၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်းထမ်ႇမႁဝ်း။ တေႃႈလဵဝ် ႁဝ်းၶႃႈ လႆႈတႅမ်ႈလၵ်းသုတ်ႇၼႆႉ ထိုင်ၸၼ်ႉႁူၵ်းယဝ်ႉ။ ပီၼႆႉ တေဢၢၼ်းဢွၵ်ႇထႅင်ႈ ၸၼ်ႉ 7 ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ် လွင်ႈတေၸတ်းႁဵတ်းပပ်ႉမႅၵ်ႉၵသိၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ လွင်ႈပပ်ႉမႅၵ်ႉၵသိၼ်းႁဝ်းတႄႉ တေဢၢၼ်း ႁဵတ်းဢွၵ်ႇ 1 ပီ 1 ပွၵ်ႈ။ တေၵဵဝ်ႇလွင်ႈတူင်ႉၼိုင်ၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်းထမ်ႇမ” ဝႃႈၼႆ။
လၵ်းသုတ်ႇဢၼ်ၵေႃပွင်ၵၢၼ်ႁူင်းႁဵၼ်းထမ်ႇမ ၸိုင်ႈတႆး ႁဵတ်းဢွၵ်ႇသေ ပူင်သွၼ်ပၼ်လုၵ်ႈႁဵၼ်းဝႆႉယူႇယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ၽႃသႃလိၵ်ႈတႆး။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပႃးလွင်ႈထမ်ႇမ၊ လွင်ႈထိင်းသိမ်းမႅတ်ႇပႅင်းသၽႃႇဝၾိင်ႈတိုၼ်းပဵၼ်၊ ပၢႆးယူႇလီ၊ ပိုၼ်းမိူင်း၊ ပိုၼ်းၸဝ်ႈ ၶူးမေႃ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။
ၸဝ်ႈၽူႈမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ပၢင်ၵုမ်ၶွပ်ႈႁူၵ်းလိူၼ် ၵေႃပွင်ၵၢၼ်ႁူင်းႁဵၼ်းထမ်ႇမ ၸိုင်ႈတႆး ပွၵ်ႈၵမ်း 10 ၼႆႉပဵၼ် တူဝ်တႅၼ်း သင်ၶၸဝ်ႈ/ ၵူၼ်းႁိူၼ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းတုင်၊ မိူင်းပဵင်း၊ ၼႃးၵွင်းမူး၊ ပုင်ႇပႃႇၶႅမ်။ မိူင်းၵိုင်၊ မိူင်းသူႈ၊ လၢႆးၶႃႈ၊ ပၢင်လူင်၊ ၵဵင်းတွင်း၊ မိူင်း ၼၢႆး၊ လၢင်းၶိူဝ်း၊ မိူင်းပၼ်ႇ၊ တူၼ်ႈတီး၊ မိူင်းပဵင်း၊ လွၵ်ႉၸွၵ်ႇ။ သႅၼ်ဝီ၊ လႃႈသဵဝ်ႈ၊ သီႇပေႃႉ၊ တၢင်ႉယၢၼ်း ၸဵမ်ၸိူဝ်း ၼႆႉ။
ၸဝ်ႈၶူးၵေႃးဝိတၸႃႇရ လၢတ်ႈဝႃႈ “ ၵႃႈၸူဝ်ႈပိုတ်ႇႁူင်းႁဵၼ်းထမ်ႇမမႃးၼႆႉ လုၵ်ႈႁဵၼ်းႁဝ်းၶႃႈ ၵူႈတီႈတီႈ လႆႈႁၼ်မီး လွင်ႈၶိုပ်ႈၼႃႈ ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင်မႃးတႄႉတႄႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ လွင်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင်၊ လၵ်းလႅမ်ယဵၼ်ႇငႄႈ၊ မေႃလၢတ်ႈ ႁတ်းၸႃတေႃႇၵၼ် တူင်ႉတၵ်ႉၵၼ်။ မေႃၶဝ်ႈဝတ်ႉၶဝ်ႈဝႃး၊ မေႃတူင်ႉတၵ်ႉသင်ၶၸဝ်ႈၶဝ်၊ မေႃဝႆႈမေႃသႃ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မေႃႁၵ်ႉ သႃသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ ႁဵတ်းလွင်ႈမူတ်းသႂ်၊ ႁၵ်ႉသႃပၢႆးၵႂၢမ်းၽႃသႃ၊ သႃသၼႃ၊ လိၵ်ႈလၢႆးၵႂၢမ်းတႆး ႁဝ်းၸိူဝ်းၼႆႉ မႃးတင်း ၼမ်” ဝႃႈၼႆ။
တေႃႈလဵဝ် ၵေႃပွင်ၵၢၼ်ႁူင်းႁဵၼ်းထမ်ႇမ ၸိုင်ႈတႆးၼႆႉ ႁူဝ်ပဝ်ႈလူင် ၸဝ်ႈၶူးပၺ်ႇၺႃႇၸႃႇရ ၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ၊ ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ 1 ၸဝ်ႈၶူးဝိၸေႇယ ၸႄႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ၊ ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ 2 ၸဝ်ႈၶူးၵေႃးဝိတၸႃႇရ ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းပၼ်ႇ။ ၽူႈၼမ်းၼႂ်း/ ၽူႈမၢႆလူင်သမ်ႉ ၸဝ်ႈၶူး သီရိထမ်ႇမႃႇ ၽိပႃလ ၸႄႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး။ ၵႅမ်ၽူႈၼမ်းၼႂ်း 1 ၸဝ်ႈၶူးပၺ်ႇၺႃႇသႃႇမိ ၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း၊ ၵႅမ်ၽူႈၼမ်းၼႂ်း 2 သမ်ႉ ၸဝ်ႈၶူးဢေႃးၽႃႇသႃႉ ပၢင်ႇလႅင်းသႂ် ၸိူဝ်းၼႆႉ။
