ပီႈၼွင်ႉတႃႈၶီႈလဵၵ်း မွင်းၾူၼ် ယွၼ်ႉမိူင်းမူဝ်းတိုၵ်ႉမူဝ်းမိုတ်းတၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း

ၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း လႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆး မိူင်းမူဝ်း မိုတ်းတၼ် ၾုၼ်ႇၵႂၼ်းတိုၵ်ႉႁႅင်းလႄႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆးယူႇလီ ၵူၼ်းမိူင်းမွင်းၾူၼ်တႃႇႁႂ်ႈမိူင်းမူဝ်းႁၢႆ။

မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 31/03/2019 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 10 မူင်း ႁႅင်းၼႃၵႂၼ်းၾုၼ်ႇ မီးမွၵ်ႈ 500 AQIပၢႆ ယူႇတီႈၶွမ်ႊမတီႊၾၢႆႇၸတ်း ၵၢၼ်ၸႄႈတွၼ်ႈတႃႈၶီႈလဵၵ်း ထိုင်တီႈလႆႈဢွၵ်ႇၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပၼ်ၾၢင်ႉထိုင်ၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ႁႂ်ႈဢွၼ်ၵၼ်ၾၢင်ႉလႄႈ ႁၵ်ႉသႃ ပၢႆးယူႇလီၵၼ် ဝႃႈၼႆ။

ၵူၼ်းမိူင်းပွၵ်ႉသၼ်သၢႆး ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ တေႃႈလဵဝ် မိူင်းတိုၵ်ႉမူဝ်း ဢၢႆၵႂၼ်းၼမ်ၼႃႇ။ ၸွမ်းႁိူၼ်း ယေးၵေႃႈ ပဵၼ်ၵႃႈၾုၼ်ႇၵႂၼ်းၾႆးတူၵ်းသႂ်ႇ ပတ်းပေႃးဢမ်ႇယဝ်ႉဢမ်ႇတူဝ်ႈ။ ပေႃးဢွၵ်ႇၵႂႃႇတၢင်းၼွၵ်ႈၼႆၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ် သႂ်ႇၽႃႈပူၵ်ႉသူပ်းၵူႈၵေႃႉ၊ တႃၵေႃႈသႅပ်ႇလူင်ဝႆႉယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းထဝ်ႈၵေႃႈယူႇယၢပ်ႇ ထူၺ်ႈၸႂ်ယၢပ်ႇ” ဝႃႈၼႆ။

ပဵၼ်ၶၢဝ်းလိူၼ်သီႇ၊ ၶၢဝ်းၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈသူၼ် ၽဝ်ႁႆႈလႄႈမိူင်းမူဝ်းၼႆသေတႃႉ ၼႂ်းပီၼႆႉ မိူင်းမူဝ်းၼႃ ႁႅင်းလိူဝ်တၢင်ႇပီ။

ၵူၼ်းသၼ်သၢႆး သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ “ ပေႃးၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ ဝၢႆးဝၼ်းၼႆၵေႃႈ ၵႃးၾၢႆႇၶႄၾႆးၶဝ် ႁူတ်းၼမ်ႉပၼ် ၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်း ဝၼ်းလႂ် 2 ပွၵ်ႈ။ မိူင်းမူဝ်းတႄႉ ၶႂ်ႈဝႃႈႁၢဝ်ႈႁႅင်းမႃးၵူႈဝၼ်း ပေႃးၾူၼ်ဢမ်ႇတူၵ်းၼႆ မၼ်းတေဢမ်ႇႁၢႆဢၢႆၵႂၼ်းၼႆႉ” ဝႃႈၼႆ။

ယူႇတီႈၶွမ်ႊမတီႊၾၢႆႇၸတ်းၵၢၼ် ၸႄႈတွၼ်ႈတႃႈၶီႈလဵၵ်း ဢွၵ်ႇၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ပၼ်ၾၢင်ႉၵူၼ်းမိူင်းဝႃႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵၢၼ် သႂ်ႇၾႆးထၢၼ်ႇ ႁုင်တူမ်ႈၼႂ်းႁိူၼ်းယေး၊ တႆႈတဵၼ်း၊ ၸုတ်ႇယႃႈယုင်း၊ လုတ်ႇလႅၼ်းယႃႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁၢမ်ႈႁဵတ်း ႁၢမ်ႈသႂ်ႇ ၼႂ်းႁိူၼ်းယေး။ သင်မီး ဢၢႆၵႂၼ်းၾႆး ၸွမ်းႁိမ်းႁွမ်းႁဝ်းယူႇၸိုင် ႁႂ်ႈဢွၼ်ၵၼ်သႂ်ႇၽႃႈပိၵ်ႉပၢၵ်ႇၵၼ်။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ႁႂ်ႈဢွၼ် ၵၼ်တူၺ်းထိုင်ပၢႆးယူႇလီ ႁႂ်ႈတဵမ်ထူၼ်ႈ။ သင်ၶေႃးၸဵပ်း၊ ဢႆၸိုင် ႁႂ်ႈၵိၼ်ပၼ်ၼမ်ႉၼမ်ၼမ်။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ သင်ဝႃႈ မီးၵူၼ်း ထဝ်ႈလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ တိူဝ်ႉၵၼ်ၸပ်းၵၼ်ငၢႆႈ မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းပဵၼ်ႁူဝ်ၸႂ်ၵပ်ႉ၊ ပွတ်ႇ၊ ထူၺ်ႈၸႂ်ယၢပ်ႇ ပေႃးမီးၾၢင်ႁၢင်ႈ ၸိူင်ႉၼႆၸိုင် ႁႂ်ႈဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇၸူးမေႃယႃဝႆးဝႆး။

လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၼင်ႇႁိုဝ် ဢၢႆၵႂၼ်းၾႆးပေႃးတေဢမ်ႇၶဝ်ႈၼႂ်းႁိူၼ်းယေးၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈလႆႈဢိုတ်းၽၵ်းတူႁူးလႅင်း၊ ၽၵ်းတူၶဝ်ႈ ဢွၵ်ႇၼႂ်းႁိူၼ်းၵူႈဢၼ်လႄႈ ႁႂ်ႈဢွၼ်ၵၼ်ယူႇၼႂ်းႁိူၼ်း သင်ပဵၼ်လႆႈ ၵၢၼ်ဢွၵ်ႇတၢင်းၼွၵ်ႈႁိူၼ်းၼၼ်ႉ ဢွၵ်ႇတၢင်းၼွၵ်ႈ ဢေႇၵႃႈႁိုဝ် လီၵႃႈၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

မိူင်းမူဝ်း တီႈၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 1/4/2019 ႁႅင်းမိူင်းမူဝ်း လူတ်းယွမ်းလူင်းထိုင် 300 AQI ပၢႆ။ ယၢမ်း လဵဝ် ႁႅင်းမိူင်းမူဝ်း တေမီးမွၵ်ႈ 170 ပၢႆ ဝႃႈၼႆ။

လိူၼ်သၢမ် လိူၼ်သီႇၼႆႉ ပဵၼ်ၶၢဝ်းမိူင်းမူဝ်း။ တႃႇႁႂ်ႈမိူင်းမူဝ်းလူတ်းယွမ်းၼၼ်ႉ မိူင်းထႆး သႂ်ႇၸႂ်သႂ်ႇၶေႃး ႁႃလၢႆးတၢင်းၵႄႈ လိတ်ႈသေတႃႉ တွၼ်ႈတႃႇမိူင်းၸိုင်ႈတႆး/ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈတႄႉ ဢမ်ႇမီးၸုမ်းလႂ်ပၼ်တင်းႁူႉ ပႃးၸဵမ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၼေႇပျီႇတေႃႇ။