တၢင်းႁၼ်ထိုင်လၢၵ်ႇလၢႆဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၸုမ်းၼူၵ်ႉယုင်း တေၶိုင်မႄးပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း

လွင်ႈမူၼ်ႉမႄးပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း ငမ်းငဝ်းၼိူဝ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈတင်းသိုၵ်း

ၸဝ်ႈၶိုၼ်းသႂ် ၸႂ်ယဵၼ်

တၢင်းၾၢႆႇသိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်မၢၼ်ႈ တင်း ပႃႇတီႇၼူၵ်ႉယုင်း NLD ၼႆႉ ၸွင်ႇၶဝ်မီးလွင်ႈ ဢုပ်ႇ ဢူဝ်းၵၼ် ဝႆႉလူင်ႈၼႃႈ ႁႃႉ၊ တိူင်ႇပၢင်ႇၵၼ်ဝႆႉလူင်ႈၼႃႈႁႃႉ ဢၼ်ၼႆႉတႄႉ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ မီးတၢင်းငမ်းငဝ်းၸႂ်ယူႇ၊ မီးၵႂၢမ်းထၢမ်ယူႇၵႃႈ။

ႁဵတ်းသင်သိုၵ်းသမ်ႉပေႃး လုၵ်ႉၸုၵ်းသေ သၢၼ်ၶတ်းၸိူင်ႉၼႆ မၼ်းႁဵတ်းလႆႈမဵဝ်းၼႆသေတႃႉၵေႃႈ မၼ်းသမ်ႉ ႁၢင်ႈ ၸႃႉၼႃႇ။ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ၶဝ်မိုတ်ႈၵိုဝ်းၵၼ် ၸမ်ၸႂ်ၵၼ်ၼႆၼၼ်ႉ မၼ်းၵေႃႈတေဢမ်ႇပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်ၵႂႃႈ။

သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ၶဝ်ဢမ်ႇၸမ်ၸႂ်ၵၼ် မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ တႃႇမူၼ်ႉမႄး ပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်းၵူၺ်း တႃႇႁဵတ်းလွင်ႈငမ်းယဵၼ် ၵေႃႈ မၼ်းတုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃး၊ တႃႇတေပူၵ်းပွင်ဝၢၼ်ႈမိူင်းၵေႃႈ မၼ်းၵေႃႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃး တုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃးမူတ်းမူတ်း ႁဝ်းပွင်ႇ ၸႂ်ဝႆႉၸိူင်ႉၼႆ။

လၢႆးၶဝ်ႁဵတ်းၼႆႉ မၼ်းမီးဝႆႉ 3 လၢႆးၼႃႇ – 1) NLD ၼႆႉ ၵူႈပွၵ်ႈ ပေႃးၾၢႆႇသိုၵ်းႁဵတ်းမႃး သၢၼ်ၶတ်းမူတ်း၊ 2) ထႅင်ႈလၢႆး ၼိုင်ႈၼၼ်ႉသမ်ႉ မႃးႁူမ်ႈၵၼ်ယဝ်ႉလူး ပေႃးသိုၵ်းဢမ်ႇၸွမ်း ႁဝ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈၼႆ ယွမ်းပၼ်သိုၵ်းမူတ်းမူတ်း။ 3) မဵဝ်းဢၼ်လူဝ်ႇယွမ်းၵေႃႈယွမ်း မဵဝ်းဢၼ်လူဝ်ႇၶဵင်ႈၵေႃႈၶဵင်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ မီးသင်ၵေႃႈ ႁဝ်းလၢတ်ႈတေႃႇၵၼ် ဢုပ်ႇ ဢူဝ်းၵၼ်။

မၼ်းၼၢင်းၼႆႉတင်ႈဝႆႉ ၸုမ်းထုၵ်ႇမေႃၽေႃးၵႂၢမ်းၵၼ် ၼႂ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ၊ လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼႆႉ တႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်းတင်း ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵူၺ်း ဢမ်ႇၵႃးလူး ၶဝ်ၼင်ႇၵၼ်ၵေႃႈလူဝ်ႇပႃးဢိူဝ်ႈ ဝႃႈၼႆ။

ၽႅၼ်မူၼ်ႉမႄးပိူင်ပိုင်းလၵ်းမိူင်း ၵဵဝ်ႇၵပ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ 2020

ၸၢႆးႁေႃသႅင် ၵဝ်ႉငဝ်ႈသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း ၸိုင်ႈတႆး(SHRF)

ၼႂ်းငဝ်းလၢႆးၼႆႉ ပေႃးႁဝ်းၶႃႈတူၺ်း ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၵၢၼ်သိုၵ်းၵေႃႈ ဝၢႆးသေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ဢွၵ်ႇၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၸူး ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၸိူဝ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵေႃႈလီ၊ ဢမ်ႇလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵေႃႈလီ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈထွႆၶိုၼ်းယူႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ တူဝ်ၵဝ်ႇ တူင်ႉၼိုင်။ ဝၼ်းတီႈ 12 ဝၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ႁႂ်ႈဝႆႉပၼ် ဝၼ်းလိုၼ်းသုတ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ တေႁၼ်ငဝ်းလၢႆးလၢႆလွင်ႈ။

ၽွင်းၼႆႉယူႇတီႈ NLD လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼူၵ်ႉယုင်းၵေႃႈတၢင်ႇၵႂႃႇဝႃႈ တေမူၼ်ႉမႄးပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း။ ပေႃးႁဝ်းၶႃႈ မႃးတူၺ်း 2 ဢၼ်ၼႆႉ ငဝ်းလၢႆးၵၢၼ်မိူင်းၵေႃႈလီ၊ ၵၢၼ်သိုၵ်းၵေႃႈလီ မၼ်းၵပ်ႉၵိၼ်းမႃး၊ ၵၢၼ်သိုၵ်းၵေႃႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိပ်ႇႁႅင်းမႃး ၵၢၼ်မိူင်းၵေႃႈပႆႇႁၼ်သဵၼ်ႈတၢင်းပိုတ်ႇပၢင်ႇ ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ ၼင်ႇႁိုဝ်လွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉတေၶၢႆးလူတ်း လူင်းၽွင်ႈၼၼ်ႉ ၸင်ႇလဵၼ်ႈႁႃတၢင်းဢွၵ်ႇ လၢႆးလႂ် လၢႆးၼိုင်ႈ။ ဢၼ်ၼႆႉ ပေႃးဝူၼ်ႉတၢင်းၾၢႆႇလွင်ႈလီမၼ်းၵေႃႈ တေႁၼ်ဝႃႈ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တေၶပ်းၶိုင်၊ တေမူၼ်ႉမႄး ပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း 2008 ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းမုင်ႈမွင်းမႃးၶၢဝ်း တၢင်းႁိုင်ၼၼ်ႉလႄႈ လီၸွၼ်ၸူမ်းၸွမ်းယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈတေမူၼ်ႉမႄးလႆႈၵႃႈႁိုဝ် ၸွင်ႇတေပႃးၶေႃႈလမ်ႇလွင်ႈမၼ်း ၸွင်ႇတေမႄးပဵၼ်ပိူင်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၾႅတ်ႊၻရိူဝ်ႊ ၸႅတ်ႈၸၢင်ႇတေႉတေႉၼႆၼၼ်ႉထုၵ်ႇလီၾၢင်ႉတူၺ်းၸွမ်း။

ပေႃးတူၺ်းၾၢႆႇၶိုင်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၵေႃႈၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းၼႆႉ ၵၢၼ်ဢုပ်ႇဢူဝ်းလွင်ႈငမ်းယဵၼ် မၼ်းၵႂႃႇဢမ်ႇၶႂ်ႈလႆႈ ယဝ်ႉၼႆလႄႈၸင်ႇလူဝ်ႇမႃးၶိုင်ထႅင်ႈ တင်းပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း။ ၵူႈၸိူဝ်ႉၵူႈလွင်ႈၼႆႉ မၼ်းယူႇတီႈ ပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း 2008 ပေႃးဝႃႈ ၵႄႈၶႆ ဢၼ်ၼႆႉၵွၼ်ႇ ၵူႈၸိူဝ်ႉၵူႈလွင်းမၼ်းၸင်ႇတေလီလႆႈ ပေႃးဢမ်ႇၵႄႈၶႆ ဢၼ်ၼႆႉ လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၵေႃႈ မၼ်းဢမ်ႇၵႂႃႇလႆႈလီ မၼ်းဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းသင်တႄႉတႄႉ။ ၵမ်ႉၼိုင်ႈယွၼ်းဢၼ်ၼၼ်ႉ ၵမ်းၼိုင်ႈယွၼ်းဢၼ်ၼႆႉ ဢၼ်ဢမ်ႇပႃးမႃးၼႂ်းလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆတူၵ်းလူင်းၵိုတ်းယိုဝ်းတူဝ်ႈမိူင်း NCA ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸိမ်ၶဝ်ႈမႃးလႄႈမၼ်းႁႂ်ႈသဵၼ်ႈ တၢင်းမၼ်းယၢပ်ႇမႃး။ ႁဝ်းၶႃႈ ႁၼ်ထိုင်ၼႂ်းၶၵ်ႉၵၢၼ် လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼႆႉ မၼ်းၶမ်ဝႆႉ။

ၵမ်းၼႆႉ ပေႃးတူၺ်းထႅင်ႈဢၼ်ယိုၼ်ႈတၢင်ႇ တႃႇတေမူၼ်ႉမႄးပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈ တေႁၼ်ဝႆႉ 2 လၢႆး။ လၢႆးၼိုင်ႈၼၼ်ႉတႄႉၶႂ်ႈတုမ်ႉတွပ်ႇပၼ်ၶိုၼ်းၶေႃႈမုင်ႈမွင်းဢၼ်ပၼ်ဝႆႉတေႃႇၵူၼ်းမိူင်းၽွင်းႁႃသဵင် ၼႃႈလိူၵ်ႈ တင်ႈ 2015 ၵွပ်ႈဝႃႈလႆႈပၼ်ၵႂၢမ်းမၼ်ႈဝႆႉတီႈၵူၼ်းမိူင်းလွင်ႈတေႁဵတ်းတေသၢင်ႈ။ ၽိူဝ်ႇၶိုၼ်ႈမႃးပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ တေမူၼ်ႉမႄးပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း ၼင်ႇၵႃႈပွင်ပဵၼ်လႆႈ၊ တေႁဵတ်းလွင်ႈငမ်းယဵၼ်၊ တေ သၢင်ႈလွင်ႈၶိုၼ်းမႄးလီၵၼ် ၼႂ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ။ ပေႃးမႃးတူၺ်းပီမၼ်းၸမ်တေၶွပ်ႈၶိုၼ်းယဝ်ႉ ၵႂၢမ်းမၼ်ႈ ဢၼ်ပၼ်ဝႆႉၼၼ်ႉယင်းပႆႇႁၼ်ၼမ်ႉႁၼ်တူဝ်သင်တႄႉတႄႉ၊ လွင်ႈတေမႄးပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်းၶႅၼ်းၼႃႇ ဢမ်ႇလႆႈငိၼ်း သဵင်သင် ၵွပ်ႈၼၼ် ၸင်ႇမႃးႁႃၶိုင်ႁိုဝ်ၼႆၵေႃႈၸၢင်ႈပဵၼ်လႆႈ။

ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈၵေႃႈပီ 2020 မႃးတေမီးမႃးပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈယႂ်ႇႁိမ်သဵင်တႃႇပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမႂ်ႇ ထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ။ ပေႃးယူႇတီႈၵၢၼ်မိူင်းတူၺ်းၵေႃႈ မၼ်းပဵၼ်ငဝ်းလၢႆးလွၵ်းလဵၼ်ႈတႃႇတေလႆႈဢႃႇၼႃႇမႃးထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈၼႆၵေႃႈ ပဵၼ်လႆႈ။ ၵွပ်ႈဝႃႈ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းဢၼ်ယၢမ်ႈပၼ်ႁႅင်းၵမ်ႉထႅမ်ပႃႇတီႇၼူၵ်ႉယုင်းမႃး မိူဝ်ႈ 2015 ၼၼ်ႉယွၼ်ႉ ပိူဝ်ႈတၢင်းမုင်ႈမွင်းဢမ်ႇပဵၼ်မႃးလႄႈ ၶႂ်ႈဢဝ်ၸႂ်ပိူင်ႈ ႁိူင်ႈၵိူင်းၼိူဝ်ပႃႇတီႇၼူၵ်ႉယုင်း ဢၼ်ယၢမ်ႈၸႂ်ယႂ်ႇ ၸႂ်ၵႂ်ႈ မႃး တႃႇလွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈၼၼ်ႉၵႂႃႇပႅတ်ႈ မိူၼ်ဢမ်ႇၶႂ်ႈၸႂ်ယႂ်ႇပိုင်ႈဢိင်လႆႈဝႆႉ။

ၵမ်းၼႆႉ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ NLD ၵေႃႈမၼ်းမုင်ႈႁၼ် ပီ 2020 တေထိုင်ၼႆႉ ပေႃးဢမ်ႇၶိုင်သေလွင်ႈလွင်ႈၼႆ သဵင် ၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်တေၵမ်ႉထႅမ်တႃႇလႆႈဢႃႇၼႃႇထႅင်ႈၼၼ်ႉတေလႆႈယၢပ်ႇယဝ်ႉ ၼႆလႄႈမၼ်းၵေႃႈမႃးၶိုင်ဝႃႈ ပေႃးၼႆႁဝ်းလူဝ်ႇမႄး ပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း 2008။ ပေႃးမႃးႁဵတ်းၼႆယဝ်ႉၸင်ႇတေမီးသဵင် ၵူၼ်းမိူင်းၵမ်ႉထႅမ်ထႅင်ႈ ၼၼ်ႉယဝ်ႉၼႆ ၼႆႉၵေႃႈၸၢင်ႈပဵၼ်လႆႈ။

ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၼၼ် တေထတ်းႁၼ်ငဝ်းလၢႆးဢၼ်ပဵၼ်ယူႇလႄႈယိူင်းဢၢၼ်း တႃႇယၢင်ႈထႃႈပီ 2020 တၢင်းၼႃႈ ၶူၼ်းၶဝ်း ၶဝ်ႈၵၼ်ဝႆႉ ၸိူင်ႉၼႆၶႃႈ။

တႃႇမူၼ်ႉမႄးလၵ်းမိူင်း ႁၼ်လီႁပ်ႉၶၢမ်ႇႁူမ်ႈႁွမ်းၸွမ်း

ၸၢႆးသီႇႁႃႉၵျေႃႇ ၽူႈတႅၼ်းသၽႃး ၵူၼ်းမိူင်း ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းယႆ ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် SNLD

ပေႃးဢဝ်ႁဝ်းၶႃႈ ဝႃႈတႄႉ လွင်ႈယိူင်းဢၢၼ်းႁဝ်းၶႃႈ ၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းသၽႃးၼႆႉ ယိူင်းဢၢၼ်းဢၼ်ၼိုင်ႈပႃးဝႆႉဝႃႈ တွၼ်ႈ တႃႇ တေမႄးပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်းဢၼ်ၼိုင်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ယူႇတီႈႁဝ်းၵူၺ်းတႄႉ ဢွၼ်ႁဵတ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဢဵၼ်ႁႅင်း ဢမ်ႇတဵမ်ထူၼ်ႈလႄႈ ဢမ်ႇႁဵတ်းလႆႈ။

ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ ၽႂ်တေဢွၼ်ႁဵတ်းၵေႃႈလီယဝ်ႉ မုၵ်ႉလႂ်၊ ၸုမ်းလႂ် ၵေႃႈယဝ်ႉ ဢွၼ်မူၼ်ႉမႄးတႃႇပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်း ပေႃးၼႆတႄႉ ႁဝ်းၶႃႈ ယူႇတီႈၵေႃႉလဵဝ်ၵေႃႈလီ ယူႇတီႈသုၼ်ႇပႃႇတီႇၵေႃႈဝႃႈၼႆ ႁဝ်းၶႃႈတႄႉ တိုၼ်းႁပ်ႉၶၢမ်ႇ ႁူမ်ႈႁွမ်း တႃႇသေႇၶႃႈယဝ်ႉ။

ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ လွင်ႈဢၼ် NLD ၶဝ် တၢင်ႇမႃးတႃႇတေမူၼ်ႉမႄးပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်းၼႆႉ တေၶွတ်ႇၽွတ်ႈၸုမ်းဢၼ် ၼိုင်ႈ။ ၸုမ်းၼၼ်ႉ တွၼ်ႈတႃႇတေလဵပ်ႈႁဵၼ်းဝႃႈ ဢၼ်လႂ်ထုၵ်ႇလီမႄး၊ ဢၼ်လႂ်ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီမႄး ၸႃႉၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉ ပေႃးဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်ယဝ်ႉ၊ ပေႃးလႆႈၶေႃႈမုလ်းမၼ်းယဝ်ႉ ၸွင်ႇတေႁဵတ်းပဵၼ် ပိူင်လိူင်းမၼ်း။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တၢင်ႇၶိုၼ်ႈ ၼႂ်းသၽႃး။

ယူႇတီႈႁဝ်းၶႃႈတႄႉ ၸုမ်းလႂ်ၵေႃႈယဝ်ႉ တွၼ်ႈတႃႇတေမူၼ်ႉမႄးပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်းၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈႁပ်ႉၶၢမ်ႇ ႁူမ်ႈႁွမ်းၸွမ်း ယူႇ ဝႃႈၼႆ။

ၽႅၼ်မူၼ်ႉမႄးပိူင်ပိုင်းလၵ်းမိူင်း မိူၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ယင်ႇၸႂ်တပ်ႉသိုၵ်း

ၼၢင်းဝႃႇၼူႉ ပႃႇတီႇသိူဝ်ၽိူၵ်ႇ (SNDP)

ပႃႇတီႇၼူၵ်ႉယုင်း တၢင်ႇၼႂ်းသၽႃး တႃႇတေမူၼ်ႉမႄးလၵ်းမိူင်း 2008 ၼႆႉ ႁႂ်ႈႁဵတ်းပၼ် ၶွမ်ႊမတီႊဢၼ်ၼိုင်ႈ ၼႆ။ ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းၵေႃႈသမ်ႉဝႃႈ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈ(လုပ်ထုံးလုပ်နည်း) ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းလႆႈသၢၼ်ၶတ်း လွင်ႈၼႆႉဢၼ်ၼိုင်ႈ။ မၼ်းဝႃႈၶွမ်ႊမတီႊၼႆႉ တႃႇတေမႄးလၵ်းမိူင်း 2008 လွင်ႈၼၼ်ႉတႄႉ တႃႇတေႁဵတ်းၶွမ်ႊမတီႊ သေတႃႇတေထတ်းသၢင်ၵူၺ်းၶႃႈယူဝ်ႉ။ လၵ်းမိူင်း 2008 ၼႆႉ တႅၼ်းၽွင်း 20 ပိူဝ်ႊသႅၼ်ႊ မၼ်းတေလႆႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်း၊ ပေႃးလူင်းလၢႆးမိုဝ်းယဝ်ႉ ႁဝ်းတေႁဵတ်းဢီႈသင် ႁဝ်းတေလႆႈတၢင်ႇၼႂ်းသၽႃးဢွၼ်တၢင်း။ ပေႃးတၢင်ႇၼႂ်းသၽႃး ယဝ်ႉ ၵေႃႈ ဢၼ်ၼႆႉထုၵ်ႇလီဢုပ်ႇႁႃႉ၊ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီဢုပ်ႇႁႃႉ၊ ထုၵ်ႇလီႁဵတ်းႁႃ၊ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီႁဵတ်းႁႃႉ၊ မၼ်းၶိုၼ်းလႆႈဢုပ်ႇ ၵၼ်ထႅင်ႈပွၵ်ႈၼိုင်ႈ မၼ်းမီးလၢႆးႁဵတ်းလၢႆးသၢင်ႈမၼ်း(လုပ်ထုံးလုပ်နည်း) ၸိူင်ႉၼၼ်။

ဢၼ်ၼႆႉတႄႉ ၶဝ်ဢမ်ႇႁဵတ်း (လုပ်ထုံးလုပ်နည်း) ၸိူင်ႉၼၼ်သေလႄႈ ၶဝ်ၼႆႉသမ်ႉ ႁဵတ်းၶွမ်ႊမတီႊသေ တေထတ်း သၢင် ဢွၼ်တၢင်း ၶႃႈတႄႉဝူၼ်ႉမႅၼ်ႈၸိူင်ႉၼၼ်။

ပေႃးမႃးတူၺ်းတင်းသွင်ၾၢႆႇၼႆၵေႃႈ ၾၢႆႇတၢင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵေႃႈ ၶဝ်ၶႂ်ႈမႄးယူႇသေတႃႉ၊ ၾၢႆႇတပ်ႉၼႆႉ တေမီးၵၢင်ၸႂ် ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၼႆ ၸၢမ်းၸႂ်တပ်ႉႁႃႉ လွင်ႈၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈၸၢင်ႈဝူၼ်ႉဢၼ်ၼိုင်ႈ။ ၶဝ်ဢမ်ႇႁူႉလၢႆးႁဵတ်းပိူင်ႁဵတ်း (လုပ်ထုံးလုပ် နည်း) ၼႆႉတႄႉ ဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈယူဝ်ႉ။ ႁဵတ်းႁိုဝ်ၵေႃႈ တေႁူႉယူႇ မိူဝ်ႈ 2012- 2015 ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈႁဝ်း ၶဝ် မႄးလၵ်းမိူင်း 2008 ၼႆၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈႁဵတ်း မိူၼ် (လုပ်ထုံးလုပ်နည်း) ဢၼ်ၼၼ်ႉၵူၺ်းၶႃႈ။ ႁဝ်းဢဝ်လၢႆးမိုဝ်း 20 ပိူဝ်ႊသႅၼ်ႊသေ လႄႈ ႁဝ်းၶႂ်ႈ မႄးဢီႈသင်၊ တၢင်ႇၵႂႃႇႁဵတ်းၼႆ ႁဵတ်းၵႂႃႇၸိူင်ႉၼၼ်။

တေႃႈလဵဝ်ၼႆႉ သမ်ႉမႃးၽွတ်ႈၶွမ်ႊမတီႊဢွၼ်တၢင်းလႄႈ ႁဝ်းၶႃႈ ဝူၼ်ႉဝႃႈ (လုပ်ထုံးလုပ်နည်း) ဢမ်ႇႁူႉၼႆၵေႃႈ မၼ်း ၸၢင်ႈပဵၼ်လႆႈ ပေႃးဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇဝႆႉသတိမႅၼ်ႈသေလႄႈ ႁဵတ်းၶွမ်ႊမတီႊဢွၼ်တၢင်းႁႃႉ ၸၢမ်းၸႂ်တူၺ်း ၼႂ်း သၽႃးႁႃႉ၊ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ၸမ်းၸႂ်တူၺ်းၵူၼ်းမိူင်းႁႃႉ၊ ၵူၼ်းမိူင်းတေလၢတ်ႈမႃးသင်၊ တပ်ႉတေလၢတ်ႈမႃးသင် ၸၢမ်း ၸႂ်ဢၼ်ၼၼ်ႉဢၼ်ၼိုင်ႈႁႃႉ သုၼ်ႇတူဝ်ၶႃႈတႄႉ ဝူၼ်ႉႁၼ်မႅၼ်ႈၸိူင်ႉၼၼ်။

ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းၵေႃႈ သမ်ႉသၢၼ်ၶတ်းဝႃႈ (လုပ်ထုံးလုပ်နည်း) ဢမ်ႇၸိုဝ်ႈ။ ပေႃးတေဢဝ်(လုပ်ထုံးလုပ်နည်း) ၾၢႆႇ လၵ်းမိူင်းတႄႉ မၼ်းသၢၼ်ၶတ်းၼႆၵေႃႈ သမ်ႉမႅၼ်ႈယူႇဢၼ်ၼိုင်ႈ။ ပေႃးႁဝ်းၶႃႈတူၺ်းတႄႉ ပေႃးဝႃႈသိုဝ်ႈသိုဝ်ႈၼႆ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈလႄႈ ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်း တႃႉၵၼ် ၾၢႆႇပၢႆးမိူင်း ၽႂ်တေႁဵတ်းၸိူင်ႉႁိုဝ် ၼႆၼၼ်ႉၵူၺ်း ၶႃႈႁၼ် ထိုင်ၸိူင်ႉ ၼၼ်။

ပေႃးပဵၼ် (လုပ်ထုံးလုပ်နည်း) တႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈ ၶဝ်ၶႂ်ႈမႄးဢီႈသင် ၶဝ်တေလႆႈတႅမ်ႈဢွၼ်တၢင်း၊ ဢၼ်ၶႂ်ႈမႄးၸိူဝ်းၼႆႉ တေလႆႈၵဵပ်းလၢႆးမိုဝ်း တႅၼ်းၽွင်း 20 ပိူဝ်ႊသႅၼ်ႊ။ တႅၼ်းၽွၼ်း 20 ပိူဝ်ႊ သႅၼ်ႊၼႆႉ NLD မၼ်းတိုၼ်းမီးဝႆႉၵမ်းသိုဝ်ႈ ယဝ်ႉ။ ပေႃးၶဝ်ၶႂ်ႈမႄးတႄႉတႄႉ၊ ႁဵတ်းတႄႉတႄႉၼႆ 20 ပိူဝ်ႊသႅၼ်ႊ ၶဝ် ၵဵပ်းလႆႈတီႈတႅၼ်းၽွင်းသေ ႁဵတ်းပိူင်ၼႆႉ ၸၢင်ႈတၢင်ႇၵမ်းသိုဝ်ႈယဝ်ႉ။ ဢၼ်ဝႃႈ 75 ပိူဝ်ႊသႅၼ်ႊပၢႆ မၼ်းတေမႃးထႅင်ႈၶၵ်ႉၼိုင်ႈ။ ဢၼ်တေတၢင်ႇ မၼ်းတႄႉ 20 ပိူဝ်ႊ သႅၼ်ႊ NLD ၶဝ်တဵမ်ယူႇယဝ်ႉ။

ႁဝ်းၶႃႈ ဢမ်ႇလႆႈလူၶႃႈလူး ပၵ်းပိူင်ဢၼ်ၶဝ်တေမႄးၼၼ်ႉ မီးဢီႈသင်၊ ဢၼ်လႂ်။ တေႃႈလဵဝ်ၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇ ဢွၵ်ႇ မႃးၶႃႈလူး ဢၼ်ၶဝ်ၶႂ်ႈမႄးၼၼ်ႉ ၶဝ်ၶႂ်ႈမႄးဢၼ်လႂ် ၶေႃႈလႂ်၊ တွၼ်ႈၵႃႈလႂ် ႁႂ်ႈမၼ်းဢွၵ်ႇမႃး ပိူင် (သိၵ်ႉသတမ်မိ ၵလီး) ႁႂ်ႈပဵၼ်ၶေႃႈ ပဵၼ်ၶေႃႈ ၵွပ်ႈသင်လႄႈ ႁဝ်းၶႃႈမႄး ပဵၼ်ၸိူင်ႉၼႆလႄႈ ႁဝ်း ၶႃႈမႄး ပေႃးပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ် မၼ်း တေဢွၵ်ႇမႃးၼၼ်ႉ တင်းမူတ်းမူတ်းၼႆႉ တေမီးလႂ်ဢၼ် လွင်ႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈ လူဝ်ႇ မီး။ ၶဝ်ႁဵတ်းၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈယဝ်ႉ ပေႃးၶဝ်ၶႂ်ႈမႄး လၵ်းမိူင်း 2008 ၶဝ်ၶိုၼ်းတေလႆႈဢုပ်ႇၵၼ် တင်းတပ်ႉ ပေႃးတပ်ႉ ဢမ်ႇ ပႃးၵေႃႈ ၶဝ်ၵေႃႈဢမ်ႇ ၸၢင်ႈ ႁဵတ်းႁိုဝ်ႁဵတ်း။

တပ်ႉၶဝ် လၵ်းမိူင်း 2008 ၼႆႉ ယႃႇပေမူၼ်ႉမႄးၼႆ ဢမ်ႇလၢတ်ႈ။ ၵူၺ်းၼႃႇ တေလႆႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ သဵၼ်ႈတၢင်းၵၢၼ် မၢၼ်ႇမႅၼ်ႈ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်လၢတ်ႈၸိူင်ႉၼၼ် ပၢၼ်ႁဝ်း ၶဝ်တႄႉလၢတ်ႈၸိူင်ႉၼၼ်ၼၼ်ႉၼႃႇ ဢွၼ်တၢင်း ဢၼ်ႁဝ်း ပဵၼ်တႅၼ်းၽွင်းတႄႉ ဝႃႈၼႆ။

NLD ၶိုင်မႄးပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်းလႄႈ ၵၢင်ၸႂ် RCSS

ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင် ၸၢႆးငိုၼ်း ၽူႈၼမ်းၼႂ်း မၢႆ 2 RCSS/SSA

တႃႇမူၼ်ႉမႄး 2008 ၼႆႉ မၼ်းပဵၼ် ယိူင်းမၢႆလူင်ဢၼ်ၼိုင်ႈ ၶွင် NLD လႄႈ ၶဝ်တေတႄႇႁဵတ်းသၢင်ႈ ဢၼ်ၶဝ် လၢတ်ႈမႃးယူႇၶိူဝ်းၶိူဝ်းယႂ်းယႂ်း၊ ၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈ တုၵ်းယွၼ်းႁႂ်ႈမႄးလႄႈ ၶဝ်ၵေႃႈ ၵႃႈတေ လႆႈႁဵတ်းသၢင်ႈၸွမ်း ၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်း မိူင်း၊ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈထႅင်ႈ ပၢၼ်ၼိုင်ႈၵေႃႈ ၸမ်မႃးယဝ်ႉလႄႈ ပေႃးဢမ်ႇမူၼ်ႉမႄးလႆႈ 2008 ၼင်ႇၶဝ်ပၼ်ၵႂၢမ်းမၼ်ႈ ၼၼ်ႉၸိုင် ၵူဝ်လွင်ႈၵမ်ႉထႅမ်ၵူၼ်းမိူင်းယွမ်းလူင်း၊ လွင်ႈၼႆႉ ၵေႃႈတေပဵၼ် ႁႅင်းဢီး တႃႇၶဝ်တေၶႂ်ႈမူၼ်ႉမႄး 2008 ၼင်ႇ ပွင်ပဵၼ်လႆႈ။

တႃႇတေၸၢင်ႈမူၼ်ႉမႄး 2008 ၼႆႉ မၼ်းတေမီးလွၵ်ႈလၢႆး (2)ဢၼ်၊ ယူႇၼႂ်းသၽႃး ဢဝ် ႁႅင်း တႅၼ်းၽွင်းသေ မူၼ်ႉမႄး ၵႂႃႇၸွမ်းပိူင်ၵၢၼ်သၽႃးလႄႈၵႂႃႇၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်းNCA ယူႇၼွၵ်ႈသၽႃးသေ မူၼ်ႉမႄးလူၺ်ႈ ၸွမ်းၼင်ႇ ၽွၼ်းၵၢၼ် ပၢင်ၵုမ်လူင်ငမ်းယဵၼ် မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ႁိုဝ် ပၢင်ၵုမ် ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ (21) ပၢင်လူင်၊ ဢၼ် EAO ႁဝ်းၶႃႈ ႁဵတ်းသၢင်ႈ ယူႇၼႆႉ ပဵၼ်လွၵ်းလၢႆး ယူႇၼွၵ်ႈသၽႃးသေ ဢၢၼ်း မူၼ်ႉမႄးၶႃႈဢေႃႈ။

ၼႂ်း NCA မတ်ႉတႃ (22)ၼႆႉ တႅမ်ႈဝႆႉဝႃႈ တေမူၼ်ႉမႄးထႅမ်ထွၼ် 2008 လူၺ်ႈ ၽွၼ်းၵၢၼ် ပၢင်ၵုမ် လူင်ငမ်းယဵၼ် မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၼႆလႄႈ EAO ၸုမ်းၸိူဝ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCAၼႆႉ ငဝ်းလၢႆးယၢမ်းလဵဝ် ၵႃႈလႆႈႁဵတ်းၸွမ်း လွၵ်းလၢႆး ၼွၵ်ႈသ ၽႃးၼႆႉၵူၺ်း။

ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးမႃးထတ်းတူၺ်း ငဝ်းလၢႆးၶၵ်ႉၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်ၸိုင် ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ မၼ်းသမ်ႉ တိုၵ်ႉတၼ်ဝႆႉ၊ တိုၵ်ႉၶမ်ဝႆႉသေ ဢမ်ႇပႆႇၸၢင်ႈယၢင်ႈၵႂႃႇတၢင်းၼႃႈ။ ပၢင်ၵုမ်ပၢင်လူင် (3)ပွၵ်ႈ ဢၼ်ယဝ်ႉၵႂႃႇၼၼ်ႉ ၽွၼ်း ၵၢၼ်မၼ်း လႆႈမႃး လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် (51) ၶေႃႈၼႆသေတႃႉ တႃႇတေမူၼ်ႉ မႄး 2008 ၼၼ်ႉ မၼ်းယင်းပႆႇၸၢင်ႈဢဝ်ၵႂႃႇၸႂ်ႉတိုဝ်းလႆႈသေဢိတ်း၊

ပေႃးဢဝ်ငဝ်းလၢႆးယၢမ်းလဵဝ်ဝႃႈၸိုင် ၸုမ်း EAO တႄႉၵႃႈလႆႈပႂ်ႉတူၺ်း ႁႅင်းပႃႇတီႇၶဝ်၊ ႁႅင်းတႅၼ်းၽွင်း ၶဝ် ၼႂ်းသၽႃး တေမူၼ်ႉမႄးလႆႈၸိူင်ႉႁိုဝ်လႄႈ တေၸၢင်ႈပၼ် ပၢႆးဝူၼ်ႉ ၶေႃႈႁၼ်ထိုင် တီႈၶဝ်ၸဝ်ႈ မွၵ်ႈၼႆႉၵူၺ်း၊ တၢမ်တူဝ် ၶဝ်ႈႁဵတ်း သၢင်ႈ ၶပ်းၶိုင်ၸွမ်းတႄႉ တေဢမ်ႇပႆႇၸၢင်ႈၶႃႈ။

ပေႃးပဵၼ်လႆႈၸိုင် ဢၼ်လူဝ်ႇမူၼ်ႉမႄးမၼ်း မီးတင်းၼမ်တင်းလၢႆၶႃႈ။ သူၸဝ်ႈယၢမ်ႈငိၼ်း ယူႇလူး ၵမ်ႈၽွင်ႈပၢႆ လၢတ်ႈဝႃႈ လီမူၼ်ႉမႄး တင်းသဵင်ႈႁႂ်ႈမိူၼ်ဢၼ်မႂ်ႇ ၼႆၵွၼ်ႇဢမ်ႇၸႂ်ႈၶႃႈၼႄႇ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈ ၼႂ်းNCA ႁပ်ႉႁွင်းဝႆႉဝႃႈ တေၵေႃႇ တင်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်ဢိင်ၼိူဝ် သုၼ်ႇလႆႈၽဵင်ႇပဵင်း၊ သုၼ်ႇလႆႈတႅပ်းတတ်းႁင်းၶေႃ၊ တီႇမူဝ်ႇၶရေႇသီႇၼႆလႄႈ ပေႃး တေမူၼ်ႉမႄး 2008 ၸိုင်ၶေႃႈပႃႈတႂ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ လူဝ်ႇလႆႈမူၼ်ႉမႄးပၼ်−
1) ၶေႃႈဢၼ်ႁႄႉတၢင်း တႃႇမူၼ်ႉမႄး ပိူင်ပိုင်းၸိုင်ႈမိူင်း (မတ်ႉတႃ (436))
2) ၶေႃႈဢမ်ႇၶူပ်းမႅၼ်ႈတင်း ပိူင်တီႇမူဝ်ႇၶရေႇသီႇ (တႅၼ်းၽွင်း လူဝ်ႇလႆႈၶဝ်ႈ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ)
3) ၶေႃႈဢမ်ႇၵိုင်ႇငၢမ်ႇတင်း ပိူင်ၾႅတ်ႇတရႄႇ (လူဝ်ႇမီး ပိူင်ပိုင်းၸိုင်ႈမိူင်း)
4) ၶေႃႈဢမ်ႇသွတ်ႇၵွင်ႉငဝ်းလၢႆးယၢမ်းလဵဝ်
5) ၶေႃႈဢၼ်တုမ်ႉတိူဝ်ႉ သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းမိူင်း
6) ၶေႃႈဢၼ်ပၼ်သုၼ်ႇလႆႈ၊ ဢၢမ်းၼၢတ်ႈ လူၼ်ႉလိူဝ် တႃႇသေၸုမ်းၸုမ်း
7) ၶေႃႈဢၼ်ပၼ်တပ်ႉသိုၵ်း မီးသုၼ်ႇ ဢွၼ်ႁူဝ်ၼမ်းၼႃႈ ၵၢၼ်မိူင်း
8) ၶေႃႈဢၼ်ပၼ် တပ်ႉသိုၵ်း မီးသုၼ်ႇ ယိုတ်းဢမ်းၼၢတ်ႈၸိုင်ႈမိူင်း မိူဝ်ႈငဝ်းလၢႆး ၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉ။

ၵိုင်ႉၵၢင်ႉတႄႉ တေပႆႇၸၢင်ႈ ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ ယုၵ်ႉမုၼ်း ၵတ်းယဵၼ် လႆႈၵမ်းလဵဝ်ၼင်ႇၵဝ်ႇ၊ တေလႆႈ ၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်း မွၵ်ႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈသွင်ပၢၼ်ၶႃႈၵႂႃႊ၊ မိူဝ်ႈပၢၼ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈတီႇမူဝ်ႇၶ ရေႇသီႇ ပီ 1950 ပၢႆၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢမ်ႇၸႂ်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၸႅတ်ႈၸၢင်ႇသေတႃႉ ၵၢၼ်မိူင်းၼိမ်သဝ်း၊ ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီးၶိုၼ်ႈသုင်၊ ၵၢၼ်တၢင်ႇ လွင်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇယွမ်းပိူၼ်ႈ ၼႂ်းၵုၼ်ဢေးသျႃးၼႆႉၶႃႈလူး။

ပေႃးႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇၸွမ်းၶၵ်ႉၶၵ်ႉၸိုင် ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ တေလုၵ်ႉၶိုၼ်ႈမႃး ၵူႈၾၢႆႇသေတေၸုၵ်း ႁူဝ်မႃႇ ပဵင်းပိူၼ်ႈတၢင်ႇမိူင်းၼႂ်းၵုၼ်ၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇၼႆႉယူႇၶႃႈ။

မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်းတႄႉ ပေႃးၽႂ်မႃးတိူဝ်ႉ 2008ၼႆ ၶဝ်ဝႃႈ ပဵၼ်ၽူႈၶဵၼ်ၶဝ်ၼႆတႃႇသေႇ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ တေႃႈလဵဝ် ငဝ်းလၢႆး လႅၵ်ႈလၢႆႈမႃးယဝ်ႉ။ ၶဝ်ၵေႃႈ လႅၵ်ႈလၢႆႈၸွမ်း ငဝ်းလၢႆးသၢႆၼမ်ႉလုမ်ႈၾႃႉယဝ်ႉ၊ တေဢမ်ႇမႄးၼႆႉ ဢမ်ႇဝႃႈယဝ်ႉ၊ ယွမ်းႁပ်ႉ လွင်ႈမူၼ်ႉမႄးၼႆၼၼ်ႉ ၽူႈတၢင်တူဝ်တပ်ႉ ၼႂ်းသၽႃး ၸွမ်ႁၢၼ် မွင်ႇမွင်ႇ လၢတ်ႈၵႂႃႇ ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး သွင် သၢမ်ဝၼ်းၼႆႉ ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းထီႉ 31 လိူၼ် Jan ၼႆႉၵေႃႈ တၢမ်တူဝ် ၽူႈၵွၼ်းသိုၵ်းသုင်သုတ်း ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်း လူင် မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ လႆႈလၢတ်ႈဝႃႈ တႃႇမႄးၼၼ်ႉ ႁပ်ႉၸဵမ်မိူဝ်ႈပၢၼ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢူးတဵင်းသဵင်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ ၼႆယူႇ ၶႃႈ၊ ၼႂ်း NCA ၵေႃႈ ပိင်းၺၢပ်ႈဝႆႉဝႃႈ တေမူၼ်ႉမႄး ၼႆယူႇၶႃႈ။

ပေႃးလဵပ်ႈႁဵၼ်းတူၺ်း ၼႂ်း 2008 ၸိုင် လွၵ်းတွၼ်ႈ (Role) တပ်ႉမတေႃႇၼႆႉ မၼ်းမီးၼမ်လႄႈ ပဵၼ်တီႈလိုၵ်ႉလမ်ႇမၼ်း လၢႆလၢႆ။ မိူၼ်ၼင်ႇ မတ်ႉတရႃ (6) ဢွၼ်ႁူဝ်ၵၢၼ်မိူင်း မတ်ႉတရႃ (14) ဢမ်ႇၶဝ်ႈ လိူၵ်ႈတင်ႈသေ ၶဝ်ႈၼင်ႈၼႂ်းသၽႃးၵူႈ ၸၼ်ႉၸၼ်ႉ၊ မတ်ႉတႃ (17−ခ) ၵၢၼ်ၵႅတ်ႇၶႄႇ၊ ၵၢၼ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈ၊ ၵၢၼ်လႅၼ်လိၼ် ၵူႈၸၼ်ႉၸၼ်ႉၸိူဝ်းၼႆႉ တပ်ႉလႆႈ ၶဝ်ႈပႃးႁဵတ်းသၢင်ႈ၊ မတ်ႉတႃ (20) ပၼ်ဢမ်းၼၢတ်ႈတပ်ႉသိုၵ်းလူၼ်ႉလိူဝ်၊ မတ်ႉတႃ (41−ဂ) ၽူႈၵွၼ်းသိုၵ်းသုင် သုတ်း မီးသုၼ်ႇ ယိုတ်းဢမ်းၼၢတ်ႈၸိုင်ႈမိူင်း၊ မတ်ႉတႃ (60−ခ−3) ၵႅမ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ (1) ၵေႃႉၼႆႉ တိုၼ်းပဵၼ် သိုၵ်းတပ်ႉမ တေႃႇ တႃႇသေႇ။ မတ်ႉတႃ (201) တီႈၶွင်ႇသီႇ ၵႅတ်ႇၶႄ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈလႄႈ ႁူမ်ႇလူမ်ႈ (ၵႃႇလူင်ႇ) ၼၼ်ႉ တူဝ်တႅၼ်းတပ်ႉတိုၼ်း ပေႉပုၼ်ႈ(6/11)တႃႇသေႇ၊ မတ်ႉတႃ (232−ခ−2) ႁွင်ႈၵၢၼ်လူင် ၵႅတ်ႇၶႄႇ၊ ၼႂ်းမိူင်းလႄႈ လႅၼ်လိၼ်ၼၼ်ႉ ၽွင်းလူင် မၼ်း တိုၼ်းပဵၼ် သိုၵ်းတပ်ႉမတေႃႇ။

ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ပေႃးမူၼ်ႉမႄး လႆႈ 2008 ၸိုင်သုၼ်ႇလႆႈလႄႈ ဢမ်းၼၢတ်ႈ တပ်ႉမေတႃႇ တေလူတ်း ယွမ်းလူင်းၼမ်၊ ၶဝ် ၵေႃႈ တေလႆႈၵႂႃႇယူႇၶိုၼ်း ၼႂ်းလႅင်းသိုၵ်းသေ ႁဵတ်းၵၢၼ် ၵဵဝ်ႇၵပ်း ၵၢၼ်သိုၵ်း၊ ၵၢၼ်ၵႅတ်ႇၶႄ ဝၢၼ်ႈမိူင်းၵူၺ်းလႄႈ လွင်ႈ ၼႆႉ မၼ်းတေႁဵတ်းႁႂ်ႈ တပ်ႉမေတႃႇ ယွမ်းႁပ်ႉယၢပ်ႇ၊ ယၢမ်ႈ ပဵၼ်ၶုၼ်ယဝ်ႉ တေၶိုၼ်းပဵၼ် ၶႃႈ၊ ယၢမ်းပဵၼ်သြႃႇယဝ်ႉ တေ ပဵၼ်ၶိုၼ်းတပေးၼႆႉ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉၸိုင် မၼ်းတေဢမ်ႇၸၢင်ႈႁပ်ႉ။

ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈ ၶဝ်ၵူဝ် ပိူၼ်ႈတွပ်ႇတႅၼ်းၶိုၼ်း ၼိူဝ်ၶဝ် ဢၼ်ၶဝ်လႆႈႁဵတ်းၽိတ်းမႃး တၢင်းလင်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ၊ တီႈတႄႉ မၼ်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ NLD ၵေႃႈလၢတ်ႈယူႇဝႃႈ တေဢမ်ႇၶူၼ်ႉ ၶိုၼ်းၵႂၢမ်းၵဝ်ႇ၊ တၢင်းၽိတ်းၵဝ်ႇယဝ်ႉ၊ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈ ဝူဝ်း ယဵပ်ႇႁၢႆ ၵႂၢႆးယဵပ်ႇၼႅၼ်ႈ ၵႂႃႇသေယဝ်ႉ ၼႆသေတႃႉ တူၺ်းတပ်ႉၼႆႉ ၶဝ်ပႆႇလႅပ်ႈဝၢင်းၸႂ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ၊ ၶဝ်ႈတိုၵ်ႉ ၾၢင်ႉၼိူဝ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈယူႇ၊ ၵွပ်ႈ ၼၼ် မတ်ႉတ (43)ၼၼ်ႉ ၶဝ်တေဢမ်ႇပၼ်တိူဝ်ႉလႃးလႃး၊ ၵွပ်ႈမတ်ႉတႃၼၼ်ႉ လၢတ်ႈဝႃႈ တေဢမ်ႇလႆႈဢဝ် တၢင်းၽိတ်းယွၼ်ႉလင်လႃးလႃး ၼႆၶႃႈလူး။

တပ်ႉတႄႉ လႅပ်ႈတေဝူၼ်ႉဝႃႈ မိူဝ်ႈလႂ်ငဝ်းလၢႆးပၼ်၊ ၵၢၼ်မိူင်းၼိမ်၊ ၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်လႆႈ၊ ဝၢၼ်ႈမိူင်းၵတ်းယဵၼ် သိူဝ်းသႃႇ၊ ၵူၼ်းမိူင်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင်ယဝ်ႉ ၸင်ႇတေမူၼ်ႉမႄး 2008 ၵႂႃႇၵမ်းၶၵ်ႉၶၵ်ႉၼႆယူႇ။ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉမႄးၵႂႃႇ ဝႆးဝႆး၊ ၵႂႃႇယူႇၶိုၼ်း ၼႂ်း လႅင်းသိုၵ်း ဝႆးဝႆးၼႆႉ ၶဝ်ႈလႅပ်ႈဢမ်ႇၶႂ်ႈယွမ်းႁပ်ႉ၊ ၵူဝ်မၼ်း မႃးတုမ်ႉတိူဝ်ႉၽွၼ်းပၢင်ႈ ၵၢၼ်မိူင်း၊ ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး ၶဝ်ၵေႃႈ ၸၢင်ႈပဵၼ်လႆႈ။

ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း တေထိုင် 2020ၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈ လီလႆႈပၵ်းတႃ ပႂ်ႉတူၺ်း လွင်ႈၵၢၼ်မူၼ်ႉ မႄး 2008 ၶိုတ်းၶိုတ်း ၸမ်ၸမ် ၶပ်ႉၶပ်ႉတၢမ်းတၢမ်းယူႇၶႃႈ။

ပေႃးဢဝ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈဝႃႈတႄႉတပ်ႉလႄႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တေပဵၼ်ဢၼ်လဵဝ်ၵၼ်ယူႇ။ ပေႃးဢဝ် ပေႃႇလသီႇ၊ ဝႃႇတ၊ ယိူင်းဢၢၼ်းၵၢၼ်မိူင်းဝႃႈၸိုင်ၶဝ်တေၸၢင်ႈပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ်ဢိတ်းဢီႈ၊ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ၼႂ်းၵႄႈၶဝ် သွင်ၾၢႆႇၼၼ်ႉ တေ ၸၢင်ႈၵႆႉၵႆႉလေႃႇတွႆႇၺႃးၵၼ် မိူၼ်မေႃႈလႄႈ ၵၢၵ်ႇယူႇၶႃႈ၊ တေႁႂ်ႈ တွၵ်ႉတႅၵ်ႉၵၼ် ထိုင်ၸၼ်ႉ ၸိုဝ်ႈသဵင်ဝၢၼ်ႈမိူင်းၸိူဝ်ႉ ၶိူဝ်းလူႉတႄႉ လႅပ်ႈတေဢမ်ႇၸၢင်ႈပဵၼ်လႆႈၼင်ႇၵဝ်ႇၶႃႈ။