ပွႆးယုၵ်ႉယွင်ႈၸဝ်ႈၶူးမေႃလိၵ်ႈတႆး တီႈဝၢၼ်ႈမႂ်ႇမွၵ်ႇၸၢမ် ၶွပ်ႈထူၼ်ႈ 42 ပီတေထိုင်ၼႆႉ တေၶိုၼ်းၸတ်းမိူၼ်ၵဝ်ႇ ပီၵၢႆပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ယွၼ်ႉလူၺ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇၸဝ်ႈႁေႃၶမ်းၸိုင်ႈထႆး တူၼ်တီႈ 9 ႁူမ်ႇပူၼွၼ်းၽႄးၵႂႃႇလႄႈ လႆႈဝဵၼ်ႉဝႄႈ လွင်ႈမူၼ်ႈတၢင်းသိူဝ်းၵူႈပိူင်သေ ပွႆးယုၵ်ႉယွင်ႈၸဝ်ႈၶူးမေႃလိၵ်ႈတႆးလႄႈယွင်ႈယေႃးမုၼ်ၵုၼ်း မုၼ်ယႂ်ႇၸဝ်ႈႁေႃၶမ်း ၵူႈပီၼၼ်ႉလႆႈပိၼ်ႇပဵၼ် ပၢင်ၵုသူလ်တၢင်းလီ လူႇတၢၼ်းမွပ်ႈယိုၼ်ႈယိူင်းထိုင် ၸဝ်ႈႁေႃၶမ်းတူၼ်တီု 9 ၵူၺ်း ပီတေ ထိုင်ၼႆႉ ၸင်ႇၶိုၼ်းတေသိုပ်ႇႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇမိူၼ်ပၵ်းၵဝ်ႇပိူင်လင် – ဝႃႈၼႆ။ ။
ပူၼ်ႉမႃးမိူဝ်ႈ 09/12/2017 ၼၼ်ႉ ၵေႃၵမ်ၵၢၼ်ႁၢင်ႈႁႅၼ်း ၸတ်းပွႆးယုၵ်ႉယွင်ႈၸဝ်ႈၶူးမေႃလိၵ်ႈတႆး ၸုပ်ႈထူၼ်ႈ 41 ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ႁၢင်ႈႁႅၼ်းၸတ်းပွႆးယုၵ်ႉယွင်ႈၸဝ်ႈၶူးမေႃလိၵ်ႈတႆး ပွၵ်ႈထူၼ်ႈ 42 ၵမ်းတီႈ 1 တီႈဝတ်ႉၵျွင်းပႅၼ်ႈ (ၵျွင်းတူၵ်း) ၶိုၼ်းလိူၵ်ႈဢဝ် ၵေႃၵမ်ၵၢၼ်ၸတ်းပွႆးယုၵ်ႉယွင်ႈၸဝ်ႈၶူးမေႃလိၵ်ႈတႆး ၸုပ်ႈတီႈ 41 မိူဝ်ႈလိူၼ် ၾႅပ်ႈပိဝ်ႊရီႊ 2017 ဢၼ်လႆႈႁႅၼ်းၸတ်းပဵၼ်ပၢင်ႁႅၼ်းတၢၼ်းမွပ်ႈယိုၼ်ႈၵုသူလ်ယိုၼ်ႈယိူင်ႈၸူးမုၼ်ယႂ်ႇၸဝ်ႈႁေႃ ၶမ်း တူၼ်တီႈ 9 မိူဝ်ႈႁူဝ်ပီ လိူၼ်ၾႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊ 2017 ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ ၶိုၼ်ႈပဵၼ်ၵေႃၵမ်ၵၢၼ်ၸတ်းႁႅၼ်းပွႆးယုၵ်ႉယွင်ႈ ၸဝ်ႈၶူးမေႃလိၵ်ႈတႆး ပွၵ်ႈထူၼ်ႈ 42 ၵမ်းၼႆႉ ။
ၼႂ်းပၢင်ၵုမ်ၵမ်းဢွၼ်တၢင်းသုတ်း (ပွၵ်ႈတီႈ 1) ၼႆႉၼၢင်းသႅင် မိူင်းလီ ပဵၼ်ၽူႈၵႅဝ်ပၢင်သေ လိူၵ်ႈၽူႈၼင်ႈၸိုင်ႈ လုင်းၼၢၼ်ပိၼ်ႇတေႃး ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈၸုမ်းတႆးသၢမ်ၸႄႈဝဵင်း (ဝၢၼ်ႈလၢၼ်း) ပေႃႈလူင်ၸၼ်ၵႅဝ်ႈ ၼေႃႇၵႅဝ်ႈ (ပေႃႈလူင် ယဵၼ်း) ႁူဝ်ပဝ်ႈၸုမ်းတႆးသၢမ်ၸႄႈဝဵင်းလႄႈ ၸၢႆးသၢင်ႇၸၢႆး ဝၢၼ်ႈဝဵင်းဝၢႆ ပဵၼ်ၽူႈၼင်ႈၸိုင်ႈ။ ဝၢႆးသေၼၼ်ႉ ၵပ်းသိုပ်ႇမိုတ်ႈၵိုဝ်းၸိုဝ်ႈသဵင်ၵၼ်ယဝ်ႉ ပေႃႈလူင်ယဵၼ်း ၵၢဝ်ႇတူင်ႉတၵ်ႉၽူႈမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ၵုမ်သေ လုင်းၼၢၼ်ပိၼ်ႇ တေႃး ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈၸုမ်းတႆးသၢမ်ၸႄႈဝဵင်း ၵၢဝ်ႇပိုတ်ႇပၢင်ဢုပ်ႇၵုမ်။
သိုပ်ႇသေၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈဢုပ်ႇၵဵဝ်ႈၵပ်းၵၢၼ်ႁၢင်ႈႁႅၼ်းပွႆးၵမ်းၼႆႉ ဢွၼ်တၢင်းသုတ်းမၵ်းမၼ်ႈဝၼ်းၸတ်းပၢင်ပွႆး ပဵၼ် 16-18/02/2018 သေ တႄႇႁေႃးလိၵ်ႈၵၢင်ၼႂ် 08.00 မူင်း၊ တင်ႈထႅဝ်ႁႄႇၶူဝ်းတၢၼ်းလႄႈႁုၼ်ႇႁၢင်ႈ ၸဝ်ႈၶူးမေႃ လိၵ်ႈတႆး တီႈၵၢတ်ႇမွၵ်ႇၸၢမ်ၶဝ်ႈၸူးပၢင်ပွႆး၊ လိူဝ်သေၼၼ်ႉၼႂ်းပၢင်ပွႆးတေမီးႁွင်ႈၼႄပိုၼ်း၊ ပၢင်ဢုပ်ႇၶႆႈလွင်ႈ ၾိင်ႈငႄႈတႆး၊ ၶႄႉၶႅၼ်ႇတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ပွင်ႈၵႂၢမ်း/ဝွၵ်း၊ ၵၢၼ်ၶႄႉၶႅင်ႇလဵၼ်ႈႁႅင်း/ ပိတ်ႉမၢၵ်ႇၼင်/ မၢၵ်ႇဝၢႆလႄႈၶႄႉၶႅင်ႇ တၢင်းလဵၼ်ႈလၢႆသႅၼ်း ဢိၵ်ႇတင်း ပၢင်လဝ်ႇမူၼ်ႈတူၼ်ႈၸႂ် ၼူၵ်ႉ/တူဝ်း၊ ၸၢတ်ႈၸိူင်းတႆး/ ၽဵင်းၵႂၢမ်းပၢၼ်မႂ်ႇ၊ လမ်းဝူင်းတႆးၶိုၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉသေ မၵ်းတမ်းၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇ 250,000 ၿၢတ်ႇ လႄႈတေႁပ်ႉငိုၼ်းၵမ်ႉၸွႆႈ တီႈၽူႈမီးၸႂ် သတ်ႉထႃးလႄႈ တေႁဵတ်း ၽပႃႇႁွမ်းငိုၼ်းၵမ်ႉၸွႆႈပွႆးယုၵ်ႉယွင်ႈၸဝ်ႈၶူးမေႃလိၵ်ႈတႆး ပွၵ်ႈထူၼ်ႈ 42 ၵမ်းၼႆႉ ႁႂ်ႈၵူႈၵေႃႉ လႆႈမီးသုၼ်ႇႁူမ်ႈ။
ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၼင်ႇႁိုဝ်တေပဵၼ်တီႈလေႃႇလွမ်ႁွမ်းၸႂ်ၶွၼ်ႈႁႅင်းၵၼ်ၵူႈၾၢႆႇၼၼ်ႉ တေဝွၵ်ႇၸိူၼ်းထိုင်ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆး ၾိင်ႈငႄႈတႆးလၢႆလၢႆတီႈဢၼ်တေၸၢင်းမႃးငၢႆႈၼၼ်ႉလႄႈ ပီႈၼွင်ႉတႆး ၼႂ်းမိူင်းထႆးလၢႆလၢႆၸုမ်းလၢႆလၢႆၸႄႈဝဵင်း ၸွမ်းၼင်ႇယိုၼ်းၶိုတ်းလႆႈၼၼ်ႉ မႃးႁူမ်ႈ – ဝႃႈၼႆ။
တေႃႇထိုင်ၶၢဝ်းယၢမ်း 15.00 မူင်း ၵေႃၵမ်ၵၢၼ်ဝၢၼ်ႈမႂ်ႇမွၵ်ႇၸၢမ် ၸၢႆးၸူင်းၵၢဝ်ႇလၢတ်ႈၵႂၢမ်းၶွပ်ႈၸႂ်သေ ၽူႈၼင်ႈ ၸိုင်ႈ ၵၢဝ်ႇလၢတ်ႈၵႂၢမ်းၶွပ်ႈၸႂ်ၽူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ၵုမ်တင်းသဵင်ႈသေၵိုတ်းလိုဝ်ႈပိတ်းႁပ်းပၢင်ၵုမ်။
လွင်ႈပဵၼ်မႃးဝၼ်းယုၵ်ႉယွင်ႈၸဝ်ႈၶူးမေႃလိၵ်ႈတႆး တီႈဝၢၼ်ႈမႂ်ႇမွၵ်ႇၸၢမ်ၼႆႉ ပူၼ်ႉမႃးမိူဝ်ႈ 55 ပီၼၼ်ႉ ပီႈၼွင်ႉတႆး ႁဝ်းလႆႈၶဝ်ႈမႃးပၵ်းတင်ႈယူႇသဝ်းတီႈဝၢၼ်ႈမႂ်ႇမွၵ်ႇၸၢမ်မိူဝ်ႈၽွင်းပီ 1962(2506)။ ထိုင်မႃး 19/1/1973 (2516) လိူၼ်ၵမ်လွင်ႈ 3 ၶမ်ႈၶုၼ်ႁေႃၶမ်း မႃးဢႅဝ်ႇၸႂ်းပီႈၼွင်ႉတႆး ဝၢၼ်ႈမႂ်ႇမွၵ်ႇၸၢမ်သေ တွင်ႈထၢမ်တၢင်းမႆႈတုၵ်ႉသုၶ်း ယွၼ်ႉလူၺ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇႁေႃၶမ်းၸဝ်ႈ မီးမဵတ်ႉတႃႇၵရုၼႃႇ မုၼ်ၵုၼ်းလူင်ယႂ်ႇထူၼ်ႈလူၼ်ႉၾႃႉပၼ်တိုဝ်ႉတၢင်းလႆႈယူႇ
သဝ်းသၢင်ႈၵႂႃႇလူၺ်ႈၵတ်းယဵၼ်ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး တမ်းဝၢင်းၶူင်းသၢင်ႈပၼ်ၵၢၼ်ယူႇၵိၼ် တီႈႁဵတ်းတီႈသၢင်ႈလႄႈယုၵ်ႉ မုၼ်းၸၼ်ႉထၢၼ်ႈပိူင်ၵူၼ်း မူႇဝၢၼ်ႈတီႈယူႇတီႈသဝ်းမီးၼမ်ႉမီးၾႆး သဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်းၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉၵႂႃႇမႃးငၢႆႈလူမ် လိူဝ် ၼၼ်ႉ ယင်းသၢင်ႈပၼ်ႁူင်းႁဵၼ်းပေႃႈလူင်ဢုပထမ် တွၼ်ႈတႃႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇတေလႆႈမီးတိုဝ်ႉတၢင်းႁဵၼ်းႁူႉမေႃလႄႈ လၵ်းလႅမ်သႅမ်းၵႃႈၵႂႃႇမိူဝ်းၼႃႈၶိုတ်းပဵင်းပိူၼ်ႈ ဢိၵ်ႇတင်း ပူင်သင်ႇပၼ်ႁႅင်း ႁႂ်ႈမႅတ်ႇပႅင်းႁၵ်ႉသႃပႂ်ႉပႃး ယုၵ်ႉယွင်ႈ ၾိင်ႈငႄႈလိၵ်ႈလၢႆးၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းၵႂၢမ်းလၢတ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇသိုပ်ႇလၢမ်းတၢမ်းၵၼ်ၵႂႃႇယႃႇႁႂ်ႈႁူင်ႈႁႂ်ႈႁၢႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မုၼ်ယႂ်ႇၸဝ်ႈ ႁေႃၶမ်း ယင်းၵႆႉၵႆႉမႃးဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈၸႂ်းတွင်ႈထၢမ်လွင်ႈတုၵ်ႉသုၶ်းမႆႈ ဢိၵ်ႇတင်းၶူင်းၵၢၼ်ဢၼ်သၢင်ႈဝႆႉပၼ် လၢႆပွၵ်ႈ လၢႆလႂ်ယူႇၶိူဝ်းၶိူဝ်း တေႃႇပေႃးၶႅပ်ႉလႅပ်ႈလီငၢမ်း။ ၼွၵ်ႈသေၼၼ်ႉ ၽရႃႉၼၢင်းၸဝ်ႈႁေႃၶမ်းၵေႃႈယင်းမႃးသၢင်ႈပၼ် ၵၢၼ်တေႃးၽႃႈတေႃးမႆ ႁႂ်ႈမႄႈဝၢၼ်ႈပေႃးမီးၵၢၼ်မီးငၢၼ်း မီးလၢႆးလႆႈၸွႆႈၼႃႈႁေႃတေႃႁိူၼ်း။
ပွႆးယုၵ်ႉယွင်ႈၸဝ်ႈၶူးမေႃလိၵ်ႈတႆး တီႈဝၢၼ်ႈမႂ်ႇမွၵ်ႇၸၢမ်ၼႆႉႁဵတ်းႁိုဝ်ပဵၼ်မႃး။ ၼႂ်းမိူင်းတႆးတႄႉ ပွႆးယုၵ်ႉယွင်ႈ ၸဝ်ႈၶူးမေႃလိၵ်ႈတႆး တေႁဵတ်းၼႂ်းလုၵ်ႈလိူၼ် 12 မႂ်ႇ ၼိုင်ႈၶမ်ႈ။
ထိုင်မႃး 1976 ၵူၼ်းလူင်တႆးႁဝ်းလၢႆၸဝ်ႈ ၸိူင်ႉၼင်ႇ လုင်းၶုၼ်မႁႃႇ ၸဝ်ႈၸၢင်ႉ ယွင်ႁူၺ်ႈ ၸဝ်ႈသႅင်သိုၵ်း ပေႃႈထဝ်ႈ ထူဝ်ႉလႄႈလၢႆလၢႆၸဝ်ႈၸိူဝ်းမီးယူႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈမႂ်ႇမွၵ်ႇၸၢမ် ႁိၼ်တႅၵ်ႇ(ထိူတ်ႉထႆး)ၼႂ်းၵဵင်းမႆႇ မိူင်းၵွၵ်ႇ ဢၢၼ်းၸတ်းႁဵတ်း ဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး 7 ၾႅပ်းပိဝ်ႊရီႊ ဢၼ်မႅၼ်ႈသႂ်ႇဝၼ်းလိူၼ်သၢမ်မူၼ်း။ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆး ၾၢႆႇၽွင်းငမ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၶဝ်ႁၼ်ဝႃႈ မၼ်းတေဢမ်ႇပေႃးလီ တေၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈထႆးတင်းမၢၼ်ႈမီးပၼ်ႁႃၵၼ်လႄႈတေတုမ်ႉ ယွၼ်ႈ ထိုင်ၸိုဝ်ႈသဵင် မုၼ်ယႂ်ႇၸဝ်ႈႁေႃၶမ်းၼႆလႄႈၸင်ႇဢဝ်ဝၼ်းလိူၼ်သၢမ်မူၼ်းၼၼ်ႉ ႁဵတ်းပဵၼ်ဝၼ်းပွႆးယုၵ်ႉယွင်ႈ ၸဝ်ႈ ၶူးမေႃလိၵ်ႈတႆး ပဵၼ်ႁဵတ်ႇပဵၼ်လွင်ႈတၢင်းသေ ၸတ်းႁဵတ်းပဵၼ်တီႈ ပဵၼ်ဝၼ်းပီႈၼွင်ႉတႆး လႆႈမႃးႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ် တေႃႇထိုင်ပီထူၼ်ႈ 42 တေထိုင်ၼႂ်း 2018 ၼႆႉ။
