တီႈလိၼ်သူၼ်ႁႆႈၼႃး ၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် တင်းၵျွၵ်ႉမႄး ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ယိုတ်းဢဝ် တေႁဵတ်း သဵၼ်ႈတၢင်းမႂ်ႇလႄႈ ၶူဝ်ၵိုတ်ႈမႂ်ႇၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉဝႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တင်းၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇမီးလွင်ႈလူင်ႉလႅင်းတေႃႇၵၼ် သေ ထိုင်တီႈလႆႈတၢင်ႇထိုင် တီႈၼေႇပျီႇတေႃႇ ဝႃႈၼႆ။
ဝၼ်းတီႈ 11/10/2018 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 10 မူင်း ထိုင် 3 မူင်းဝၢႆးဝၼ်း ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၵေႃႇသၢင်ႈ၊ ၸွမ်ၽွင်းလူင်မိူင်းတႆး၊ ၽူႈတႅၼ်းသၽႃး၊ ၶွမ်ႊမတီႊၾၢႆႇၵပ်းသိုပ်ႇတေႃႉသူင်ႇလႄႈ ၾၢႆႇၵေႃႇသၢင်ႈ၊ ၶွမ်ႊမတီႊႁၵ်ႉသႃသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ လႄႈ ၽူႈၵွၼ်းၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး/ ၼွင်ၶဵဝ် ႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵၼ် တီႈလုမ်းၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၵေႃႇသၢင်ႈ တီႈၼေႇ ပျီႇတေႃႇ ၵဵဝ်ႇ လူၺ်ႈလွင်ႈတီႈလိၼ်သူၼ်ႁႆႈၼႃးၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် တင်း ၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ ဝႃႈၼႆ။
ၸၢႆးဢူးၶမ်း ၽူႈတႅၼ်းသၽႃး ၵူၼ်းမိူင်းၸႄႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉ ၸဝ်ႈ သူၼ်ႁႆႈၼႃးတီႈလိၼ်တင်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ လႆႈလူင်ႉလႅင်းပွင်ႇၸႂ်ၵၼ်ၵႂႃႇလီယဝ်ႉ။ တီႈလိၼ်ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ယိုတ်းတႃႇႁဵတ်းသဵၼ်ႈတၢင်းမႂ်ႇလႄႈ ၶူဝ်မႂ်ႇၼၼ်ႉ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တင်း ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၶဝ် တေလူင်းၵူတ်ႇ ထတ်းလီလီထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ။ ၵႃႈၶၼ်ဢၼ်တေသၢႆႈတႅၼ်းပၼ်ၼၼ်ႉတႄႉၵေႃႈ တေပဵၼ် 100 သႅၼ် ထိုင် 150 သႅၼ် လွင်ႈၼႆႉ ၶဝ်တေတႅၵ်ႈတူၺ်းသေ ဢၼ်လႂ်လူဝ်ႇၽိူမ်ႉပၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၼႆၵေႃႈ ၶဝ်တေ ၽိူမ်ႉထႅမ်ပၼ်ၵႂႃႇ” ဝႃႈၼႆ။
တီႈၼႂ်းပၢင်ၵုမ် မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 11 ၼၼ်ႉ လႆႈၶေႃႈတႅပ်းတတ်းတူၵ်းလူင်းၵၼ်ၵႂႃႇ 15 ၶေႃႈ ဝႃႈၼႆ။
ၸၢႆးဢူးၶမ်း လၢတ်ႈဝႃႈ “ပေႃးဢဝ်ႁူဝ်ႁုပ်ႈမၼ်းဝႃႈၼႆ လႆႈၼမ်ႉတွၼ်းၽွၼ်းလီတႄႉ ၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်ယူႇၼိူဝ်သဵၼ်ႈ တၢင်းလူင် မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် တင်းဝၢၼ်ႈၼွင်ပိင်၊ ဝၢၼ်ႈၸၢမ်ပဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉတီႈၼိုင်ႈ။ သမ်ႉတေဢွၵ်ႇ ၵႂႃႇတၢင်းဝၢၼ်ႈ ၵျွၵ်ႉၶျၢၼ်း ၼႂ်းၼွင်ၶဵဝ်ၼၼ်ႉတီႈၼိုင်ႈ ႁိမ်းႁွမ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၵႃႈသၢႆႈတႅၼ်းၶဝ် 100 သႅၼ် – 150 သႅၼ်ၼၼ်ႉ ၶဝ် တေဢမ်ႇမႄးယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢၼ်ၵိုတ်းယူႇ 60 ပၢႆၼႆႉတႄႉ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈတေလူင်းထတ်းတူၺ်းတီႈ လိၼ်ထႅင်ႈ ၵမ်းၼိုင်ႈသေ တေၶိုင်ပၼ်ၵႂႃႇထႅင်ႈ” ဝႃႈၼႆ။
ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇတီႈလိၼ်ၼႂ်းဝဵင်း ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ၶဝ်တေထတ်းတူၺ်း ၸွမ်းၼိူဝ်သဵၼ်ႈ တၢင်းလူင် လွၵ်ႉၸွၵ်ႇ။ လိူဝ်ၼၼ် ၼႂ်းဝဵင်း ပွၵ်ႉ 8 တင်း ပွၵ်ႉ 9 ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တေၶိုၼ်းထတ်းတူၺ်းယဝ်ႉၼႆၵေႃႈ ၼင်ႇဢၼ်ၶဝ် တေၽိူမ်ႉပၼ်လႆႈၼၼ်ႉ တေငူပ်ႉငီႉၵၼ်သေ တေၶိုၼ်းၽိူမ်ႉပၼ်ၵႂႃႇ ယႃႇႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းလႆႈသုမ်းသင် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢၼ်ၼိုင်ႈ ဝႃႈၼႆ။
လိူဝ်ၼၼ်ႉ လွင်ႈၼမ်ႉ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ ၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းလူင်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ႁူဝ်ၼမ်ႉ၊ ၼမ်ႉႁွင်ႈ ယႃႇႁႂ်ႈလူႉလႅဝ် ၼႆၵေႃႈ ယူႇတီႈၶွမ်ႊပၼီႊ တင်း ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၵေႃႇသၢင်ႈ တေဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းႁဵတ်း ပၼ် ယႃႇႁႂ်ႈႁွင်ႈၼမ်ႉ လႆႈလူႉလႅဝ် ဝႃႈၼႆ။
ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ သၢႆႈတႅၼ်းသူၼ်ဢွႆႈ၊ သူၼ်ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉသမ်ႉပၼ်ဝႆႉ ၶၼ်မၼ်းၽိတ်းပိူင်ႈဝႆႉလႄႈ တေၶိုၼ်း ဢိင်ၼိူဝ်မၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈၼမ်ႉဢၼ်ၽုၵ်ႇဝႆႉတႄႉတႄႉ ၼႂ်းသူၼ်ၼၼ်ႉသေ တေသၢႆႈတႅၼ်း ႁႂ်ႈၵိုင်ႇ ၵႃႈၵိုင်ႇႁူဝ်မၼ်း ၶိုၼ်းယူႇ ဝႃႈၼႆ။
ၸၢႆးဢူးၶမ်း လၢတ်ႈဝႃႈ လွင်ႈၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇႁၢၼ်ႉၸႂ် တီႈလိၼ်ၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈၶိုၼ်းတႅၵ်ႈတူၺ်းလီလီသေ ႁႂ်ႈၶိုၼ်းငူပ်ႉငီႉ ၵၼ်လီလီ၊ တီႈလိၼ်ၵမ်ႈၽွင်ႈၼၼ်ႉ ၶဝ်တႅၵ်ႈၽိတ်းဝႆႉၵေႃႈမီး။ မိူဝ်ႈၵမ်းဢွၼ်တၢင်းတႅၵ်ႈပဵၼ် မဵဝ်းၼိုင်ႈ ၵမ်းတီႈ 2 တီႈ 3 သမ်ႉ ပဵၼ်မဵဝ်းၼိုင်ႈ။ ၼႆႉၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈတေႁူမ်ႈၵၼ်တင်းၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းသေ တေ လူင်းတႅၵ်ႈပၼ်လီလီ ထႅင်ႈ ႁႂ်းပေႃးႁၢၼ်ႉၸႂ်ၵၼ်ၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။
ၶူဝ်ၵိုတ်ႈဢၼ်တေႁဵတ်းသၢင်ႈမႂ်ႇၼၼ်ႉ တေသၢင်ႈတႃႇၶၢဝ်းတၢင်း 3 ပီပၢႆ ႁႂ်ႈယဝ်ႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ဢၼ်ဢဝ်ပုၼ်ႈ ၽွၼ်းႁဵတ်းၶူဝ်ၵိုတ်ႈလႄႈ သိူဝ်ႇသဵၼ်ႈတၢင်းသမ်ႉ ပဵၼ်ၶွမ်ႊပၼီႊ OHC (Oriental Highway Company)။ လွင်ႈတီႈလိၼ် ဢၼ်တႃႇသၢႆႈ တႅၼ်းၶိုၼ်းသမ်ႉ ပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဝႃႈၼႆ။
ရူတ်ႉၵႃးဢၼ်လုၵ်ႉဝဵင်းလိူဝ်ႇ ၵႂႃႇမူႇၸေႊ လႅၼ်လိၼ်ၶႄႇ တႆးၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်း ပျီႇထွင်ႇၸူႉၼႆႉ ၼိုင်ႈဝၼ်းဢမ်ႇ ယွမ်းမိုၼ်ႇလမ်း။ ၼ်ႂ်းၵိုတ်ႈၼႆႉ သဵၼ်ႈတၢင်းၵေႃႈၵႅပ်ႈသေ ရူတ်ႉၵႆႉတိတ်းၶမ်၊ ၵႆႉလႆႈၼွၼ်းၶိုၼ်း။ ၵွပ်ႈၼၼ်တႃႇ တေမူၼ်ႉ မႄးၶႂၢၵ်ႈသိူဝ်ႇသဵၼ်ႈတၢင်းၼႆႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈလႄႈ ၶွမ်ႊပၼီႊ တူၵ်းလူင်းၵၼ် ၸဵမ်မိူဝ်ႈပၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တဵင်းၸဵင်ႇ ပီ 2015 ။
