ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈ ၾိင်ႈငႄႈတႆး ၵူႈၸႄႈဝဵင်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် တႃႇႁၢင်ႈႁႅၼ်းၸတ်း ႁဵတ်းပၢင်ပွႆးႁပ်ႉတွၼ်ႈပီမႂ်ႇတႆး 2113 ၼီႈ ဢၼ်တေထိုင်မႃးၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။
ဝၼ်းတီႈ 18/09/2018 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 1 မူင်း ထိုင် 4 မူင်း ငဝ်ႈငုၼ်းၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈၾိင်ႈငႄႈတႆး မိူင်းတႆးပတ်း ပိုၼ်ႉ တင်း ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆး ၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ်သေ ဢွၼ်ႁူဝ်ၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်ၵုမ်ဢုပ်ႇဢူဝ်း ႁူပ်ႉထူပ်း ၵေႃ လိၵ်ႈလၢႆးလႄႈ ၾိင်ႈငႄႈတႆး ၵူႈၸႄႈဝဵင်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် လွင်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်း တႃႇၸတ်းႁဵတ်း ပီမႂ်ႇတႆး 2113 ၼီႈ ၶိုၵ်ႉယႂ်ႇလူင်။ ပၢင်ၵုမ်ၼႆႉ ၸတ်းႁဵတ်းတီႈႁူင်းႁေႃ ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈ ၾိင်ႈငႄႈတႆး ၸႄႈဝဵင်း လႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ဝႃႈၼႆ။
လုင်းၸၢႆးၶိၼ်ႇမွင်ႇၸဵင်ႇ ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈ ၾိင်ႈငႄႈတႆး ၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ တႃႇတေပဵၼ်ပွႆးပီမႂ်ႇတႆး ၵိုၼ်းၶွၼ်ႈယႂ်ႇလူင်ၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈ လႆႈဢုပ်ႇၵၼ် မီးၶေႃႈတႅပ်းတတ်းတူၵ်းလူင်းၵၼ်ဝႆႉ 12 ၶေႃႈ။ ယိူင်းဢၢၼ်း ဢၼ်ၸတ်းႁဵတ်း ပွႆးပီမႂ်ႇတႆးႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ထီႉ 1 တႄႉ လွင်ႈၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်းႁဝ်း တႃႇတေ ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ မႂ်ႇသုင်လႄႈ ပဵၼ်တီႈမၢႆတွင်း။ ပီမႂ်ႇတႆးႁဝ်းၼႆႉ တွၼ်ႈတႃႇပီႈၼွင်ႉတႆးႁဝ်းတင်းလၢႆ ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈပတ်း ပိုၼ်ႉသေဢမ်ႇၵႃး ၼွၵ်ႈမိူင်းၵေႃႈတေမႃးၶဝ်ႈပႃး။ ယူႇတီႈငဝ်ႈငုၼ်း ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးႁဝ်း ဢၼ်မႃးၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်ၵုမ် တီႈၼႆႈၼႆႉ တီႈငဝ်ႈငုၼ်းၵေႃႈ ၶဝ်ၸဝ်ႈတႅပ်းတတ်းဝႆႉယဝ်ႉသေ ၸင်ႇပၼ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းႁဝ်းၶႃႈ တီႈလႃႈသဵဝ်ႈ ႁပ်ႉပဵၼ်ၸဝ်ႈႁိူၼ်းၼႆလႄႈ ၸင်ႇမႃးႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵၼ်တီႈၼႆႈ” ဝႃႈၼႆ။
ပၢင်ၵုမ်တႅပ်းတတ်းဝႃႈ တေႁဵတ်းပွႆးပီမႂ်ႇတႆး တီႈၵၢင်ပၢင်ႇမွၵ်ႇၵွၼ် (ချယ်ရီမြိုင်) ၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ။ တင်ႈတႄႇဝၼ်းတီႈ 6 ထိုင် 9 လိူၼ်ၻီႊသႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ 2018 ၶၢဝ်းတၢင်း 4 ဝၼ်း ဝႃႈၼႆ။
ပၢင်ၵုမ်ၼႆႉ မီးတူဝ်တႅၼ်း ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆး ၵူႈၸႄႈဝဵင်းမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈ 85 ၵေႃႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆး လႄႈၾိင်ႈ ငႄႈတႆး ၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်၊ ၼမ်ႉတူႈ၊ ၵုၼ်လူင်၊ သီႇပေႃႉ၊ ၵျွၵ်ႉမႄး၊ တၢင်ႉယၢၼ်း၊ တႃႈၵုင်ႈ၊ သႅၼ်ဝီ၊ မိူင်းမိတ်ႈ၊ လႃႈသဵဝ်ႈ လႄႈ တူၼ်ႈတီး ၸိူဝ်းၼႆႉ။
ပူၼ်ႉမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 16-17/08/2018 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 1 မူင်း ထိုင် 5 မူင်းႁူဝ်ၶမ်ႈ တူဝ်တႅၼ်းၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈ ၾိင်ႈငႄႈတႆး 16 ၸႄႈဝဵင်းပွတ်းႁွင်ႇ လႄႈ ငဝ်ႈငုၼ်း ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆး လႄႈ ၾိင်ႈငႄႈတႆး ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၵုမ် ဢုပ်ႇ ဢူဝ်း တႃႇႁၢင်ႈႁႅၼ်းပၢင်ပွႆးႁပ်ႉတွၼ်ႈပီမႂ်ႇတႆး 2113 ၼီႈ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ။
ပၢင်ၵုမ်ၼႆႉ ၸတ်းႁဵတ်း တီႈႁူင်းႁေႃ ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈ ၾိင်ႈငႄႈတႆး ၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မႃးယဝ်ႉၵမ်းၼိုင်ႈ ဝႃႈၼႆ။
ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼႆႉ ပၢင်တိုၵ်းပဵၼ်ယူႇလၢႆလၢႆတီႈ၊ လၢႆလၢႆၸႄႈဝဵင်း၊ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းၺႃးသိုၵ်း ထိူၼ်ႇတီႉၵႂႃႇ ၵေႃႈမီးလႄႈ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈၵမ်ႈၽွင်ႈမႆႈၸႂ်လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈသေ ၸိူဝ်းတူၵ်ႇတၵ်ႉဝႃႈ ဢမ်ႇၵိုင်ႇလီႁဵတ်းတီႈဝဵင်းလႃႈ သဵဝ်ႈ၊ လီႁူမ်ႈၵၼ်ႁဵတ်းတီႈဝဵင်းလူင်တူၼ်ႈတီး ဝႃႈၼႆၵေႃႈမီး။
