ႁူင်းႁဵၼ်းဝတ်ႉ ဢၼ်ပိုတ်ႇသွၼ်ဝႆႉတီႈ ဝတ်ႉဝၢၼ်ႈငႅၼ်း ဝဵင်းၵဵင်းတုင်ၼၼ်ႉ လႆႈႁပ်ႉဝႂ်ဢၼုၺၢတ်ႈ (ၶႂၢင်ႉ) တီႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈသေ ပူင်သွၼ် ပၼ်လုၵ်ႈ ႁဵၼ်း ၸၼ်ႉငဝ်ႈ(မူႇလ) ထိုင် ၸၼ်ႉသီႇ ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။
ပီ 2018 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ ဝၼ်းတီႈ 3 ၼႆႉမႃး ယူႇတီႈၽွင်းလူင်ၾၢႆႇသႃသၼႃလႄႈ ၾိင်ႈငႄႈ ပၼ်ဢၼုၺၢတ်ႈ ႁႂ်ႈႁူင်းႁဵၼ်းဝတ်ႉဝၢၼ်ႈငႅၼ်း (ႁူင်းႁဵၼ်းဝတ်ႉ) ဢိူင်ႇၵၢတ်ႇတဝ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းတုင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်းၼၼ်ႉ ပိုတ်ႇပူင်သွၼ်ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။
ၸဝ်ႈၶူးဢၵ်ႉၵသေၼ လႅင်းတႆး ၽူႈၵွၼ်းႁူင်းႁဵၼ်း ဝတ်ႉဝၢၼ်ႈငႅၼ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ ၼင်ႇႁိုဝ် တေပဵၼ် မႃး ႁူင်းႁဵၼ်းဝတ်ႉႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ တေလႆႈဝႃႈ လႆႈၶတ်းၸႂ်မႃးတႄႉတႄႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တႃႇတေၶဝ်ႈၸွမ်းပိူင် ၵၢၼ်သွၼ် ႁဵၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၸဝ်ႈလႆႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈသေ တၢင်ႇထိုင် ပၵဢုၵ်ႉၵထ(ဘက ဘုန်းတော်ကြီးသင်ပညာရေး ကျောင်းဥက္ကဌ) သေ တင်း ၾၢႆႇသႃသၼႃ တီႈဝဵင်းၵဵင်းတုင် လႆႈတၢင်ႇၵႂႃႇ 2 တီႈ။ ထိုင်ႁူဝ်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉမႃး ၸင်ႇလူင်းမႃးပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်၊ ယၢမ်းလဵဝ်ပဵၼ်ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉငဝ်ႈယဝ်ႉ” ဝႃႈၼႆ။
သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ ႁူင်းႁဵၼ်းပၵ ၾၢႆႇတႆးႁဝ်းၶႃႈ ၼႂ်းဝဵင်းၵဵင်းတုင်ၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ ႁူင်းႁဵၼ်းႁဝ်းၶႃႈၵူၺ်း ၵေႃႇတင်ႈ ၶိုၼ်ႈ မႃးပဵၼ်လင်ႁႅၵ်ႈ။ မိူဝ်ႈပၢၼ်ၸဝ်ႈငႃးၶမ်း(ဢူးၵုင်ႇတရ) ၼၼ်ႉၵေႃႈ ယၢမ်ႈဢွၼ်ၵေႃႇတင်ႈႁဵတ်းမႃး ႁူင်းႁဵၼ်းပၵၼႆယူႇ။ ဝၢႆးၸဝ်ႈငႃးၶမ်း လူင်းယဝ်ႉ ယူႇတီႈႁွင်ႈၵၢၼ်ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇလႅၼ်လိၼ်ၶဝ် ၶိုၼ်းမႃးသိုပ်ႇ ၵုမ်းႁဵတ်းၵႂႃႇ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်။ ႁူင်းႁဵၼ်းပၵ ဢၼ်ၸဝ်ႈငႃးၶမ်း ႁဵတ်းဝႆႉၼၼ်ႉ တေႃႈလဵဝ် မႃးပဵၼ်ႁူင်း ႁဵၼ်းႁႅင်းလူင်ႁႃႈပိူင်(ဗလငါးတန်) ဢၼ်မီးႁိမ်းထၢတ်ႈလိူၼ်သီႇ ဝၢၼ်ႈၼွင်ၽႃၼၼ်ႉ။ တေလႆႈဝႃႈ ႁူင်းႁဵၼ်းတီႈဝၢၼ်ႈငႅၼ်းႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ သိုပ်ႇဢဝ်တီႈၼၼ်ႈမႃးၵေႃႈတေဝႃႈလႆႈ ဢမ်ႇၼၼ် ယၢမ်ႈမီးမႃးလႄႈ ၶိုၼ်းမႄးပူၵ်းၶိုၼ်ႈမႃးၵေႃႈဝႃႈလႆႈ” ဝႃႈၼႆ။
တႃႇတေပိုတ်ႇႁူင်းႁဵၼ်းဝတ်ႉဝၢၼ်ႈငႅၼ်း ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ၼၼ်ႉ လႆႈတၢင်ႇလိၵ်ႈၸူးထိုင် ၾၢႆႇသႃသၼႃ ပၵဢုၵ်ႉၵထ မိူဝ်ႈပီ 2017 ၼႂ်းလိူၼ်သႅပ်ႊထႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ ဝႃႈၼႆ။
ၼႂ်းပီ 2018-2019 ၼႆႉ လုၵ်ႈႁဵၼ်း ဢၼ်မႃးၶိုၼ်ႈႁူင်းႁဵၼ်းဝတ်ႉဝၢၼ်ႈငႅၼ်းတင်းမူတ်း မီး 110 ၵေႃႉ။ ၶူးသွၼ် တင်းမူတ်းမီး 9 ၵေႃႉ။ ပူင်သွၼ် ဝၼ်းၸၼ် ထိုင်ဝၼ်းသုၵ်း။ ၸၼ်ႉႁဵၼ်းသမ်ႉ ၸၼ်ႉငဝ်ႈထိုင် ၸၼ်ႉသီႇ (မူႇလ) ဝႃႈၼႆ။
ႁူင်းႁဵၼ်းဝတ်ႉဝၢၼ်ႈငႅၼ်းၼႆႉ တႄႇပိုတ်ႇပူင်သွၼ်မႃး ၼႂ်းပီ 2017-2018 မႃး။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ႁူင်းႁဵၼ်းဝတ်ႉပၵၼႆႉ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ ဢၼ်ပိုတ်ႇသွၼ်ပၼ်လုၵ်ႈႁဵၼ်း ဢၼ်မီးသဵၼ်ႈမၢႆမၼ်းဝႆႉ 16-17 လင်ယဝ်ႉ။ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ် ႁူင်းႁဵၼ်းပၵၾၢႆႇမၢၼ်ႈ၊ ပဢူဝ်း ဢၼ်ပိုတ်ႇဝႆႉ ၸွမ်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း မိူင်းယွင်း မိူင်းၽျၢၵ်ႈ လႄႈ ၵဵင်းတုင် ဢၼ်မီး ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။
