ၽူႈၼမ်းပၢင်ႇလႅင်းသႂ်လႄႈ ႁူဝ်ပဝ်ႈၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးတူၼ်ႈတီး ၵႂႃႇႁူပ်ႉထူပ်းပီႈၼွင်ႉတႆး တီႈမိူင်းၶၢင်

ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင် လႅင်းသႂ်ႁိူင်း ဢိၵ်ႇလုၵ်ႈၼွင်ႉပွင်ႈပၢႆ ႁူမ်ႈတင်း ႁူဝ်ပဝ်ႈၵေႃလိၵ်ႈလၢႆး ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ဢွၵ်ႇၶၢဝ်း တၢင်းၵႂႃႇႁူပ်ႉထူပ်းပီႈၼွင်ႉတႆး ဢၼ်မီးၼႂ်းၸႄႈမိူင်းၶၢင်။

ဝၼ်းတီႈ 14-19 /06/2018 ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင် လႅင်းသႂ်ႁိူင်းဢိၵ်ႇလုၵ်ႈၼွင်ႉပွင်ႈပၢႆလႄႈ လုင်းၸၢႆးတိၼ်ႇ ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆး ဝဵင်းလူင်တူၼ်ႈတီး ဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း ၵႂႃႇႁူပ်ႉထူပ်းပီႈၼွင်ႉတႆး တီႈဝၢၼ်ႈမေႃႇႁၢၼ် ၸႄႈဝဵင်းႁူဝ်ပၢင်ႇ ၊ ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၵွင်း၊ ၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉတီး ဢၼ်မီးၼႂ်း ၸႄႈတွၼ်ႈ မိူင်းယၢင်း၊ ၸႄႈဝဵင်း ဝဵင်းမႂ်ႇ ၸႄႈတွၼ်ႈမိူင်း ၸႄႈၼႃး (မျိတ်ႉၵျီးၼႃး) ၸိူဝ်းၼႆႉ။ မီးၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈ ၾိင်ႈငႄႈတႆး ဢိၵ်ႇၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းဢွၼ်ၵၼ်ႁပ်ႉတွၼ်ႈႁူပ်ႉထူပ်း။

ၸၢႆးသၢႆလႅင်း ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈထုင်ႉပၢင်ႇလႅင်းသႂ် လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ပီႈၼွင်ႉတႆးႁဝ်း ၶႃႈ ၽၢတ်ႇၽႄၵၼ်မီးၵေႃႉတီႈၵေႃႉတၢင်း။ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈလႆႈၵႂႃႇသူႇၸႂ်း ပီႈၼွင်ႉပွၵ်ႈၼႆႉၵေႃႈ ပိူဝ်ႈႁႂ်ႈပီႈၼွင်ႉတႆးတီႈၼိုင်ႈလႄႈ တီႈၼိုင်ႈလႆႈႁူပ်ႉၵၼ်၊ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် ႁႂ်ႈမီးလွင်ႈမိုတ်ႈၵိုဝ်းၸမ်ၸႂ်ၵၼ်လႄႈ ၸၢင်ႈႁူမ်ႈမိုဝ်းၵၼ်  ႁဵတ်းၵၢၼ်ၵႂႃႇမိူဝ်းၼႃႈလႆႈ ” ဝႃႈၼႆ။

ၸၢႆးၵျေႃႇတီႇႁ ပီႈၼွင်ႉတႆးတၢင်းထုင်ႉႁူဝ်ၵဵဝ် လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ ဢၼ်မႃးဢႅဝ်ႇႁႃႁဝ်း ၶႃႈၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်ဢၼ်ၸူမ်းသိူဝ်းတႄႉၶႃႈဢေႃႈ ၵႂၢမ်းတႆးမီးယူႇဝႃႈ သူၼ်ဢမ်ႇၶဝ်ႈ ပဵၼ်ပႃႇၶႃး ပီႈၼွင်ႉဢမ်ႇၶဝ်ႈ ဢွၵ်ႇၵၼ်ၵေႃႈ ဝၢႆးလိုၼ်းၸၢင်ႈပဵၼ်ပိူၼ်ႈ ၼင်ႇႁိုဝ်တေဢမ်ႇပဵၼ်ပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းလူဝ်ႇၵႆႉၶဝ်ႈဢွၵ်ႇၵၼ် ၊ ပေႃးၵႆႉၶဝ်ႈဢွၵ်ႇၵၼ်ၵေႃႈ တေမီးလွင်ႈပွင်ႇၸႂ်ၼိူဝ်ၵၼ်သေ ၸၢင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈၵၼ်မႃးၶႃႈဢေႃႈ” ဝႃႈၼႆ။

ၼႂ်းၸႄႈမိူင်းၶၢင်ၼႆႉ မီး 4 ၸႄႈတွၼ်ႈ 1.ၸႄႈတွၼ်ႈ ၸႄႈၼႃး ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ ( မိတ်ႉၵျီးၼႃး) ၊ 2.ၸႄႈတွၼ်ႈ ဝၢၼ်ႈမေႃႇ (ပမေႃႇ)၊ 3.ၸႄႈတွၼ်ႈ မိူင်းယၢင်း (မူဝ်းၺိၼ်း)၊ 4. ၸႄႈတွၼ်ႈပူႇတဝ်ႇ(ပူႇတႃႇဢူဝ်ႇ) ။ ဝၢၼ်ႈမိူင်း  ၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ဝၢၼ်ႈမိူင်းဢၼ်ၸဝ်ႈၾႃႉတႆး ၵေႃႇတင်ႈ ဢုပ်ႉပိူင်ႇၽွင်းငမ်းမႃး ၊ ၽွင်းပၢၼ်လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆပၢင်လူင် 1947 ၼၼ်ႉ ပီႈၼွင်ႉၶၢင်ယွၼ်းၸႄႈမိူင်းလႄႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈဢိင်းၵလဵတ်ႈ မၵ်းမၼ်ႈပၼ် ပဵၼ်ၸႄႈမိူင်းၶၢင်မႃးတေႃႇယၢမ်းလဵဝ်။