ၶွမ်ႊပၼီႊႁူင်ပင်း ဢၼ်ပဵၼ်ပၼ်ႁႃလွင်ႈလိၼ်သူၼ်ႁႆႈၼႃးလူၺ်ႈတင်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ဝၢၼ်ႈႁွင်ႇႁွင်ႈလိုၵ်ႉဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼၼ်ႉ ယႃႉႁူဝ်ႉသူၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ၊ ၸုတ်ႇၽဝ်ပႅတ်ႈ သုမ်ႉထဵင်ၼႂ်းသူၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼၼ်ႉပႃး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈႁွင်ႇလၢတ်ႈ။
ဝၼ်းတီႈ 2/6/2021 ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်း ၶွမ်ႊပၼီႊႁူင်ပင်း မႃးယႃႉထွၼ်ပႅတ်ႈ လၵ်းသဝ်ႁူဝ်ႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈႁွင်ႇ ဢၼ် လွမ်ႉ ဝႆႉတီႈလိၼ်သူၼ်ႁႆႈၼႃး ၶွင်ၶဝ်တီႈႁိမ်းတၢင်းလူင် တႃႈၶီႈလဵၵ်း – မိူင်းၽူင်း ၼႂ်းဢိူင်ႇႁွင်ႈလိုၵ်ႉ ၸႄႈဝဵင်းတႃႈ ၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း ၼၼ်ႉဝႃႈၼႆ။
ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈႁွင်ႇ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 1 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ်ဢဝ်မႆႉသေ ၵႂႃႇလွမ်ႉဝႆႉၶႃႈဢေႃႈ။ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 2 ယၢမ်း ၵၢင်ၶိုၼ်းလိုၵ်း ၶွမ်ႊပၼီႊႁူင်ပင်းၼႆႉ မႃးထွၼ်မႆႉႁူဝ်ႉဢွၵ်ႇသေ ဢဝ်ၾႆး ၽဝ်ပႅတ်ႈမႆႉႁူဝ်ႉၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ၽဝ်ပႃးထဵင်ၼႃးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈထႅင်ႈ 2 လင်ၶႃႈဢေႃႈ။ ”- ဝႃႈၼႆ။
ၶွမ်ႊပၼီႊႁူင်ပင်းၼႆႉမီးပၼ်ႁႃၵၼ်မႃးတင်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈႁွင်ႇ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈတီႈလိၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉၸဵမ်လႂ်။ ၶွမ်ႊပၼီႊသမ်ႉၶႂ်ႈယိုတ်းဢဝ်လၢႆ၊ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈသမ်ႉဝႃႈပဵၼ်တီႈလိၼ်ၸဵမ်ပၢၼ်ပူႇမွၼ်ႇၼႆသေ ဢမ်ႇယွမ်းပၼ်၊ ထိုင်တီႈလႆႈလၢတ်ႈၼႂ်းလုမ်းၼႂ်းၸႆး ။ မိူဝ်ႈ ဝၼ်းတီႈ 8/5/2021 ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶွမ်ႊပၼီႊႁူင်ပင်းၼႆႉ မႃးလွမ်ႉႁူဝ်ႉလဵၵ်းပႅတ်ႈ တီႈလိၼ်ၼၼ်ႉ ထိုင်မႃး ဝၼ်း တီႈ 9/5/2021 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈႁွင်ႇ ႁူမ်ႈၵၼ် ၵႂႃႇယႃႉပႅတ်ႈႁူဝ်ႉလဵၵ်းၼၼ်ႉ။
ထိုင်မႃး ႁၢင်လိူၼ်မေႊ ၶွမ်ႊပၼီႊႁူင်ပင်း ၵႂႃႇလွမ်ႇႁူဝ်ႉလဵၵ်းထႅင်ႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈႁူမ်ႈၵၼ်သေ ၵႂႃႇယႃႉထွၼ်ပႅတ်ႈထႅင်ႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 31/5/2021 ၼၼ်ႉသေ ထိုင်မႃးဝၼ်းတီႈ 1/6/2021 ၼႆႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဢဝ်မႆႉၵႂႃႇလွမ်ႉႁူဝ်ႉၶိုၼ်း ၵမ်းၼႆႉ ၶွမ်ႊပၼီႊႁူင်ပင်းမႃးယႃႉႁူဝ်ႉမႆႉ ၼႆႉပႅတ်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။
လွင်ႈပၼ်ႁႃတီႈလိၼ်ၼႆႉ မိူဝ်ႈပီ 1998-1999 မိူဝ်ႈပၢၼ်သိုၵ်းၽွင်းငမ်းဝၢၼ်ႈမိူင်းၼၼ်ႉ ၶဝ်ဢထမ်ႇမတဵၵ်းဢဝ်လၢႆတီႈ လိၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၼႂ်းဢိူင်ႇ ႁွင်ႈလိုၵ်ႉ ၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ တႃႇ 100 ဢေႊၶိူဝ်ႊသေ ပၼ်ၶွမ်ႊပၼီႊႁူင်ပင်းၸႂ်ႉ ဢဝ်ႁဵတ်းႁူင်းၸၢၵ်ႈ ထူင်ယၢင် တႃႇ 20 ဢေႊၶိူဝ်ႊ။ ၵမ်းၼႆႉ ၵိုတ်းထႅင်ႈ 80 ဢေႊၶိူဝ်ႊၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၶွင်သူၼ်ႁႆႈၼႃႈ ၶိုၼ်း ၽုၵ်ႇသွမ်ႈၵိၼ်ၼႂ်းမၼ်းမႃး ၶိုၼ်း။
မိူဝ်ႈပီ 2018 ၼၼ်ႉ ယူႇတီႈၻွၵ်ႊတိူဝ်ႊလိၼ်းထုတ်ႉ ၸွမ်ၽွင်းလူင် မိူင်းတႆးလၢတ်ႈဝႃႈ တီႈလိၼ်သူၼ်ႁႆးၼႃး ၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်ထုၵ်ႇႁုပ်ႈယိုတ်းဢဝ်ၵႂႃႇၼၼ်ႉ သင်ဝႃႈ ဢမ်ႇၽုၵ်ႇသွမ်ႈသင်ၼႆ ပၼ်ၶိုၼ်းၸဝ်ႈၶွင်တီႈလိၼ်ၶိုၼ်းၼႆသေ ၵူၼ်း ဝၢၼ်ႈၶိုၼ်ႈလုမ်းတြႃး တေႃႇသူႈ ဢွင်ႇပေႉမႃးယဝ်ႉသေတႃႉ ၶွမ်ႊပၼီႊ ဢမ်ႇယွမ်းပၼ်ၶိုၼ်း။ ၵူၼ်းမိူင်းသမ်ႉတုၵ်းယွၼ်း မႃးၶိူဝ်းယႂ်းထိုင်တီႈၶွမ်ႊပၼီႊဢဝ်ႁႅင်းပလိၵ်ႈလႄႈသိုၵ်းမႃးလွမ်ႉႁူဝ်ႉဢဝ်မိူဝ်ႈႁူဝ်လိူၼ်ၼႆႉ။