Tuesday, April 23, 2024

ငဝ်းလၢႆးၵၢၼ်မိူင်းဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉတေတႅပ်းတတ်းၸိူင်ႉႁိုဝ်

Must read

မိူဝ်ႈလဵဝ် ၽႅဝ်မႃးၼႂ်းႁၢင်လိူၼ်ၾႅပ်ႊၿိဝ်ႊရီႊၼႆႉ ယူႇတီႈတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းသိမ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းၵႂႃႇၼၼ်ႉ ၸမ်  တဵမ်ၼိုင်ႈလိူၼ်ယဝ်ႉ။

ၶူးႁိုၼ်း ၵႃယၢင်း
ၶူးႁိုၼ်း ၵႃယၢင်း

ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း ၼိုင်ႈလိူၼ်ၼႆႉ ၵူၼ်းလုၵ်ႉႁိုၼ်ႇၼႄၵၢင်ၸႂ်ၵေႃႈ ၸွတ်ႇတူဝ်ႈမိူင်း သေဢမ်ႇၵႃး ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်ၵေႃႈ ၵိူတ်ႇၽႄႈလၢမ်းပဵၼ်ယူႇ တီႈတၢင်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈ တေလႆႈငိၼ်းၵၼ်ယူႇ။

- Subscription -

တီႈတၢင်းထုင်ႉမိူင်းယဵၼ် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉတူႈၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈႁၼ်မီးပၢင်တိုၵ်း ၾၢႆႇၼိုင်ႈပဵၼ် ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ ၶဝ်လႄႈ ၾၢႆႇၼိုင်ႈပဵၼ် RCSS ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်ၵၼ်ဢမ်ႇထၢတ်ႇသေယဝ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးမီးမႃးၼပ်ႉဢၢၼ်ႇႁဵင်မၼ်းယဝ်ႉ။

ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ ၸွမ်းလူၺ်ႈ ငဝ်းလၢႆးၵႃႈၵွၼ်ႇပူၼ်ႉမႃး ၵိူတ်ႇပဵၼ် ဝႃႈၼၼ်သေတႃႉၵေႃႈ ဢဝ်ၼႆႉၵႂႃႇ မိူဝ်းၼႃႈ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ငဝ်းလၢႆးၵၢၼ်မိူင်းႁိမ်းႁွမ်း၊ ငဝ်းလၢႆးၼမ်ႉလိၼ်ႁိၼ်ၽႃ ဢၼ်မိူင်းႁိမ်းႁွမ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပေႃႉယွၼ်ႈ ထိုင်မႃးၸိုင် ယူဝ်ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်ၼႆႉ ၸၢင်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်းမႃးႁိုဝ် ႁဝ်းၶႃႈ ၼင်ႇလၢမ်းႁၼ်ၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈ ယွၼ်းပၢႆး  ၼႄၵၼ်ပွတ်းဢွၼ်ႇတွၼ်ႈၼိုင်ႈ။

ယၢမ်းမိူဝ်ႈလဵဝ် ၼႂ်းပၢင်ႇလၢႆႇၸၢၼ်းမိူင်းၶႄႇၼၼ်ႉ ၾၢႆႇၼိုင်ႈမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ ဢွၼ်ႁူဝ်သေယဝ်ႉ ဢိၵ်ႇလူၺ်ႈပႃး တၢင်းမိူင်းၾရင်ႇသဵတ်ႈ၊ မိူင်းဢိင်းၵလဵတ်ႈၶဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁႅၼ်းႁႅင်းသိုၵ်းၶဝ် တဵမ်တီႈသေယဝ်ႉ ပွႆႇမႃးႁိူဝ်းသၢင်းၽေႃးလူင် မႃးဢဝ်တီႈယူႇဝႆႉ ၼႂ်းပၢင်ႇလၢႆႇၼၼ်ႉ တဵမ်တီႈယဝ်ႉ။

ၼႄလွင်ႈတၢင်း ၶေႃႈဢၢင်ႈဝႃႈ ဢၼ်ယူႇတီႈမိူင်းၶႄႇ ၶႂ်ႈႁုပ်ႈသိမ်းဢဝ်ပၢင်ႇလၢႆႇ ပွတ်းၸၢၼ်းမိူင်းၶႄႇၼၼ်ႉ ဢၼ်ပဵၼ် ၶွင်သၢႆတၢင်းၵၼ်ၼမ်မိူင်းၵမ်ႇၽႃႇတင်းမူတ်း လႆႈၵႂႃႇပႆမႃးတင်းႁိုင်ႁီးၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈလဵဝ် ယူႇတီႈမိူင်းၶႄႇ မိူင်းလဵဝ်ၵူၺ်း တေႁိမ်ၸိင်းဢဝ်ႁႂ်ႈပဵၼ်ၶွင်မၼ်းမိူင်းလဵဝ် ပိူင်ႇငမ်းၵႂႃႇဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တင်းၵမ်ႇ ၽႃဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉလႆႈ။ ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈ တၢင်းဢၼ်ၼႆႉသေယဝ်ႉ ပၢင်တိုၵ်းၸၢင်ႈပဵၼ်မႃး ႁႅၼ်းသိုၵ်း ၶဵင်ႈၶႅင်ၵၼ်ဝႆႉႁၢဝ်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်းႁႅင်း။

ၵူၺ်းၵႃႈ ဢၼ်ပဵၼ်ငဝ်းလၢႆးၼင်ႇၼႆၼႆႉ ၸွင်ႇတေၸၢင်ႈၵိူတ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း ၼႂ်းၵႄႈမိူင်းၶႄႇတင်း မိူင်းဝၼ်းတူၵ်းၶဝ် ယူႇႁႃႉ၊ ပေႃးတေမႃးတူၺ်းၼႆ ဢဝ်ၸဵမ်မိူဝ်ႈပီ 2019 ၸမ်သဵင်ႈလႄႈ ပီ 2020 ၼၼ်ႉ ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ် ဢၼ်ၶဵင်ႈၶႅင် ၵၼ်ယူႇ ၼႂ်းၵႄႈမိူင်းၶႄႇလႄႈ မိူင်းဝၼ်းတူၵ်းၶဝ်ၼႆႉ ၸွင်ႇမၼ်းတေၸၢင်ႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵမ်ႇၽႃႇလူင် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ပေႃးမႃးတူၺ်းတႄႉ ငဝ်းလၢႆးမၼ်း တေဢမ်ႇၸၢင်ႈပဵၼ် ၸိူင်ႉၼၼ် လႆႈလၢမ်းႁၼ်ၼၼ်ႉ။

ၵွပ်ႈသင်လႄႈ လႆႈဝႃႈၸိူင်ႉၼၼ် ယူႇတီႈမိူင်းၶႄႇၼႆႉ ပိူဝ်ႈတႃႇတေၶဵင်ႈႁႅင်းသိုၵ်းတေႃႇ၊ တႃႇတေၵမ်ႉမႃႇတေႃႇ မိူင်းဝၼ်း တူၵ်းၶဝ်ၼၼ်ႉ မၼ်းပႆႇတူဝ်ႈတၼ်း။ တီႈၼႂ်းမိူင်းၶႄႇၼႆႉၵူၺ်း မီးဢဵၼ်ႁႅင်းၵူၼ်း ပေႃးတေဝႃႈဢဵၼ်ႁႅင်းၾၢႆႇၶိူင်ႈၸၢၵ်ႈ  နည်းပညာ Technology ၼႆၸိုင် မၼ်းပႆႇၶိုတ်းပဵင်းလႆႈတင်းမိူင်းဝၼ်းတူၵ်းၶဝ်။ တႃႇတေၶဵင်ႈၶႅင်ၵၼ် တႃႇ တေၶေႉၶဵင်ႇၵၼ်ၼၼ်ႉ ပႆႇတူဝ်ႈတၼ်း ဝႃႈၼၼ်သေတႃႉၵေႃႈ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈယူႇတီႈမိူင်းၶႄႇၼႆႉ ဢမ်ႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ႁႂ်ႈၵမ်ႇ ၽႃႇႁူႉသေယဝ်ႉ မၼ်းႁၢင်ႈႁႅၼ်းတူဝ်ႈတၼ်းဝႆႉယူႇ ဝႃႈၼၼ်သေတႃႉၵေႃႈ တႃႇတေႁပ်ႉပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း မၼ်းတေပႆႇၶႂ်ႈ ႁဵတ်း။

ႁဵတ်းသင်လႄႈၼႆ 1) ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီးမၼ်း ဢၼ်တိုၵ်ႉတင်ႈႁူဝ်ငွၵ်ႈၶိုၼ်ႈမႃးၼၼ်ႉ မၼ်းတေဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵိုတ်းယိုတ်းၵႂႃႇ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၾၼ်မၼ်း ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီးၸွတ်ႇလူၵ်ႈ ဢၼ်မၼ်းဢၢၼ်ႈဢၢင်း ႁူမ်ႇလူမ်ႈတင်းၵမ်ႇၽႃႇၵႂႃႇၼၼ်ႉၵေႃႈ မၼ်းဢမ်ႇၶၢမ်ႇလူႉၵွႆလႆႈ။

ၸင်ႇဝႃႈ ပၢင်တိုၵ်းဢၼ်တေၸၢင်ႈပဵၼ်ယူႇ တီႈတၢင်းၼႂ်းပၢင်ႇလၢႆႇမိူင်းၶႄႇ ၾၢႆႇၸၢၼ်းၼၼ်ႉ ယူဝ်ၶႄးတေဢဝ်ၶၢႆႉၵဵတ်း မၼ်းမႃး သႂ်ႇတီႈတၢင်းဝၼ်းတူၵ်းၶွင်မိူင်းၶႄႇႁိုဝ် မီးၵူၼ်းလၢမ်းႁၼ်မႃး။ ပွင်ႇဝႃႈ ယူႇတီႈၶႄႇၼႆႉ တေၶၢႆႉပဵၼ် လွၵ်းႁပ်ႉႁဵတ်းပၢင်သိုၵ်း တိုၵ်းတၢင်မၼ်း သေတီႈတီႈႁႂ်ႈၸၢင်ႈမီးမႃး မၼ်းၸၢင်ၽၢၼ်ႇသၢင်ႈ ႁဵတ်းပဵၼ်မႃး။

ပၢင်တိုၵ်းဢၼ်ၼႆႉ တေပဵၼ် တၢင်းလႂ် မိူဝ်ႈၵႆႈႁဝ်းဝႃႈ တေၸၢင်ႈပဵၼ် တၢင်းၾၢႆႇဝၼ်းတူၵ်းၶွင်မိူင်းၶႄႇဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဢၼ်ၸမ်ၸမ်တေၸၢင်ႈပဵၼ်လႆႈသုတ်းၼႆႉ တေၸၢင်ႈပဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈ တုမ်ၼႆႉ ၵူၼ်းတင်းၼမ်ၵေႃႈ လၢမ်းႁၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်။

ႁဵတ်းသင်သမ်ႉဝႃႈၼၼ် ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈယူႇသဝ်း ယူႇဝၼ်းမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး 30 ပီ ၸမ်ၸမ် ပၢၼ်သိုၵ်းဢၼၽ ၼၼ်ႉ တႄႇမႃးမိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းမိူဝ်ႈလဵဝ် ဢေႃးၸႃႇဢႃႇၼႃႇၶွင်မိူင်းၶႄႇတိုၼ်းသုမ်ႇ ငုမ်းဝႆႉၼိူဝ်မၼ်း၊ ၵၢၼ်မိူင်းဢၼ်တေလႆႈတေႃႇသူႈတင်းၵမ်ႇၽႃႇ တီႈလုမ်းၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၼႆႉ ၵဵဝ်ႇ လူၺ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈပေႉၵိၼ်ၵူၼ်းမိူင်း၊ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈဢၼ်ဢမ်ႇၸွမ်းတြႃးသေ ႁဵတ်းတီႈၵူၼ်းမိူင်းမႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၼႆႉ ယူႇၾၢႆႇမိူင်းၶႄႇဢၼ်လဵဝ် ၸႂ်ႉတိုဝ်းႁႅင်းဝီႊတူဝ်ႊသေယဝ်ႉ ႁႄႉၵင်ႈပၼ်မၼ်းမႃး ႁဵတ်းၼႆသေ ပဵၼ် ၸဝ်ႈၵေးၸူးၶွင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်မႃး တင်းၸူဝ်ႈႁိုင်ႁီး မႃးၸမ်ထိုင် 30 ပီမိူင်းယဝ်ႉ။

ထိုင်မႃးၼႂ်းပၢၼ်တေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းသူႉၵျီႇ ၶိုၼ်ႈမႃးပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၶၢဝ်းတၢင်း 5 ပီၼၼ်ႉၵေႃႈ တိူၵ်ႈတီႈဝႃႈ ဢမ်ႇၵႂႃႇ ႁဵတ်းၵေႃႉလုမ်းလုမ်းတီႈၼႂ်းမိူင်းၶႄႇဝႃႈၼၼ်သေတႃႉၵေႃႈ ပွတ်းဢွၼ်ႇတွၼ်ႈၼိုင်ႈၼႆႉ တိုၼ်းဝႃႈပႆႇပူၼ်ႉလႆႈ ႁူမ်ႈငဝ်း ၶွင်မိူင်းၶႄႇ။

ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼႆ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆႉ ဢဝ်ၵၢၼ်မၢၵ်ႇမီးတေႃႇထိုင် ၵၢၼ်သိုၵ်းၵၢၼ်သိူဝ် ဢဝ်ၸဵမ်ၼႃႈဝၢၼ်ႈၵၢၼ်မိူင်းတီႈ ၼႂ်းမိူင်းၵမ်ႇၽႃႇၼၼ်ႉ တိုၼ်းပႆႇၸၢင်ႈတႅၵ်ႇငၢၵ်ႈၵႆယၢၼ်တင်းမိူင်းၶႄႇလႆႈ။

ဢိင်ၼိူဝ်ငဝ်းလၢႆး ၸိူင်ႉၼင်ႇၼၼ်သေ ဢမ်ႇၵႃး ၵူၺ်းဝႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူၼ်ၸိူင်ႉ ဝႃႈ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပၼ်ႁႃမိူင်းရၶႅင်ႇဢိၵ်ႇ လူၺ်ႈပၼ်ႁႃတီႈတၢင်းၸုမ်းဢူၺ်းလီ FPNCC သုမ်ႇငုမ်းၵုမ်းၵမ်ဝႆႉၸိူင်ႉၼၼ်ႉၼႆၵေႃႈ လႆႈႁၼ်ၼမ်ႉတိၼ်လၢႆးမိုဝ်းပီႈ ၼွင်ႉၶႄႇ တိုၵ်ႉသုမ်ႇငုမ်းပဵၼ်ယႂ်ႇဝႆႉ တေလႆႈႁၼ်ၸႅင်ႈလႅင်း ၼႆႉတေပဵၼ်ငဝ်းလၢႆးဢၼ်ပဵၼ်ၸွမ်းမိူင်းၶႄႇ။

ထႅင်ႈၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ပေႃးႁဝ်းၶႃႈ မႃးတူၺ်းၸွမ်းမိူၼ်ၸိူင်ႉ ၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ယိုတ်းသိမ်းဢႃႇၼႃႇ ယူႇယၢမ်းလဵဝ် ၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇမီးၵေႃႉၵမ်ႉၵႅမ်ယၼ်ၸွႆႈ မၼ်းသေဢိတ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းသၢၼ်ၶတ်းတေႃႇမၼ်း ၽၵ်းၵႃႇၵူၼ်းမိူင်းတင်းမူတ်း တင်းသဵင်ႈ ဢိၵ်ႇပႃးၸဵမ်ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ်၊ ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈတင်းမူတ်း တင်းသဵင်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်သၢၼ်ၶတ်း မၼ်းယူႇၼႆႉ။ ၵူၺ်းဢၼ်ၵႅမ်ႉထႅမ်တေႃႇၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ တေမီးလုၵ်ႈလၢင်းၼၢင်းမေးလႄႈ ဢိၵ်ႇလူၺ်ႈပေႃႈၸဝ်ႈ မႄႈၸဝ်ႈ ၶဝ်ၼႂ်းႁိူၼ်းၼၼ်ႉၵူၺ်း။

ၼႂ်းငဝ်းလၢႆးပဵၼ်ယူႇၸိူင်ႉၼၼ် ၼင်ႇႁိုဝ် ဢေႃးၸႃႇၵၢၼ်မိူင်းမၼ်းပေႃးတေၼိမ်မၼ်ႈလႄႈ ၼင်ႇႁိုဝ် ဢႃႇၼႃႇၵၢၼ်မိူင်း ပေႃးတေမၼ်ႈၵိုမ်းၵႂႃႇမိူဝ်းၼႃႈၼၼ်ႉ ပိၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ မၼ်းတေၸႂ်ႉလၢႆးႁုၵ်ႉႁၢႆႉသေယဝ်ႉ ၶီႇၼဵၵ်းတဵၵ်းတဵင်တေႃႇၵူၼ်းမိူင်း ဝႃႈၼၼ်သေတႃႉၵေႃႈ ၸိူဝ်းဢၼ်ပႂ်ႉပႃးလူလွမ်သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်း ပဵၼ်ယႂ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်မိူင်းဝၼ်းတူၵ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ သမ်ႉ တေၵွတ်ႇၵႆႇတူၺ်းမၼ်းဝႆႉ ယူႇလၢႆဢမ်ႇၸႂ်ႈ တိုၼ်းဝႃႈတေၶဝ်ႈၵႅဝ်သေ ႁႃလၢႆးတၢင်းပိူဝ်ႈတႃႇတေဢဝ်လိူင်ႈမၼ်း။

ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆ ငဝ်းလၢႆးတင်းမူတ်းတင်းသဵင်ႈမႃးႁုၵ်ႉၺႃးၵၼ်ယဝ်ႉၼႆ ယူႇတီႈ ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းသိမ်းဢႃႇ ၼႃႇၼႆႉ တေၸႂ်ႉတိုဝ်းလၢႆးလႂ်သေ ၵႄႈလိတ်ႈ ပိူဝ်ႈတႃႇဢႃႇၼႃႇမၼ်းတေမၼ်ႈၵႂႃႇၼၼ်ႉ ဢၼ်ငၢႆႈသုတ်းတႄႉ ၽၢၼ်ႇ သၢင်ႈ ႁႂ်ႈပဵၼ်မႃးပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ် ၼႂ်းမိူင်း။

ပေႃးဝႃႈ ၵိူတ်ႇပဵၼ်မႃးသိုၵ်းၵၢင်မိူင်း/ ၼႂ်းမိူင်း ၸိူင်ႉၼၼ်ယဝ်ႉ တီႈတၢင်းလႂ်သမ်ႉ တေပဵၼ်ဢၼ်ငၢႆႈတီႈသုတ်းၼႆ ပေႃး တေမႃးတူၺ်းတႄႉ ၾၢႆႇၼိုင်ႈယူႇတီႈတပ်ႉမ တေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ၊ ၾၢႆႇၼိုင်ႈယူႇတီႈသိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ် တေမႃးလေႃႇတိုၵ်း ၵၼ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉ တိုၼ်းဢမ်ႇတွၼ်ႉမီးမႃးၼႂ်းပိုၼ်းၼႆႉ။

ယူႇတီႈတပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်တေၸၢင်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်းငၢႆႈငၢႆႈသေပိူၼ်ႈသေ ၸႂ်ႉတိုဝ်းမႃးတႃႇသေႇသေ ပဵၼ်ၵၢၼ်မႃး ၼၼ်ႉတႄႉ ယွၵ်ႈမွၼ်ႇႁႂ်ႈသိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၼင်ႇၵၼ် ၽိတ်းမေႃးၵၼ်ၼၼ်ႉၵူၺ်း။

ပေႃးပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်မႃး ၽွၼ်းပၢင်ႈဢၼ်ပဵၼ်မိူၼ်ၵၼ် မိူၼ်ၸိူင်ႉၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ဢၼ်မီးယူႇၼႂ်းမိူင်းတႆးၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ဢၼ်တီႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸၢင်ႈယွၵ်ႈမွၼ်ႇႁႂ်ႈၽိတ်းၽႅၵ်ႇၵၼ်ငၢႆႈလိူဝ်ပိူၼ်ႈ ႁဝ်းၶႃႈ ထတ်းႁၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်။

မိူၼ်ၸိူင်ႉဝႃႈပီႈၼွင်ႉတႆးလႄႈ ပီႈၼွင်ႉဝႃႉ၊ ပီႈၼွင်ႉတႆးလႄႈ ပီႈၼွင်ႉပလွင်ႈ၊ ပီႈၼွင်ႉတႆးလႄႈ ပီႈၼွင်ႉၶၢင် ဢမ်ႇ ၼၼ် ၵေႃႈ ပီႈၼွင်ႉတႆးၼင်ႇၵၼ် ႁဵတ်းႁႂ်ႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်ၵၼ်မႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉၼႆႉ ၵႃႈၵွၼ်ႇပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ မီးမႃး၊  မိူဝ်ႈလဵဝ်ၵေႃႈ ၼင်ႇႁိုဝ် တေၸမ်ပဵၼ်ၼၼ်ႉ ႁၼ်ငဝ်းလၢႆးမၼ်းမီးဝႆႉ။

ၼႂ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈလဵဝ်ၵူၺ်း ၼင်ႇႁဝ်းၶႃႈ တႄႇလၢတ်ႈၵႂၢမ်းမႃးၼၼ်ႉ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢၼ်ပဵၼ် ပလွင်ႈတင်းတႆး ႁူမ်ႈၵၼ်သေ ထႅင်ႈၾၢႆႇၼိုင်ႈသမ်ႉ ပဵၼ် RCSS ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်ၵၼ်ဝႆႉယူႇ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ႁဝ်းၶႃႈတေလႆႈႁၼ် ။ မိူၼ် ၸိူင်ႉ ပီႈၼွင်ႉၶၢင် KIO ၼႆၵေႃႈ ၵိူတ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းတင်းမူႇၸေႊ ၼမ်ႉၶမ်းၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈတေလႆႈငိၼ်း။

ၼႂ်းငဝ်းလၢႆး ၸိူင်ႉၼၼ် တေဢမ်ႇၸၢင်ႈၵိူတ်ႇပဵၼ်မႃးသိုၵ်းပွတ်းႁွင်ႇလႄႈပွတ်းၸၢၼ်း ၶိုင်မင်ႁူဝ်ၵၼ်ၼႄႇဢၼ်ဝႃႈ ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈဝႃႈလႆႈ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈဢၼ် ဢဵၼ်ႁႅင်းၶဝ်သၢင်ႈဝႆႉတီႈတၢင်းမိူင်းထႆး မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ KNU, RCSS, MNSP  ။ ထႅင်ႈၾၢႆႇၼိုင်ႈသမ်ႉ ဢၼ်ၶဝ်သၢင်ႈငဝ်ႈဝႆႉတီႈတၢင်းမိူင်းၶႄႇ ၸိူဝ်းပဵၼ်ပီႈၼွင်ႉဝႃႉ ,SSPP, KIO/ KIA လႄႈ တင်း TNLA ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁဵတ်းပဵၼ်သွင်ၾၢၵ်ႇသေယဝ်ႉ ႁႂ်ႈပေႃးႁိမ်ဢႃႇၼႃႇၵၼ် ၼႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇၵိူတ်ႇပဵၼ်မႃးဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇဝႃႈ လႆႈ။

ၵူၺ်းၵႃႈ ဢၼ်ၼႆႉ မၼ်းယူႇတီႈသိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းတင်းသဵင်ႈ မုင်ႈႁၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ် ယိူင်းပႆၸိူင်ႉႁိုဝ်သေ တေၸၢင်ႈလိူၵ်ႈပႆ လႆႈယူႇ။ တေလိူၵ်ႈပႆၸိူင်ႉႁိုဝ်ၼႆ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼႂ်းမိူင်းၼႆၵေႃႈ တေမီးယူႇ CRPH သၽႃးမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်၊ ၾၢႆႇၼိုင်ႈတေမီး GSC ဢၼ်ပဵၼ်ၶွမ်ႊမတီႊၵုမ်းၵမ်ၵၢၼ်လုၵ်ႉႁိုၼ်ႇ ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တေမီးယူႇ သွင်ၸုမ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၼႂ်းမိူင်း။

ၵမ်းၼႆႉ ပေႃးတေမႃးတူၺ်းၾၢႆႇလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၼႆၵေႃႈ ၾၢႆႇၼိုင်ႈတေမီး PPST ၾၢႆႇၼိုင်ႈ သမ်ႉတေမီးထႅင်ႈ FPNCC တေမီး သွင်ၸုမ်း။ ၼႂ်းၼိုင်ႈၾၢႆႇလႂ် မီး 2 ၸုမ်းယူႇၼၼ်ႉ သင်ၸိူဝ်ႉႁဝ်းၶႃႈ မႃးၶွၼ်ႈႁႅင်းၵၼ်လႆႈသေယဝ်ႉ ႁူမ်ႈမိုဝ်းၵၼ် ပိူဝ်ႈ တႃႇတေ ၵိူတ်ႇပဵၼ်မႃး ဢၼ်ပဵၼ်ပိူင်ငဝ်ႈပိူင်းမိူင်း မိူင်းၾႅတ်ႊၻရႄႊ ႁဝ်းၶႃႈႁူမ်ႈၵၼ်ယႃႉပႅတ်ႈ ပူတ်းပႅတ်ႈ လၵ်းမိူင်း 2008 သေ ႁူမ်ႈၵၼ်မႃးၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈ ပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်း 2008 ဢၼ်တေမီးသုၼ်ႇပိူဝ်ႈတႃႇၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း ႁူမ်ႈၸၢမ်ႇပူၺ်ႈ ၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ် လႆႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းႁူမ်ႈၽွမ်ႉသဵင် ႁူမ်ႈဢွၵ်ႇသဵင်ႁႂ်ႈပေႃးပဵၼ်သဵင်လဵဝ်ၵၼ်သေ တေႃႇသူႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵႂႃႇ၊ တေႃႇ သူႈဢၼ်ပဵၼ်ၶွင်ႇသီႇယိပ်းသိုၵ်းဢႃႇၼႃႇၼႆႉၵႂႃႇ တေပဵၼ်လၢႆးတၢင်းဢၼ်ၼိုင်ႈ။

ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼႆ ႁဝ်းၶႃႈ တေလိူၵ်ႈသဵၼ်ႈတၢင်းဢၼ်လႂ် တေႁူမ်ႈၵၼ်တိုၵ်းၶဵၼ်သေ ႁႃလၢႆးပွင်သၢင်ႈ မိူင်းထၢင်ႇႁၢင်ႈ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈမုင်ႈမွင်း ၼၼ်ႉႁိုဝ် ဢမ်ႇၼၼ် ႁဝ်းၶႃႈ ၼင်ႇၵၼ် တေတိုၵ်းၵၼ်သေယဝ်ႉ သၢင်ႈတပ်ႉတူဝ် ၵဝ်ႇပဵၼ်ယႂ်ႇ ဢွၼ်တၢင်းႁႃႉ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉ မီးတီႈမၢၵ်ႇႁူဝ်ၸႂ်ၵႂၢင်ႈၵႅပ်ႈလႄႈ ဢွၵ်းဢေႃလဵၵ်ႉယႂ်ႇ ၶွင်ၽူႈၼမ်းသိုၵ်းတႆးႁဝ်းၶဝ် ဢိၵ်ႇလူၺ်ႈပႃးတင်းၽူႈၼမ်းသိုၵ်းၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ် ႁူမ်ႈၵၼ်ဝူၼ်ႉၵူၺ်းယဝ်ႉ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ယွၼ်းတေႃႉတႆႇ ၶႆႈၼႄ ၵၼ်မွၵ်ႈၼႆႉသေ ယွၼ်းၶွတ်ႇယွတ်ႈပၢႆၵႂၢမ်းဝႆႉတီႈၼႆႈၶႃႈ။

မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ

ႁိုၼ်း ၵႃယၢင်း

26/2/2021

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း