ႁွင်ႈၵၢၼ်ပၢႆးပၺ်ၺႃ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ၼေႇပျီႇတေႃႇ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၸီႉသင်ႇႁၢမ်ႈၸတ်းပၢင်သွၼ်/ ပၢင်ၾိုၵ်း ပၢင်ဢုပ်ႇၶႆႈ ယႃႇႁႂ်ႈၵူၼ်းၶွၼ်ႈၵူၼ်းၵိုၼ်း ၵူဝ်ၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊရူဝ်ႊၼႃႊ Covid 19။
ဝၼ်းတီႈ 16/3/2020 ယူႇတီႈႁွင်ႈၵၢၼ် ပၢႆးပၺ်ၺႃ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ႁၢမ်ႈၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ဢုပ်ႇၶႆႈ၊ ပၢင် ၾိုၵ်းၽွၼ်ႉ၊ ပၢင်သွၼ် ၸွမ်းႁူင်းႁဵၼ်းသုၼ်ႇတူဝ်၊ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ဢၼ်ပိုတ်ႇပၢင်သွၼ်ဝႆႉ ၸိူဝ်း ၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈၵိုတ်းယင်ႉ(ယုၵ်ႉလိူၵ်ႈ)ပၼ် ဝႃႈၼႆ။
လိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼၼ်ႉ ဢွၵ်ႇဝႆႉဝႃႈ “ ယူႇတီႈ ၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီ လုမ်ႈၾႃႉ WHO ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼၼ်ႉသေ ယွၼ်ႉတၢင်းပဵၼ် ၶူဝ်ႊရူဝ်ႊၼႃႊၼႆႉ ၸၢင်ႈၸပ်းဝႆး ၸွမ်းၵႄႈၵူၼ်းၼမ်လႄႈ ယွၼ်ႉၼၼ် ၸွမ်းၼင်ႇပွႆးလၢမ်း၊ တီႈၵူၼ်းၵိုၼ်း ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ႁၢမ်ႈၸတ်းႁဵတ်းပွႆးလၢမ်း။ ၸီႇသင်ႇလူင်းၸူး ၵူႈႁွင်ႈၵၢၼ် တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 13/3/2020 ထိုင် 30/4/2020 ” ဝႃႈၼႆ။
လိူဝ်ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 16/3/2020 ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈ ၵေႃပွင်ပဵၼ်ပၢင်ပွႆးသၢင်ႇလွင်း တီႈဝတ်ႉၼမ်ႉလိူဝ်ႇ တူင်ႇဝဵင်းလၢႆး ၶႃႈၵေႃႈ ၵိုတ်းယင်ႉ (ယုၵ်ႉလိူၵ်ႈ) ပႅတ်ႈ ပီၼႆႉ တေဢမ်ႇၸတ်းႁဵတ်းယဝ်ႉ ယွၼ်ႉတၢင်းၶူဝ်ႊရူဝ်ႊၼႃႊၸိူဝ်ႉမႅင်း ဢၼ် လၢမ်းၽႄႈၸပ်းဝႆးၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။
ၸဝ်ႈၶူး ဝတ်ႉၼမ်ႉလိူဝ်ႇ ၸဝ်ႈ ႞ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ ပီၼႆႉ ပွႆးယၢတ်ႇၼမ်ႉၵျွင်းမႂ်ႇလႄႈ ပွႆးသၢင်ႇလွင်းတီႈဝတ်ႉ ၼမ်ႉလိူဝ်ႇ ႁဝ်းၸဝ်ႈၶဝ်တႄႉ ႁုပ်ႈသိမ်းယုၵ်ႉလိူၵ်ႈပႅတ်ႈယဝ်ႉ တေဢမ်ႇၸတ်းယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊရူဝ်ႊၼႃႊ ဢၼ်ၽႄႈၸပ်းဝႆးၼႆႉယဝ်ႉ” ဝႃႈၼႆ။
ပၢင်ပွႆးယၢတ်ႇၼမ်ႉၵျွင်းမႂ်ႇလႄႈ သၢင်ႇလွင်း တီႈဝတ်ႉၼမ်ႉလိူဝ်ႇၼႆႉ တေဢၢင်းၸတ်းႁဵတ်း ၼႂ်းလိူၼ်ႁႃႈမႂ်ႇ 11 ၶမ်ႈ ထိုင် လိူၼ်ႁႃႈမူၼ်း တင်းမူတ်း မီးဢွၼ်ႇၸၢႆး တေၶဝ်ႈၶၢမ်ႇသၢင်ႇ 35 တူၼ်။
မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 17/3/2020 ၼႂ်းမိူင်းထႆး ၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊရူဝ်ႊၼႃႊ (ၶူဝ်ႊဝိတ်ႊ – 19) မီးၵႂႃႇ 147 ၵေႃႉ၊ တၢႆ 1 ၵေႃႉ။ ၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ တင်းမူတ်းမီး 179,334 ၵေႃႉ၊ တၢႆ 7,121 ၵေႃႉ၊ ၶႅၼ်းၶိုၼ်း 79,615 ၵေႃႉ သိုဝ်ႇ ၶၢဝ်ႇ South China Morning Post ဢွၵ်ႇဝႆႉ။
