ၸုမ်းသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း လၢႆလၢႆၸုမ်း ႁူမ်ႈၵၼ်ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၵႅဝ်ႈ ဝၼ်းသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းလုမ်ႈၾႃႉ တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၼႂ်းႁူဝ်ၶေႃႈ “သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်း ႁႂ်ႈလႆႈၸုၵ်းၾၢႆႇၵူၼ်းၼုမ်ႇ” ။
ဝၼ်းတီႈ 10/12/2019 ပဵၼ်ဝၼ်းသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ ပေႃးထိုင်မႃးဝၼ်းၼႆႉၸိုင် ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ပတ်းပိုၼ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၵႅဝ်ႈ မၢႆတွင်းဝၼ်းသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ ဝႃႈၼႆ။
တေႃႇၼိၼ်းၼၼ်ႇတႃႇဢွင်ႇ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် ပၼ်ပိုၼ်ႉႁူႉ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ ပီၼႆႉ တႄႉ မီးလွင်ႈလၢၵ်ႇလၢႆးဢၼ်ၼိုင်ႈ။ ဢဝ်ႁူဝ်ၶေႃႈဢၼ်ဝႃႈ သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းတင်းမူတ်း ႁႂ်ႈလႆႈၸုၵ်း ၾၢႆႇၵူၼ်း ၼုမ်ႇၼႆသေ ပၢင်ပွႆးၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇဢွၼ် ၸတ်းႁဵတ်း ၼင်ႇႁိုဝ် ၵူၼ်းၼုမ်ႇပေႃးတေလႆႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈပႃးတင်းၼမ်” ဝႃႈၼႆ။
ပၢင်ၵႅဝ်ႈပီၼႆႉ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇလႄႈ ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်တူင်ႇဝူင်း ဢွၼ်ၵၼ်မႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈတင်းၼမ်။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၸုမ်း LGBT လႄႈ ၸုမ်း တုၵ်ႉၶိတ၊ ၸုမ်းၼၢင်းယိင်းၵေႃႈ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈတင်းၼမ်။
တေႃႇၼိၼ်းၼၼ်ႇတႃႇဢွင်ႇ လၢတ်ႈဝႃႈ “ ႁဝ်းၶႃႈတင်းမူတ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၵူၺ်း။ ဢမ်ႇမီးၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း၊ ၸၼ်ႉထၢၼ်ႈလႂ် ၸႅၵ်ႇၽႄၵၼ်။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၵူၼ်းၸၢႆး ၼၢင်းယိင်းၼႆႉ ပဵၼ်တူဝ်ၵူၼ်းမိူၼ်ၵၼ်တင်းမူတ်းၵူၺ်း။ ပေႃးတူၺ်းဢဝ် ၾၢင်ႁၢင်ႈ ၵူၼ်းဝႃႈၸိုင် ၵူၼ်းႁဝ်းၶႃႈတင်းမူတ်းၼႆႉ မီးလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်ၵူႈၵေႃႉယဝ်ႉ” ဝႃႈၼႆ။
ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၼႆႉ ၸတ်းႁဵတ်းဝၼ်းသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ တင်ႈတႄႇ ပီ 2016 မႃးတေႃႇထိုင် ယၢမ်းလဵဝ် ဝႃႈၼႆ။
ၵူဝ်ႇမူဝ်း ႁူဝ်ပဝ်ႈ LGBT တူၼ်ႈတီး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ ႁဝ်းၶႃႈ လႆႈမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸွမ်းပၢင်ၵႅဝ်ႈၸိူင်ႉၼႆ ပဵၼ်ဢၼ် ၸူမ်းသိူဝ်းတႄႉၶႃႈ။ ႁဝ်းၶႃႈ LGBT ၼႆႉ လႆႈသုမ်းသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်း။ ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈ သုၼ်ႇလႆႈ သုၼ်ႇပဵၼ် ၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ LGBT ၵေႃႈ ၶႂ်ႈလႆႈသုၼ်ႇၸိူင်ႉၼၼ်မိူၼ်ၵၼ်” ဝႃႈၼႆ။
ပၢင်ၵႅဝ်ႈ ဝၼ်းသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ ဢၼ်ၸတ်းႁဵတ်းတီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီးၼႆႉ မီးၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်တူင်ႇ ဝူင်းၵူၼ်း ၶဝ်ႈႁူမ်ႈၼႄတၢင်းၵႃႈ၊ ႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်း။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢုပ်ႇဢူဝ်းတွင်ႈထၢမ်၊ ပၼ်တၢင်းႁူႉ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈသုၼ်ႇ လႆႈၵူၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။
ပူၼ်ႉမႃး မိူဝ်ႈပီ 2018 ၼၼ်ႉ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၸိုင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်း တေဢၢၼ်းၸတ်းဝၼ်းသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ တီႈသူၼ်မွၵ်ႇဢွင်ႇသၢၼ်းၼႆသေ ၺႃးႁၢမ်ႈတပ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈၶႂၢင်ႉၸတ်းႁဵတ်း ဝႃႈၼႆ။
မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆႉ ပဵၼ်မိူင်းဢၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်း လႄႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇလိၵ်ႈ လွင်ႈဝၼ်းသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈ ၾႃႉမိူင်းၼိုင်ႈ။ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းလႄႈ ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ တင်းၼမ်လၢႆ တိုၵ်ႉမီး လွင်ႈပူၼ်ႉပႅၼ် သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းယူႇ ဝႃႈၼႆ။
