သင်ၶၵူၼ်းမိူင်း လၢႆးၶႃႈ တုၵ်းယွၼ်း ႁႂ်ႈၶွမ်ႊပၼီႊၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ် ထွၼ်ဢွၵ်ႇ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ

သင်ၶၵူၼ်းမိူင်း ၸႄႈဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ သၢၼ်ၶတ်း ၶွမ်ႊပၼီႊ ဢၼ်ၶဝ်ႈၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ် ႁိမ်းဝၢၼ်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈၵိုတ်းယင်ႉ သေ တုၵ်းယွၼ်းႁႂ်ႈထွၼ်ဢွၵ်ႇပၼ်ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၽႂ်းၽႂ်း ဝႃႈၼႆ။

ၶွမ်ႊပၼီႊလွႆၶႄႇၼၵႃး ၶဝ်ႈမႃးၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ် တီႈႁိမ်းဝၢၼ်ႈၼမ်ႉလိၼ်း ယၢၼ်ၵႆဝၢၼ်ႈ မွၵ်ႈ 800 ထတ်း(ပေႇ) မီးၾၢႆႇ ၸၢၼ်းဝၢၼ်ႈ ၼႂ်းဢိူင်ႇၼႃးမၢင်း ၸႄႈဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ ၸႄႈတွၼ်ႈလွႆလႅမ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း။ တႄႇၶဝ်ႈမႃးၶုတ်း မိူဝ်ႈပီ 2016 တေႃႈလဵဝ် တုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်ယူႇၸွမ်းႁိမ်းႁွမ်း မိူၼ်ၼင်ႇ ဝၢၼ်ႈၼမ်ႉလိၼ်း၊ ဝၢၼ်ႈၼွင်လိူဝ်ႇလႄႈ ဝၢၼ်ႈမႂ်ႇ ပၢင်ႇပဵင်း ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ တင်းမူတ်းလင်ႁိူၼ်း 70 လင် တုမ်ႉတိူဝ်ႉၽေးၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။

လုင်းၸၢႆးဝိလ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ ၸုမ်းၵေႃႇမတီႇၶွတ်ႇၽွတ်ႈၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈ ၼမ်ႉလိၼ်ႁိၼ်ၽႃ ႁူဝ်ဝတ်ႉ/ ၵျွင်းၼမ်ႉလိၼ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ ႁဝ်းၶႃႈ တုၵ်းယွၼ်း ႁႂ်ႈၶွမ်ႊပၼီႊလွႆၶႄႇၼၵႃးၼႆႉ ၵိုတ်းယင်ႉသေ ယဝ်ႉၵေႃႈ ႁႂ်ႈထွၼ်ဢွၵ်ႇ ပၼ်ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼၼ်ႉသေၵမ်းၶႃႈ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ မၼ်းတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတႄႉတႄႉၶႃႈယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၼမ်ႉ တႃႇတေၸႂ်ႉၼႂ်းၼႃး၊ ၼမ်ႉတႃႇၸႂ်ႉၼႂ်းဝၢၼ်ႈ၊ ဝတ်ႉလႄႈ ႁူင်းႁဵၼ်း၊ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၶူၺ်လိၼ်ၶဝ်ၶုတ်းၼၼ်ႉ ထူမ်ၶဝ်ႈၼႂ်း တူင်ႈၼႃး တႃႇ 16 ဢေႊၶိူဝ်ႊ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၶူၺ်လိၼ်ထူမ်လူင်းသႂ်ႇၼႂ်းၼမ်ႉတဵင်းၵေႃႈၼမ်ၼႃႇယဝ်ႉ လွင်ႈၼႆႉ” ဝႃႈၼႆ။

ဢၼ်ၶွမ်ႊပၼီႊ မႃးၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်ၼႆႉ 1) ဢမ်ႇပွင်ႇၶၢဝ်ႇ ၸူးၵူၼ်းမိူင်း၊ 2) ဢမ်ႇမႃးထၢမ် သဵင်ၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်းသေ မႃးၶုတ်းၵမ်းသိုဝ်ႈ။ 3) ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇလႆႈႁူႉၸွမ်းလွင်ႈတၢင်းသင်။ 4) ထုၵ်ႇလႆႈထၢမ်ၵူၼ်းမိူင်း/ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈဝႃႈ ၸွင်ႇ လႆႈၸႂ် ဢမ်ႇလႆႈၸႂ်။

ယူႇတီႈၶွမ်ႊပၼီႊလွႆၶႄႇၼၵႃးၼႆႉ တႄႇၶဝ်ႈမႃးၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ် တၢင်းၾၢႆႇၸၢၼ်းဝၢၼ်ႈၼမ်ႉလိၼ်း ယၢၼ်ၵႆဝၢၼ်ႈ မွၵ်ႈ 800 ထတ်း(ပေႇ) တႄႇၶဝ်ႈၶုတ်း မိူဝ်ႈပီ 2016 ၊ ဝႃႈတေၶုတ်းတေႃႇထိုင် 2026 တႃႇၶၢဝ်းတၢင်း 10 ပီ ဝႃႈၼႆ။

ၸၢႆးၵွင်ၶမ်း ၽူႈတႅၼ်းသၽႃး ၵူၼ်းမိူင်း ၸႄႈဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ လွင်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းၶႃႈ တၢင်း ဢိူင်ႇၼႃးမၢင်း ႁူမ်ႈၵၼ်သေ လူင်းလၢႆးၸိုဝ်ႈ၊ လၢႆးမိုဝ်း တၢင်ႇၶိုၼ်ႈမႃးတီႈႁဝ်းၶႃႈ၊ ၸုမ်းပွင်ၵၢၼ် ႁဝ်းၶႃႈသေ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၶွမ်ႊမတီႊၾၢႆႇပူၵ်းပွင်မုၼ်းလႅင်း ၶူဝ်းၶွင်သၽႃႇဝ ၾိင်ႈတိုၼ်းပဵၼ်။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တီႈလူင်ပွင် ၸိုင်ႈၸႄႈမိူင်း တႆး လွင်ႈၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ ၸွမ်းၼင်ႇပွင်ပဵၼ်လႆႈ တေၸွႆႈထႅမ်” ဝႃႈၼႆ။

တင်ႈတႄႇၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်ၼႆႉမႃး ၶၢဝ်းတၢင်း မွၵ်ႈ 3 ပီၼႆႉ ၼွၵ်ႈသေ ၼမ်ႉၵိၼ် ၼမ်ႉၸႂ်ႉလူႉ၊ ၼမ်ႉႁႅင်ႈ ဝူဝ်းၵႂၢႆးတၢႆ၊ ယဝ်ႉၵေႃႈၸိူဝ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ် ဢႆ၊ ၶေႃးၸဵပ်း၊ ထူၺ်ႈၸႂ်ယၢပ်ႇ ပဵၼ်လိူင်ၸိူဝ်းၼႆႉ မီးတင်းၼမ်ၼႆ လုင်းၸၢႆးဝိလ လၢတ်ႈ ၼႄၼင်ႇၼႆ။

“ ၵႃႈၸူဝ်ႈၶဝ်မႃးၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်ၼႆႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼမ်ႉလိၼ်ႁဝ်းၶႃႈ 10 ပၢႆ ပဵၼ်ၼၢင်းယိင်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇ တင်း ၵူၼ်းထဝ်ႈ လႆႈၸပ်းတၢင်းပဵၼ် တႃၸဵပ်း၊ ဢႆ၊ ၽိူၵ်ႇလိူင်၊ ၵႂ်ႈ၊ ၽေႃး ၸိူဝ်းၼႆႉၵၼ်မႃး။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ႁဝ်းၶႃႈ လႆႈၼူမ်ဢၢႆ ထၢၼ်ႇႁိၼ်ၼႆႉ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ၊ သင်ပဵၼ်လႆႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၶဝ်ၵိုတ်းယင်ႉသေ ထွၼ်ဢွၵ်ႇ ၼႂ်းပီ 2020 ၼႆႉ ၵမ်းလဵဝ်ၶႃႈဢေႃႈ” လုင်းၸၢႆးဝိလ လၢတ်ႈ ၼႄၼင်ႇၼႆ။

ၼွၵ်ႈလိူဝ်ၼၼ်ႉ တုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃးၵူၼ်းမိူင်းသေဢမ်ႇၵႃး တုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃး သၽႃႇဝ ၾိင်ႈတိုၼ်းပဵၼ်လႄႈ ႁူဝ်ႁႆႈၶႅင်းၼႃး ၵူၼ်း မိူင်း တင်းၼမ်လၢႆ။

“လွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ/ လူႉသုမ်း ယွၼ်ႉၵၢၼ်ၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်ၼႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ မႄႈၼမ်ႉတဵင်းၼၼ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇၶူၺ်လိၼ်လူင်း ထူမ်ႈ 3 ပုၼ်ႈ ၵိုတ်း 1 ပုၼ်ႈ ဢၼ်ၼမ်ႉလႆလႆႈ။ ႁူဝ်ႁႆႈၶႅင်းၼႃး တေဢမ်ႇလႆႈၼမ်ႉသေ တေလူႉၵႂႃႇ တႃႇ 21 တူင်ႈ မွၵ်ႈ ၽၼ်းၶဝ်ႈ 46 လင်ပၢႆ ပေႃးၼပ်ႉတၢင်မၼ်းၵေႃႈ မွၵ်ႈ 184 တၢင်ပၢႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၼမ်ႉတႃႇၸႂ်ႉၼႂ်းဝၢၼ်ႈ၊ ဝတ်ႉလႄႈ ႁူင်း ႁဵၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ တေဢမ်ႇမီး။ တေႃႈလဵဝ်ၼႆႉ ၶူၺ်လိၼ် ထူမ်လူင်းၼႂ်းတူင်ႈၼႃးဝႆႉ 4 တူင်ႈ တႃႇ 16 ဢေႊၶိူဝ်ႊ။ တင်ႈတႄႇၶွမ်ႊပၼီႊၼႆႉ မႃးၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလႆႈၶၢမ်ႇဢၢႆမၼ်းမႃးသေ ၸပ်းတၢင်းပဵၼ်လၢႆလၢႆယၢင်ႇ။ ႁႆႈၼႃးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလႄႈ တီႈလဵင်ႉဝူဝ်းၵႂၢႆး ဢိၵ်ႇပႃး တီႈႁႃၶႄႈႁႃၽိုၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈတေဢမ်ႇမီးယဝ်ႉ” ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼမ်ႉ လိၼ်း လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။

မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး ဝၼ်းတီႈ 19/11/2019 ၼၼ်ႉ ၵေႃႇမတီႇ ၵူႈဝၢၼ်ႈဝၢၼ်ႈ ၼႂ်းဢိူင်ႇၼႃးမၢင်း ၵႂႃႇတုမ်ၵၼ်တီႈႁိူၼ်းၽူႈၵွၼ်း ဢိူင်ႇ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် လွင်ႈၵၢၼ်ၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်လႆႈၸႂ်ၵၼ်ဝႃႈ တေသၢၼ်မိုဝ်းၵၼ် လိုပ်ႈႁေႃႈၶွမ်ႊပၼီႊၶုတ်းထၢၼ်ႇ ႁိၼ်ႁႂ်ႈဢွၵ်ႇယၢၼ်ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ။