သိုၵ်းမၢၼ်ႈထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းၶဝ်ႈတူင်ႉၼိုင်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ RCSS/SSA တူင်ႉၼိုင်ယူႇၼၼ်ႉ တဵၵ်းၸႂ်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ တေႃႉၶူဝ်းသူင်ႇတၢင်းပၼ်လႄႈ ႁၢင်ႈမၢၵ်ႇၾင်လိၼ်ဝႆႉ ၸွမ်းႁိမ်းႁွမ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းယူႇသဝ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းပဵင်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ ဝႃႈၼႆ။
ဝၼ်းတီႈ 21/12/2017 ၸုမ်းၵဝ်ႉငဝ်ႈသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း ၸိုင်ႈတႆး Shan Human Rights Foundation (SHRF) ဢွၵ်ႇၽိုၼ်တၢမ်းငဝ်းလၢႆးဝႃႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၸိူဝ်းတူင်ႉၼိုင် ၼႂ်းထုင်ႉမိူင်းပဵင်း မီးသိပ်းတပ်ႉၵွင် မိူၼ် တပ်ႉၶလရ 43 (ပၵ်းဝႆႉမိူင်းပဵင်း)၊ ၶလရ 277( မိူင်းတူၼ်)၊ ၶလရ 278 (လွႆသွင်း/မိူင်းသၢတ်ႇ)၊ ၶမရ 333 (မိူင်းသၢတ်ႇ) ၶမရ 360 (မိူင်းပဵင်း)၊ ၶမရ 519 (မိူင်းတူၼ်)၊ ၶမရ 527 (မိူင်းသၢတ်ႇ)၊ လႄႈ ၶမရ 528 (မိူင်းပဵင်း) ၸိူဝ်းၼႆႉ။ တပ်ႉၸိူဝ်းၼႆႉ ၶၢၼ်းႁွင်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈသူင်ႇတၢင်းသေဢမ်ႇၵႃး ႁိမ်းႁွမ်းၶဝ်ၵႂႃႇမႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵၢင်မၢၵ်ႇဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။
ၸၢႆးႁေႃသႅင် ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ ၸုမ်းၵဝ်ႉငဝ်ႈသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း ၸိုင်ႈတႆး လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ ၵၢၼ်ပူၼ်ႉ ပႅၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁဝ်းႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢမ်ႇသႂၢင်းၵိၼ် NCA ၊ ဢမ်ႇမီးၵၢင်ၸႂ် ၶႂ်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈႁႂ်ႈ ဝၢၼ်ႈမိူင်းမီးလွင်ႈ ငမ်းယဵၼ်တႄႉတႄႉၼႆၵူၺ်း။ ၵွပ်ႈသင်ၼႆ တေႃႈၼင်ႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၸုမ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA ယူႇ မၼ်းၶႂ်ႈႁဵတ်းသင် ႁဵတ်း ဢမ်ႇသႂၢင်းၵိၼ်ၽႂ်။ ၶႂ်ႈလႆႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼႆ မၼ်းလၢတ်ႈဢဝ်တၢင်းႁၢင်ႈလီမၼ်းၵူၺ်း၊ လၢႆးႁဵတ်းတႄႉတႄႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၸိူင်ႉၼၼ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းလႆႈၵူဝ်ႁႄၶဝ်ယူႇတႃႇသေႇ။ လွင်ႈလွၵ်ႇငိုတ်ႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းသူၼ်၊ လွင်ႈတဵၵ်းတဵင်ပေႉၵိၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းၼႆႉ တၢင်းႁဵတ်းၶဝ်တိုၵ်ႉမိူၼ်ၵဝ်ႇၵူၺ်း။ ၵွပ်ႈၼၼ် ၶႂ်ႈတုၵ်းယွၼ်း ထိုင်လူင် ပွင်ၸိုင်ႈ ႁႂ်ႈဝႆႉၼၵ်း လွင်ႈပူၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၼႆႉသေ ဢဝ်လိူင်ႈဢဝ်လၢဝ်းပၼ် ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းလႆႈ ၶၢမ်ႇတၢမ်ႇမၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၼင်ႇႁိုဝ်ၵူၼ်းမိူင်းတေလႆႈပိုင်ႈဢိင်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈဢၼ်ဝႃႈလုၵ်ႉတီႈၵူၼ်းမိူင်းသေ လိူၵ်ႈတင်ႈၶိုၼ်ႈမႃးၼၼ်ႉ”ဝႃႈၼႆ။
မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 05/12/2017 ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ 7 ၵေႃႉ ဢၼ်ၺႃးသိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈၶမရ 519 တင်း ၶလရ 278 ဢဵၼ်ႁႅင်း မွၵ်ႈ 100 တဵၵ်းၸႂ်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ တေႃႉၶွင် သူင်ႇတၢင်းပၼ်ၶဝ် တဵၵ်းၸႂ်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈႁူၺ်ႈၼွတ်ႈ 5 ၵေႃႉ သူင်ႇတၢင်းလႄႈ တေႃႉၶူဝ်းၶွင်ပၼ်ၶဝ်ၵႂႃႇ တေႃႇထိုင် ဝၢၼ်ႈၼႃးယၢင်း ၶၢဝ်းတၢင်းၵႆ 5 လၵ်း ဢၼ်ယူႇၼႂ်းဢိူင်ႇယၢင်းၶမ်း မီးၼႂ်းၵႄႈ မိူင်းပဵင်းတင်း ဢိူင်ႇမိူင်းပူးဢွၼ်ႇ။ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 5/12/2017 ၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶလရ 278 မိူင်းသၢတ်ႇ ၸီႉသင်ႇ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼႃးၵွၵ်ႇ တေႃႉၶူဝ်းသူင်ႇတၢင်းပၼ် ၶဝ်ထိုင်တူင်ႈလႅင်ႉ ဢိူင်ႇတႃႈၶႅၵ်း ၶၢဝ်းတၢင်းၵႆ 5 လၵ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းပဵင်း။ ဝၼ်းတီႈ 6 သမ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၸုမ်းၼႆႉၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ တဵၵ်းႁွင်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈယၢဝ် တေႃႉၶွင်သူင်ႇတၢင်းပၼ်ၶဝ် လုၵ်ႉဢဝ်တီႈဝၢၼ်ႈယၢဝ်ၵႂႃႇဝၢၼ်ႈၼမ်ႉၶႅၵ်ႇ ဢိူင်ႇပၢင်ဝၢႆ ၶၢဝ်းတၢင်းၵႆ 10 လၵ်း ဝႃႈၼႆ။
သိုၵ်းၸုမ်းၼႆႉ ၾင်မၢၵ်ႇဝႆႉၸွမ်းႁိမ်းႁွမ်းဝၢၼ်ႈယၢဝ်။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈႁၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၾင်မၢၵ်ႇဝႆႉ တၢင်းဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈ 1 လုၵ်ႈ ယၢၼ်ဝၢၼ်ႈမွၵ်ႈၼိုင်ႈလၵ်းလႄႈၾင်ဝႆႉတၢင်းဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈၼႃးၵွၵ်ႇ 12 လုၵ်ႈ ဝႃႈၼႆ။
တေႃႈလဵဝ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူဝ်မၢၵ်ႇၾင်လိၼ် ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၾင်ဝႆႉၼၼ်ႉ တႅၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇသေ ဢမ်ႇႁတ်း ၵႂႃႇႁဵတ်းႁႆႈႁဵတ်းသူၼ်။ ယူႇတီႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈယိုၼ်ႈယွၼ်း တၢင်းၸွႆႈထႅမ်ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၾၢႆႇၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ ႁႂ်ႈမႃးပူၵ်း ထွၼ်ၶိုၼ်းမၢၵ်ႇၸိူဝ်းၾင်လိၼ်ႁၢင်ႈၵၢင်ဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ပႆႇမီးၽႂ်မႃး ဝႃႈၼႆ။
မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 12/12/2017 သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶလရ 278 ၼႆႉၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ ၶဝ်ႈၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႃးၵွၵ်ႇ တင်း ဝၢၼ်ႈယၢဝ် သေ သွၵ်ႈတဝ်ႁႃသိုၵ်းတႆး ၵူႈႁိူၼ်း။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ႁွင်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမႃးပၢင်ၵုမ်ၼိုင်ႈႁိူၼ်းၼိုင်ႈၵေႃႉ ၸီႉသင်ႇယႃႇႁႂ်ႈ လဵင်ႉၶဝ်ႈ၊ သူင်ႇၶၢဝ်ႇသိုၵ်းတႆး ပေႃးႁၼ်သိုၵ်းတႆးမႃး ႁႂ်ႈပွင်ႇၶၢဝ်ႇဝႆးဝႆး ဝႃႈၼႆ။
သိုၵ်းတႆးဢၼ်ယူႇထုင်ႉၼၼ်ႉ ပဵၼ်တပ်ႉ RCSS/SSA ဢၼ်ပဵၼ်ၸုမ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵိုတ်းတိုၵ်းတူဝ်ႈမိူင်း NCA ဝႆႉ။
