Friday, April 26, 2024

ၸဝ်ႈၼႃး ၼႂ်းၵဵင်းတုင် ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇ ယွၼ်ႉလၢၼ်ႇၵဵတ်ႉတီႈတႃႈပိင်း ၵဵင်းတုင်-မိူင်းလႃး ဢမ်ႇပိုတ်ႇ

Must read

ၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃး ၼႂ်းထုင်ႉၵဵင်းတုင် ႁူပ်ႉတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ယွၼ်ႉလၢၼ်ႇၵဵတ်ႉတီႈတႃႈပိင်း ဢမ်ႇပိုတ်ႇပၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ၵႂႃႇမႃး ထႅင်ႈၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ သဵၼ်ႈတၢင်းၼႆႉ ပဵၼ်တၢင်းၵႃႉၶၢႆလူင် ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ တင်း မိူင်းၶႄႇ။

တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 24 လိူၼ်ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊၿိူဝ်ႊ ပီ 2016 ၼၼ်ႉမႃး ထိုင်တေႃႈလဵဝ် တီႈလၢၼ်ႇၵဵတ်ႉတႃႈပိင်း ၼႂ်းၵႄႈ မိူင်းလႃး-ၵဵင်းတုင် ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းတုင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်းၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇဢိုတ်းမႃး မီးၶၢဝ်းတၢင်းပီပၢႆယဝ်ႉ ပႆႇ ပိုတ်ႇ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃး ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇ ဢမ်ႇၸၢင်ႈတေႃႉၶဝ်ႈဢွၵ်ႇၶၢႆၸူးတၢင်းမိူင်းၶႄႇ ယွၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းဝႃႉ ၶဵင်ႈၶႅင်ၵၢၼ်သိုၵ်းတေႃႇၵၼ် ဝႃႈၼႆ။

- Subscription -

ၸၢႆးသၢမ်ဢွၼ်ႇ ၸဝ်ႈၼႃးၼႂ်းၵဵင်းတုင် ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ ၵႃႈၸူဝ်ႈပိၵ်ႉလၢၼ်ႇ တီႈတႃႈပိင်းၼႆႉမႃး ၶၼ်ၶဝ်ႈတူၵ်းလူင်းႁႅင်းတႄႉတႄႉ ။ ပေႃႈလဵင်ႉၵႃႉၶဝ်ႈၶဝ် ဢမ်ႇၵဵပ်းၶဝ်ႈ ဢမ်ႇသိုဝ်ႉ ၶဝ်ႈယဝ်ႉ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၶဝ်ဢမ်ႇၸၢင်ႈဢဝ်ဢွၵ်ႇၶၢႆတင်းမိူင်းၶႄႇၼၼ်ႉၶႃႈၼႃႇ။ ၵူႈပွၵ်ႈၶဝ်ႈပိူၵ်ႇၼိုင်ႈထူင်လႂ် (40) ၵီႊလူဝ်ႊ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈၶၢႆပၼ် ပေႃႈလဵင်ႉၵႃႉၶဝ်ႈ 12000 ပျႃး ထိုင် 14000 ပျႃးလူးၵွၼ်ႇ။ လႆႈၶၢႆလီ မၢင်ပွၵ်ႈပေႃႈ လဵင်ႉၵႃႉၶဝ်ႈၶဝ် မႃးႁပ်ႉသိုဝ်ႉၽႅဝ်ၼႂ်းၼႃးလူးၵွၼ်ႇ။ တေႃႈလဵဝ်ၼႆႉ ယႃႇပေဝႃႈ တေမႃးသိုဝ်ႉၽႅဝ်ၼႂ်းၼႃး ႁႂ်ႈမႃးသိုဝ်ႉတၢင်ႇဢဝ်တီႈယေးၶဝ်ႈ(ယွင်ၶဝ်ႈ) တီႈႁိူၼ်းၵူၺ်း ဢမ်ႇမီးၵူၼ်းမႃးသိုဝ်ႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၶဝ်ႈပိူၵ်ႇလႂ် ၼိုင်ႈထူင် တေၶၢႆလႆႈ 11000 ၵႃႈၼၼ်ႉၵူၺ်း” ဝႃႈၼႆ။

သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈ ပႆႇဢိုတ်းလၢၼ်ႇၵဵတ်ႉၼၼ်ႉ ၸူမ်းႁဵတ်းၼႃးၼႃႇၶႃႈ ၼိုင်ႈပီလႂ် 2 ပွၵ်ႈ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ႁဝ်းၶႃႈ မီးပေႃႈလဵင်ႉၵႃႉၶဝ်ႈၶဝ် မႃးႁပ်ႉသိုဝ်ႉၽႅဝ် တီႈၼႂ်းတူင်ႈၼႃးၵမ်းလဵဝ်။ ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ၵႃႈငိုၼ်းတိုၼ်းမၼ်း ၵေႃႈသဵင်ႈၼမ် ၶဝ်ႈဢွၵ်ႇၶၢႆတၢင်းမိူင်းၶႄႇၵေႃႈ ဢမ်ႇပဵၼ်ၵၢၼ် ပေႃးၼပ်ႉသွၼ်ႇတူၺ်း ၼႂ်းပီၼႆႉၸိုင် ၶႂ်ႈဝႃႈသုမ်း ၸွမ်းၵႃႈလူင်းတိုၼ်းလၢင်းမၼ်းလူးၵွၼ်ႇ” ဝႃႈၼႆ။

ၸၢႆးၼုမ်ႇ ၵူၼ်းၵႃႉၶဝ်ႈ ၼႂ်းဝဵင်းၵဵင်းတုင် လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ တႄႇဢဝ် ပိူၼ်ႈဢိုတ်း လၢၼ်ႇ ၵဵတ်ႉတီႈတႃႈပိင်းယဝ်ႉၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈတေႃႉသူင်ႇၶဝ်ႈသၢၼ် ၶၢႆတေႃႇတၢင်းမိူင်းၶႄႇယဝ်ႉ။ ၸဝ်ႈႁူင်း ၸၢၵ်ႈသီၶဝ်ႈ မၢင်ၵေႃႉ ပေႃးလႆႈဢိုတ်းႁူင်းၸၢၵ်ႈသီၶဝ်ႈပႅတ်ႈ။ ၶႃႈႁဝ်းၵေႃႈ လႆႈၵိုတ်းယင်ႉဝႆႉၶႃႈယဝ်ႉ ၵၢၼ်ၵႃႉၶဝ်ႈ ၼႆႉ။ မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈ ႁဝ်းၶႃႈ တေႃႉၶဝ်ႈသၢၼ် ဢဝ်ဢွၵ်ႇၶၢႆတၢင်းမိူင်းၶႄႇၼႆႉ ၼိုင်ႈထူင်လႂ် တင်းၼၵ်း 50 ၵီႊလူဝ်ႊ 26000 ပျႃး လႆႈတေႃႉဢဝ်ဢွၵ်ႇၶၢႆငၢႆႈငၢႆႈၵူၺ်းၶႃႈ။ တေႃႈလဵဝ်ၼႆႉ ၼိုင်ႈထူင်လႂ် ၶၢႆတေႃႇၵူၼ်းၼႂ်းမိူင်း 23000 ပျႃး။ ၵဵင်းတုင်- မိူင်းလႃးၼႆႉ ယၢၼ်ၵႆၵၼ် 56 လၵ်း။ သင်ဝႃႈ ႁဝ်းတေႃႉၵႂႃႇတၢင်း မိူင်းၶၢၵ်ႇ မိူင်းယၢင်း သိုဝ်လိုဝ်း ၶဝ်ႈ တၢင်းမိူင်းလႃးၼၼ်ႉ သဵၼ်ႈတၢင်းမၼ်းၵူတ်ႉပူၼ်ႉတီႈ ယဝ်ႉၵေႃႈ လၢၼ်ႇၵဵတ်ႉမၼ်းၵေႃႈၼမ် ဢမ်ႇလႆႈ ၼမ်ႉတွၼ်းသင်” ဝႃႈၼႆ။

ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉသေ ၵူၼ်းၵႃႉၶၢႆ တၢင်းပွတ်းတွၼ်ႈၼႆႉ မုင်ႈမွင်းယူႇဝႃႈ မိူဝ်ႈလႂ်တေပိုတ်ႇလၢၼ်ႇၵဵတ်ႉတီႈတႃႈပိင်း ယွၼ်ႉဝႃႈ မၼ်းပဵၼ်သဵၼ်ႈတၢင်းၵႃႉၶၢႆလီ တႃႇၵူၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းတုင်ၵေႃႈပိူင်ၼိုင်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်တီႈဢၼ်တေႃႉသူင်ႇၶူဝ်းၶွင်၊ မိူင်းၼိုင်ႈလႄႈမိူင်းၼိုင်ႈၶၢမ်ႈၸူးၵၼ်ၵေႃႈငၢႆႈ ဝႃႈၼႆ။

ၸၢႆးသူမ် လၢတ်ႈဝႃႈ “ မိူဝ်ႈပႆႇဢိုတ်းလၢၼ်ႇတီႈတႃႈပိင်းၼၼ်ႉ ၶႃႈႁဝ်းၵႃႉၶူဝ်းတၢင်းၾင်ႇထႆးသေ ၶဝ်ႈမႃးတၢင်း တႃႈၶီႈလဵၵ်း ၵဵင်းတုင် မိူင်းလႃး ဝၼ်းလဵဝ်ၵေႃႈ ထိုင်ၵမ်းလဵဝ်။ ယဝ်ႉၵေႃႈ သင်လုၵ်ႉတၢင်းမိူင်းလႃးမႃးၶိုၼ်းၸိုင် သမ်ႉသိုဝ်ႉၶူဝ်းတင်းမိူင်းၶႄႇၶဝ်ႈမႃး ႁဵတ်းၼႆ ပဵၼ်ၵၢၼ်တႄႉ။ ၵႃႈၸူဝ်ႈၶဝ်ဢိုတ်းလၢၼ်ႇၵဵတ်ႉၵႂႃႇယဝ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇပဵၼ်ၵၢၼ်ယဝ်ႉ ယူႇတီႈၶႃႈႁဝ်းတႄႉ မုင်းမွင်ႈ ပိုတ်ႇၶိုၼ်းတီႈလၢၼ်ႇၼႆႉဝႆးဝႆးယူႇ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ မၼ်းတုမ်ႉ တိူဝ်ႉၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၵူၼ်းမိူင်းတႄႉတႄႉ” ဝႃႈၼႆ။

မိူဝ်ႈပီ 2016 လိူၼ် Sep 28 ဝၼ်း သိုၵ်းဝႃႉ UWSA သူင်ႇႁႅင်းသိုၵ်းႁိမ်းႁဵင် ၶဝ်ႈယိုတ်းတပ်ႉမိူင်းလႃး ဢမ်ႇယွမ်း ႁႃႈတီႈ။ ၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းၵဵင်းတုင်-မိူင်းလႃး ဝူင်ႈၵၢင်လၢၼ်ႇတႃႈပိင်းတင်းမိူင်းလႃး ၺႃးသိုၵ်းဝႃႉ ယိုတ်းဢဝ် 3 တီႈ – တပ်ႉၵိဝ်ႇသၢႆး၊ လၢၼ်ႇပၢင်မၢၵ်ႇၾႆး၊ တင်းတပ်ႉလွႆသၢမ်သုမ်။ ၼႂ်း 4-5 တီႈၼၼ်ႉ သိုၵ်းဝႃႉထွၼ်သိုၵ်းဢွၵ်ႇသေတႃႉ တီႈလွႆသၢမ်သုမ်သမ်ႉ ယင်းပႆႇထွၼ်ဢွၵ်ႇတေႃႇမိူဝ်ႈလဵဝ်။ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ပႂ်ႉၶူဝ်တႃႈပိင်းၵေႃႈ တႄႇပိၵ်ႉ လၢၼ်ႇတႃႈပိင်းမႃး ၸဵမ်မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ။ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈတႄႉဝႃႈ သိုၵ်းဝႃႉထွၼ် ဢွၵ်ႇၼႃႈလိၼ်မိူင်း လႃးမိူဝ်ႈ လႂ်တေပိုတ်ႇပၼ်လၢၼ်ႇၼၼ်ႉၶိုၼ်း မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

ၶႅပ်ႈႁၢင်ႈ – မိူဝ်ႈသိုၵ်းဝႃႉ ယိုတ်းဢဝ်လၢၼ်ႇပၢင်မၢၵ်ႇၾႆး Sep 2016

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း