Thursday, March 28, 2024

ယႃႈဢႆႊသ်ပဵၼ်ယႃႈသင် ၵိၼ်ယဝ်ႉပဵၼ်ၽေးၸိူင်ႉႁိုဝ်?

Must read

ယႃႈဢႆႊသ်

ၾၢင်ႁၢင်ႈယႃႈဢႆႊသ်ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်?။
ယႃႈဢႆႊသ် (ICE)ၼႆႉ ပဵၼ်ၵွၼ်ႈသႂ်ငၢႆးမိူၼ်ၼင်ႇၼမ်ႉၶႅင်၊ ၸင်ႇၸပ်းၸိုဝ်ႈဝႃႈယႃႈဢႆႊသ် ဢၼ်မီးတီႈပွင်ႇ ၵႂၢမ်းတႆးဝႃႈ ယႃႈၼမ်ႉၶႅင်၊ လွင်ႈမူတ်းသႂ်ၵေႃႈၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉလီတႄႉတႄႉ၊ ႁႅင်းလိူဝ်ယႃႈမႃႉ 4-5 ပုၼ်ႈ၊ ထိုင်တီႈၵူၼ်း ၵမ်ႈၽွင်ႈသမ်ႉပေႃးႁွင်ႉႁဵၵ်ႈဝႃႈ “ႁူဝ်ယႃႈမႃႉ”ၼႆၵၼ်။ ပဵၼ်ယႃႈသႅၼ်း မဵတ်ႊဢႅမ်ႊၾေႊတႃႊမိၼ်ႊ (Methamphetamine) ဢၼ်လုၵ်ႉမႃးတီႈၸိူဝ်ႉၽၼ်း ဢႅမ်ႊၾေႊတႃႊမိၼ်ႊ (Amphetamines) ။

ယႃႈဢႆႊသ်ဢွၵ်ႊႁႅင်း ယိၼ်းႁူႉပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်?။
ပေႃးဝႃႈၵူၼ်းႁဝ်းၸႂ်ႉတိုဝ်း(သူႇ/သမ်း/ၵိၼ်) ယႃႈဢႆႊသ်ၵႂႃႇယဝ်ႉ ဢမ်ႇဢေႇဢမ်ႇၼမ် တိုၵ်ႉမႅၼ်ႈမွၵ်ႈမၼ်းၸိုင် မီးႁႅင်းတုမ်ႉယွၼ်ႈထိုင်တူဝ်ၶိင်းၵူၼ်းႁဝ်း မိူၼ်ၼင်ႇတိုၼ်ႇတဵၼ်ႈ၊ သူတ်ႇၸိုၼ်ႈ၊ မိင်းမဝ်းလိုမ်းတၢင်းတုၵ်ႉတၢင်းၶီ၊ ၸႂ်လီၸႂ်ဝၢၼ်၊ လီၸႂ်လီၶေႃး၊ မူၼ်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်းသိူဝ်း၊ ဢမ်ႇႁိူဝ်ႉဢမ်ႇဢူၼ်ႈ၊ ဢမ်ႇငဝ်ၼွၼ်း၊ တႃၶႅင်၊ ၼွၼ်းဢမ်ႇလပ်း၊ ယိၼ်းႁူႉဝႃႈတူဝ်ၵဝ်ႇၵႅၼ်ႇၶႅင်မီးႁႅင်း မိူၼ်ယႃႈယႃၽိူမ်ႉထႅမ်ႁႅင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။

- Subscription -

ယႃႈဢႆႊသ်တုမ်ႉတိူဝ်ႉတူဝ်ၶိင်းၸိူင်ႉႁိုဝ်?။
ၵူၺ်းၵႃႈယႃႈဢႆႊသ်ၼႆႉ မီးၽွၼ်းပၢင်ႈတေႃႇႁူဝ်ၸႂ်လႄႈလွတ်ႇလိူတ်ႈ၊ လူမ်းထူၺ်ႈၸႂ်၊ လမ်းသႆႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈၽူႈၸႂ်ႉတိုဝ်းၶဝ် ႁူဝ်ၸႂ်သၼ်ႇ၊ ၵၢၼ်လႆပၼ်ႇလိူတ်ႈလူမ်ႉလႅဝ်၊ ၸဵပ်းၼႃႈဢူၵ်း၊ ထူၺ်ႈၸႂ်ဢမ်ႇၽဵင်ႇ၊ မိူဝ်ႇၶဝ်ႈၽၵ်းတၢင်းၵိၼ် ဢမ်ႇတွင်ႉမႆႈၶဝ်ႈ၊ တွင်ႉၶူၼ်ႉတူၼ်ႉႁၢၵ်ႈ၊ တွင်ႉလူႉတွင်ႉၵႂႃႇ လႄႈ ႁႅင်းၵႃႇမဢူၼ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။

လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ၵူၼ်းၸႂ်ႉတိုဝ်းယႃႈဢႆႊသ်ၶဝ်ၼႆႉ ႁူးၵႅၼ်တႃပိုတ်ႇၵႂၢင်ႈ၊ ႁိူဝ်ႇဢွၵ်ႇၼမ်၊ တႃၽႃႈတႃမူဝ်း၊ တူဝ်ၶိင်းယွမ်ႁဵဝ်ႇ၊ သီႇသူပ်းႁႅင်ႈ၊ ႁႅင်းလိူတ်ႈသုင်၊ ထူၺ်ႈၸႂ်ဝႆးလိူဝ်ၵဝ်ႇ၊ တၢင်းမႆႈၼႂ်းတူဝ်ၶိင်းသုင်လိူဝ်ၵဝ်ႇ၊ ၸၢင်ႈပဵၼ်ႁူဝ်ၶႆႈႁူဝ်ၸဵပ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း၊ ႁူဝ်ပၼ်ႇႁူဝ်မဝ်း၊ ႁူဝ်ၸႂ်တဵၼ်ႈဝႆးလိူဝ်ၵဝ်ႇလႄႈၽိတ်းပၵတိ၊ မိုဝ်းသၼ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ပိူင်လူင်မၼ်း ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈသဵၼ်ႈလိူတ်ႈၼႂ်းဢွၵ်းဢေႃလူႉပႃးယဝ်ႉ။

ၽူႈၵေႃႉၸပ်းယိၼ်ႉယႃႈဢႆႊသ်လႄႈ ၵိၼ်မႃးၶၢဝ်းႁိုင်ၸၢင်ႈပဵၼ်ႁိုဝ်?။
ၽူႈၵေႃႉဢၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းယႃႈဢႆႊသ် မႃးၶၢဝ်းႁိုင်ၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈၸပ်းတၢင်းပဵၼ်သဝ်ႈမွင်ႁၢႆႉႁႅင်း၊ မိူဝ်ႇၶဝ်ႈၽၵ်း တၢင်းၵိၼ်လႄႈ ၼမ်ႉၼၵ်းလူတ်းယွမ်းလူင်းႁႅင်း၊ ၵူဝ်ၵူဝ်ႁႄႁႄ၊ ပွတ်ႇလႄႈတႂ်ၽိတ်းပၵတိသေ ၸၢင်ႈပဵၼ်တၢင်းပဵၼ် ထိုင်တီႈလူႉသုမ်းသၢႆၸႂ်ၵွပ်ႈမၼ်း။ ဢၼ်ဢမ်ႇမီးၼၼ်ႉထၢင်ႇဝႃႈမီး၊ မီးပၼ်ႁႃၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၶဵဝ်ႈ၊ တၢင်းပဵၼ်ႁူဝ်ၸႂ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ သင်ဝႃႈၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈၵေႃႉၼိုင်ႈ ၸႂ်ႉၶဵမ်သမ်းႁူမ်ႈၵၼ်ၸိုင် ယင်းၸၢင်ႈၸပ်းပႃးၸိူဝ်ႉမႅင်းဝႆႊရတ်ႊသ် ၶဝ်ႈတၢင်းသဵၼ်ႈလိူတ်ႈသေ ပဵၼ်မႃးတၢင်းပဵၼ်တပ်းၸဵပ်း B လႄႈ C ထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇယဝ်ႉ။

ၽေးႁၢႆႉလူင်ယႃႈဢႆႊသ်။
ယႃႈဢႆႊသ်ၼႆႉ ပေႃးဝႃႈၵူၼ်းၵေႃႈၼိုင်ႈၸပ်းယိၼ်ႉ ၸႂ်ႉတိုဝ်းမႃးၶၢဝ်းႁိုင်ယဝ်ႉၸိုင် ပဵၼ်ၽေးၶဵၼ်လူင်တေႃႇ တူဝ်ၶိင်းတႄႉတႄႉ။ ၵွပ်ႈဝႃႈယိုင်ႈၵိၼ် ယိုင်ႈဝၼ်းမၼ်းႁိုင်မႃးတေလႆႈၵိၼ်ၼမ်လိူဝ်ၵဝ်ႇမႃးတိၵ်းတိၵ်း၊ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇတူဝ်ၶိင်းႁဝ်းလႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၼၵ်းၼႃပႃးပၢၼ်ႈ၊ ဢမ်ႇမီးၶၢဝ်းယၢမ်းလိုဝ်ႈယင်ႉလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ တူဝ်ၶိင်းယွမ်ႁႅင်ႈယွမ်ႁဵဝ်ႇ၊ တုမ်ႉတိူဝ်ႉဢွၵ်းဢေႃ၊ ဝင်ႇဝိူဝ်ႈၵႂင်ၵႃး။ ပဵၼ်ၵူၼ်းလၢႆးႁဵတ်းလၢႆးသၢင်ႈပႅၵ်ႇပိူင်ႈမႃး မိူၼ်ၼင်ႇၸႂ်လမ်ၸႂ်လွတ်းၸႂ်ပိတ်းၸႂ်ပွတ်း၊ တေႃးသယႂ်ႇ။ ပေႃးဝႃႈၵိၼ်ၼမ်မႃးတိၵ်းတိၵ်း ၸၢင်ႈထိုင်တီႈပဵၼ်လူမ်းလိုမ်းတူဝ်၊ လူႉသဵင်ႈသၢႆၸႂ်ထိုင်တၢင်းတၢႆၸိူဝ်းၼႆႉ။

သင်ဝႃႈဢမ်ႇမီးၵိၼ် ႁိုဝ် ၵိုင်ႉၵၢင်ႉၵိုတ်းၵၢၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းၵႂႃႇၵမ်းသိုဝ်ႈၸိုင် တူဝ်ၶိင်းတေဢူၼ်ႈဢွၼ်ႇႁၢႆႉႁႅင်း၊ ၶႂ်ႈလပ်းၶႂ်ႈၼွၼ်းလိူဝ်ႁႅင်း၊ ၸဵပ်းၸွမ်းၼိူဝ်ႉၸွမ်းတူဝ် (ၵၢမ်ႈၼိူဝ်ႉ)လိူဝ်ႁႅင်း၊ တွင်ႉမႆႈသႆႈလိူတ်ႇပူၼ်ႉတီႈ၊ ဝူၼ်ႉသင်တၼ်ပိင်း၊ ၸႂ်ပိတ်းၸႂ်ပွတ်း၊ တေၶီငဝ်သဝ်ႈမွင်လိူဝ်ႁႅင်း၊ ယူႇယၢပ်ႇၶၢၼ်ၸႂ်ၼႃႇသေ မၢင်ၵေႃႉထိုင်တီႈပေႃးၶႃႈတူဝ်ၵဝ်ႇတၢႆလႂ် ၸိူဝ်းၼႆႉ။

လွၵ်းလၢႆးၸႂ်ႉတိုဝ်းယႃႈဢႆႊသ်။
ဢဝ်ၸိူမ်ႈၼမ်ႉယဝ်ႉ သမ်းၶဝ်ႈသဵၼ်ႈလိူတ်ႈ၊ ႁုမ်းၾႆးသုတ်ႇၼူမ်ဢဝ်ဢၢႆၵႂၼ်း မိူၼ်ၵူၼ်းၵိၼ်ယႃႈမႃႉ၊ ဢိုၼ်ၵိၼ်လႂ်ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ ယႃႈဢႆႊသ်ၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၽူႈၸႂ်ႉတိုဝ်း/သူႇ/ၵိၼ်/သမ်း တိတ်းၸပ်းငၢႆႈငႅမ်ႈလႄႈ ပဵၼ်ၽေးတေႃႇတူဝ်ၶိင်း။ ၵူၺ်းၵႃႈ တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၵိၼ်ယႃႈဢႆႊသ်ၶဝ်ၼႆႉ ဢမ်ႇပေႃးၵႂၢင်ႈၶႂၢင်၊ ၵွပ်ႈဝႃႈယႃႈဢႆႊသ်ၼႆႉ ႁႃၵိၼ်ယၢပ်ႇ၊ ၵႃႈၶၼ်မၼ်းၵေႃႈယႂ်ႇလိူဝ်ႁႅင်း။

ၵွပ်ႈသင်လႄႈသူင်ၵၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းယႃႈဢႆႊသ်။
တၢင်းယုမ်ႇယမ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇၶဝ် ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈမႃးၸႂ်ႉတိုဝ်း/သူႇ/ၵိၼ်/သမ်းယႃႈဢႆႊသ်ၼႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ပေႃးၵိၼ်ယႃႈဢႆႊသ် ၼိုင်ႈ-တူဝ်ၶိင်းတေယွမ်၊ ႁုၼ်ႇႁၢင်ႈလီ၊ ပဵၼ်ၵူၼ်းႁၢင်ႈလီႁၢင်ႈငၢမ်း၊ ၸွႆႈလူတ်းၼမ်ႉၼၵ်းတူဝ်၊ တူဝ်ၶိင်းလီလွမ်လီတူၺ်း။ သွင်-ၽိဝ်ႁၢင်ႈလီ၊ ၼိူဝ်ႉၼင်ၶၢဝ်။ 3-ဢမ်ႇမီးသႅဝ်ဢၢႆ တူဝ်ၶိင်း။ 4-ဢွၵ်းဢေႃလီ၊ ႁဵၼ်းလိၵ်ႈၵတ်ႉၶႅၼ်ႇ။ 5-ၵႅၼ်ႇၶႅင်မီးႁႅင်း၊ ၽိူမ်ႉထႅမ်ႁႅင်းၵႃႇမ ၸိူဝ်းၼႆႉ- ၼႆယဝ်ႉ။

လွင်ႈလုမ်းလႃးယူတ်းယႃ။
ႁၢၼ်ႉတေႃႇမိူဝ်ႈလဵဝ် ယင်းပႆႇမီးယႃႈယႃတိုတ်းၶၢတ်ႇပႅတ်ႈယိၼ်ႉယႃႈဢႆႊသ် လႆႈၵမ်းသိုဝ်ႈ။ မေႃယႃၶဝ်တိုၵ်ႉၸႂ်ႉယႃႈယႃၵႄႈတၢင်ႇပိူင် ဢၼ်ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈယူတ်းယႃၵႂႃႇယူႇ။

ယႃႈဢႆႊသ် (ယႃႈမဝ်းၵမ်)လႄႈၵၢၼ်မိူင်း
ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈ ၼႂ်းမိူင်းတႆးမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ယႃႈမဝ်းၵမ်ၼႂ်းမိူင်းတႆး မီးမိူၼ်ၼင်ႇ ယႃႈၾိၼ်ႇလိပ်း၊ ယႃႈၾိၼ်ႇၽိူၵ်ႇ (ၽွင်ၶၢဝ်)၊ ယႃႈမႃႉ၊ ယႃႈဢႆႊသ်၊ ၶႃႊၶူႊ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢၼ်ႁၼ်ၽႄႈၼမ်လၢႆ ပဵၼ်ယႃႈမႃႉ၊ ၵွပ်ႈဝႃႈၵႃႈၶၼ်မိူဝ်ႈလဵဝ် ငိုၼ်းမၢၼ်ႈၼိုင်ႈႁဵင် သိုဝ်ႉလႆႈထိုင် 4-5 မဵတ်ႉ။ ယႃႈဢႆႊသ်တႄႉ ၵႃႈၶၼ်သုင်လိူဝ်ႁႅင်းသေ ၵမ်ႈၼမ်ၸႂ်ႉၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၸၼ်ႉသုင်။

ပၼ်ႁႃယႃႈမဝ်းၵမ်မိူင်းမၢၼ်ႈ မိူင်းတႆးၼႆႉ ၽူႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းၵၢၼ်မိူင်း / ၽူႈတူင်ႉၼိုင်သုၼ်ႇလႆႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း ထတ်းသၢင်ဝႃႈ- ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၸႂ်ႉပဵၼ်ၶိူင်ႈမိုဝ်းၵၢၼ်မိူင်းမႃးပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ်။ ပေႃးၵမ်ႉထႅမ်ပေႃႇလသီႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ထၢင်ႇႁၢင်ႈၵႃႉၶၢႆယႃႈမဝ်းၵမ်လႆႈလွတ်ႈလႅဝ်းထၢင်ႇႁၢင်ႈ။ ပေႃးသၢၼ်ၶတ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈတႄႉ ထုၵ်ႇဢဝ်ယႃႈမဝ်းၵမ်ပူဝ်ႉသႂ်ႇႁူဝ်သေႁႃတၢင်းၽိတ်း။ ယႃႈမဝ်းၵမ်ၽႄႈယူႇၼႂ်းမိူင်းတႆးၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်လၢႆးပွႆႇလၢင်ႉၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉၶိူဝ်းၵူၼ်းလၢႆးၼိုင်ႈ ဝႃႈၼႆ။

ဢိင်ၶေႃႈမုလ်း th.wikipedia.org , health.kapook.com
ၸၢႆးၽွၼ်းလီ သၢႆၼမ်ႉမွင်း

ၶေႃႈမုလ်း – ၵေႃသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ မၢႆ 011, October 2018

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း